Семья indd
жүктеу/скачать 1.23 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сйікті ойыншыын олдану
- балалара теледидардан, смартфоннан мультфильм, балалара арналан бадарламаларды 3 жастан кейін ана көрсету керек.
| имыл сөздерді олдану
1 жас шамасында бала қимыл тілін меңгереді. Біртіндеп осы қимылмен бірге сөз ырықсыз түрде пайда бола бастайды. Сондықтан балаға берген ең алғашқы сабағымыз қимыл тілін үйрету болмақ. - Мә ( сыну) – алаанды ашып, олды созу - Әкел ( с рау) – саусатарды алаана бірнеше рет бгу - Ия (келісу) – басты изеу - Жо (келіспеу) – басты шайау - Әне–с саусапен көрсету - Жасы – саусатарды ж дырыа тйіп, бас барматы жоары көтеру - Жарайсы – басынан сипау - Тыныш – с саусаты еріндерге тігінен таау - Сәлем – алаанды ашып, екі жаа озалту - Сау бол – ол б лау т.с.с. Сйікті ойыншыын олдану 2 жастан аса сөйлемеген бала психологиялық қиындықтарға кезігеді. Үнемі үлкендердің «қайталашы!», «айтшы!» деген сұраулары, ашықтан ашық басқа баламен салыстырғаны, оған керек затты бірден ұқпауы балаға соққы болып тиеді. Сол себепті уақыт өткізбей ситуацияны түзеу керек. Ерте басталған дамыту жұмыстары – жетістікке жетудің кепілі. *Баланы «сөйле» деп күштемейміз, *Басқа баламен даму деңгейін салыстырмаймыз. Сабақ өтуді баланың сүйікті ойыншығымен бастаған жөн. Бұл бала үшін сүйікті, жақын зат болғандықтан қызығушылығын ояту оңайға түседі. Мультфильм Жалпы балалара теледидардан, смартфоннан мультфильм, балалара арналан бадарламаларды 3 жастан кейін ана көрсету керек. Күні бойы теледидардың бос қосулы тұруы, қатты дауыста тұруы зиян. Баламен бірге мультфильм көргеннен кейін, қорытындылап әңгіме еткен жөн. Мысалы: «Пчелка Майя» мультфильмі. Майя қалай ұшады: ж-ж-ж деп (орнымыздан тұрып, қолдарымызды жайып жүгіреміз). Ол бізге тәтті бал жасайды м-м-м – тәтті ия. Майя қалай гүлге ұшады көрсетші... Баланың сөйлеу тілін дамыту үшін пассивті, белсенді сөздік қорын толықтырудан басқа, оның дыбысты айыра білу қабілетін, тыныс алу жүйесі мен ұсақ моторикасын, туа пайда болған еліктеу қабілетін дамыту қажет. Ересекке еліктеуді ойын барысында да, қимыл қозғалыс жаттығулары арқылы да дамытуға болады. Бұл жаттығуларды орындағанда бала қуаныш сезімін сезінеді, жағымды эмоцияларды кешеді. Баламен бірге орындаймыз: Орнымыздан т райы, Алаанды райы. Бір отырып, бір т рып, Жаттыуды жасайы. Жел соты гу-гу-гу, Жабыр жауды тырс-тырс. Жабыр басылды, Кн ашылды. Бір, екі, ш – арлыаш боп ш Төрт, бес, алты – арлыаш боп алы 51 50 Жеті, сегіз, тоыз, он – арлыаш боп он. Жел улейді у-у, йын келіп билейді зу-зу, атты-атты жел соты гу-гу Жапыратар ол соты ду-ду. О олымда бес сауса, Сол олымда бес сауса осып едім екеуін, Болып шыты он сауса. ЕСТУ ҚАБІЛЕТІНІҢ ДАМУЫ Баланың есту қабілеті екі бағытта дамиды: бірі кәдімгі, қарапайым дыбыстарды есту (табиғаттың дыбысы, жануарлардың дауысы, заттардан шығатын дыбыс, транспорттың дауысы, ойыншықтардың дауысы), екіншісі – сөз дыбыстарын тану, яғни фонематикалық есту. Екеуі де адам өміріне маңызды туа біткен қасиет. Сөйлеу тілін (фонематикалық) есту – өз ана тіліндегі сөздерді тану, оларды дауыстың ырғағына, жылдамдығына, интонациясына қарай ажырата алуы. Жас нәресте анасының дауысын басқалардан ажырата алады (туа пайда болған қасиет), ал фонематикалық естуі – 5-6 жасына дейін қалыптасып бітеді. Сол себепті 4 жастан кейін қате айтылатын дыбыстар, сөйлем құрай алмау сияқты сөйлеу бұзылыстарын түзеткен жөн. жүктеу/скачать 1.23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|