Қайта өрлеу заманындағы элементар математиканың дамуы Орындағандар: Сарсебаева Н. Тұрлыбекова Ұ. Салыбаай Ж. Тұрғын Д. Пардакулова А
Франсуа Виеттің математикаға енгізген жаңалықтары
жүктеу/скачать 3.2 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Франсуа Виет еңбектері
- Қайта өрлеу дәуіріндегі математика Ислам мемлекеттері
Франсуа Виеттің математикаға енгізген жаңалықтары
Франсуа Виет еңбектеріДәрежені көрсету үшінсөздерді тіркестіреді. Мысалы біздің жазуымыздағы х² жазылады: А cubus + Z quadrato ,aequator –тең дегенді білдіреді. Мұнда теңдеудің бірдей өлшемді болып келетіні байқалады, яғни ежелден келе жатқан геометрияға ықпалын терминология енгізіледі: шаманың бірінші дәрежесі latis–planum (аудан), үшіншісі –solidum(дене) т.с.с. Қосу өлшемді шамалар үшін қолданылады. Бұл талап барлық шамалар үшін қолданылады. Бұл талап теңестіру үшін ұзындықтың бірлік өлшеміне көбейтуге бөлу өлшемділікті өзгертеді. Виеттің бұл идеялары арқасында математикалық 2000 жыл бойы қалыптасқан өрлеуінің көрінісі болады. Сондықтан да Виеттің таңбалары мен қосымшалары көп кездеседі.Мысалы: Аaequator D solido ( A3+3BA=D). Қалай теңдеулерді, олардың қасиеттерін жалпы формула арқылы беретінін ең тұңғыш кемел символика еді. Қайта өрлеу дәуіріндегі математика Ислам мемлекеттеріИслам елдерінің математиктері нақты иррационал сандарды қолданумен шектелмей, оларға теоретикалық мұра есебінде қарады. Олар өздерінің теориясын дамыта отырып, сан ұғымының көлемін нақты сандар жиынына дейін кеңейтті. Сонымен, «нақты тарихи мəліметтерден, ислам елдерінің математикасы Европаның ғылыми дамуына зор əсер еткенін білеміз. Шығармаларды араб тілінен латын тіліне аударғанның арқасында Европадағы орта ғасыр ғалымдары Египет, Вавилон, үнді, грек жəне ислам елдерінің ғалымдарының жаңалықтарымен танысты. Орта ғасырдағы Орта жəне Таяу Шығыс ғалымдарды өздерінің ізашарларының мұраларын толық меңгере отырып, мүлдем жаңа жолмен жүрді. Math Белгілі тарихшы–математик А.П.Юшкевич «Ең бастысы мынада: Орта Азия математиктері өздерінің ізашарларының ісін сандық жағынан өсуіне əсер етіп жай ғана жалғастырып қоймай, математикалық зерттеулерге жаңа идеялық бағыт берді, сапалы жаңа математиканы жасақтауға кірісті, сонымен біздің ғылымды бірінші кезекті жаңалықтармен байытты», – деп есептеді. Үндістандағы, Орта жəне Таяу Шығыстағы математиканың теориялық деңгейі Қытайға қарағанда жоғары болды. лассикалық мұраны меңгеру, ислам елдерінің математиктеріне есептеу алгоритмдік мəселелерді құру деңгейін, бірталай көтеруге мүмкіндік жасады. Ислам елдерінің ғалымдары талай маңызды тұтас теориялар құрды. Ислам елдерінің математиктері тригонометрияны дербес зор ғылым ретінде жарыққа шығарды. Геометриядағы алгебралық есептерді шығаруға деген зор қызығушылық теңдеудің сандық шешу тəсілдерін жете зерттеумен қатар, алгебраның жеке пəн болып бөлініп шығуына əкеп соқтырды. Жалпы теориялық қатынас пен иррационал сандар жайлы түсінікті енгізу есептеу математикасының нақты процедураларының теориялық өңдеу мысалы болып табылады. жүктеу/скачать 3.2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|