10 қараша 2015, қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімдерінің қалалық әдістемелік бірлестігі, коучингті өткізген: Ахметкәрімова Гүлнәр Мырзашқызы, қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі, «№6 орта мектеп» кмм, Лисаков қаласы Коучингтің тақырыбы

Диалогтік өзара әрекеттестік арқылы тұлғаның белсенділігін қалай аарттыруға болады?"

Коучинг соңында мұғалімдер:

1. Оқыту мен оқудағы тілдің басты рөлін түсінеді.

2. Білім беруде оқушыға жеке көңіл бөлуді дамытуға ықпал ететін оқыту әдісі ретінде әңгімелесуді қалайша тиімді қолдануға болатыны туралы өз түсінігін қалыптастырады, жұқа және қалың сұрақтарды қазақ әдебиеті сабағында қалай пайдалануға болатынын анықтайды

3. Білім алу тәжірибесіне диалогті әдістер енгізіледі.

4. Сыныптағы диалогтік әдістер бағаланады.

5. Диалогтік әдістердің оқуға көмегін түсіндіруге дайын болады.

Негізгі түйінді идеялар:

Диалог – мұғалімдер балалардың оқуға деген ынтасын оята алатын тәсіл. Сұрау және топтық жұмыс - диалогтік тәсілдің балаларды оқыту сапасын арттыру құралы. Әңгіменің үш түрі ішінде ең маңызыдысы – зерттеушілік түрі.

- Коучингке қатысушылардың әрқайсысына түрлі-түсті алақан суреттері беріледі. Әр мұғалім басбармаққа есімін, ал қалған төрт саусақтың әрқайсысына өзінің ең жақсы қасиеттерін жазып, алақан суретін оң жақта отырған көршісіне береді. Берілген алақанның ортасына мұғалім сол адам түралы өз ойын немесе тілегін жазып, қайтарады. (Үшеу-төртеуін ауызша оқып шығуға болады, сонымен бірге «Басқа адамның Сіз туралы жазғаны ұнады ма? Сізді бірдеңе таңғалдырды ма? Келісесіз бе?» деп сұрауға болады)

- Алақанның түстері арқылы топқа бөлінесіздер

2. Коучинг тақырыбын анықтау, мақсат қою:

а) - Қазақ тілі сабақтарында қолданатын жаттығу арқылы коучингтің тақырыбын анықтаймыз: слайдтағы әріптер ішінен сипаттама бойынша дұрыс әріптерді таңдаңыздар:

* жуан ашық езулік дауыстыны (а)

* жуан ашық еріндік дауыстыны (о)

* жіңішке қысаң езулік дауыстыны (и)

* дауыссыз ұяңдарды (г, д)

* дауыссыз үнді дыбысын (л)

Таңдап алған әріптерден сөз құрастырыңыз (диалог)

б) - Сіздердің назарларыңызға «Егіздердің сөйлескені» бейнежазбасын ұсынамын.

Бағыттаушы сұрақтар:

- Бейнефильм мазмұнынан не байқадыңдар?

- Қандай тақырыпта ой қозғаймыз деп ойлайсыздар? (мұғалімдердің жауаптары)

- Слайдтағы үш термин бойынша («Диалогтік оқыту»; «Блум таксономиясы»; «Жұқа және қалың сұрақтар») білімдеріңіз қай деңгейде деп ойлайсыз? Даналық ағашында өзіңізді «тауып», «№1» деп белгілеп қойыңыз (әр мұғалімге даналық ағашының суреті беріледі)

Жалпы ақпарат берудің алдында К.Ушинскийдің сөзіне назар аударуыңызды сұраймын: «Балаға күштеп білім беруден гөрі, баланың білімге деген құштарлығын ояту ең маңызды мақсат» (слайд)

4. Жаңа ақпарат:

-Білім беру мен білім алудағы жаңа әдістер ішінде «Диалог негізінде оқыту және оқу» деген әдіске назар аударайық. Білім беру әдістері ішінде ерекше орын алатыны – диалог. Диалог оқушылардың сөйлесу әрекетін дамытуында, сұрақтарды дұрыс қоя білуде, ақпарат алмасуда, жалпы тіл үйренуде таптырмас жұмыс түрі. Біз – тіл мамандарымыз. Сабақтың барысында ең басты құбылыс та, ең басты міндет те – тілге, яғни сөйлеуге үйрету. Ғалым Барнс: «Сыныпта тіл қаншалықты қолданылса, оқушылардың оқуына соншалықты әсер етеді. Мұғалімді селсоқ тыңдағанда емес, вербалды құралдарды қолдану нәтижесінде, яғни, сөйлесу, талдау және дәлелдеу барысында жүзеге асады» деген екен (слайд). Александер: “Диалог түрінде оқыту оқушыларды ынталандыру және дамыту үшін әңгіме күшін қолдануға мүмкіндік береді” деп диалогтың маңызына көңіл аударған (слайд). Мерсер әңгімелесу оқушылардың оқуының ажырамас бөлшегі болып табылады және әңгімелесудің үш түрі болады деп көрсеткен екен: әңгіме-дебат, кумулятивтік әңгіме, зерттеушілік әңгіме (слайд).

- Топ ішінде берілген қосымша ақпараттармен танысып, топпен бірге талдап, тапсырмаларды орындаңыздар:

1 топ - «Диалогтік оқытудың артықшылықтары мен кемшіліктері» кластерін жасап қорғайды

2 топ – «Әңгіме-дебат» тақырыбы бойынша постер

3 топ – «Кумулятивтік әңгіме» тақырыбы бойынша постер

4 топ – «Зерттеушілік әңгіме» тақырыбы бойынша постер

5 топ – «Сократ әдісі» мәтінінің негізгі ойын табу

- Әңгімелесуді әдісін пайдаланғанда тағы бір сәтке көңіл аудару керек. «Штирлиц пен әйелінің кездесуі» бейнежазбасын ұсынамын (сұрақ арқылы мұғалімдердің вербалды емес сезімдерге де көңіл бөлуінің қажеттілігіне көңілдерін аударамын)

- Диалогтік оқытуда сұрақ қою маңызды орын алады. Сұрақтардың түрлері: төмен деңгейдегі – жұқа, жоғарғы деңгейдегі – қалың (слайд). Блум таксономиясымен осы сұрақ түрлерін қалай байланыстырасыз? (слайд).

- Қазақ әдебиеті сабағында қазақ мультфильмдерін көрсету арқылы оқушылардың сөйлеу әрекеттерін дамыта отырып, жұқа және қалың сұрақтарын қоюға үйретуге болады.

- «Қу қой» мультфильмін қарап әр топ 3 қалың, 3 жұқа сұрақ құрап көріңдер (бейнежазба, топтық жұмыс)

9. Рефлексия.

- Коучинг соңында тақырыбымыз бойынша білімдеріңіз енді қай деңгейде екендігін көрсетіңіз. Ол үшін коучингтің басында берілген «даналық ағашында» өзіңізді белгілеп, «№2» деп жазыңыз».