Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

-Tema. Livix tárepinen jergilikli tóginler haqqinda ilimniń rawajlaniwi

жүктеу/скачать 4.06 Mb. бет 44/67 Дата 18.05.2022 өлшемі 4.06 Mb. #456957

Бұл бет үшін навигация:

• Dáristiń mineralizatslanıwı

5-Tema. Livix tárepinen jergilikli tóginler haqqinda ilimniń rawajlaniwi Túrli dárisler, torf, fekallar, kompostlar, kók tóginler. Barlıǵı jergilikli tógin delinedi. Olarda ósimlikke kerek bolǵan barlıq azıq elementleri boladı. Jáne ondaǵı organik zatlar topıraqtıń mikroorginizimlerdiń rawajlanıwın jaqsılaydı. Dárisler. Eń tiykarǵı organik tógin. Tolıq tógin delinedi. Dáris jáne eń arzan tógin. Akademik D.N.Pryanishnikov-meneral tóginler qansha kóp shıǵarılǵanı menen dáris awıl xojalıǵında tiykarǵı tóginlik áhmiyetin hesh qashan joytpaydı degen. Dáristıń tek bir jıl emes, bir neshe jıllarǵa saqlanadı. Tájiriybe maǵlıwmatları boyınsha 1 tanna dáris 4-5 jıl ishinde 1ts. dán qosımsha zúráátin támiyinleydi. Quramalı-haywannıń túrine, ot-jemge, tóselgen tósekke hám saqlawǵa baylanıslı. Dáris qurami-% esabında. Suw Organik zatlar Ulıwma azot R2 O5 K2O SaO I-bastan alınatuǵın dáris jılı na tonna İri qara mal 77,3 20,3 0,45 0,23 0,50 0,40 7-9 Atlar 71,3 25,4 0,58 0,28 0,63 0,21 5-7 Qoylar 64,6 31,8 0,83 0,23 0,67 0,33 0,6-0,9 Shoshqalar 72,4 25,0 0,45 0,19 0,60 0,18 1-2 Ortasha berilgen t-ot-jemnen dáris quramına 40; organik zatlar, 50% azot, 80% fosfor,95% kaliy ótedi. Dáristiń kóbeyiwine hám quramınıń sapasına tósek kúshli tásir etedi. Dáristiń mineralizatslanıwı mikroorganizmler tásirinde azotlıq dáristegi bioximiyalıq protsessler túrlishe boladı. Oǵan ásirese aeratsiya kúshli tásir etedi. Suyıq bólimde –mochevina CO(NH2)2; tez tarqaladı.Mochevina ureaza fermentiniń tásirinde kómir qıshqıl ammoniyge aynaladı. Kómir qıshqıl ammoniy-tez ammiak, uglekislota, suwǵa bólinedi.Dáristegi azotlıq birikpeler tarqalıp ammiaqqa aynalıwı múmkin. Ammiak tósekke sińedi. Dáristegi tiykarǵı azotlı birikpeler – beloklı zatlar tiykarınan kletchatka hám jeńil buzılatuǵın organik birikpelerden (qantlar, kraxmal,pento zan,pektin,organik kislotalar) ibarat.Azotsız organik zatlar aerob jaǵdayda (bakteriyalar tásirinde) uglekislıy gazǵa, suwǵa aylanadı. (C6H10O5)n +H2O+6O2 ___ n (6CO2+6H2O) protsess tez. Kislorodsız (anaerob mikroorganizimler tásirinde) uglekisl.gaz + metanǵa жүктеу/скачать 4.06 Mb. Достарыңызбен бөлісу: