Корхонанинг товар сиёсати

1) мавжуд бозорларни тадљиљод объектларига ажратган ќолда таќлил љилиш;

2) маќсулотнинг яшаш даври ва янги товарларни ишлаб чиљариш учун зарур бњлган шароитлар;

3) талаб ва таклифнинг шаклланиши;

4) товар ва ишлаб чиљаришнинг раљобатбардошлиги;

5) солиљ сиёсати.

Корхонанинг товар сиёсатини белгилашда илмий-техник маќсулотлар бозорининг таъсири катта. Илмий-техник маќсулотлар бозори деганда янги технологияни кашф љилган ихтирочилар билан шу кашфиётга эгалик љилиш хњљуљини сотиб олувчилар њртасидаги алољалар тушунилади. Илмий-техник маќсулотнинг объекти сифатида лойиќа муќандислик маќсулотлар, илмий-техник ќужжатлар, информацион хизматлар ва илмий адабиётлар књриб чиљилади. Илмий-техник маќсулотларга эгалик љилиш илмий тадљиљод ва конструкторлик тажрибаларни доимо олиб борувчи илмий техник ташкилотларга рухсат берилади.

Илмий-техник маќсулот интеллектуал фаолиятнинг маќсули бњлиб, интеллектуал маќсулот деб ќам юритилади. Интеллектуал маќсулотнинг бир неча иљтисодий-ќуљуљий шакллари мавжуд:

- патентланган кашфиётларни ишлатиш ќуљуљини берувчи лицензиялар;

- "ноу-хау"ларни ишлатиш ќуљуљини берувчи лицензиялар.

Солиљлар хњжалик механизмида маълум функцияларни бажарадилар: тартибга солувчи, таљсимловчи ва фискал (бюджет-солиљ). Солиљлар бевосита ва билвосита турларга бњлинади. Бевосита солиљлар кенг тарљалган бњлиб љуйидагилардан иборат:

• 
  Даромаддан олинадиган солиљ асосан талабни тартибга солишга, нархларни ошиб кетишига ва инфляция даражасини пасайтиришга ёрдам беради.
  
• 
  Фойдадан олинадиган солиљ фоиз миљдорида белгиланади ва миллий даромадни љайта таљсимлашга ёрдам беради.
  

Билвосита солиљлар товар ва хизматлардан олиниб баќо ва тарифларга љњшимча љиймат љушиш натижасида олинади. Уларга акциз, љњшимча љиймат солиђи, божхона солиљлари ва љимматбаќо љођозлар операцияларидан олинадиган солиљлар шаклида бњлади. Божхона солиљлари давлат сиёсатининг асосий љуроли бњлиб, импорт маќсулотларининг баќосини тартибга солишга ва ички ишлаб чиљарувчилар манфаатларини ќимоя љилишга хизмат љилади

Њзбекистон Республикаси ва ривожланган мамлакатларнинг солиљ тизимлари солиштириб таќлил љилингандан сњнг, бизнинг тизимимизда бозор иљтисодиёти шароитининг талабларига жавоб бермайдиган айрим камчиликлар кузатилди, жумладан солиљ миљдори ва имтиёзлар бњйича.

Гап шундаки књп солиљ ставкалари иљтисодий асосланмаган. Имтиёзлар тор доирадаги саволларни љамраб олган ќолда капитални ишлаб чиљаришни кенгайтириш учун сарф љилишга тусљинлик љилади.

Солиљ сиёсат тизимини такомиллаштириш маљсадида давлат љуйидаги йњналишларга урђу беряпти:

• 
  солиљ миљдорларини ва имтиёзларни шакллантиришда янги методологик ёндашувни яратиш;
  
• 
  тњлов љобилиятига самарали баќо беришни таъминлаш;
  
• 
  давлат сарф-ќаражат структурасини тартиблаш.