Асқорту мүшелерінің қызметі бұзылуындағы симптомдар
Тәбет-организімді тағаммен қамтамасыз ететін сезім. Науқастың тәбеті төмендейі:қайғыда,ашуланса,қорықса. Жұқпалы ауруларда дене қызуы көтерілгенде,асқазан ауырғанда. Тәбетті жоғары көтеру үшін тамақ әртүрлі,дәмді болуы қажет.
Дисфагия-жұтыну актысының бұзылуы. Пайда болады –жұтқыншақтын ауруларында /жарақат,нерв жүйесімен,бұлшық еттің қабыну просессінде,өңештің ісігі күйгенде/
Шөлдеу-ауыз қуысының, тілдің,жұтқыншақтың құрғағанында пайда болатын сезім. Шөлдеу пайда болады, егерде адам аз ішсе суды,көп қан жоғалтса,және басқада жолдармен жоғалтса/құсу, іш өту,көп терлесе/. Шөлдеу пайда болады /көп астұзы,қант,алкогольды қабылдаса. Адам тәулігіне 1,2-1,5 сұиықтық қабылдайды. Сұйықтықты азайтады жүрек жеткіліксіздігінде,асқазаннан қан кеткенде, іш қуысына операция жасағанда наркоздан кейін. Шөлді басу үшін,ауызды сумен шаяды.
Асқазанның аурулары түрлі себептерден болады. Мысалы 12-і елі ішектің ойық жарасында ауырсыну- түнде,аш қарында пайда болады,тамақ қабылдағанда болады. Ауырсыну пайда болғанда науқасқа жансыздандыратын дәрі,грелка,клизма қоюға болмайды /асқорту жолдары/
Кекірік –асқазаннан еріксіз түрде ауаның шығыуы. Кекірік рефлекторно пайда болады сау адамдардын қарны тойып кеткенде, алкогольды қабылдағанда . кекірік әртүрлі аурулардың симтомы болып келеді :асқазан ішек ауруларында,психикалық және бауыр ауруларында. Кекірікті емдегенде себебін табады ,тыныштандыратын дәрі –дәрмектер. Кекіріктің жеңіл жағадайында ритмикалық дем алу қозғалыстарынан басталады.
Қыжыл –өңештің күйген сезімі. Асқазанның күйіп қыжылдау себебі –асқазан сөлінің қышқылы көбейіп кетуі. Мұндай жағдайда сілтілі менерал су беріледі-Сарағаш, Боржом, сүт натрий гидрокорбанаты қосылған. Қыжылдаудан арылу үшін негізгі ауруды емдеу керек.
Метеоризм –ішке газдың жиналуы,іші кеуіп кетуі . метеоризм кездеседі ішек ауруларында/энтероколит/бауыр циррозында,операцияны іш қуысына жасағанда,қара нан,капсула,сүт,қабылдағанда .Метеоризмді азайту үшін белсендірілген көмір 1т 2р ,клизма түймедақпен,диета,газ шығаратын түтік.
Дефекация –тоқ ішектің нәжістен босауы. Ішектің кеуіп кетуі. Ішектің қалыпты жағдай қызметінде акт дефекция күніне 1 рет болады. Акт дефекциясының бұзылуында үлкен дәрет қатайады /запор/ іш өтеді.
Запор –үлкен дәреттің қатып шықпай қалуы. Пайда болады ішектің әлсіздігінен ,жеңіл қортылатын тағам қабылдағанда /ботқа, қаймақ/ қозғалыс төмендегенде.
Іштің өтуі –ішектің қозғалысының күшейуі.
Байқалады ;іштің қабынуында ,нерв жүйесі қозғанда ,су мен қоректік заттар сіңбегнде. Қан немесе кілегей көрінсе ,жұпалы аурудыңбелгісін көрсетеді. Науқасты жұқпалы бөлімшеге жатқызаты. Диетаны сақтайды –сүт,майды және қуырылған тағамдарлы диетадан алады.
Нәжіс –тоқ ішекте пайда болады.
Нәжістің түрі, түсі тамақтың түріне ішек-трактысының жағдайына қарамастан байланысты болады.
Нәжістің қалыпты түсі қоңыр , ет диетасында қара қоңыр , сүт диетасында сары немесе ақ-сары. Нәжістің түсі пигментке байланысты болады-қарақат, шие қоңыр түсті, салат жасыл түсті. Кейбір дәрілерде нәжістің түсін өзгертеді.
Нәжісте қан болса түсі қара болады.
Достарыңызбен бөлісу: |