Туралы таным


Имам Маликтің фиқһы және хадисі



Pdf көрінісі
бет25/70
Дата19.02.2023
өлшемі0.68 Mb.
#469759
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   70
Book-1365575707-51807(1)

Имам Маликтің фиқһы және хадисі
Барлық Ислам ғұламалары Имам Маликтің үлкен 
бір фақиһ екендігін қабылдайды. Имам Маликтің фиқһ 
саласында өзіне тән бір әдісі бар болатын. Бірақ риуаят 
тақырыбындағы кейбір әдістерін жазып, кейбіреулерін 
жазбаған. Кейіннен Малики мәзһабының ғұламалары 
бұл іспен айналысып, Имам Маликтің фиқһын 
құрайтын әдістері мен принциптерін жеке кітап қылып 
жинақтаған.
Хижрет елінің имамы Малик алдымен Аллаһтың 
кітабына жүгінетін. Кітаптан бір дәлел таба алмаса 
сүннетке бас ұратын. Оның ойынша Пайғамбардың ха-
дистері, сахабалардың пәтуалары мен берген үкімдері 
және Мәдиналықтардың іс-әрекеттері сүннетке жатады. 
Сүннеттен кейін қиясқа жүгінеді. Қиястан соң масла-
хат, садду зараи, әдет-ғұрыптар келеді.


61
Мәзһаб туралы жалпы мағлұматтар
Имам Малик Құранды барлық дәлелдерден жоғары 
қойған. Имам Малик Құранның жорамалды қажет ет-
пейтін ашық аяттарына сүйенетін. 
Сүннет Құраннан кейінгі екінші дәрежедегі орынды 
алады. Имам Малик мутауатыр пен мәшһур хадистер-
ді дәлел ретінде қабылдайды. Әдетте ең көп кездесетін 
ахад хабарларды да шарттарына сай болса, дәлел деп 
қабыл ететін
60
.
Имам Малик сахабалардың пәтуаларына амал 
етілуі қажет деп санайтын. Имам Малик қиясты да 
қабылдайтын. Истихсан мен масалихи-мурсала бұл 
мәзһабтың көп қолданған дәлел көздеріне жатады.
Саддуз-зараиді де Имам Малик шариғи дәлелдерден 
деп санайды. Оның ижтихадтарынан мұны анық 
байқауға болады. Мұның мәні мына қағидада: «Харамға 
алып баратын барлық нәрсе харам, парызға алып бара-
тын барлық нәрсе парыз». 
Малики мәзһабының дамуы және жайылуы
Қазы Ияд «Мәдарик» атты кітабында Малики 
мәзһабының таралған жерлерін былай баяндайды: 
«Малики мәзһабы, Хижаз, Басра, Мысыр, Африка ел-
дерінде, Испания, Сицилия, Суданның мұсылмандар 
тұратын аймақтарында кеңінен тараған. Бағдатта да кең 
тарағанымен, һижраның 400 жылдарынан кейін әлсірей 
бастады». 
Малики мәзһабы пайда болып, дамыған жері Хижаз 
аймағы болғанымен, тарихта бұл мәзһабтың Хижаздағы 
жағдайы бірқалыпты болмады. Кей уақытта осы елдің 
мәзһабы халіне келсе, кейде бұл жерде толығымен 
60
Әбу Зәхра М. Исламда сияси ве Итикади ве Фыкхи Мезхеплер 
Тарихи. 294-297 бб.


62
Мәзһаб туралы таным
жойылған кездері болды. Малики мәзһабының ұзақ 
елдерге тарауы және қолданылған әдістемелері мен 
қағидаларының барлығы бұл мәзһабтың пікірлерінің 
артуына себеп болды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   70




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет