Семья indd
жүктеу/скачать 1.23 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Л және жмса Л’
| Ч дыбысы Ц дыбысымен алмасқанда Щ дыбысын түзеткендей
механикалық әдіс ұсынылады. Бұл дыбысты түзету үшін Т дыбысы негіз болатын тәсілді де ұсынуға болады. Егер тіл астына зонд көмегімен дыбысты айтқан кезде, тіл шетін аздап көтеріп, сәл шегіндірсе төменгісі пайда болады. Щ дыбысынан Ч дыбысы ғана шығып қоймайды, егер Ч дыбысы буында меңгерілген болса одан Щ дыбысын алуға болады. Бұл жағдайда әуелі ұзартып алып, содан соң біріккен дыбыстан оның фриктивті бөлігін ажыратса жетеді. Мысалы: чш- чщ-чщ. Ча- ча- ча ач- ач- ач Чо- чо- чо оч- оч- оч Чу- чу- чу уч- уч- уч Чи- чи- чи ич- ич- ич Чапаевтай батыр бар, Чуковский аын бар, Чукина, Чуваш басалар – «Ч» әрпінен басталар. Чемпион ой сан ырлы, Чех жерінде сыйлы Ерік. Чемоданын алдырды, Чукоткада инелік. Орынды т р – арайы, сайды оан ай әріп? (Ч) Т мен Щ дыбыстарын бірге жылдам айту арылы да орындауа болады 89 88 Л ЖӘНЕ ЖҰМСАҚ Л ДЫБЫСТАРЫН АЙТУДАҒЫ КЕМШІЛІКТЕР МЕН ОЛАРДЫ ТҮЗЕТУ ЖОЛДАРЫ Л және жмса Л’ дыбыстарын айту кемшіліктері ламб- дацизмдеп аталады. Л дыбысының жасалу механизмі: - Тілдің ұшы жоғарғы тіске немесе қызыл иекке тіреледі - Жұмсақ таңдай көтеріліп, мұрын жолын бітейді - Тіл бүйірлері азу тістерге тимейді, содан дем шығатын қуыс қалады - Тіл түбі көтеріледі, сондықтан тіл ертоқым пішінді болады. - Жұмсақ Л’ артикуляциясының қатаң түрден айырмасы- көтерілетін тіл түбірі емес, оның алдыңғы-орта тұсы, қызыл иекке тиетін тіл ұшы ғана емес, алдыңғы үстінің біраз бөлігі альвеолға тиеді. Л дыбысын айтудағы кемшіліктер: - Л дыбысын мүлдем айтпау. Мысалы: лақ- аақ, қала- қаа - Ы дыбысымен алмастырылуы: лақ- ыақ, қала- қаыа - У дыбысымен айтуы: лақ- уақ, қала- қауа - Жіңішке Л дыбысын қолдану: лақ- ляқ, қала- қаля - Н дыбысымен алмасуы: лақ- нақ, қала- қана т.с.с. - Ламбдацизмнің ең көп тараған түрі Л дыбысының қос еріндік етіп айтуы. Бұл дыбыс В және У дыбысына жақын келеді. Дауысты У дыбысындағы сияқты тіл ауыз артына қарай тартылады. жүктеу/скачать 1.23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|