Утегенова Г. Ж., Абдикеримова Г. А., Базарбекова Н. Ш., Байменова С. С

а) Адамның ішкі жан дүниесі мен сыртқы келбеті сәйкес келе ме?

ә) “Көз – адам жанының айнасы” дегенді қалай түсінуге болады?

б) Досыңыздың, құрбы-құрдасыңыздың сыртқы келбеті қандай?

в) Бет-бейнесіне қарап адамды тануға бола ма?

г) “Досыңызды көрсет, сенің кім екеніңді айтып берейін” деген қағидамен келісуге бола ма?

д) “Абай жолы” эпопеясын оқығанда адамды жазушы қалай суреттейді? Еске түсініңіздер.
8-тапсырма. Мәтінді оқыңыз
Қазақ “түсі игіден түңілме” дейді. Шынында да адамның бет-бейнесі мен мінез-құлқы өзара тығыз байланысты. Бір сәт әйеліңіз, досыңыз, қызметтес жора-жолдас, бастығыңыздың бет әлпетіне назар салыңызшы. Олардың жүзіндегі әжім, қас-қабақ, тіпті құлақтағы сырғасына дейін іште бұғып жатқан әлдебір жұмбақ сыр, ақталмаған үміт, құпия арман-тілектерінен қандай да бір мағлұмат беретінін сезіну қиын емес.

Шашы құлпырып тұратын адамдар басқаға шапағат тигізу үшін энергияны бойына үнемдеп жинап, кенжелеу өсіп жетіледі. Керісінше, қараторы адамдар өзгелердің энергиясын көбірек сіңіру үшін той-жиын, ойын-сауыққа құмар келеді. Жирен шаштылар қолпаштап, мақтағанды жақсы көреді.

Ерік-жігері мол, өз-өзіне сенімді адамдар шаштарын қысқа қидырады.

Сопақтау бет-әлпет адамның текті, жан-дүниесі бай, парасатты екенін танытады. Беті трапеция формалас әйелдер айналасына нұр сеуіп, жұртты үйіріп жүреді. Беті ірі сүйекті, квадрат формалы жандар барынша тәуекелшіл, табыстан табысқа жете бергенді қалайды. Сондай-ақ олардың қатыгез, дөрекі болуы да ықтимал.Дөңгелек жүзділер сәнді тұрмыс құрып, көңілді жүргенді ұнатады.

Қастың түзу болуы – жұмсақ мінез белгісі. Мұрынға қарай дөңгеленіп біткен қас-қатыгездік нышаны. Қастардың ортасы бірігіп тұрса, ол пақыр мейліше қызғаншық деген сөз. Ұзын әрі қалың қас – ақыл-ой, мінез-құлық, эмоциялық сезімнің жарастық табу белгісі. Егер қалың қастың үш жағы күрт жоғары көтеріліп тұрса, ол адамды қашанда табысты болу үшін жаралған деуге болады. Ал қастың ұш жағының төмен қарай бітуі – жан жұмсақтығы, сыпайылық пен қарапайымдылық көрінісі.

Орақ мұрындылар ескі көзқарастан оңай қайтпайды, тәкәппар, сезімге берілгіш. Қоңқақ мұрын иелері өркөкірек, менмен, тәкәппар, паң, өзгенің пікіріне құлақ аспайды. Алмұрт тәріздес етжеңді мұрын иелері – жолы болғыш, қолдарынан бәрі келетін, епті, қай салада да биік мансапқа жетуге бейім. Сүйір мұрындылар күдікшіл, қатыгез жараланғыш, ұстамсыз, тұрақсыз. Бүркіт мұрындылар – тұрақсыз, сараң, кекшіл, т.б.

Адам ерні де үлкен мәнге ие. Үстіңгі ерні үлкен адамдардың мінезі тұрақсыз, өз-өзіне шамадан тыс сенімді. Төменгі ерні салбыраңқы адамдар – өзімшіл, кінәмшіл.

Түрік ерінділер – көргенінен жазбайтын, ойы тайыз, болмашы қиындықтарға төтеп бере алмайтын дәрменсіз. Томпақ ерінділер қызу қанды, қиялы жүйрік, тың идеялары мол, жұмыс орнында да, отбасында да кез келген шаруаны тез бітіреді, сезімтал, тез еліккіш, бірақ онша адал емес.

Жұқа, қаймақ ерінділерге тән қасиеттер: кінәмшілдік, тұйықтық, бірбеттік, күдікшілдік. Төменгі жақ сүйегі шығыңқы жандар – қашанда өзімшіл, менмен.

Көздері кішкентай адам – тұйық, түнеріңкі, жабырқау, бірақ қашанда тұрақты, табандылығымен ерекшеленеді.Әдемі үлкен көзді адамдарға ақыл-ой, ерік-жігер, қызу қандылық басым. Қара, қызыл, қоңыр, жасыл көз – бойда қуат көзінің көптігі, көгілдір көз – сезімталдық, сұр көз – адалдықтың белгісі болып саналады.