Туѓан жер туралы маќал-мєтелдер



бет22/40
Дата20.05.2022
өлшемі0.49 Mb.
#458128
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   40
Жандарбекова Л.ҚАЗАҚ ТІЛІ

Сөздік


Еңбек сіңірген – заслуженный
Спорт шебері – мастер спорта
Жеңімпаз – победитель
Әлем біріншілігі – первенство мира
Күміс жүлдегері – серебряный призер
Марапаттау – наградить
Жол апатынан – дорожное происшествие


Одағай. Ольга Шишигина
Сөйлеушінің шындыққа, болмысқа қатысын көңіл-күй, сезім арқылы білдіретін сөздер одағай деп аталады.



Түрлері (Типы)

Одағай
(Междометия)

Мысалдар (Примеры)

Мағынасына қарай


(По значению)

1.Көңіл-күй


(Эмоцианальные)

Бәрекелді!
(Браво!)

Бәрекелді, өлеңді жақсы айтасың!
(Браво, хорошо поешь!)

Алақай!
(Ура!)

Алақай, қар жауып тұр!
(Ура, снег идет!)

Аһа!
(Ага!)

Аһа, келдің бе?!
(Ага, пришел?!)

Әттеген – ай!
Қап!
(Надо же!)

Әттеген-ай, кешігіп қалдым-ау!
(Надо же, опаздал!)

Ойбай!
(Ой!)

Ойбай, ауырттың!
(Ой, больно!)

Құдай-ай!
(Боже мой!)

Құдай-ай, бұл не дегені!
(Боже мой, что он говорит!)

2.Жекіру
(Императивные)

Ал! (Ну!)
Мә! (На!)
Әй! (Эй!)

Ал, тұр! (Ну, вставай!)
Мә, ал! (На, возьми!)
Әй, саған айтып тұрмын!
(Эй, тебе говорю!)

Жә!
(Полно!
Хватит!)

Жә, күңкілдеме!
(Хватит, не ворчи!)

3.Сыпайгершілік


(Формы вежливости)

Кешіріңіз!
(Извините!)

Кешіріңіз, сізге не керек еді!
(Извините, что Вы хотели!)

Рақмет!
(Спасибо!)

Рақмет, Санжар! (Спасибо, Санжар!)

Кеш жарық!
(Добрый вечер!)

«Кеш жарық!» - деді ол кіре бере.
(«Добрый вечер!» - сказал он, входя)

1-жаттығу. Көп нүктенің орнына қажетті одағайды қойыңыз.



  1. ..., домбыраны жақсы тартады екенсің! 2. ..., әрең көтерілдім! 3. ..., Жаңа жыл! 4. ..., баста! 5. ..., сөзді қой! 6. ..., сені кім шақырды? 7. ..., кесені ал! 8. ..., не істеп тұрсың? 9. ..., солай ма? 10. ..., бұл кім өзі? 11. ..., мен кешігіп қалдым! 12. ..., қашан адам боласың? 13. ..., енді қайттім? 14. ..., әнді керемет айтады екенсің! 15. ..., қойыңызшы!

2-жаттығу. Сөйлемдерді толықтырыңыз.
1. Ғапу етіңіз, ...? 2. Рақмет, ...! 3. Бәрекелді, ...! 4. Әй, ... ? 5. Сұмдық-ай, ... ! 6. Мә, ... ! 7. Жарайсың, ... ! 8. Жә, ... ! 9. Құрып қалғыр, ... ! 10. Ал, ... ! 11. Алақай, ... ! 12. Қап, ...! 13. Ойбай, ...! 14. Кеш жарық, ... ! 15. Әттеген-ай, ...!


Ольга Шишигина

Ольга Шишигина 1968 жылы Алматы облысында дүниеге келген. Оның спорттың жеңіл атлетика саласына қосқан еңбегі мен жетістігі өте зор.


Ол 1994 жылы Хиросимада (Жапония) өткен ХІІ Азия ойындары чемпионатының, 1998 жылы Бангкокта (Таиланд) өткен ХІІІ Азия ойындары чемпионатының чемпионы, 1995 жылы Гетеборгта (Швеция) болған әлем чемпионатында 60 метрлікке жүгіруден күміс жүлде иегері, 1999 жылы Жапонияда өткен әлем чемпионатының күміс жүлдегері атанды.
2000 жылы Сиднейде (Авсралия) өткен Олимпиада ойындарында 100 метрлік қашықтыққа жүгіруден алтын жүлдеге ие болды. Осы жылы Қазақстан республикасының 1 дәрежелі «Барыс» орденімен марапатталды.


Сөздік

сала – сфера, отрасль


жетістік – достижение
иегер – обладатель
жүлдегер – призер
қашықтық – дистанция
марапатталды – награжден (-а)
дәреже – степень




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   40




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет