Вестник казнпу им. Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», №1(72), 2022 г
жүктеу/скачать 3.48 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қорытынды. Қорыта айтқанда, Ұлы Отан соғысы жылдарында әйелдер ер адамдарға тән ауыр кәсіп-
терді игеру арқылы еңбектегі ерліктерінің жарқын беттерін жасақтады. Батыс Қазақстан облысындағы әйелдердің Ұлы Отан соғысы жылдарында жасаған еңбектерінің жоғары көрсеткіштерге жетуінің ең басты себебі соғыстың алғашқы күндерінен бастап-ақ оларда отансүйгіштік сезімдері зор сипат алды. Бұл, бір жағынан өз отбасы мен Отанын қорғауға деген ғасырлық сезімдерінің куәсі болса, екінші жағынан кеңес билігі жылдарындағы жүргізілген идеологиялық жұмыстардың нәтижесінен туындады. Сондықтан, Кеңес елінде тарихта бұрын – соңды болмаған көлемде әйелдерді еңбекке тарту үрдісі басталды. Жалпы алғанда, әйелдерді қоғамдық өндіріске жаппай тарту үрдісі көлемі жағынан да, құрылымы жағынан да өте күрделі сатылардан тұрды. Оның ішінде, еңбекші әйелдердің отансүйгіштік қозғалыстары да, қоғамдық ұйымдар тарапынан қолдау да, зорлап еңбекке жұмылдыру да, қатал жұмыс тәртібі де, мақсатты бағыт- талған идеологиялық жұмыс та, жұмыстас құрбыларының арасындағы жарыстар да кірді. Әйелдер соғыс кезінде өздерін лайықты көрсете білді, өздерінің қаншалықты істерге қабілетті екендіктерін айқын дәлелдеді. ҰОС жылдары тылда еңбек еткен қазақстандық әйелдердің еңбегіне тарихи бағасын берудің жұмыс- тары жан-жақты қолға алынуда. Оны қазіргі мемлекеттік деңгейдегі түрлі қолдаулардың барысы-нан көз жеткізуге болады. Ал, оның ғылыми бағасын айқындау мен оның нәтижелерін өскелең ұрпақтың санасына сіңдіру шаралары нақты жүзеге асуы тиіс деп есептейміз. Себебі, ҰОС туралы тарихи жадының сақталуы жылдан-жылға ұрпақ санасынан ажырап келе жатқандыңы анық. Оған жол бермеудің бірден-бір дұрыс бағыттарының бірі ол қанды соғыс туралы шынайы әрі тың пайымдаудағы еңбектердің жариялануы екендігі күмәнсіз. Пайдаланған әдебиеттер тізімі: 1. Казахстан в первый год Отечественной войны против немецко-фашистских захватчиков / [сост. : И. Бровер ; редкол.: Абдыкалыков М. (отв. ред.) и другие]. – Алма-Ата : КазОГИЗ, 1943. – 245 2. История Казахской ССР с древнейших времен до наших дней. Под редакцией М. Абдыкалыкова и А. Панкратовой. – Алматы: КазОГИЗ, 1943. – 660 с.; История Казахской ССР с древнейших времен до наших дней. Второе издание, исправленное и дополненное. Т.1. Под общей редакцией И.О. Омарова и А.М. Панкратовой. – Алма-Ата: КазОГИЗ, 1949. Т.2. 3. Балакаев Т.Б. Колхозное крестьянство Казахстана в годы Великой Отечественной войны 1941- 1945 гг. – Алма-Ата: Наука, 1971. – 351 с.; 4. Тулепбаев Б.А. Социалистические аграрные преобразования в Средней Азии и Казахстане. – Москва: Наука, 1984. – 270 с. 5. Абишев Г. Казахстан в Великой Отечественной войне 1941-1945. – Алма-Ата: Казахское государственное издательство, 1958. – 362 с 6. Козыбаев М. Компария Казахстана в период Великой Отечественной войны (1941-1945 гг.). – Алма-Ата: Казахстан, 1964. – 363 с. 7. Басин, В.Я. Тяжелая промышленность Казахстана в Великой Отечественной войне [Текст]: ист. очерк / В. Я. Басин, 1965. – 164 с 8. Рысбеков Т.З. Советы Казахстана (1938-1986 гг.). – Алма-Ата: Наука, 1988. – 151 с. Абай атындағы ҚазҰПУ-нің ХАБАРШЫСЫ, «Тарих және саяси-әлеуметтік ғылымдар» сериясы, №1(72), 2022 ж. 38 9. Вознесенский H.A. Военная экономика СССР в период Отечественной войны. – Москва: Госполитиздат, 1948. - 192 с. 10. КСРО ХКК Председательнің орынбасары және Сыртқы істер Халық комиссары В.М. Молотов жолдастың радио арқылы сөйлеген сөзі // Коммунист, 1941. 27 маусым. 11. Сталин И.В. О Великой Отечественной войне Советского Союза. – М., 1947. – 207 с. 12. Коммунистическая партия в Великой Отечественной войне. – Москва: Воениздат, 1958. – 238 с. 13. Үкімет шараларын бір ауыздан жолдады. // Екпінді құрылыс, 1941. - 24 маусым 14 Пороскурин П. Усиленно развивать местную промышленность // Приуральская правда, 1942. – 9 января 15. Александров П. В тылу, как на фронте Приуральская правда, 1941. - 5 сентября. 16. БҚОММ, 37-қ., 11-т., 6-іс. 17. БҚОММ, 37-қ., 10-т., 20 іс. 18. БҚОММ, 37-қ., 10-т., 22-іс. 19. Шлионская Е. Будем усиленно работать для фронта // Приуральская правда, 1942. – 16 января. 20. Чапурин М. Патриоткалар қосымша мамандық меңгереді // Екпінді құрылыс, 1941. – 6 шілде. 21. Глебов Н. Патриоткалардың тілегі мен ісі // Екпінді құрылыс, 1941. – 25 шілде. 22. Трякин А. Растут механизаторские кадры // Приуральская правда, 1942. – 23 января. 23. Ерлердің профессиясын меңгеруде // Екпінді құрылыс, 1941. - 31 тамыз. 24. Бердешев О. Жас әйел, қыздардан тракторшы, комбайыншылар даярланып жатыр // Коммунист, 1941. - 31 шілде. 25. Егоров А. Готовить механизаторские кадры // Приуральская правда, 1942. – 10 января. 26. Лавриненко Я. В интересах фронта // Приуральская правда, 1942. -– 1 января. 27. Арутюнян Ю.В. Советское крестьянство в годы Великой Отечественной войны. – Москва: АН СССР, 1963. – 459 с. 28. ҚРОМА. 1473-қор, 1-тізбе, 237-іс References: 1. Kazahstan v pervyiy god Otechestvennoy voynyi protiv nemetsko-fashistskih zahvatchikov / [sost. : I.Brover ; redkol.: Abdyikalyikov M. (otv. red.) i drugie]. - Alma-Ata : KazOGIZ, 1943. – 245 2. Istoriya Kazahskoy SSR s drevneyshih vremen do nashih dney. Pod redaktsiey M. Abdyikalyikova i A.Pankratovoy. – Almatyi: KazOGIZ, 1943. – 660 s.; Istoriya Kazahskoy SSR s drevneyshih vremen do nashih dney. Vtoroe izdanie, ispravlennoe i dopolnennoe. T.1. Pod obschey redaktsiey I.O. Omarova i A.M. Pankratovoy. –Alma-Ata: KazOGIZ, 1949. T.2. 3. Balakaev T.B. Kolhoznoe krestyanstvo Kazahstana v godyi Velikoy Otechestvennoy voynyi 1941-1945 gg. – Alma-Ata: Nauka, 1971. – 351 s.; 4. Tulepbaev B.A. Sotsialisticheskie agrarnyie preobrazovaniya v Sredney Azii i Kazahstane. – Moskva: Nauka, 1984. – 270 s. 5. Abishev G. Kazahstan v Velikoy Otechestvennoy voyne 1941-1945. Alma-Ata: Kazahskoe gosudarstvennoe izdatelstvo, 1958. 362 s 6. Kozyibaev M. Kompariya Kazahstana v period Velikoy Otechestvennoy voynyi (1941-1945 gg.). – Alma- Ata: Kazahstan, 1964. - 363 s. 7. Basin, V.Ya. Tyazhelaya promyishlennost Kazahstana v Velikoy Otechestvennoy voyne [Tekst]: ist. ocherk / V. Ya. Basin, 1965. - 164 s 8. Ryisbekov T.Z. Sovetyi Kazahstana (1938-1986 gg.). – Alma-Ata: Nauka, 1988. – 151 s. 9. Voznesenskiy H.A. Voennaya ekonomika SSSR v period Otechestvennoy voynyi. - Moskva: Gospolitizdat, 1948. - 192 s. 10. KSRO HKK Predsedatelnіń orynbasary jáne Syrtqy іster Halyq komıssary V.M.Molotov joldastyń radıo arqyly sóılegen sózі // Kommýnıst, 1941. 27 maýsym. 11. Stalin I.V. O Velikoy Otechestvennoy voyne Sovetskogo Soyuza. - M., 1947. - 207 s. 12. Kommunisticheskaya partiya v Velikoy Otechestvennoy voyne. – Moskva: Voenizdat, 1958. – 238 s. 13. Úkіmet sharalaryn bіr aýyzdan joldady. // Ekpіndі qurylys, 1941. - 24 maýsym 14 Poroskurin P. Usilenno razvivat mestnuyu promyishlennost // Priuralskaya pravda, 1942. - 9 yanvarya 15. Aleksandrov P. V tyilu, kak na fronte Priuralskaya pravda, 1941. - 5 sentyabrya. 16. BQOMM, 37-q., 11-t., 6-іs. 17. BQOMM, 37-q., 10-t., 20 іs. ВЕСТНИК КазНПУ им. Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», №1(72), 2022 г. 39 18. BQOMM, 37-q., 10-t., 22-іs. 19. Shlionskaya E. Budem usilenno rabotat dlya fronta // Priuralskaya pravda, 1942. - 16 yanvarya. 20. Chapýrın M. Patrıotkalar qosymsha mamandyq meńgeredі // Ekpіndі qurylys, 1941. – 6 shіlde. 21. Glebov N. Patrıotkalardyń tіlegі men іsі // Ekpіndі qurylys, 1941. - 25 shіlde. 22. Tryakin A. Rastut mehanizatorskie kadryi // Priuralskaya pravda, 1942. - 23 yanvarya. 23. Erlerdіń professııasyn meńgerýde // Ekpіndі qurylys, 1941. - 31 tamyz. 24. Berdeshev O. Jas áıel, qyzdardan traktorshy, kombaıynshylar daıarlanyp jatyr // Kommýnıst, 1941. - 31 shіlde. 25. Egorov A. Gotovit mehanizatorskie kadryi // Priuralskaya pravda, 1942. - 10 yanvarya. 26. Lavrinenko Ya. V interesah fronta // Priuralskaya pravda, 1942. - 1 yanvarya. 27. Arutyunyan Yu.V. Sovetskoe krestyanstvo v godyi Velikoy Otechestvennoy voynyi. – Moskva: AN SSSR, 1963. – 459 s. 28. QROMA. 1473-qor, 1-tіzbe, 237-іs жүктеу/скачать 3.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|