С. Ж. Баяндина филология ғылымдарының докторы


МӘДЕНИАРАЛЫҚ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТЫҢ РИТОРИКА-



Pdf көрінісі
бет67/72
Дата17.04.2024
өлшемі1.34 Mb.
#499030
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   72
treatise37452

 
МӘДЕНИАРАЛЫҚ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТЫҢ РИТОРИКА-
ЛЫҚ ТЕОРИЯСЫ – ол тек дербес айырмашылықтарды талдап қой-
май, сонымен қатар үлкен топтардың құрамын анықтайды. Бұл теория-
ның бөлігі болып қарым-қатынастың белгілі жағдайларына хабарлама-
лардың бейсаналы бейімделуінің талдауы табылады. 
 
 
ӘР ТҮРЛІ ХАЛЫҚТАРДАҒЫ
БЕЙВЕРБАЛДЫ ЫМ-ИШАРА
АЙЫРМАШЫЛЫҚТАРЫНЫҢ МЫСАЛДАРЫ
3
 
 
Голландияда әйтеуір бір ақымақтықты меңзеп, сұқ саусағыңызбен 
ми тұсыңызды айналдырсаңыз, сізді ешкім ұға қоймайды. Себебі, ол 
жақта бұл ым біреу өте тапқыр ойды айтты дегенді білдіреді (В Гол-
ландии нас не поймут, если повернуть указательным пальцем у виска, 
что подразумевается, например, у русских какую-то глупость, ненор-
мальность. Этот жест у голландцев, напротив, означает, что кто-то ска-
зал очень остроумную фразу). 
Өзі жайлы сөз қозғағанда, еуропалық өз кеудесін көрсетсе, жапон-
дық мұрнын көрсетеді (Говоря о себе, европеец показывает рукой на 
грудь, а японец – на нос). 
АҚШ-та сұқ саусақ пен бас бармақты қоса дөңгелетіп жасаған 
«нөл» таңбасы «барлығы дұрыс», «барлығы о'кей» дегенді білдіреді
Жапонияда бұл ым жай ғана «ақша» дегенді, ал Францияда нөлді білді-
реді. Португалия мен бірнеше елдерде бұл ым әдепсіздік ретінде қа-
былданатын білдіреді (В США знак «ноль», образованный большим и 
3
Публикуется по: http://www.addere.ru/re3.htm (перевод составителей словаря) 


66
указательным пальцами, означает, что «все в порядке, нормально», 
«все о’кей»; в Японии этот же жест означает просто «деньги», во 
Франции – ноль, в Португалии и некоторых других странах этот знак 
воспринимается как неприличный). 
Итальяндық пен француз бір идеяны ақымақтық деп санаса, айна-
ласындағыларға анық қылып басын тоқылдатады екен; неміс шапалақ-
пен өз маңдайын ұру арқылы: «Сен есіңнен адасқаннан саумысың», – 
дегенді ишарат етеді екен; ал британдық немесе испандық дәл осы ым-
ды көрсету арқылы өз-өзіне қаншалықты риза екенін білдіртетін көрі-
неді (Итальянец или француз, если считает какую-либо идею глупой, 
выразительно стукнет по своей голове; немец, шлепая себя ладонью 
по лбу, как бы говорит: «Да, ты с ума сошел», в то время как британец 
или испанец этим жестом показывает довольство собой). 
Егер голландық сұқ саусағын жоғары көтере, өз маңдайын өзі ұрса, 
онда ол сіздің ақылыңызды жоғары бағаландықтың белгісі. Ал егерде 
саусағы қаптал жаққа бағытталса, есінен адаса бастағандықтың белгісі 
деп біліңіз (Если голландец, стуча себя по лбу, вытягивает указатель-
ный палец вверх, это означает, что он по достоинству оценил наш ум. 
Палец же в сторону указывает, что слегка «поехала крыша»). 
Неміс таң қалғандығын білдіру ушін қабағын көтерсе, дәл осы иша-
рат ағылшындарда шүбәланып қарауды көрсетсе керек (Немец в знак 
восхищения чьей-то идеей поднимает вверх брови. У англичанина тот 
же жест означает крайний скептицизм). 
Француз бір нәрсеге қайран қалғанда, үш саусағының ұшын түйіс-
тіріп, оны ерніне тигізе, иегін сәл көтеріп, назды сүйісті ауаға ұшырып 
жібереді екен. Егер де ол сұқ саусағымен мұрнын ұқаласа, демек сізге 
«бұл жерде шикілік бар», «абай болыңыз», «бұл адамдарға сенуге бол-
майды» деген белгі беріп жатыр деп біліңіз (Когда француз чем-то вос-
хищен, он соединяет кончики трех пальцев, подносит их к губам и, вы-
соко подняв подбородок, посылает в воздух нежный поцелуй. Если же 
он потирает указательным пальцем основание носа, то это означает, 
что он предупреждает: «Здесь что-то нечисто», «Осторожно», «Этим 
людям нельзя доверять»). 
Еуропалықтар араласу барысында оң қол мен сол қолдың айырма-
шылығына аса мән бермейді. Десек те, Таяу Шығыста бұнымен абай 


67
болған жөн, мәселен, бұл елдерде сол қолмен біреуге ас, ақша немесе 
сыйлық ұсынуға болмайды, себебі исламда сол қол таза емес деп сана-
лады (Европейцы в общении не придают особой роли левой или пра-
вой руке. Но нужно быть осторожным на Ближнем Востоке: нельзя ко-
му-либо протянуть еду, деньги или подарок левой рукой, этим можно 
нанести оскорбление собеседнику, так как у тех, кто исповедует ислам, 
она считается нечистой). 
Итальяндықтарда сұқ саусақпен мұрынды қағу «абай бол, алда қа-
уіп күтіп тұр, олар бірдемені ойластырып жатыр» дегенді білдіреді. 
Нақ осы ишарат Голландияда «мен маспын» немесе «сен массың» де-
генді меңзесе, Англияда астыртын жұмысты немесе құпия сырды біл-
діреді екен (Постукивание итальянцем указательным пальцем по носу 
означает: «Берегитесь, впереди опасность, они что-то замышляют». 
Этот же самый жест в Голландии означает: «Я пьян» или «Ты пьян», в 
Англии – конспирацию и секретность). 
Жапондықтан визит карточкасын алғандай болсаңыз, оны сол арада 
оқып, ұғып алғаныңыз абзал. Егер сіз оны дереу қалтаңызға сала салса-
ңыз, осы әрекетіңізбеп жапондықты адам құрлы көрмегеніңізді білді-
ресіз (Приняв от японца визитную карточку, следует сразу же прочи-
тать ее и усвоить. Если вы положите ее в карман, вы тем самым сооб-
щите японцу, что его считают неважным человеком). 
АҚШ, Италияда саусағыңызды арлы-бері қимылдату арқылы жеңіл 
айыптаушылықты, айбатты немесе айтқанға бағынуды білдіресіз. Гол-
ландияда бұл ишарат бас тартуды білдерді. Голландияда сөгісті ыммен 
бірге білдіру керек болса, сұқ саусақпен басқа жақтан басқа қарай мең-
зейді/көрсетеді (Движение пальца из стороны в сторону в США, Ита-
лии может означать легкое осуждение, угрозу или призыв прислушать-
ся к тому, что сказано. В Голландии этот жест означает отказ. Если на-
до жестом сопроводить выговор, указательным пальцем водят из сто-
роны в сторону около головы). 
Африканың кейбір елдерінде күлкі – көңілінің көтерілуінің емес, 
таңырқаудың, абыржып, сасып қалудың белгісі екен (В некоторых
странах Африки смех – это показатель изумления и даже замешатель-
ства, а вовсе не проявление веселья). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   72




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет