Халықаралық есепшілер федерациясы (ХЕФ) тұсында Қоғамдық сектор үшін қаржылық есептіліктің халықаралық стандарты бойынша кеңесі (ҚСҚЕХСК) қоғамдық сектор субъектісіне арналған қаржылық есептіліктің стандарттарын дайындауды Қоғамдық сектор үшін қаржылық есептіліктің халықаралық стандарты (ҚСҚЕХС) атауымен жүзеге асырады. Кеңес мемлекеттер бойынша бірыңғай және салыстырмалы қаржылық ақпараттарды алғаннан белгілі пайданы таниды және бұл тапсырманы жүзеге асыруда ҚСҚЕХС белгілі рөліне сенеді. Үкіметтердің ҚЕХСК қабылдауы бүкіл әлемдегі қоғамдық сектор субъектілерінің есептіліктеріндегі қаржылық ақпараттың сапасымен қатар, оның салыстырмалылығын да арттырады.
ҚСҚЕХСК қаржылық есептілікті кассалық әдіс пен есептеу әдісін есепке ала отырып, қарастыратынын ҚСҚЕХС жариялайды.
ҚСҚЕХСК үкіметтер мен ұлттық стандарт жасаушылардың есептілік стандарттары мен қаржылық есептіліктің нұсқаулықтарын бекіту құқығын мойындайды. ҚСҚЕХСК осы Стандарт кассалық әдісті есепке алу негізінде құрылған бірыңғай және салыстырмалы қаржылық есептікті жоғарылату жолында маңызды қадам болып табылады деп санайды, және осы Стандарт қабылдануын кеңейтеді. Қаржылық есептілік егер, осы Стандарттың 1-бөлімінің барлық талаптарына жауап бермесе, ҚСҚЕХС сәйкестік ретінде қарастырылмайды.
ҚСҚЕХСК үкімет төлем жүргізу әдісін қолданатын субъектінің қолдануына арналған ҚСҚЕХС ұлттық талаптардың үйлесімділігіне және төлем жүргізу әдісі бойынша есепке алуға ауысуға сыйақылайды. Субъектілер, «Төлем жүргізу әдісіне ауысу: үкімет және үкімет басындағы субъектілер үшін басшылық» 14-бапқа сәйкес, қабылдаушылар болашақ бір сәтте төлем жүргізу әдісі бойынша есепке алуды ҚСҚЕХСК басқа пайдалы басылымдарды таба алады.
ҚОҒАМДЫҚ СЕКТОР ҮШІН ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТІЛІКТІҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ СТАНДАРТЫ: ЕСЕПКЕ АЛУДЫҢ КАССАЛЫҚ ӘДІСІ БОЙЫНША ҚАРЖЫЛЫҚ ЕСЕПТІЛІК
Стандарттың құрылымы
|
Кіріспе
|
|
|
Стандарт құрылымы
|
|
|
1 Бөлім: Талаптар
|
|
|
Мақсаты
|
|
|
|
Параграфтар
|
1.1
|
Қолдану аясы …………………………………………..
|
1.1.1-1.1.7
|
1.2
|
Кассалық әдіс ................................................................
|
1.2.1-1.2.9
|
|
Анықтамалар ...................................................................
|
1.2.1-1.2.9
|
|
Бухгалтерлік есеп берудің кассалық әдісі ................
|
1.2.2
|
|
Ақшалай қаражаттардың эквиваленттері .................
|
1.2.3-1.2.5
|
|
Есеп беруші субъектімен бақыланатын ақшалай қаражаттар ...................................................................
|
1.2.6-1.29
|
1.3
|
Ашып көрсетуге және ұсынуға қойылатын талаптар .........................................................................
|
1.3.1-1.3.38
|
|
Анықтамалар ..................................................................
|
1.3.1-1.3.3
|
|
Қаржылық есептілік ......................................................
|
1.3.4-1.3.11
|
|
Ақшалай түсімдер мен төлемдер туралы есепте ұсынуға қатысты ақпарат .............................................
|
1.3.12-1.3.29
|
|
Сыныптастыру ............................................................
|
1.3.17
|
|
Баптар, атаулар және аралық сомалар ......................
|
1.3.18
|
|
Нетто-негізде бейнелеу ..............................................
|
1.3.19-1.3.23
|
|
Субъект тұлғасында үшінші тараппен жүзеге асырылатын төлемдер ...............................................
|
1.3.24-1.3.29
|
|
Есеп саясаты және Түсініктеме жазбахат ...................
|
1.3.30-1.3.38
|
|
Түсініктеме жазбахаттың құрылымы .......................
|
1.3.30-1.3.31
|
|
Есеп саясатын таңдау және ашп көрсету .................
|
1.3.32-1.3.38
|
1.4
|
Жалпы пайымдар ........................................................
|
1.4.1-1.4.25
|
|
Есептік мерзім ................................................................
|
1.4.1-1.4.3
|
|
Уақтылылық ...................................................................
|
1.4.4
|
|
Күшіне ену күні .............................................................
|
1.4.5-1.4.6
|
|
Субъект туралы ақпарат ................................................
|
1.4.7-1.4.8
|
|
Ақшалай қаражаттардың қалдықтарын қолдану және қарызға рұқсат ету бойынша шектеулер ......................
|
1.4.9-1.4.12
|
|
Ұсыну кезектілігі ............................................................
|
1.4.13-1.4.15
|
|
Салыстырмалы ақпарат .................................................
|
1.4.16-1.4.20
|
|
Қаржылық есептілікті анықтау .....................................
|
1.4.21-1.4.25
|
1.5
|
Қателерді түзету ...........................................................
|
1.5.1-1.5.5
|
1.6
|
Шоғырландырылған қаржылық есептілік ............
|
1.6.1-1.6.21
|
|
Анықтамалар ..................................................................
|
1.6.1-1.6.4
|
|
Экономикалық бірлік .................................................
|
1.6.2-1.6.4
|
|
Шоғырландырылған қаржылық есептіліктің саласы ...
|
1.6.5-1.6.15
|
|
Шоғырландыру процедуралары ....................................
|
1.6.16-1.6.19
|
|
Шоғырландруды ашып көрсету ...................................
|
1.6.20
|
|
Өтпелі ережелер .............................................................
|
1.6.21
|
1.7
|
Шетел валютасы ............................................................
|
1.7.1-1.7.8
|
|
Анықтамалар .................................................................
|
1.7.1
|
|
Шетел валютасындағы ақшалай қаражаттарды, төлемдерді және қалдықтарды есепке алу ..................
|
1.7.2-1.7.8
|
1.8
|
1 Бөлім бойынша 1.1 және 1.7 тармақтарының және өтпелі ережелердің күшіне ену күні ................
|
1.8.1-1.8.3
|
|
Күшіне ену күні .............................................................
|
1.8.1
|
|
Өтпелі ережелер – шоғырландырылған қаржылық есептілік .........................................................................
|
1.8.2-1.8.3
|
1.9.
|
Қаржылық есептіліктің бюджеттік ақпаратын ұсыну ..............................................................................
|
1.9.1-1.9.48
|
|
Анықтамалар .................................................................
|
1.9.1-1.9.7
|
|
Бекітілген бюджеттер ................................................
|
1.9.2-1.9.4
|
|
Бастапқы және қорытынды бюджет .........................
|
1.9.5-1.9.6
|
|
Бюджеттің нақты сомалары ......................................
|
1.9.7
|
|
Салыстырмалы бюджеттің және нақты сомаларды ұсыну ...............................................................................
|
1.9.8-1.9.32
|
|
Қолдану аясы ..............................................................
|
1.9.9-1.9.10
|
|
Бюджеттік және нақт сомаларды салыстыру ...........
|
1.9.11-1.9.16
|
|
Ұсыну …………………………………………………
|
1.9.17-1.9.19
|
|
Біріктіру деңгейі .........................................................
|
1.9.20-1.9.22
|
|
Бастапқы және қорытынды бюджеттегі өзгерістер ..
|
1.9.23 – 1.9.24
|
|
Бюджетпен салыстырылатын негіз ...........................
|
1.9.25-1.9.30
|
|
Көпжылдық бюджеттер .............................................
|
1.9.31-1.9.32
|
|
Бюджеттік негізді, қолдану мерзімі мен саласын түсініктеме жазбахатта ашып көрсету .........................
|
1.9.33-1.9.40
|
|
Бюджеттік негізбен бірге салыстырмалы негізде ұсынылған нақты сомаларды және қаржылық есептіліктегі нақты сомаларды келісімдеу ..................
|
1.9.41-1.9.46
|
|
1 Бөлімнің 1.9 тармағының күшіне ену күні ...............
|
1.9.47-1.9.48
|
1.10
|
Сыртқы көмекке ие болушылар ..............................
|
1.10.1–1.10.34
|
|
Анықтамалар ..................................................................
|
1.10.1–1.10.7
|
|
Сыртқы көмек .............................................................
|
1.10.3–1.10.4
|
|
Ресми ресурстар .........................................................
|
1.10.5
|
|
Сыртқы көмек туралы келісімдер .............................
|
1.10.6–1.10.7
|
|
Алынған сыртқы көмек ..................................................
|
1.10.8–1.10.17
|
|
Сыртқы көмектің пайдаланылмаған бөлігі ..................
|
1.10.18–1.10.20
|
|
Тауарлар мен қызмет көрсетуге ие болу ......................
|
1.10.21–1.10.22
|
|
Қайта құрылымданған немесе жойылған қарыз туралы ақпаратты ашып көрсету ..................................
|
1.10.23–1.10.24
|
|
Маңызды шарттарды сақтамау туралы ақпаратты ашып көрсету ..................................................................
|
1.10.25–1.10.27
|
|
1.10 тармағынң күшіне енуі және өтпелі ережелер .....
|
1.10.28–1.10.34
|
|
1-қосымша: Талаптарды көрсету
|
|
|
Стандарттың 1 Бөлімі
|
|
|
2 Бөлім: Марапатталатын қосымша ашып көрсетулер
|
|
2.1
|
Марапатталатын қосымша ашып көрсетулер .......
|
2.1.1-2.1.63
|
|
Анықтамалар ...................................................................
|
2.1.1-2.1.2
|
|
Болашақ экономикалық табыстар немесе сервистік әлеует ..........................................................................
|
2.1.2
|
|
Қызмет үздіксіздігі туралы түсінік ...............................
|
2.1.3-2.1.5
|
|
Төтенше баптар ..............................................................
|
2.1.6-2.1.14
|
|
Қарапайымнан ерекше қызмет ..................................
|
2.1.8
|
|
Алдағы уақытта қайталануы күтілмейтін қызмет ....
|
2.1.9
|
|
Субъект бақылауынан немесе әсерінен тыс қызмет
|
2.1.10
|
|
Төтенше баптарды анықтау .......................................
|
2.1.11-2.1.14
|
|
Әкімшілік операциялар .................................................
|
2.1.15-2.1.22
|
|
Кірістерді жинау ........................................................
|
2.1.18-2.1.20
|
|
Ақшалай қаражаттардың «Тізімдік» ағындары …...
|
2.1.21
|
|
Трансферттік төлемдер ...............................................
|
2.1.22
|
|
Ақшалай қаражаттардың негізгі ағындарын ашып көрсету .............................................................................
|
2.1.23-2.1.30
|
|
Байланысты тараптар туралы ақпаратты ашып көрсету .............................................................................
|
2.1.31-2.1.32
|
|
Активтер, міндеттемелер туралы ақпаратты ашып көрсету және бюджеттермен салыстыру ......................
|
2.1.33-2.1.40
|
|
Бюджеттермен салыстыру ..........................................
|
2.1.36-2.1.40
|
|
Шоғырландырылған қаржылық есептілік ....................
|
2.1.41-2.1.48
|
|
Шоғырландырылған субъектілерді немесе басқа операциялық бөлімшелерді сатып алу және жүзеге асыру …………………………………………………
|
2.1.44-2.1.48
|
|
Біріккен кәсіпорындар ...................................................
|
2.1.49-2.1.50
|
|
Гиперинфляция шарттарындағы қаржылық есептілік..
|
2.1.51-2.1.63
|
|
Қаржылық есептілікті қайта қарау ............................
|
2.1.53-2.1.58
|
|
Салыстырмалы ақпарат .............................................
|
2.1.59
|
|
Шоғырландырылған қаржылық есептілік ................
|
2.1.60-2.1.61
|
|
Бағалардың жалпы индексін талдау және пайдалану ....................................................................
|
2.1.62-2.1.63
|
|
Үкіметтік емес ұйымдардан (ҮЕҰ) алынған көмек..
|
2.1.64–2.1.65
|
|
Сыртқы көмекке ие болушылар ................................
|
2.1.66–2.1.93
|
2.2
|
Есептеу әдісі бойынша есепке алуға көшуге ниеттенетін үкіметтер және қоғамдқ сектордың басқа субъектілері ........................................................
|
2.2.1-2.2.5
|
|
Ақшалай түсімдер мен төлемдер туралы есепті ұсыну................................................................................
|
2.2.1-2.2.2
|
|
Шоғырландырылған есептіліктің қолдану аясы –
құрамынан экономикалық бірлікті алып тастау ..........
|
2.2.3-2.2.5
|
|
Appendix 2: Illustration of Certain Disclosures Encouraged in Part 2 of the Standard
Appendix 3: Presentation of the Statement of Cash Receipts and Payments in the Format Required by IPSAS 2 Statement of Cash Flows
Appendix 4: Qualitative Characteristics of Financial Reporting
Appendix 5: Establishing Control of Another Entity for Financial Reporting Purposes
|
|