Сабақтың тақырыбы: Шешендік өнер

сөз түсініктілігі

сөз әуезділігі

сөз байлығы

сөз анықтылығы

сөз дұрыстығы

сөз дәлдігі.

Балалар,сендер сөзді орынды,мәнді,дұрыс қолдана білесіңдер Қазақстанның беделді де белсенді азаматтары болаыңдар.

Күні: Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

Пікірталас мәдениетіндегі ең бастысы аудиторияға ой тастау, ал көпшілік ойын әрқашан бір арнаға құя бермейді. «Ойды ой қозғайды» , жаңа пікір тудырады немесе жаңа пікірдің ашылуына жағдай жасайды,не қарсы көзқарас пайда болады.

Ойбөліс айтыс

«Шын достық көрінісі» деген тақырыпта эссе жазыңдар.

1. 
   Пікірталас дегеніміз не?
   
2. 
   Пікірталастың қандай түрлері бар?
   

Күні: Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

ә) сөйлеу тілін,сөз мағынасын түсініп,шапшаң ой қорыта алуға,көркем ұқыпты жаза білуге дағдыландыру;

б) оқушылардың тілдерін бұрмаламай анық, таза сөйлеуге машықтыру;

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,түсіндіру,пікірталас т.б.

Сабақтың көрнекілігі: кітаптар, газет-журналдар

Пәнаралық байланыс: тарих,әдебиет

Сабақтың барысы:

а) Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

Көпшілікпен сұхбат немесе жеке адамдармен пікірлесу, пікірталасқа түсуде алдын-ала дайындықтан өткенде нәтижелі болары сөзсіз. Көпшілікпен, жеке адамдармен пікірлесу,пікірталастыру үшін дайындықтың бірнеше кезеңдерін көрсетуге болады.

Күнделікті дайындық. Баспасөз құралдарын қадағалау,ғылыми, публицистикалық,көркем әдебиеттер оқу, ғылым мен техниканың соңғы жаңалықтарынан хабардар болу, қоғамдағы саяси,әлеуметтік істерді ой елегінен өткізіп,баға беріп отыру, т.б Күнделікті тұрмыста алынатын мәлімет, білімді орнымен пайдалану қажет. Қызметі,жұмыс ыңғайы көпшілікпен қарым-қатынасқа негізделген адам үшін дайындыққа төмендегілерді айтуға болады.

-көркем әдебиеттерден цитата,үзінді, мысалдар жинау;

-мақал-мәтел,қанатты сөздер жаттау;

-сөйлеу техникасына жаттығу:

-сөйлеуде әдеп нормаларын сақтау;

-шешендік өнердің теориялық,әдістемелік негіздерін меңгеру.

ә) сөйлеу тілін,сөз мағынасын түсініп,шапшаң ой қорыта алуға,көркем ұқыпты жаза білуге дағдыландыру;

б) оқушылардың тілдерін бұрмаламай анық, таза сөйлеуге машықтыру;

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,түсіндіру,пікірталас т.б.

Сабақтың көрнекілігі: кітаптар, газет-журналдар

Пәнаралық байланыс: тарих,әдебиет

Сабақтың барысы:

а) Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

1. 
   Пікірталас дегеніміз не?
   
2. 
   Пікірталастың қандай түрлері бар?
   

Нақты бір тақырып бойынша сөйлеуді шешендік өнердің бір түрі деп те қарастырады. Оның төмендегі бөліктерін жетік түсініп,басты сипаттарын аша алғанда нәтижелі болары сөзсіз.

Дайындық түрлері:

-сөздің жазбаша мәтінін дайындау;

-мәтінді бірнеше рет дауыстап,мәнерлеп оқып дағдылану;

- қажетіне қарай кейбір тұстарын жаттап алу керек десе,келесі бір сөз шеберлері:

-тезис немесе жоспарын жасау;

-мәтіннің негізгі бөліктерін ғана жазу,яғни тірек бөліктерін әзірлеу;

Қалай болғанда да,ойды дәл жеткізе білу,тақырып мәнін ашу жоспар құрудың маңызы ерекше.

Жаттығумен жұмыс: 28-жаттығу. Кестені толтырыңдар.

№	Қорытынды түрі	Қолданылатын сөздер мен тіркестер	Тақырып
1	Жалпылама қорытынды	«Сонымен», «Ендеше»
2	Тыңдаушыларды нақты бір іске жұмылдыру	«Біріншіден», «Екіншіден»
3	Тыңдаушыларға алғыс айту	«Тыңдағандарыңызға», «Көңіл қойғандарыңызға»
4	Юмормен аяқтау	«Бірде Қожанасырдан сұрапты»
5	Мадақтау, көңіл көтерумен аяқтау	«Сіздерге үміт артуға болатынына сенемін»

Білімді бекіту: . Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоя отырып, түсінбеген сұрақтарына жауап беремін.

Білімді бағалау: Оқушылардың жауаптарына қарай білімдері бағаланады.

Үйге тапсырма: 29-жаттығу.
Күні: Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

Сабақтың тақырыбы: Пікірталасты жоспарлау

Сабақтың мақсаты: а) пікірталасты жоспарлауды оның жай және күрделі түрлері туралы түсініктерін кеңейту. Оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру;

ә) сөйлеу тілін,сөз мағынасын түсініп,шапшаң ой қорыта алуға,көркем ұқыпты жаза білуге дағдыландыру;

б) оқушылардың тілдерін бұрмаламай анық, таза сөйлеуге машықтыру;

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,түсіндіру,пікірталас т.б.

Сабақтың көрнекілігі: кітаптар, газет-журналдар

Пәнаралық байланыс: тарих,әдебиет

Сабақтың барысы:

а) Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

Жоспар-мәтіндегі ойдың берілу реті, қысқаша мәтін бағдарламасы.

Жоспар




Күрделі

Жай

1. 
   Кіріспе
   
2. 
   Негізгі бөлім
   
3. 
   Қорытынды
   

Күні: Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

ә) сөйлеу тілін,сөз мағынасын түсініп,шапшаң ой қорыта алуға,көркем ұқыпты жаза білуге дағдыландыру;

б) оқушылардың тілдерін бұрмаламай анық, таза сөйлеуге машықтыру;

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,түсіндіру,пікірталас т.б.

Сабақтың көрнекілігі: кітаптар, газет-журналдар

Пәнаралық байланыс: тарих,әдебиет

Сабақтың барысы:

а) Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

Адамдар арасында пікір алшақтығы,түрлілігі пікірлесуге,ой бөлісуге,талдауға негіз болады.

Пікіралмасу-көпшіліктің шындықты,негізгі ойды анықтаудығы айтысы. Пікіралмасу-көпшілік-ғылыми немесе саяси айтыс.

Пікіралмасудың нәтижесі –ортақ пікірге келу,сондқтан да қатысушылар бір пікірге тоқталмаса да,өзара түсіністік, келісім болады.
Пікіралмасу-пікірталастың бір түрі	Қатысушылардың мүдделері ортақ болады	Пікіралмасуда ортақ шешімге, пікірге тоқтайды	Қатысушылардың барлығы өз ойларын айта алады,тең құқылы	Регламент қатысушылармен келісе отырып белгіленеді.

Жаттығумен жұмыс: 30-жаттығу. Мәтінді айтылу сазымен оқыңдар.

1. 
   Мәтіндегі сөйлеушілер сздеріне баға беріңдер.
   
2. 
   Қарамен жазылған сөздердің мағынасын ашыңдар
   

Күні: Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

Ойталқы-қоғамдық маңызды мәселені талқылау. Ойталқының басқа пікірталастардан ерекшелігі талқылауға түскен мәселенің қойылысы,мақсаты түпкі нәтижесі, т.б сипаттарынан танылады.

1. 
   Пікірталастың пікіралмасудан қандай айырмашылығы бар?
   
2. 
   Ойталқы дегеніміз не?
   
3. 
   Дебат дегеніміз не?
   
4. 
   Жарыссөз дегеніміз не?
   

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

1.Аталған тақырыптың бірін таңдап алу.

2. Көзқарастары сәйкес келетін сөйлеушілерді белгілеу.

3. Дәлелдейтін тезистерін анықтау.

4. Дебетқа қатысушылардың бір-біріне сыпайы түрде «сіз» үлгісінде тілдесу.

5. Регламент сақтау.

6. Қарсылас сөзін бөлмей,соңына дейін тыңдау.

7. Қарсыласқа сұраққа жауап берген соң,алғыс айту.

8. Егер қарсылас сұрағына жауап бере алмаса, соңында қорытынды сөзде жауап беруді ұмытпау.

9. Қарсылас сөзінің соңын көрермендермен бірге қолпаштап отыру (қол шапалақтау)

10. Соңында өз топ мүшелерінің , қарсыластарының қолын алып, алғыс айту. Дебатқа түсушілер «Әркімнің өз пікірі өзіне құнды» деген қағиданы ұмытпағаны жөн.

Шығармашылық жұмыс: Үш топқа бөлініп «Ренжіспей өмір сүруге бола ма?» тақырыбына дебет ұйымдастырыңдар. Екі топ тақырыптар бойыеша сөйлейді. «Ренжіспей өмір сүруге болады», «Керіссіз де келісімнің жолы бар» ал, үшінші топ талдау жасай отыра, оларды әділ бағалайды.
Білімді бекіту: . Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоя отырып, түсінбеген сұрақтарына жауап беремін.

1. 
   Пікірталастың пікіралмасудан қандай айырмашылығы бар?
   
2. 
   Ойталқы дегеніміз не?
   
3. 
   Дебат дегеніміз не?
   
4. 
   Жарыссөз дегеніміз не?
   

Күні: Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

Пікірсайыс өз аты айтып тұрғандай пікірлер,идеялар сайысы. Пікірсайыстың басты ерекшелігі-қатысушылардың бір жағының жеңіп,мақсатқа жетуі,яғни бір ғана идея,пікірдің дәлелденуі.

Пікірсайыс көбіне қоғамдық-әлеуметтік тақырыптарға арналады.

Адамгершілік қасиеттерді сақтау,рухани құндылықтарды қорғау,адам құқығын жоғары қою,ізгілікті дәріптеу, т.б мәселелер төңірегінде ұйымдастырылады.

Әр шешен,әр қатысушы өз ойын,пікірін дәлелдей білуі керек.

Өз ұстанымының маңыздылығына,мәніне қатысушылар мен тыңдаушылар көзін жеткізе алу қажет.

1. 
   Көзқарастары сәйкес келмейтін екі топ құру.
   
2. 
   Дәлелдейтін тезистерін анықтау.
   
3. 
   Сауалнама жүргізу.
   
4. 
   Әдебиеттерден материалдар жинақтау.
   

1.Дебатқа қатысушылар кімдер болады?

2. Қандай тезистер алынғаны дұрыс?

3. Сауалнама жүргізген жағдайда кімдерге сұрақ қоюға болады?

4. Дебат қорытындысын шығаруға кімдер төрелік ету керек?

Білімді бағалау: Оқушылардың жауаптарына қарай білімдері бағаланады.
Үйге тапсырма: Материалдар жинақтап келу.

Күні: Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу,оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Үйге берілген жаттығуды тексеремін.Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

Біздің күнделікті өмірде жарнамаға мән бере қарауымызға тура келеді. Соңғы мәліметтер бойынша , жарнама теледидарда көп көрсетіледі,келесі орындарда радио, газет-журнал, т.б жарнама не үшін керек деген сұраққа жауап іздеп көрелік.

1. 
   тауар өндіруші өз өнімінің сапасы, басқадан ерекшелігі, қалай, қайдан алуға болатыны туралы мәлімет береді.
   
2. 
   Қызмет көрсету түрін,сапасы,артықшылығы жайында айтып,жұртшылықтың назарын аударады.