Қорғау өлшемдерін ұйымдастыруды жобалауды қауіпсіздендіруді қамтамасыз ету процесстерін тиімді басқарудың әдістері мен модельдері

Ақпатратты қорғау жүйесіне кешенді баға беру. Программалық қамтамасызды тестілеуі. Қазіргі кезде компьтерлік вирустар туралы естімеген жеке қолданушыны кездестіруге болмайтын шығар. Бұндай зиянды бағдарламалар интернетте "ұсынылған"

• 
  Файлдық вирустар;
  
• 
  Тиелмелі вирустар;
  
• 
  Желілік вирустар;
  
• 
  Макро вирустар,
  
• 
  Трояндық жылқылар,
  

Қорғау сенімділігіне баға беру принциптері. Қазіргі кезде интернетте көптеген әртүрлі вирустар бар, сондықтан қазіргі компьютерге антивирустық программа орнатылуы тиіс. Үлгі ретінде олардың ішіндегі танымалысы- Касперскийдің Антивирусы Personal программасының жұмысын қарастырайық.

• 
  Касперскийдің Антивирусы Personal
  
• 
  Dr. Web
  
• 
  Norton Antivirus
  

Касперскийдің Антивирусы Personal

Dr. Web. Dr.Web бағдарламасы бірінші отандық антивирустық программалардың бірі және қазіргі уақытта ең белгілілер арасына қосылады.Dr. Web-ті инсталяциялау кезінде қолданушыға талап етілген орнату нұсқасы ұсынылады. Олар: типті, минимальды және таңдаулы. Типті нұсқасын таңдауға кепілдеме беріледі.

1. 
   Ақпатратты қорғау жүйесіне кешенді баға беруді қалай түсінесің?
   
2. 
   Программалық қамтамасызды тестілеуі деген не?
   
3. 
   Қорғау өлшемдерін ұйымдастыруды жобалауды қауіпсіздендіруді қамтамасыз ету процесстерін тиімді басқарудың әдістері мен модельдерін атаңыз.
   
4. 
   Қорғау сенімділігіне баға беру принциптері қандай?
   
5. 
   Қазіргі уақытта ең жақсы антивирустық программалар қандай, оларға жекелеме тоқталып өтсеңіз.
   

• 
  Электронды ақпараттың қауіпсіздік шаралары;
  
• 
  Электронды ақпаратты қорғаудың техникалық шаралары;
  
• 
  Электронды аппаратты қорғау құралы;
  
• 
  Электрмен қоректенудің істен шығуынан қорғау;
  
• 
  Процессордың істен шығуынан қорғау;
  
• 
  Ақпарат сақтауға арналған құрылғыны істен шығудан қорғау;
  
• 
  Электромагнитті сәулелену мәліметтерінің жойылуынан қорғау.
  

Ақпараттық қауіпсіздік қазіргі қоғам ақпаратының маңыздылығымен түсіндіріледі. Ақпарат – бұл бағалы қор, мәліметтер элементінің бөлігіне қарағанда артығырақ. Авторлық емес енуден жол алу, бұзылу, модификация, енуді ашу және бөгеу ақпаратты қорғаудың шаралары ақпаратты қауіпсіздік деп аталады. Ақпараттық қауіпсіздікке мәліметтерді құру процесін қорғау шараларын, оларды енгізу, өңдеу және шығару кіреді. Ақпараттық қауіпсіздіктің мақсаты жүйенің бағалы қауіпсіздігіне, ақпараттың тұтастығы мен нақтылығын қорғау және кепілдеу, егер ақпарат модификацияланған немесе бұзылған болса бұзылушылықтың минимальданатын орны болуы мүмкін. Ақпараттық қауіпсіздік ақпаратты құру жолын модификациялайды немесе жайылатын барлық жағдайлар есебін талап етеді.

Ақпаратты қауіпсіздіктің келесі бағыт өлшемдерін ерекшелеп көрсетуге болады:

• 
  Құқықтық;
  
• 
  Ұйымдастырушылық;
  
• 
  Техникалық.
  

Ұйымдастырушылық өлшемдерге есептеу орталығының күзетін, нақты мүшені таңдауды, тек жалғыз адаммен ерекше маңызды жүргізу жағдайын алып тастау, оның істен шыққаннан кейінгі орталықтың жұмыс істеу мүмкіндігін қалыптастыру жоспарын ашу, мекеме немесе жеке адамның көмегімен құрылған есептеу орталығын күтуді ұйымдастыру, орталық жұмысының бұзылуының ашылу фактісін қызықтамау, бүкіл қолданушылардың қолдануынан әмбебап қорғау, орталықтың қауіпсіздігін қамтамассыз етіп, орталықтың орналасу орнын таңдайтын жеке тұлғаларға салмақ арту және т.с.с. кіреді.

Техникалық өлшемдерге жүйеге рұқсатсыз енуден жол алудан қорғау, ішкі аса маңызды компьютерлік жүйені тіркеу, бөлек бөлімшелердің жұмыс істеу мүмкіндігінің бұзылу жағдайының қорларын бөлу мүмкіндігі жөніндегі есептеу жүйесін ұйымдастыру, өрт сөндіру және су құралдарын құру, ұрлаудан конструкциялық қорғау шаралары, іріткі салу, қылмысты әрекет, жарылыс, электрмен қоректену жүйесінің резервін құру, қамал ішін жабдықтандыру, сигнализация құру және т.б. жатады. Әдеттегі жағдайларда CMOS Setup-тегі қондырғыларды пайдаланып, ДК-ның операциялық жүйесін іске қосу парольін орнатудың ақпараттық құралдарын қолдануға болады. ДК-ді іске қосқанда манитор экранында мына түрдегі хабарлама пайда болады: Press “Del” if want to run Setur немесе Press “Ctrl” “Alt” “Esc” if yoy want to run Setup. “Del” немесе <“Ctrl”+“Alt” - “Esc”> басыңдар, сонда экранда CMOS Setup менюі пайда болады. PassWorg Checking Option операциясын таңдаңдар, пароль енгізіңдер. Setup-жаңа орнатылуын (“F10”, “Y”) сақтаңдар да, ДК-ні қайта жүктеңдер. Енді әрбір компьютерді іске қосу алдында экранда пароль енгізуді сұрайтын хабарлама шығатын болады.

Егер сендердің парольдерің оңай табылатын болса, онда ол ақпаратқа рұқсатсыз шығудың ең қарапайым жолы болады.

Парольды қорғауға байланысты кейбір ұсыныстарды келтірейін.

1. 
   Оңай табылатын белгілі сөздерді пайдаланбаңдар, мысалы, жақын – туыстарыңның, достарыңның аты.
   
2. 
   Парольде бос орынды, цифр, символ және әріп үйлесуін қолданыңдар. Егер парольдерін бір сөзден тұратын болса, онда компьютерлеріңдегі сөздіктен сөздердің бәрін шолып, қарастырып, оңай тауып алуға болады. Сол себептен, пароль ретінде сөз тіркесін алған дұрыс. Тіпті кейбір әккі қаскүнем компьютерлеріңе сөздіктегі белгілі цитаталарды қарап шығуды тапсыруы мүмкін.
   
3. 
   Шығармашылық тәсіл қолданған дұрыс. Есте оңай сақталатын, бірақ қиын шешілетін сөздер ойлап табыңыздар: мұндай сөз тіркестерін мәнсіз айтылулардан немесе өте сирек кездесетін әдеби цитаталардан құруға болады.
   
4. 
   Мейлінше ұзын пароль пайдаланған жөн – пароль неғұрлым ұзын болса, оны шешу соғұрлым қиын болады.