Вестник казнпу им. Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», №1(72), 2022 г
жүктеу/скачать 3.48 Mb. Pdf көрінісі
|
| Зерттеу нәтижесі. 1991-2004 жылдар аралығында еліміздің ғылыми-техникалық потенциалы едәуір
төмендеп кетті. Қазір жалпы ішкі өнімдегі ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығын үлесі бойынша (0,24–0,28) Қазақстан Ресейден 4 еседен астам, дамыған елдерден (АҚШ, Германия, Жапония) 10 есеге жуық артта қалып келеді. Казақстанның әр тұрғынға шаққанда ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығыны Ресейден 15 есе аз, әлемнің басты елдерінен (АҚШ, Германия, Франция) тіпті 150-200 есе кем. 10 мың тұрғынға шаққан- дағы (он адам) зерттеулер саны бойынша Қазақстан (24) ТМД елдері арасында 8-орында және Ресейден (93), Ұлыбританиядан (46), Германиядан (59). АҚШ-тан (76), Жапониядан (91) едәуір артта. Қазақстан тұтастай осы көрсеткіш бойынша Ресейден 10 есеге жуық, басқа елдерден 5-6 есе артта қалған. Егер 1990ж. Қазақстан БҰҰ қабылдаған ғылыми әлеуетті бағалау көрсеткіштері бойынша орташа дамыған елдер қатарында болса, ал 2002 ж. дамушы елдерге қосылғандай. Жоғары дамыған елдер үшін ғылыми- техникалық көрсеткіш бойынша ең төмен деңгей болып ҒЗТКЖ-ға жұмсалатын шығын 1%-дан кем болмауы тиіс. Ресей ғалымдары 1996 жылы ел үкіметін егер ғылымға бөлінетін шығын 7 жыл ішінде 1%-дан төмен болса, онда Ресей мәңгі ұлы держава болу мүмкіндігінен айырылады деп ескертті. Қазақстанға ғылыми-техникалық деңгейін арттыру үшін экономика мен ғылыми-техникалық салада реформалар жүргізуді және ең бастысы экономикаға ірі көлемді инвестиция тартуды аяқтауы қажет. Қорытынды. Сондай-ақ басқа елдерде ғылыми-техникалық саладағы іс-әрекеттің барлық дерлік жақтарын, соның ішінде ғалымдар мен ізденушілердің білім беру жүйесі және өндіріспен өзара әрекет- тестігін қамтитын заң шығарушы және нормативті құжаттарының санына қарап, Қазақстанда ғылым мен ғылыми-техникалық іс-әрекеттің заңнамалық негізін құру жөнінде үлкен жұмыс күтіп тұр деген пайымдау жасауға болатынына назар аударамыз. Бәрінен бұрын өкілетті ұйымдар деңгейінде заңды және нормативті құжаттарды әзірлеудін мемлекеттік бағдарламасын дайындау, қабылданғаннан кейін оны ғылыми жұртшылық арасында кеңінен талқылауды ұйымдастыру және онда көзделген шараларды жүзеге асыру жөнінде жүйелі жұмыс жүргізу қажет. Абай атындағы ҚазҰПУ-нің ХАБАРШЫСЫ, «Тарих және саяси-әлеуметтік ғылымдар» сериясы, №1(72), 2022 ж. 88 Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 1. Итоги переписи населения 1999 года в Республике Казахстан. – Алматы: Агентство по статистике Республики Казахстан, 2000. – С. 5. 2. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,27 -іс.,17 п. 3. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,56 -іс.,8 п. 4. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,56 -іс.,11 п. 5. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,27 -іс.,24 п. 6. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,85 -іс.,5 п. 7. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,97 -іс.,16 п. 8. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,99 -іс.,38 п. 9. Ахметов А.С. Приоритеты становления и развития высшего образования в Казахстане // Бюллетень Совета по взаимному признанию и эквивалентности документов об образовании, ученых степенях изваниях. – Алматы, 2001, №1-2. – С. 38. 10. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,109 -іс.,23 п. 11. ҚР ОММ 2265-қ.,1-т.,110 -іс.,2 п. 12. Гамарник Г. Білім беру жүйесіне – жаңа сапалы негіз // Егемен Қазақстан. - 2005. - 23 тамыз. 13. Ракитов А.И. Наука в эпоху глобальных трансформаций (российская перспектива). Наука в России: состояние и перспективы. – М., 1997. – С. 13. 14. Хейнеманн С. Глобальные проблемы высшего образования // Альма матер, - 2007. - №5. 15. Материалы съезда работников образования и науки Республики Казахстан (Алматы, 2001, 2-3 февраля). – Алматы, 2001. – С.10. 16. Стратегический план развития Республики Казахстан до 2010 года // Собрание актов Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан. 2001. №43-44. С.275-276. 17. Кушербаев К.Е., Приоритетные направления развития образования и науки на ближайший период. (Из выступления на расширенном заседании Коллегии Министерства министра образования и науки РК). – Высшая школа Казахстана, № 1, 2000г., стр. 15-22. 18. Кыдырбекулы Д. Проблемы пост-советского гуманитарного образования в Казахстане. - Алматы. -2004. - С.45. 19. Нуркина Г., Казахско-русско-английское трехязычие бизнеса: формы проявления и тенденций его развития // Изденис-Поиск, 2001, №2, с.16. 20. Государственная программа «Образование» // Собрание актов Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан. 2000. №40. – С.78. References 1. Results of the 1999 census in the Republic of Kazakhstan. – Алматы: Агентство по статистике Республики Казахстан, 2000. – С. 5. 2. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 27, item 17 3. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 56, item 8. 4. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 56, item 11. 5. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 27, item 24. 6. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 85, item 5. 7. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 97, item 16. 8. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 99, item 38. 9. Akhmetov AS Priorities for the establishment and development of higher education in Kazakhstan // Bulletin of the Council on Recognition and equivalence of documents on education, degrees and titles. – Almaty, 2001, №1-2. – С. 38. 10. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 109, item 23. 11. Central Medical Center of the Republic of Kazakhstan, 2265, item 1, case 110, item 2. 12. Гамарник Г. A new qualitative basis for the education system // Egemen Kazakhstan. - 2005. - 23 August. 13. Rakitov AI Science in the era of global transformations (Russian perspective). Science in Russia: Status and Prospects. –M ., 1997. – С. 13. 14. Heinemann S. Global problems of higher education // Alma Mater, 2007. - №5. 15. Materials of the Congress of Education and Science Workers of the Republic of Kazakhstan (Almaty, 2001, February 2-3), Almaty, 2001, p.10. 16. Strategic development plan of the Republic of Kazakhstan until 2010 // Assembly of acts of the President ВЕСТНИК КазНПУ им. Абая, серия «Исторические и социально-политические науки», №1(72), 2022 г. 89 of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan. 2001. №43-44. – P.275-276. 17. Kusherbaev KE, Priority areas for the development of education and science in the near future. (From a speech at an extended meeting of the Board of the Ministry of Education and Science of the Republic of Kazakhstan). - Higher school of Kazakhstan, № 1, 2000, p. 15-22. 18. Kydyrbekuly D. Problems of post-Soviet humanitarian education in Kazakhstan. – Almaty,2004. – P.45. 19. Nurkina G., Kazakh-Russian-English trilingual business: forms of manifestations and trends of its development // Izdenis-Search, 2001, №2, p.16. 20. State program "Education" // Assembly of acts of the President of the Republic of Kazakhstan and the Government of the Republic of Kazakhstan. 2000. №40. – P.78. жүктеу/скачать 3.48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|