С. Д. Атабаева биология ғылымдарының кандидаты



Pdf көрінісі
бет30/80
Дата03.03.2023
өлшемі0.78 Mb.
#470354
түріПрактикум
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   80
 
 
17-жұмыс. Пигменттердің оптикалық қасиеттері 
 
Зерттеу мақсаты
: пигменттердің оптикалық қасиеттерін 
зерттеу. 
Зерттеу объектілері: жасыл жапырақтан алынған пигмент-
тердің концентрлі спирттегі немесе ацетондағы ерітіндісі, сəбіз-
ден алынған бензиндегі каротин ерітіндісі, Краус əдісі арқылы 
бөліп алған ксантофилл ерітіндісі. 
Қысқаша түсініктеме. Фотосинтез процесінде жарық энер-
гиясы ең алдымен пигменттер арқылы сіңіріледі. Пластидтік 
пигменттер спектрдің көрінетін бөлігіндегі (380-720 нм) сəуле-
лерді сіңіреді. Спектрдің осы аймағы 
фотосинтездік ырықты
радиация (ФЫР) деп аталады. Жеке пигменттердің сіңіру спектрі 
біркелкі емес. Пигменттердің бұл қасиеті олардың химиялық құры-
лыстарымен анықталады. Хлорофилдің жəне каротиноидтардың 
молекулаларындағы қос байланыс жүйесі көк күлгін сəулелер-
дің сіңуін анықтайды. 
Концентрациялары əртүрлі ерітінділердің сіңіру спектрін 
салыстырып, жеке сəулелерді сіңіру деңгейін анықтауға болады. 


44 
Пигменттердің сіңіру спектрі спектроскоп арқылы анықталады. 
Оған бір мезгілде екі жарық ағыны түседі. Біреуі тікелей жарық 
көзінен келіп, пигмент құйылған пробирка арқылы өтеді, одан соң 
призма арқылы екінші ағын бөліктеріне бөлініп айнамен қапталған 
саңылауға шағылысады да, екінші призманың қырына түседі. 
Нəтижесінде бірінің үстіне бірі орналасқан екі қатар спектр пайда 
болады. Тəжірибелік спектрдегі қара жолақтар деңгейіне қарап, 
зерттелген пигменттердің сəулелерін анықтауға болады. 
Əдістеме. Спектроскоп жарық көзіне бағытталады. Спек-
троскоп құбырының шетіндегі саңылау кеңдігін реттеу арқылы 
спектрдің анық-дəлдігі анықталады. Пробиркаға хлорофилдің 
спирттік ерітіндісі құйылып, оны спектроскоп саңылауына тақап 
қара жолақтар орны анықталады, бұл хлорофилдің сіңірген сəу-
лелерімен сəйкес келеді. Зерттеуге хлорофилдің спирттегі (1:1, 
1:3, 1:5, 1:15) ерітінділері қолданылады. Сондай-ақ бензиндегі 
каротин жəне спирттегі ксантофил ерітінділері зерттеледі. Зерттеу 
нəтижесінде алынған мəліметтерді кестелерге (13, 14) енгізіп, 
тиісті қорытындылар жасалады. 
13-кесте


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   80




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет