аталады. Пастер эффектісі клеткадағы глюкоза катаболизмінің реттелу механизмдерінің
нәтижесі болып табылады. Ағзаға тканьдік тыныс алу мен тотығу фосфорильденудің
ажыратушыларын енгізу Пастер эффектісінің бүзылуына әкеледі. Пастер эффектісінің
бүзылуы ісік клеткаларында да орын алады. Осы және басқа да зерттеулер гликолиз бен
глюконеогенездің реттелу механизмдерін анықтауға мүмкіндік береді.
Бүл процестердің реттелуі аллостерикалық ферменттер арқылы аллостерикалық
механизмдермен қамтамасыз етіледі. Гликолиздің аллостерикалық ферменттері -
фосфоглюкокиназа және фосфофруктокиназа болып табылады. Олар үшін аллостерикалық
эффекторлар- ингибиторлар АТФ,НАДН2 және цитрат, ал активаторлары- АДФ, АМФ, НАД
болып табылады.
Глюкогенездің аллостерикалық ферменттері пируваткарбоксилаза және фруктоза- 1.6-
дифосфатаза болып табылады. Аллостерикалық эффекторлары - ингибиторлары АДФ,
АМФ, активаторлары - АТФ болып табылады. Сонымен қатар бүл процестердің
жылдамдығы клеткаға алғашқы субстраттардың түсуіне байланысты болады.
16. Глюкозаның пентозафосфатты жолмен тотығуы, мәні, маңызы, кездесетін жері.
глюкоза- 6- монофосфаттың тура тотығу жолы негізінен цитозольда оттегінің
қатысуынсыз жүреді:
6(глюкозо-6-фосфат)+12НАДФ+7H-0 +5(глюкозо-6-фосфат)+6С0,+12НАДФН,+H,РО4
Аэробты жағдайларда бүл процесс митохондриялардың тыныс алу тізбегінің
ферменттерінің қатысуымен жалғасады:
12 надфн, + 6 (0)---->12 надф +12 нон+AG(36АТФ)
Пентозды циклдың биологиялық мәні мынандай:
1. Клеткада глюкозаның тотығуының бүл жолында көп мөлшерде тотықсызданған
НАДФ түзіледі. Глюкозо-6-фосфаттың 1 молекуласы тотыққан кезде 12 НАДФН2 түзіледі,
оны клеткалар май қышқылын, стероидтық гормондарды, улы заттарды залалсыздандыру
Достарыңызбен бөлісу: |
