Ақпаратты өңдеу теориясы
Ақпаратты өңдеу теориясы - бұл психологиялық модельдердің жиынтығы адамды ынталандырудың белсенді процессоры ретінде ойластыру (ақпарат немесе «кірістер»), ол оны қоршаған ортадан алады. Бұл көзқарас бихевиоризм және психоанализ сияқты басқа бағдарларды сипаттайтын адамдардың пассивті тұжырымдамасына қарсы.
Бұл модельдер когнитивизмге енеді, бұл ойлар мен басқа да психикалық мазмұн мінез-құлыққа әсер ететіндігін және одан ерекшеленуі керек екенін қорғайтын парадигма. Олар 1950 жылдары психикалық процестерді мінез-құлық формалары ретінде қарастырған сол кездегі бихевиористік ұстанымға реакция ретінде танымал болды.
Осы көзқарас шеңберінде жасалған зерттеулер мен теориялық модельдер көптеген психикалық процестерге қолданылды. Айта кету керек когнитивті дамуға ерекше назар аудару; Ақпаратты өңдеу теориясынан ми құрылымдарының өзі де, олардың жетілуімен және әлеуметтенуімен байланысы да талданады.
Бұл бағыттың теоретиктері Жан Пиаже сияқты кезеңдік когнитивтік-дамытушы модельдерге қарсы тұратын, когнитивті дамудың түбегейлі прогрессивті тұжырымдамасын қорғайды, олар баланың өсуіне байланысты пайда болатын (сонымен қатар, олар дамыған кезеңнен бастап танылатын) өзгерістерге бағытталған ақпаратты өңдеу).
"Жасанды интеллект" терминінің пайда болуы
"Жасанды интеллект" сөзін алғаш рет 1956 жылы Дартмут университетінде өткен конференциясының преамбуласында Джон Маккарти қолданған. Маккартиге сәйкес "жасанды интеллектіні" зерттеушілер нақты проблеманы шешу үшін адамдарда байқалмайтын интеллектіні зерттеуіне болады.
Өзінің анықтамасын түсіндіру барысында: "Әзірше біз бүтіндей қандай есептеуіш процедураларды интеллектуалды деп айта алатынмызды білмейміз. Сол себепті интеллект сөзін әлемде мақсатқа жету үшін қолдандылатын әдістердің есептеуіш бөлігін ғана түсініп жүрміз".
Сонымен қатар, интеллект тек қана биологиялық феномен деген де көзқарастар бар.
Шындығында, жасанды интеллект Джон Маккартиге дейін де қолданылған. Тек оған дәл осы атау берілмеген болатын. Мысалы, екінші дүниежүзілік соғыс кезінде Алан Тюринг есімді ағылшын математигі немістің құпия ақпаратын бұзып, оны шифрдан шығаратын машина құрастырады.
Алан Тюринг соғыс кезінде Германияның әскери-теңіз флотының хабарламаларына криптоанализ жасайтын ағылшын үкіметінің Hut 8 атауына ие тобына жетекшілік еткен. Ол немістердің Энигма аппаратының кодын бұзып, мыңдаған адамның өмірін сақтап қалады. Соғыстан кейін ағылшын ғалымы алгоритмдік анализ жасаумен айналысып, 1950 жылы компьютер интеллектінің деңгейін анықтайтын тест әдісін жасап шығарады. Тюринг тесті бүгінгі күнге дейін қолданылады.
Жасанды интеллект ғылыми бағыт ретінде - әртүрлі ғылыми салаларды біріктірудің айқын мысалы. Табиғи және есептеуіш ғылымдар саласындағы мамандар ұқсас жүйелерді қолдану арқылы тірі жүйелердің қасиеттері мен жұмыс істеуін зерттейді.
Жалпы, жасанды интеллект - математика және логика саласындағы жетістіктерді нәтижесінде пайда болды және тірі және өлі табиғаттың жинақталған білімге негізделген зерттеулер тәуелсіз ауданы болып табылады.
Ғылым роботтар туралы көркем және олардың интеллект негізінде, адамзат осындай зор табысқа жетуге қабілетті болуы және ең жоғарғы сана жасай алады ма деген сұрақтар бар?!
Сондықтан, адам миын зерттеп мидың робот бөліктері үшін қажетсізін шетке қалдырып, шын мәнінде де жасанды интеллект біздің аяқталмаған көшірмеміз болып табылатын нәтижеге жету.
Достарыңызбен бөлісу: |