Арман -пв баспасы



Pdf көрінісі
бет154/162
Дата31.05.2024
өлшемі3.91 Mb.
#502151
түріОқулық
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   162
10 сынып. Арман ПВ. ҚГБ

Ро ман-три ло гия (гр. trі – үш, logos – сөз) – маз мұн-ма ғы на сы, сю же ті 
жа ғы нан бір-бі рі мен ты ғыз бай ла ныс та, не гіз гі кей іп кер ле рі ор тақ ке ле тін, 
өза ра жал ғас қан, тұ тас үш бө лім ді ту ын ды.
Ди ло гия ны да, три ло гия ны да құ райт ын әр шы ғар ма да ба ян да ла тын оқи ға 
тия нақ та лып, кө бі не се, не гіз гі кей іп кер дің өмі рін де гі бел гі лі бір ке зең ді қам-
ти ды. Сон дық тан бұл шы ғар ма лар дың әр қай сы сы өзін ше ата лып, же ке кі тап 
бо лып та ба сы ла бе ре ді. Әр бө лім нің же ке ат та ры бол ға ны мен де оның сю жет тік 
же лі сін де, ком по зи ция лық құ ры лы мын да тұ тас тық бо ла ды. Ал ғаш қы бө лім-
де гі кей іп кер лер кей ін гі ле рін де де әре кет жа сап, ав тор лық идеяны ашу ға қыз-
мет ете ді.
Ро ман-эпо пея – бір не ме се бір не ше та ри хи дәу ір дің тип тік оқи ға ла рын 
кең кө лем де су рет тейт ін, бір не ше ұр пақ өкіл де рі нің іс-әре кет те рін көр кем дік 
тұ тас тық та ба ян дайт ын поэ зия лық не про за лық ке сек ту ын ды. Мә се лен, 
М.Әуе зов тің «Абай жо лы» ро ман-эпо пея сы қа зақ әде бие ті нің би ік идея лық-
көр кем дік же тіс ті гі са на ла ды.
Ро ман-хам са (хам са – бес, бес тік) – Шы ғыс әде бие тін де, со ның ішін де 
түр кі тіл дес ха лық әде бие тін де ер те ден ор нық қан дәс түр бой ын ша бір-бі рі мен 
жал ғас, са бақ тас жа зы ла тын бес ту ын ды. Мә се лен, Шер хан Мұр та за ның «Қы-
зыл же бе» ро ма ны ро ман-хам са ға жа та ды.
Стиль
Стиль (гр. stylos – стиль) де ген термин нің ма ғы на сы әртүр лі: кө не 
римдік тер сыр лы тақ та ға сөз жа за тын бір ұшы қа лақ ша, бір ұшы сүй ір та-
яқша ны стиль де ген бол са, кей ін әр кім нің қолтаң ба сы, жа зу өр не гі, бер тін 
ке ле сөз мәне рі, сөй леу ма шы ғы, әр су рет кер ге тән өнер ерек ше лі гі стиль 
атан ған.
Су­рет­кер­қия­лы
Талант ты адам дар әр қа шан ха лық тың құр ме ті не, сүйіс пен ші лі гі не 
бө лен ген. Да рын ды су рет кер бо лу үшін адам ға ту ма қа бі лет, та би ғи да рын 
ке рек. Шы ғар ма сы тар тым ды, қы зық ты бо луы үшін қалам гер кей бір кей іп-
кер ле рді, оқи ға лар ды ой дан қосады. Оны біз шығар ма шы лық фан тазия деп 
атай мыз. Академик З.Қаб до лов «Ой дан шы ға ру жоқ бол ған жер де, жал пы 
әде би шы ғар ма болуы мүм кін емес» дей ді. Қи ял – бар лық шы ғар ма шы лық 
өнерге тән си пат.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   162




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет