Сайфуллаев бауыржан нұрымбетұЛЫ



Pdf көрінісі
бет120/175
Дата25.05.2024
өлшемі3.36 Mb.
#501851
түріПрактикум
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   175
Қозоқ тили практикуми

268-жаттығу. Мәтыннeн кұpмалас сойлeмдepды туpлepынe каpай 
ажыpатып, компонeнттepыныy байланысу тәсылдepын тусындыpыyыздep. 
Абайды eтeктeн таpтып, алдын оpап, колын байлап, epкынe жыбepмeгeн 
быpлы-eкылы кысы eмeс, коп адам, каумалаған каpаyғы eл-жұpт eкeнын осы 
создep анык аyғаpтады. 
Eс кыpгeлы тимeды epык озымe. 
Сандалмамeн кун кeшкeн туспe ызымe,-дeгeндe акын озын дe, оз басыныy 
кeмшылыгын жасыpмай ашып айтып отыp дeсeк тe, сол заманды, eскы әдeт-
салтты бepык ұстаған оpтаны кобыpeк сынайды. 
Халык муддeсы ушын куpeсугe бeл байлап, eлды, жастаpды адал eyбeк 
eтугe, онep уйpeнугe, былым-ғылым жолына тусугe шакыpуды максат eтып 
коймак болған. Акын осы ой-пыкыpын жалпы жұpтка жаpия eтугe, солаpдыy 


173 
жуpeгынe ұялатуға жаpаpлык быpдeн-быp кушты кұpал-олey соз, акындык онep 
дeп санайды. Бойындағы акындык куатын осы жолға жұмсау кажeт дeп 
тусынeды. 
Абай әдeбиeткe мулдe жаyа мындeт жуктeды. Ол оз поэзиясыныy тыyнан 
тулeгeнын атап айта отыpып, тыyдаушы кауымныy да коpкeмдык, идeялык, 
эстeтикалык тусыныгы, талғамы, мәдeниeты осуын талап eтты, мұны омыpдыy 
дe, онepдыy дe кажeттылыгы дeп санады. Әдeбиeттыy омыpды тузeтугe, 
озгepтугe шeшушы улeс косуын, бeлсeнды кызмeт eтуын, идeялык-коpкeмдык 
кұpал дәpeжeсындe биыктeуын уакыттыy улкeн дe шeшушы талабы peтындe 
ұсынды. 
Абай шын мәнындeгы халык акыны, ұлттык акын болды. Абай кандай 
нәpсe туpалы айтса да, адамдаpды пайдалы eyбeкпeн шұғылдануға, былым алуға 
39 шакыpса да, онepгe шын пeйылмeн каpауды жактаса да бутындeй быp 
әлeумeттык топтыy нeмeсe жeкe адамныy кeмшылыктepын сынаса да, табиғат 
коpыныстepын суpeттeсe дe, осыныy бәpынeн оныy халык pухын, халык 
бұкаpасыныy талап-тылeгын, мұктажы мeн муддeсын жаксы тусынeтындыгы 
айкын коpынeды (М.Ә.) 
269-жаттығу. Бepылгeн макал-мәтeлдepдыy eкыншы сыyаpын оздepыy 
ойлап тауып, салалас кұpмаласка айналдыpып жазыyдаp, содан кeйын тұpлаулы 
мушeлepыныy астын сызып, быp создыy кайталануынан болған тұpлаулы 
мушeныy быpeуын ғана калдыpып, салалас кұpмалас сойлeмдepды быpыyғай 
мушeлы жай сойлeмгe айналдыpыyдаp. 
Улгы: Eyбeктыy наны тәтты, ... (Жалкаудыy жаны тәтты.) 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   175




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет