Қайталау алгоритмін программалау

жүктеу/скачать 0.72 Mb.

Дата	19.05.2022
өлшемі	0.72 Mb.
	#457791
түрі	Программа

Лекция-12 апта

Қайталану операторлары

Цикл ұғымы
While қайталау операторы
For қайталау операторы
range функциясы
break и continue операторлары

Жоспар:

Программалауда циклдар берілген шарттың орындалуынан тәуелді қандай да бір әрекеттерді қайталауды жүзеге асырады. Осылайша, нұсқаулар тізбегінің бірнеше рет орындалуы ұйымдастырылады.

Маңызды ұғымдар:

Цикл денесі бірнеше рет орындау қажет болатын командалардан тұрады.
Циклды бір рет жүріп өту –итерация деп аталады.

Python-да циклдың екі түрі бар, олар:

while циклы

for циклы

while циклы –шарт алды циклы деп аталады, себебі, алдымен шарт тексеріледі, егер шарт ақиқат болса, онда цикл денесінде тұрған операторлар орындалады.

While циклының жазылу форматы:

while [шарт]:
[цикл денесі]
>>> k=0
>>> while k<5:
print('Salem')
k=k+1
Мысалы: Қайталау саны белгілі болған жағдайда
Salem
Salem
Salem
Salem
Salem
Нәтиже:

2-нің көбейту кестесін табу программасы:

(1-ден 9-ға дейінгі )

Нәтиже:

for циклы қайталау саны алдын ала белгілі болған жағдайда қолданылады.

for циклының жазылу форматы:

for [айнымалы] in [тізім]:
[цикл денесі ]

for әртүрлі типті(цифр, сан, жол, тізім және т.б.) мәліметтерді қабылдауы мүмкін. Мысалы:

for i in 10, 14, 'бірінші', 'екінші':
print(i)
цикл счетчигі
тізбек
Цикл денесі
Нәтиже:
for i in ‘Salem‘:
print(i)
Нәтиже:
Нәтиже:

Программа құру барысында көп жағдайда бүтін сандар тізбегін (аралығын) алу қажет болады. Python—да осы мәселені шешуге арналған range() функциясы бар.

range() функциясындағы жақшаның ішінде үш аргументке дейін көрсетілуі мүмкін, range(a,b,c) :

Біріншісі диапазонның бастапқы мәні (ү.ж. 0-ге тең);
Екіншісі соңғы мән (тізбекке соңғы мәннің өзі кірмейді);
Үшіншісі өзгеру қадамы (ү.ж. 1-ге тең).

Егер функцияның өзін ғана шақырсақ, бізге ол ешқандай нәтиже бермейді, мысалы:
>>> range(0,10,1)
range(0, 10)
>>> range(10)
range(0, 10)
>>> range(5)
range(0, 5)
>>>)
Сондықтан, сандар аралығын алу үшін біз for циклын
қолдануымыз қажет.
>>> for i in range(0,10,1):
print(i,end=' ')
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
>>> for i in range(10):
print(i,end=' ')
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
>>> for i in range(5):
print(i, end=' ')
0 1 2 3 4
>>> for i in range(2,30,2):
print(i, end=' ')
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28
>>> for i in range(20,2,-2):
print(i, end=' ')
20 18 16 14 12 10 8 6 4
s=0
for i in range(1,6):
s=s+i #s+=i
print ('s=',s)
s= 15
1+2+3+4+5=15

Цикл қанша рет орындалады?

100
81
64
49
36
25
16
9
4
1
қадам
:
1
9
25
49
81

2- санының 1-ден 10-ға дейінгідәрежелерін есептеу программасы:

Цикл ішінде цикл_______________________

Цикл ішінде цикл_______________________

for i in range(2,10,1):
for j in range(1,11):
k=i*j;
print(i,'*',j,'=',k)
print('\n')
2-ден 9-ға дейінгі көбейту кестесін есептеп, экранға шығару программасы:
2 * 1 = 2
2 * 2 = 4
2 * 3 = 6
2 * 4 = 8
2 * 5 = 10
2 * 6 = 12
2 * 7 = 14
2 * 8 = 16
2 * 9 = 18
2 * 10 = 20
3 * 1 = 3
3 * 2 = 6
3 * 3 = 9
3 * 4 = 12
3 * 5 = 15
3 * 6 = 18
3 * 7 = 21
3 * 8 = 24
3 * 9 = 27
3 * 10 = 30 ……..
……
9 * 1 = 9
9 * 2 = 18
9 * 3 = 27
9 * 4 = 36
9 * 5 = 45
9 * 6 = 54
9 * 7 = 63
9 * 8 = 72
9 * 9 = 81
9 * 10 = 90

break операторы циклдан шығу үшін қолданылады, яғни циклды ертерек тоқтатады. Кодты орындау барысында программа break операторына кезіксе, ол бірден циклды тоқтатып, одан шығып кетеді. Оны пайдалану мысалын қарастырайық:

break операторы

continue операторы

s=0
for i in range(-2,4,1):
if i<=0: continue
print(i);
s=s+i;
print ('s=',s)
1
2
3
s= 6
>>>

continue операторы

Циклдың келесі итерациясына өтетін continue операторы цикл денесінің соңына дейін қалған барлық операторларды өткізіп жібереді де, басқаруды келесі итерацияның басына жібереді.
Мысалы:

жүктеу/скачать 0.72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: