Ақша жүйесін ұйымдастырудың принциптері мыналар:
ақша жүйесінің орталықтандырылған басқару принципі. Ол көбінесе шаруашылық жүргізуші субъектілердің уәждемесіне (мотиваця) негізделген экономикалық әдістерге жүгінеді;
тиісті болжауларды жасау негізінде ақша айналымын жоспарлау принципі;
ақша айналымының тұрақтылығы және икемділік принциптері, ақша айналымы экономиканы ақшалай қаражатпен қамтамасыз ету керек, алайда инфляцияның дамуына жол бермеуі қажет;
ақша эмиссиясының несиелік сипатының принципі. Бұл ақша эмиссиясының несие операциялары негізінде жүзеге асырылатын білдіреді;
Орталық банк тәуелсіздігінің принципі.
Экономикалық категория ретінде ақша айырбас қатынасының даму өнімі болды, мемлекеттің және мемлекеттік қаржылардың пайда болғанға дейін көп бұрын әрекет етті
Басынан ақша тауардың бір түрі ретінде қолданылды, алайда басқа тауарлардың эквиваленті болу қабілетіне байланысты ақша тауар нысанында болды
Ақша бір уақытта төлем құралы қызметін және айналым құралы қызметін атқарады, онда ол сату және сатып алу тауар айырбас процессінде делдал ретінде қатысады.
Өзінің тарихи дамуында ақша алтын, күміс және басқа да темір монеталардан жасалатын тауар қасиетінен бас тартып ақша белгісінің нысанына – банкноттар, купюраларға және т.б. айналды
Мемлекеттік қаржылармен орталықтандырылған айналым қызметін атқармайды.
Біртіндеп ақша өзгерістерге ұшырап, тауар қасиетін жоғалтып құн өлшеміне айналды.
Ақшаның атқаратын қызметтері.
Мемлекеттік қаржылармен айқындалатын ақшаларды келесі қызметтер сипаттайды:
Қаржылық міндеттеме бойынша есеп беру қызметі
Жинақтау қызметі (ақшаны қорға жинақтау кезінде).
Тарихи қалыптасқан екі ақша жүйесінің түрлері бар.
Достарыңызбен бөлісу: |