В07180, 6В07181 және 6В07182 мамандықтарының студенттері үшін дәрістер жинағы. ДӘрістер жинағы шымкент 2021
жүктеу/скачать 3.52 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Машиналар мен жабдықтардың және олардың түйіндерінін өзара орналасуын орныктыру.
- Вертикалдылықты тексеру.
- Беттердің горизонталдылығын тексеру.
- Жазықтықтын тузу сызықтылығын тексеру.
- Жазықтықтың т узу сызықтылығын тексеру.
- Саңылаулар мен біліктердің остестігін тексеру.
| Беттің түзу сызықтылығын тексеру
Бұл операцияны жақсы тексерілген сызғыштың көмегімен орындайды. Түзу сызықтың шамасын сызғышпен жазықтық арасындағы жарықтықтың шамасы бойынша анықталады. Сонымен қатар үлкен ұзындықтағы жазықтықтар үшін жиі сымдар мен штихмассаны қолданады. Бұл кезде тексерілуші бетке пароллен етіп жібек жібі немесе құрыш сымы керіледі. Жібек жібінің салбырауы сымоға қарағанда 4 есе кіші. Керілген сымдағы кернеу шамасы оның беріктік щегінің 1/3- нен аспауы қажет. Жазықтықтан сымға дейінгі арақашықтықты михмассаның көмегімен жоғарлату (0,02мм дәлдікпен). Сонымен қатар дәлдікті жоғарлату үшін электро штихмассаларды қолданады. (0,01мм) Машиналар мен жабдықтардың және олардың түйіндерінін өзара орналасуын орныктыру. Монтаждалушы машиналар мен жабдықтар жөне олардың тетіктері, функцияналдың тағайындалуы бойынша өз жұмысын қалыпты атқару үшін жобада конструктор анықтаған орынға орнатылуы тиіс. Бұл үшін, белгілі бір бөлшектерінің, тетіктерінің және толық алғанда аппарат не машинаның вертикалдылық, горизонталдылық, параллельділік жөне остестілік талаптарын қанағаттандыры-луы тиіс. Сондықтанда, машиналар мен жабдықтар монтаждауда перпендикулярлығын, жазықтықтарының түзу сызықтығы мен горизонталдылығын.отсерінің сәйкестігін тексеріп жағдайын анықтайды. Монтаждау барысындағы жабдықтың немесе оның қурамды бөлігінің жағдайын орнықтыру мәселесін шешуге жұмсалған шығындар жалпы монтаждық шығындардың 20% дейін жетеді. Дәлдікке қойылған талаптардың күшеюімен бұл көрсеткіш артады. Вертикалдылықты тексеру. Вертикалдылықты тексеру және осы жағдайын орнықтыру, орнықтырушы жабдықтың сыртқы анықтаушы өлшемін жөне конструктивті ерекшелігін ескере отырып келесі өдістермөнен орындалады: —Тік бағыттағы өлшемі елеусіз және жеткілікті дәрежеде өңделген гозизонтал беті бар нысанның вертикалдылығы өзара 90° бұрышпен ерекшеленетін екі жағдайда деңгейді орнататын анықтайды. Бұл кезде құрал екі жағдайда да нольдік ауытқуды қөрсетуі тиіс. —Вертикалдылықты артпа жүк көмегімен де орнықтыруға болады. Бұл кезде 0,7+0,8 кт салмақ-тағы жүкше бекітілген артпақ иен аппарат қабырғасы арасындағы қашықтықты бірнеше нүктеде өлшей отырып орнықтыруға болады. Өлшеулер орындау барысында жүкшелер тыныштық күйде болуы тиіс. —Егер орнықтырылушы объектінің биіктігі елеулі болса, онда оларды теодолит, лазерлік визрларды қолдана отырып орнықтырады. Лазерлік сәулелік тексеру төсілі 150 м 1мм аспайтындай дәлдікті береді.Теодолитпенен жұмыс барысында аппараттың геометриялық өсі бойында бояумен жақсы көрінетін жолақтар келтіріп, осының көмегіменен аппараттың дәл орнығуын анықтайды. Беттердің горизонталдылығын тексеру. Бетердің горизонталдылығын өлшем бірлігі 1 градуста 0,1 мм/м қиғаштыққа сай келетіндей деңгейдің көмегіменен анықтайды. Өлшеулері бірнеше орында, әрбір рет бір-бірінен 180° өзгешеленетін екі жағдайда орнатып тексеру нәтиженің дөлелділігін анықтайды. Ұзын біліктің, барабанның не басқада ұқсас құрылғылардың горизонталдылығын орнықтыруды гидродеңгей және нивелирдің көмегімен де орындауға болады. Жазықтықтын тузу сызықтылығын тексеру. Бұл операцияны жеткілікті тексерілген металл сызғыштың, болат сым немесе жібек жіп керілуіндегі штихмасс және электрштихмасстың көмегіменен орындайды. Сызғыш үшін 1000 мм ұзындықта оның қырымен тексерілуі бет арасындағы жарықшақтың мүмкін шамасы 0,02+ 0,04 мм болуы тиіс. Лазерлік приборларда көзден бөлінген белгілі қашықтықта аппаратта бекітілген айнада шағылысқан сәуле екінші реттік прибормен қабылданады. Машиналар мен жабдықтардың және олардың түйіндерінің өзара орналасуын орнықтыру. Монтаждалушы машиналар мен жабдықтар және олардың тетіктері, функцияналдың тағайындалуы бойынша өз жұмысын қалыпты атқару үшін жобада конструктор анықтаған орынға орнатылуы тиіс. Бұл үшін, белгілі бір бөлшектерінің, тетіктерінің және толық алғанда аппарат не машинаның вертикалдылық, горизонталдылық, параллельділік және остестілік талаптарын қанағаттандырылуы тиіс. Сондықтанда, машиналар мен жабдықтар монтаждауда перпендикулярлығын, жазықтықтарының түзу сызықтығы мен горизонталдылығын,остерінің сәйкестігін тексеріп жағдайын анықтайды. Монтаждау барысындағы жабдықтың немесе оның құрамды бөлігінің жағдайын орнықтыру мәселесін шешуге жұмсалған шығындар жалпы монтаждық шығындардың 20% дейін жетеді. Дәлдікке қойылған талаптардың күшеюімен бұл көрсеткіш артады. Вертикалдылықты тексеру. Вертикалдылықты тексеру және осы жағдайын орнықтыру, орнықтырушы жабдықтың сыртқы анықтаушы өлшемін және конструктивті ерекшелігін ескере отырып келесі әдістерменен орындалады: —Тік бағыттағы өлшемі елеусіз және жеткілікті дәрежеде өнделген гозизонтал беті бар нысанның вертикалдылығы өзара 90° бұрышпен ерекшеленетін екі жағдайда деңгейді орнататын анықтайды. Бұл кезде құрал екі жағдайда да нольдік ауытқуды қөрсетуі тиіс. —Вертикалдылықты артпа жүк көмегімен де орнықтыруға болады. Бұл кезде 0,7:0,8 кт салмақтағы жүкше бекітілген артпақ пен аппарат қабырғасы арасындағы қашықтықты бірнеше нүктеде өлшей отырып орнықтыруға болады. Өлшеулер орындау барысында жүкшелер тыныштық күйде болуы тиіс. —Егер орнықтырылушы объектінің биіктігі елеулі болса, онда оларды теодолит, лазерлік визарларды қолдана отырып орнықтырады. Лазерлік сәулелік тексеру тәсілі 150 м 1мм аспайтындай дәлдікті береді. Беттердің горизонталдылығын тексеру. Бетердің горизонталдылығын өлшем бірлігі 1 градуста 0,1 мм/м қиғаштыққа сай келетіндей деңгейдің көмегіменен анықтайды. Өлшеулері бірнеше орында, әрбір рет бір-бірінен 180° өзгешеленетін екі жағдайда орнатып тексеру нәтиженің дәлелділігін анықтайды. Ұзын біліктің, барабанның не басқа да ұқсас құрылғылардың горизонталдылығын орнықтыруды гидродеңгей және нивелирдің көмегімен де орындауға болады. Жазықтықтың тузу сызықтылығын тексеру. Бұл операцияны жеткілікті тексерілген металл сызғыштың, болат сым немесе жібек жіп керілуіндегі штихмасс және электрштихмасстың көмегіменен орындайды. Сызғыш үшін 1000 мм ұзындықта оның қырымен тексерілуі бет арасындағы жарықшақтың мүмкін шамасы 0,02-5- 0,04 мм болуы тиіс. Штихмассаны қолдана тексеру дәлдігі 0,02 мм жетсе, электрштихмасса қамтамасыз ететін дәлдік 0,0Імм. Саңылаулар мен біліктердің остестігін тексеру. Мұндай тексерілуді күйген сым, жарық және лазер сәулелері әдістеріменен тексереді. Әдістерді компрессорларды, қозғалтқыштардың білігін центрлендіруде, көптіректі білік подшипниктерін орнықтыруда қолданады. Керілген сым бойымен центрлеу келесідегідей жүреді. Центрленуші саңылау остері бойынша жуықша сым керіледі. Саңылаулардың түбегейлі өзара орналасуы сымнан саңылау қабырғасына дейінгі қашықтықты штихмасс кемегімен анықтайды. Бұл жерде саңылаудың бірі базалық саңылау ретінде қабылданады да, қалғаны сол саңылауға центрленеді. Әрбір саңылауда қашықтық сымға перпендикуляр екіден кем емес жазықтықта өлшенеді. Әрбір жазықтықта қашықтық бір-біріне қарама-қарсы төрт нүктеде өлшенеді. Өлшем шегі өрісінде центрлеу барысында а1=а2=аз=а4; және в1=в2=вз=в4шарты орындалуы тиіс. Сурет жүктеу/скачать 3.52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|