ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы университеті
|
3 деңгейдегі СМЖ құжаты
|
ПОӘК
|
ПОӘК
042-18.21.21/01-2013
|
ПОӘК
Оқытушыға арналған «Агроорман мелиорациясы» пәнінің оқу жұмыс бағдарламасы
|
Басылым №
|
ПӘННІҢ ОҚУ - ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
«Агроорман мелиорациясы»
5В080100 «Агрономия» мамандықтарына арналған
мамандықтарына арналған
ОҚЫТУШЫ ҮШІН ПӘННІҢ ОҚУ- ЖҰМЫС ЖОСПАРЫ
СЕМЕЙ – 2013
Алғы сөз
I. Құрастырған
Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы университеті «Агротехнология және орман ресурстары» кафедрасының оқытушы Сарсенбаев Б.С
« » жыл
2. Талқыланды:
2.1. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Агротехнология және орман ресурстары» кафедрасының мәжілісінде.
Хаттама « » жыл, №
Кафедра меңгерушісі ……………. Сейлгазина С.М.
2.2. Аграрлық факультетінің оқу-әдістемелік бюро мәжілісінде
Хаттама « » 20 жыл, №
Төраға ……………………… Тлеубаева А.В.
3. БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңес мәжілісінде қаралды және баспаға ұсынылды
Хаттама « » 20 жыл, №
ОӘК төрағасы, оқу ісі жөніндегі проректор………….. Искакова Г.К
4. БІРІНШІ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН
БАСЫЛЫМ № 20 жыл орнына енгізілген.
МАЗМҰНЫ
-
Қолданылу аймағы
-
Нормативтік сілтемелер
-
Жалпы ережелер
-
Оқытушыларға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасының мазмұны
-
Студенттердің өздік жұмыстары үшін тақырыптардың тізімі
-
Пән бойынша оқу- әдістемелік карта
-
Оқу- әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы
-
Әдебиеттер
1. ҚОЛДАНЫЛУ АЙМАҒЫ
«Ауыл шаруашылық дақылдарын интенсивті өсіру технологиясы» пәнінің оқытушыларға арналған оқу жұмыс бағдарламасы 5В080100 «Агротехнология және орман ресурстары» мамандықтарының студенттеріне арналған оқу- әдістемелік кешеннің құрамына кіреді. Осы құжат мал азығы түрлерін, ауыл шаруашылығы малдарын азықтандыру жолдарын және тағы басқа технологияларын оқу процесін ұйымдастыру негізгі орындау тәртібін жүйеге келтіреді және регламентациялайды және «Агротехнология» кафедрасында пайдалануға арналған.
2. НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
«Ауыл шаруашылық дақылдарын интенсивті өсіру технологиясы» пәнінің оқытушыларға арналған оқу жұмыс бағдарламасы келесі құжаттардың талаптарына сәйкес оқу процесін ұйымдастыруда тәртіп орнатады:
- 5В080100 «Агротехнология және орман ресурстары» мамандығының Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпы білім беру стандарты, ҚР МЖМБС 23,12.-2005 Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігінің 26.04. 2004 № 779 бұйрығымен бекітілген және енгізілген;
- УСТ 042-РМҚК-СМУ-8-2007 Университет стандарты «Пәннің оқу- әдістемелік кешендерінің жасауға және ресімдеуге қойылатын жалпы талаптар»
- ҚП 042-08.10.10.12-2007 Құжаттандыру процедурасы «Пәннің оқу- әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны».
3 . ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
3.1. Пәннің қысқаша мазмұны
«Ауыл шаруашылық дақылдарын интенсивті өсіру технологиясы» пәнінің мазмұны:Бүгінгі күн талабына сай алда тұрған басты міндеттердің бірі- әр аймақтың климат-топырақ ерекшеліктерін еске ала отырып өндіріске ауыл шаруашылығы дақылдарын өсірудің интенсивті технологиясын және басқа прогрессивті агротехникалық шараларды енгізу арқылы егінің шығымдылығын молайту және әр гектар жердің берекесін арттыру.Қазіргі өзін-өзі өтеу, шаруашылық есеп, нарықтық экономика, фермер сияқты шаруашылық жүргізудің жаңа салалары пайда болып жатқанда, ауыл шаруашылық өндірісінің жаңа және сапалы техникалармен жарақтандырлуына көптеген жұмыс процесстерінің күрделі машиналармен, агрегеттармен атқарылуына байланысты.
3.2. Курстың мақсаты:
«Ауыл шаруашылық дақылдарын интенсивті өсіру технологиясы» пәнін оқытудың мақсаты: әр аймақтың климат-топырақ ерекшеліктерін еске ала отырып өндіріске ауыл шаруашылығы дақылдарын өсірудің интенсивті технологиясын және басқа прогрессивті агротехникалық шараларды енгізу арқылы егінің шығымдылығын молайту және әр гектар жердің берекесін арттыру.
3.3. Пәннің негізгі міндеті:
Пәнді оқытудың негізгі міндеті – Қазіргі өзін-өзі өтеу, шаруашылық есеп, нарықтық экономика, фермер сияқты шаруашылық жүргізудің жаңа салалары пайда болып жатқанда, ауыл шаруашылық өндірісінің жаңа және сапалы техникалармен жарақтандыру.
3.4. Пәнді оқу барысында студент:
-
интенсивті технологияны
-
прогрессивті агротехникалық шараларды
-
дақылдарын өсірудің интенсивті технологиясын
-
ауыл шаруашылық дақылдарының өсу технологиясын
-
толық құнды дақылдар технологиясын ұйымдастыру жолдарын біліп шығады.
-
Курс пререквизиттері:
Биология
Агрономия
Ботаника
3.6. Курс постреквизиттері:
Дақылдарды өндіру технологиясы
Өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы
Дәнді бұршақ дақылдарды өндіру технологиясы
Ауыл шаруашылық дақылдарының сорттарын, тұқымдарын өндіру технологиясы
- Оқу жоспарының көшірмесі
кесте 1
Курс
|
Семестр
|
Кредиттер
|
ДР
(сағ)
|
ЗХ
(сағ)
|
ОБӨЖ (сағ)
|
СӨЖ
(сағ)
|
Барлығы (сағ)
|
Қорытынды бақылау түрі
|
3
|
6
|
3
|
15
|
30
|
22,5
|
67,5
|
135
|
Емтихан
|
4. Оқытушыларға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасының мазмұны
Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
Кесте 2
№
|
Тақырып атауы
|
Тақырып мазмұны
|
Сағат сандары
|
Әдебиеттер
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
| Дәрістік сабақтар |
|
1,2
|
Кіріспе.
Ауыл шаруашылық дақылдарының сорттары, тұқымдары және оларды себу,күту, жинау.
|
Сортты тұқымдардың маңызы ауыл шаруашылық дақылдарынан жоғары өнім алу үшін тек аудандастырылған жергілікті ауа райына бейімделген сорттарды егу керек екені ғылымда да, тәжірибеде де көрсетілген. Сапалы тұқым егілгенде ғана дақылдан жақсы өнім алынады. Тұқым сапасына мынадай талаптар қойылады; ол таза, басқа дақылдардың, арам шөптердің тұқымдары болмауы, өнгіштігі жақчы болуы,дәннің толықтығы, улкендігі ойдағыдай, көлемі жағынан біркелкі болуы керек.
|
1
|
Қ. Жаңабаев,
Т. Садуақасов, И. Сеиітов «өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» Қайнар 1994ж
|
3,4
|
Данді және жармалық дақылдар оларды өсірудің интенсивті технологиясы .
|
Жерге себілген дән өну үшін алдымен бөртеді. Ол үшін негізінен үш жағдай ылғал, жылу, ауа қажет. Дәнді дақылдар өздерінің морфологиялық, биологиялық және өсіру технологиясының тәсілдеріне қарай екіге бөлінеді. Бірінші топқа; бидай, қара бидай,арпа, сұлы жатады.
Екінші топқа; дәнді дақылдарға тары, жүгері, күріш, қонақ жүгері жатады. Дәнді дақылдардың өсу және даму фенологиялық кезеңдері; көктеу, туптену, түтік шығару, масақтану,гүлдену және дәннің толысуымен пісуі.
|
1
|
Жүргенов Ж.С
«Өсімдік шаруашылығы өнімдерін сақтау және өңдеу технологиясы» Алматы. Агроуниверситет 2009ж
|
5,6
|
Арамшөптер және интенсивтік егіншілікте олармен күресу шаралары.
|
Егіншілік саласында ғылымның маңызды міндеттері; еліміздің барлық аймақтарында топырақтың құнарлығы және егіншілік мәдениетін арттырудың теориясы мен практикалық шараларын одан әрі таңдау, қуаңшылықпен, эрозиямен және топырақ сортаңымен күрес жөніндегі зерттеулерді күшейту; ауыл шаруашылық дақылдарын орналастыруды агроклиматтық тұрғыдан негіздеу; интенсивті егіншілік жағдайында егіс алқаптары мен ауыспалы егістің тиімді құрлымын белгілеу.
|
1
|
Жаңабаев. Қ.Ш
«Егіншілікте өнім сапасын артыру» Алматы, Қайнар 1990ж.
|
7,8
|
.
Топырақтың физика-механикалық және технологиялық қасиеттері
|
Жер өңдеу сапасына физика – механикалық және технологиялық қасиеттері улкен әсер етеді. Топыратың мынындай технологиялық қасиеттері бар, байланыстылығы, созылмалдылығы, жабысқақтығы, жетілуі, қатылығы, меншікті кедергісі. Топырақтың иондар сіңіруін, негізінен катиондар сіңіру қабілетін физика-химиялық алмастыра сіңіру деп аталады.
|
1
|
Қ. Жаңабаев,
Т. Садуақасов, И. Сеиітов «өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» Қайнар, 1994ж
|
9,10
|
Интенсивті егіншілік жеріндегі мелиорация туралы ұғым, жіктелуі.
|
Мелиорация ауыл шаруашылығына арналған алқаптардағы топырақтың ылғалдылығын, қышқылдылығын, танаптағы жылу мөлшерін өзгерту арқылы жер сапасын көтеруге арналған әр түрлі шаралар жүйесі. Мелиорация шараларына ылғал жетіспейтін жерлерді суару, ылғалы өте көп саздау жерлерді құрғату, химиалық мелиорацялау шабындық жерлермен жайлымдардың өнімін көбейтуге арналған тәсілдер, алқапты қорғайтын ағаштар отырғызу топырақты эрозиядан қорғау сияқты жұмыстар жатады.
|
1
|
Жүргенов Ж.С
«Өсімдік шаруашылығы өнімдерін сақтау және өңдеу технологиясы» Алматы. Агроуниверситет 2009ж
|
11,12
|
Тамыр жемісті дақылдар және картоп,оларды өсірудің интенсивті технологиясы
|
Қант қызылшасы бағалы техникалық дақыл. Ол қалық шаруашылығында ерекше орын алады. Тамақ өнер кәсібінде қант алу үшін пайдаланылады . республикамызда қант қызылшасының екі сорты яғни «ялтушковская односемянная» жане «ялтушковская односемянная -30» аудандастырылып себілді
|
1
|
Қ. К. Әрінов, Қ.М Мұсынов, А,Қ Апушев, Н.А.Шестекова, Н.А. Серекпаев, С.С.Арыстанғұлов
«Өсімдік шаруашылығы» Алматы, 2011ж
|
13,14
|
Майлы дақылдар және оларды өсірудің интенсивті технологиясы
|
Майлы өсімдіктерге күнбағыс, қыша, рапс, май кене, май бұршақ және басқа дақылдар жатады.Бұл дақылдар дәнінің құрамында 24-27 % май болады.
өсімдік майы жоғары кенеулі, сіңімді тағам. Сондықтан олар маргарин консерві, кондитер, нан пісіру өнеркәсібінде кеңінен қолданылады
|
1
|
Қ. Жаңабаев,
Т. Садуақасов, И. Сеиітов «өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы
|
15
|
Талшықты дақылдар және оларды өсірудің интенсивті технологиясы
|
Мақта бағалы талшықты дақыл. Мақтаны интенсивтік технологиямен өсіргенде осы көрсеткіштерге сүйене отырып берілетін минералдық тыңайтқыштардың мөлшері мен мезгілін белгілеу керек. Берілетін барлық азот тыңайтқыштарының 25% ал егін себер алдында қалған 75% тұқым себу кезінде және үстеме қоректендіру арқылы берген дұрыс.
|
1
|
Қ. К. Әрінов, Қ.М Мұсынов, А,Қ Апушев, Н.А.Шестекова, Н.А. Серекпаев, С.С.Арыстанғұлов
«Өсімдік шаруашылығы» Алматы, 2011ж
|
|
Барлығы:
|
|
15
|
|
5СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗ БЕТІМЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ
ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ
5.1. Күнбағыстың интенсивті өсіру технологиясы
5.2. Астық дақылдарының өсуімен дамуы
5.3. Күздік дәнді дақылдардың өнімділігі.
5.4. Тыңайту және топырақ өңдеу технологиясы
5.5. Тамыр жемісті дақылдар және картоп,оларды өсірудің интенсивті технологиясы
5.6. Топырақтың агрофизикалық және физика химиялық қасиеттері.
