10.4В Синтетикалық полимерлер (пластиктер)
Оқу мақсаты
- қазіргі уақыттағы «пластик материалдардың» кең ауқымын зерттеу
- полимерлер құрылысының ерекшелігі мен полимерлену реакциясының механизмін түсіну
- полимерлік құрылымдарды блок-схема түрінде жаза білу
- полимерлену мен поликонденсация реакциялары арасындағы негізгі айырмашылықтарды түсіну;
Жетістік критерийлері:
Дағдылар:
Білу, түсіну, қолдану
Оқушы мақсатқа жетеді:
- Жоғары молекулалы қосылыстардың құрылысын түсінсе;
Полимерлердің алыну жолдарын білсе;
Полимерлердің физикалық және химиялық қасиеттерін полиэтилен мысалында көрсетіп сипаттай алса;
Пластик материалдардан туындайтын экологиялық мәселердің мәнін түсінсе;
Полимерлену
Полимерленудің түрлері
Полимерлену
Полимерлену реакциясы- құрамында қос байланыс бар қанықпаған көмірсутектердің болуына тәуелді. Мысалы: поли(этилен) немесе поли(этен)
мономер
Полимердегі қайталанатын бөлік
Полимерлену реакциясында тек қана полимер алынады! (суда, басқа да қосымша өнімдер түзілмейді!)
Алкендер
Химиялық қасиеті
Полимерлену реакциясы
Полимерлену реакциясы
Полимер — молекула құрамында өзара химиялық немесе координациялық байланыстармен қосылған жүздеген, мыңдаған атомдары бар және өздеріне ғана тән қасиеттермен ерекшеленетін заттар тобы.
Алкендер
Химиялық қасиеті
Полимерлену реакциясы
Алкендер
Химиялық қасиеті
Полимерлену реакциясы
полиэтилен
полипропилен
Поликонденсация
Поликонденсация - Поликонденсация (поли... және лат. condensatіo — қоюландыру) — мономерлерден төмен молекулалы заттардың (су, спирт, галогенсутек, сутек, т.б.) бөлінумен қатар жүретін полимерлер алу процесі.
Поликонденсация - Поликонденсация - екі функционалды тобы бар мономерлерден тұрады.
- Мономерде бірдей функционалды топ болуы мүмкін. (Мысалы, екі атомды спирт немесе екі карбон қышқылы):
Поликонденсация - Әр түрлі функциональдық топтардан тұрады (мысалы, аминқышқылдары):
- Полимерлену реакциясының поликонденсация реакциясынан ерекшелігі, полимерден басқа қосымша өнім түзіледі. Ол көбінесе су немесе тұз қышқылы болып табылады .
Полиамидтер - Полиамидтер құрылымы амид тобынан тұрады:
- Мысалы: Нейлон 6,6
6,6 полимер алу бейнетаспаны мына ссылкадан көре аласыздар
https://www.youtube.com/watch?v=NQpTQFGKRN8
Полиэфирлер - Полиэфирлер күрделі эфир тобынан тұрады:
Поликонденсациялану реакциясынан алынған кейбір полимерлердің қолданылуы Полимерлердің реакцияға қабіліттілігі: - Жанудан басқа полимерлену рекакциясы арқылы алынған барлық полимерлер қанықпаған көмірсутектерді қанықтыру процесі барысында химиялық инертті. (көміртек тізбегінің көбеюі).
- Сондықтан да осындай түрлі биологиялық полимерлер ыдырамайды және оны қайта өңдеу өте қиын.
Поликонденсацияның гидролизі: - Полиэфирлер- жеткілікті мөлшерде сілтілермен әсер еткенде оңай ыдырайды.
- Полиэфирлер-қышқылмен әсер еткенде өте баяу ыдырайды.
- Тәжірибе жүзінде суда ыдырамайды.
Үй тапсырмасы: Полимер тақырыбы бойыншыа формативті бағалауға дайындалыңыз. Ол үшін: - Осы PowerPoint презентацияны оқу.
- Өздігінен PowerPoint презентациядағы «Methods of recycling plastics» ағылшын тіліндегі полимерлерді өңдеу және утилизациялау тақырыбын оқу.Осы презентация келесі оқу мақсатына сәйкес келеді :
- - Қоршаған ортаға пластиктің ұзақ сақталу мерзімін және оның зиянды жағын білу;
- - Пластмассалардың биоыдырау процесін қайта өңдеуін төмендетуге болады, егер пластик материалдардың утилизациялау қиындығын түсінген жағдайда.
Достарыңызбен бөлісу: |