Айланма капитални ишлатишнинг такомиллаштириш йњллари. Саноат капиталини ишлатиш натижасида маќсулотни ишлаб чиљариш шаклланади. Саноат капитали айланма капитал ёки айланма воситалар сифатида ќам књрилади. Саноат корхонанинг айланма воситалари икки љисимдан иборат бњлиб љуйидагиларга бњлинади: айланма ва муомила фондлари.
Айланма фонд ишлаб чиљариш фондининг бир љисми бњлиб, ишлаб чиљариш даврида мавжуд љийматини сарф љилиб янги яратилган маќсулотда намоён бњлади Айланма фонди турли књринишда хом ашё, бутловчи маќсулотлар, ёљилђи, тез эскирувчи буюмлар бњлиши мумкин.
Ишлаб чиљариш жараёнининг узлуксизлигини таъминлаш маљсадида корхонада муомила фондининг њрни катта. Бу фонд пул муомила доирасига хизмат књрсатишни ќамда банк ќисоб раљамларидаги маблађларга, омборхонадаги тайёр маќсулотларга, орттирилган ва йњлда бњлган маќсулотларга хизмат књрсатишни њз ичига олган.
Айланма воситалар доимий ќаракатда бњлиб, айланишнинг уч босљичидан њз шаклини њзгартирган ќолда њтади. Айланишнинг биринчи босљичида айланма капитал пул књринишдан маќсулот књринишига њтади. Бу босљичда заќира сифатида меќнат предметлари билан ишчи кучи ёлланади. Иккинчи босљичда ишчи кучи ёрдамида ишлаб чиљариш заќиралари (меќнат предметлари) тайёр маќсулотга айлантирилади. Ва ниќоят учинчи босљичда корхона тайёр маќсулотни сотиб, пул маблађларини маќсулот књринишидан озод љилади ва пул шаклида айланиш њз якунига етади.
Достарыңызбен бөлісу: |