5.7. Интенсивті өсімдік шаруашылығының топырақ өңдеу технологиясы
5.8. Жаздық дәнді дақылдар
5.9. Картопты өсірудің интенсивті технологиясы
5.10. Мелиорацяның жердің өнімділігін көтерудегі маңызы
5.11. Май бұршақ ас бұршақ өсірудің интенсивті технологиясы
6. Пәннің оқу-әдістемелік картасы
Кесте 3
№
|
Дәріс сабағының тақырыбтары
|
Тәжірибелік (семинарлық) сабағының тақырыптары
|
Көрнекті құралдар, ТЖО, плакаттар, зертханалық стенд
|
Өз бетімен оқып білу сұрақтары
|
Бақылау формасы
|
1
|
2
|
3
|
5
|
6
|
7
|
1,2
|
Кіріспе. Данді және жармалық дақылдар оларды өсірудің интенсивті технологиясы
|
1. Астық дақылдарының өсуі мен дамуы
2.Күздік дәнді дақылдар
|
Плакаттар, видеофильмдер
|
Күнбағыстың интенсивті өсіру технологиясы
|
Конспект
ауызша сұрау
|
3,4
|
Ауыл шаруашылық дақылдарының сорттары, тұқымдары және оларды себу,күту, жинау
|
3. Өсімдіктің минералдық қоректенуі
4. ауадағы көмір қышқылы мен оттегіне қойылатын талаптар
|
Плакаттар, видеофильмдер
|
Астық дақылдарының өсуімен дамуы
|
Конспект
ауызша сұрау
|
5,6
|
Арамшөптер және интенсивтік егіншілікте олармен күресу шаралары
|
5.Арамшөптердің жалпы биологиялық ерекшеліктері
6. Арамшөптерді жіктеу
|
Плакаттар, видеофильмдер
|
Күздік дәнді дақылдардың өнімділігі.
|
Конспект
ауызша сұрау
|
7,8
|
Топырақтың физика-механикалық және технологиялық қасиеттері
|
7,8 Топырақтың сіңіру қабілеті
|
Плакаттар, видеофильмдер
|
Тыңайту және топырақ өңдеу технологиясы
|
Конспект
ауызша сұрау
|
9,10
|
Интенсивті егіншілік жеріндегі мелиорация
|
9,10 Топырақтың химиалық мелиорациялау
|
Плакаттар, видеофильмдер
|
Интенсивті өсімдік шаруашылығының топырақ өңдеу технологиясы
|
Конспект
ауызша сұрау
|
11,12
|
Тамыр жемісті дақылдар және картоп,оларды өсірудің интенсивті технологиясы
|
11,12 Дақылдардың өсуі мен даму ерекшеліктері
|
Плакаттар, видеофильмдер
|
Жаздық дәнді дақылдар
|
Конспект
ауызша сұрау
|
13,14
|
Майлы дақылдар және оларды өсірудің интенсивті технологиясы
|
13,14 Майлы дақылдардың жалпы сипаттамасы
|
Плакаттар, видеофильмдер
|
Картопты өсірудің интенсивті технологиясы
|
Конспект
ауызша сұрау
|
15
|
Талшықты дақылдар және оларды өсірудің интенсивті технологиясы
|
15,16 Мақтаның түрлерімен сорттары. Мақта талшығының технологиялық сапасы.
|
Плакаттар, видеофильмдер
|
Мелиорацяның жердің өнімділігін көтерудегі маңызы
|
Конспект
ауызша сұрау
|
7. Оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету картасы
Кесте 4
№
|
Оқулықтың, оқу-әдістемелік құралдарыдң аты
|
Дана саны
|
Студенттер саны
|
Қамтамасыз ету пайызы
|
1
|
Омарқожаұлы Н. Малды тимді азықтандырудың ғылыми негіздері. А., 2001
|
25
|
5
|
100
|
2
|
Омарқожаев Н.Мал азыктандыру.-А.,1998
|
25
|
5
|
100
|
3
|
Мал азықтандыру ч.1-/2 А.Е.Егеубаева,-А.,1993
|
50
|
5
|
100
|
4
|
Абанова, М.Н. Мал азықтандыру практикумы.- Алматы, 2007
|
50
|
5
|
100
|
8. ӘДЕБИЕТТЕР
8.1. Негізгі әдебиеттер
-
Қ. Жаңабаев Т. Садуақасов, И. Сеиітов «өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы» Қайнар 1994ж
-
Жүргенов Ж.С «Өсімдік шаруашылығы өнімдерін сақтау және өңдеу технологиясы» Алматы. Агроуниверситет 2009ж
-
Жаңабаев. Қ.Ш «Егіншілікте өнім сапасын артыру» Алматы, Қайнар 1990ж.
8.1.5. Қ. К. Әрінов, Қ.М Мұсынов, А,Қ Апушев,
Н.А.Шестекова, Н.А. Серекпаев, С.С.Арыстанғұлов
«Өсімдік шаруашылығы» Алматы, 2011ж
Достарыңызбен бөлісу: |
