Әдіс-тәсілдері
|
Мазмұны
|
Сенсорлық процестер
|
Ойлау процестері
|
Пәнаралық байланыс
|
1.Балада заттардың орналасу ретін анықтауға: «Грамматикалық жүйені қалыптастыру» ойыны. (ойын түріндегі)
|
Балаға тапсырмалар беріп, «кітапты үстелдің үстіне (астына, жанына, тартпасына) қой, «аюдың оң (сол, артына, алдына жанына) қоянды орналыстыр», т.б.
|
«Үстінде», «астында», «жанында», «сол жағында», түсініктерін қалыптастыру, сол сияқты заттарды салыстыра білуге үйрету: «үлкен-кіші», «жуан-жіңішке», «ауыр-жеңіл», т.б.
|
Заттардың өзара байланысын түсіндіру (заттардыорналастыру)
|
Ана тілі пәніне әңгіме құрастырғанда заттарды дұрыс орналастыра білуді үйренеді.
|
2.Сандарды бір-біріне қостыра отырып, ойын элементтерін пайдаланып, баланың жыл мезгілдері жөніндегі білімін пысықтау. (сұрақ-жауап түріндегі)
|
Сырғанақта 8 бала ойнап жатыр еді, 3 бала үйларіне кетті. Сырғанақта неше бала қалды? (көрнекіліктерді міндетті түрде пайдалану) Балалар қай мезгілде сырғанақ тебеді? Қыз мезгілінің айларын ата: желтоқсан, қаңтар, ақпан.
|
Тапсырма арқыла 8 баланың сұлбасынан 3 баланың сұлбасын алып, қалған балаларды санату.Сол арқылы есепті шығарту, қыс мезгілдерін жаттату (сол сияқты басқа жыл мезгілдері туралы да білімін бекітуге есептер үлгісін ойлап табуға болады)
|
Балада қосса көбейеді, алса азаяды түсінігінқалыптастыру.
|
Ойын элементтерін пайдаланып есепті де шештіру, жыл мезгілдері туралы түсінік беріп өту.
|
3.Ертегі айтқызу арқылы сөздерді байланыстыру және сөздік қорын молайту. (әңгімелесу түрінде).
|
«Шалқан» ертегісін айтып беру,
-Ата не отырғызды?
– ата шалқан отырғызды.
–шалқан деген не?
– жерде өсетін өнім.
–шалқан қандай болып өсті?
–шалқан үлкен болып өсті, т.с.с.
|
Әңгімелесуде төмендегі жаттығуларды да пайдалануға болады:
-үлкендер оқыған әңгімені немесе ертегіні айтып беру;
-көрген мультфильмді айтып беру;
-өткен күндердің әңгімесін әңгімелеу;
-экскурсия, қызықты серуендерді әңгімелеу;
-үлкендердің бастаған әңгімесін аяқтау (содан соң не болуы мүмкін);
-соңы біткен әңгіменің басын бастау (одан бұрын не болуы мүмкін) және т.б.
|
Ертегі терапия арқалы баланы еңбекке баулу, күнделікті тұрмысқа қажетті заттарды адам өз еңбегімен табуы тиіс екенін түсіндіру.
|
Ертегі мәтінін оқу арқылы түсінігін айтқан бала, ана тілі сабағында кез-келген мәтіннен түсінігін айта біледі.
|
Психокоррекциялық сабақтарды алдына қойылған тапсырмаларына сәйкес жеке, сол сияқты топпен де өткізуге болады. Мысалы, «Сөйлемді құра» ойыны.
Мақсаты – балада әр алуан, ал кейде мүлде кездейсоқ қабілеттерді тез айқындау, күнделікті заттардың өзара байланысынан, жекелеген дара элементтерлен жаңа тұтас шығармашылық түрде бейнедлерді құрастыру.
Балаға байланысы жоқ үш сөзді айтуды тапсырамыз,, мысалы, «көл», «қалам», «аю». Осы үш сөзді кірістіріп көбірек сөйлем құрауы қажет. Жауаптары жүйесіз ( «Аю көлге қаламын түсіріп алды»), жаңа объектілерді кіргізіп және ситуацияладың шегінен шыққан күрделі ( «Балақалам алып, көлге шомылып жатқан аюдың суретін салды») және осы заттардың стандартсыз байланысы ( «Қаламдай жұқа бала көлдің жағасында тұрып аю сияқты ақырды») болуы мүмкін.
Тиімді жұмыс атқару үшін маман өзінің беретін пәнін, ір түрлі әдіс-тәсілдерді жетік білуі қажет.
Көмекші құрал ретінде қолданылатын ойындар арқылы түзету жұмыстарының алатын орны ерекше екені сөзсіз. Дегенмен, психолог маманның алдында жалпы білім беретін пәндер мен оқу дағдарысын еңбек пәнімен байланыстыра қолдану аса тиімді.
Достарыңызбен бөлісу: |
