тақырып    Әлеуметтік  әлемдегі  өзгерістер  мен  оларды  түсіну

Әдістемелік кеңестер  

Ең  алдымен  әлеуметтануда  «әлеуметтік  өзгерістер»  қандай  мағынада 

қолданылатынын,  оның  әлеуметтік  мазмұны  қандай  екенін  айқындап  алу 

керек. Заманауи деп аталатын қоғамдарда өзгерістер  жалпыға ортақ сипатқа 

ие,  алайда  біз  бұл  жәйтті  әрқашан  біле  бермейміз.  Әлеуметтік  өзгеріс  –  бұл 

«қоғамды  ұйымдастыру  әдісінің  өзгерісі»,  -    деген  Дж.Н.  Смелзердің  сөзіне 

өз пікіріңізді білдіріңіз.  

Әлеуметтік өзгерістің қандай түрлерін білесіз? 

Ресейлік академик Г. Осипов әлеуметтік өзгерістердің төрт негізгі түрін 

анықтайды.Мотивациялық  әлеуметтік  өзгерістер.  Құрылымдық  әлеуметтік 

өзгерістер.  Функционалдық  әлеуметтік  өзгерістер  -  түрлі  әлеуметтік 

жүйелердің,  мекемелердің,  ұйымдардың  функцияларындағы  өзгеріс-тер. 

Процедуралық  әлеуметтік  өзгерістер  -  әлеуметтік  процестерге  әсер  ететін 

өзгерістер. 

Әлеуметтік өзгерістердің барлық түрлері  тығыз өзара байланысты  және 

бір-бірімен 

байланысты: 

құрылымдық 

өзгерістер 

функционалдық 

өзгерістермен, мотивациялық өзгерістер процедуралық және т.б. 

Ағымдағы өзгерістердің себептерін көрсетіңіз. 

Екінші  сұрақты  дайындау  кезінде  әлеуметтік  өзгерістер  қоғамда  орын 

алатын экономикалық, саяси, технологиялық және т.б. өзгерістермен тікелей 

өзара  байланыста  болатынын  ескерген  жөн.  Әлеуметтік  өзгерістердің  себебі 

ретінде:  

         1) Технологиялық даму; 

         2) Әлеуметтік қақтығысты (нәсілдер, діндер, таптар арасында); 

         3)  Әлеуметтік  мәдениет  немесе  қоғамдық  мәдениет  бөліктерінің  біріге 

алмауы; 

         4) Әлеуметтік жүйелер арасындағы бейімделу қажеттілігін; 

         5)  Идеялар  мен  сенімдер  жүйесінің  әлеуметтік  қызметке  әсерін  атауға 

болады  (мысалы,  М.  Вебердің  протестанттық  әдеп  пен  капитализмнің 

байланысы туралы гипотезасы).  

Заманауи өзгерістердің себебін көрсетіңіз. 

Жаңа 

технологиялардың 

мүмкіндіктері 

мен 

шектеуліктерін 

талқылаңыз. 

Н. Стер бойынша жаһандануды танудағы негізгі санаттар фрагментация 

және  гомогенизация  болып  табылады.  Фрагментация  және  гомогенизация  – 

бұл бір үрдістің өзара байланысқан бөліктері.  

Ғылыми 

анықтамаларды 

түсініп 

және 

мысалдар 

келтіруге 

тырысыңыз. 

 

Баяндамалар  тақырыптары 

1  Әлемдегі  қоғамдық  қозғалыстар  (соңғы  жарты  ғасыр  уақыт  ішіндегі): 

қоғамға әсер ету түрлері.  

 

2  Әлеуметтік  өзгерістер  мен  технологиялардың  өзара  әрекеттесуін 

зерттеудің негізгі әлеуметтанулық тәсілдемелері.  

 

жүктеу/скачать 0.66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: