Кубиктермен бірнеше ойын трлерін ойнауа болады

47
46
Жас ерекшелігіне арай суреттерді
топтастыру
- 
Баланы 1жасына қарай қарапайым суреттермен таныстыра 
бастаған жөн. Бұл жаста бала барлығын ұстап, аузына салып 
көргісі келеді. Мүмкіндік береміз, арнайы қатты қағазды 
суреттерді қолданамыз
- 
2 жасқа қарай балаға затты тек суреттен ғана емес, «тірідей» 
ұстатып, көрсетіп таныстырамыз. Суреттермен танысу сабағы 
2 минуттан 5-10минутқа созылады.
- 
3 жаста арнайы кітаптарды қолдана аламыз. Көрсет, 
тап, жасыр деген сұрақтар қойып, дыбысталуын айтып, 2-4 
сөзден сөйлем құрауға үйретеміз.Суретті талқылау төмендегі 
мысалда көрсетілген.
«Мысы пен тышан» суреті
• 
Бұл мысық. Мысық «МЯУ!» дейді! Ал мынау тышқан. 
Ол «ПИ-ПИ-ПИ!» деп шиқылдайды. Мысық тышқанды «АП!» 
деп ұстап алады.
• 
Мынау ала (кім?) мысық. Кімнің тырнағы ұзын? Екеуінің 
қайсысы кішкентай? Тышқан. Тышқан кімнен қорқады? 
Мысықтан. Мысық кімді ұстайды? Тышқанды. Мен -мысық, 
сен – тышқан бол, қане тышқан мысықтан қаш! (мияулап 
тышқанды қуалаймыз)
«Дкенде» суреті
• Мынау – Асет. Ол дүкенге келді. Жаңа ойыншықты 
сұрады. «Алып бер!»- деп
• Бұл (кім?) Асет. Асет анасымен қайда келді? Дүкенге. 
Дүкенде нені көрді? Ойыншықты. Мына ойыншық көліктің түсі 
қандай? Қызыл. Мына үлкен домалақ не? Барабан. Оның үстінде 
тұрған не? Таяқтары. Асет анасынан барлық ойыншықтарды 
әперуін сұрап тұр. Жоқ, Асет тек біреуін ғана таңда. Қай 
ойыншықты таңдасын?
«‡уырша» суреті
• Бұл кім? Қүыршақ. Ол не істеп жатыр? Тамақ пісіріп 
жатыр. Қазан қайда? Міне қазан. Тамақты қалай араластырып 
тұр, көрсетші. Дастархандағы сәбізді көрсетші. М-М-М қандай 
дәмді тамақ.
Осылайша әр оқиғаны сұрақ қоя отырып мазмұнын ашамыз. 
Жануарлармен танысу да осы сияқты қарапайымнан күрделіге 
қарай жүреді:
- Бірінші қадам – жануар дауысын салу «мө-ө-ө!»
- Екінші қадам – жануардың атын айту «сиыр», «көзі» 
«басы» ...
- Үшінші қадам – жай сөйлем құрау «Мынау сиыр. Ол шөп 
жейді».
Мысы бейнеленген сурет
• Бұл мысық. Мысық «мяу!» дейді. 
• 
Асельдің мысығы бар. Оның аты – Әдемі. Ол «мяу» деп 
сүт сұрайды. Пысылдап ұйықтай береді. Мысықты кис-кис 
деп шақырамыз.
Осылайша берілген дыбыстармен жануарларды таныстырамыз:
- 
Ит «ав-ав!»
- 
Хомяк «ам-ам!»
- 
Балы «буль-буль!»
- 
Ат «ио-хо-хо!»
- 
Сиыр «мө!»
- 
Ешкі «ме!»
- 
‡ой «мә!»
- 
Есек « иа-иа!»
- 
Тауы «т-т-т!»
- 
‘йрек «кря-кря!»
- 
‡аз «га-га-га!»
- 
‡асыр « у-у-у!»
- 
Аю «ы-ы-ы!»
- 
Жылан «ш-ш-ш!»
- 
Көкек « ку-ку-ку!»
- 
Тоылда « тук-тук!»
- 
Арыстан « р-р-р!»
- 
‡оыз «ж-ж-ж!»
- 
Ара «з-з-з!»
Отбасы суреттерін тамашалау арылы сөйлеуге ынталандыру
Әдетте балалар өзінің, жақындарының архив суреттерін 
көргенді ұнатады.Қызығушылық танытқан сәтін пайдаланып, 
сөйлеуге ынталандырамыз: Мынау кім? Дұрыс, бұл- сенсің. 
Көрсетші фотодан мұрның қайда? Ал көздерің ше? ...
Егер бала дене мүшелерді атауға қиналса, фотодан емес 
бойынан көрсетіп үйреткен дұрыс. Баланы қинап «айтшы» деп 
сұрамаймыз. Тек қолдап, білмегенін айтумен ғана шектелеміз.

49
48
БАЛАМЕН БІРГЕ СУРЕТ САЛУ
Бұл ең бір қызықты, эмоционалды жағынан жақындастыратын, 
баланың сөйлеуін дамытатын әдіс түрі. Сурет салуда кереметтей 
шеберліктің қажеті жоқ, тек салған зат иесіне ұқсаса болғаны:
- Қарашы, қандай әдемі күн салдым. Күннің сәулелері қайда 
көрсетші? Ия, мынау, былай көп сәуле саламыз. Көк қарандашты 
алып сен сала ғой. Міне үлкен бұлт пайда болды! Енді жаңбыр 
жауады былай – тырс-тырс!
- Мен әтеш салдым, бірақ әлі әдемі болмай тұр. Әдімілеп 
бояйықшы әртүрлі түске. Мына қызыл түсті алып айдарын 
бояп көр. Мен құйрығын былай бояймын. «Ку-ка-ре-ку!»–деп 
айқайлап тұр әтеш. Сен де әтеш сияқты айқайлашы... Енді 
тамақтандырайық – бидайдың суретін былай сал. О, қандай 
көп бидай салдың! Әтеш тоятын болды...

жүктеу/скачать 1.23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: