1. Бұл бағдарлама Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 қаулысымен бекітілген мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандартына сəйкес заттар, химиялық реакциялар мен олардың заңдылықтары, сондай-ақ қоршаған əлемнің материалдық бірлігі туралы жаратылыстану-ғылыми кіріктірілген білімдерін қалыптастыруға арналған.
2. Оқу пəнінің білім мазмұны теориялық жəне қолданбалы негіздер мен «Жалпы биологияны» оқытуға бағытталған бөлімдер мен тақырыптырды, практикалық дағдыларды меңгеру мақсатында, қоршаған орта мен адам денсаулығын сақтау мəселелері, зертханалық жұмыстарда берілген.
3. Оқытудың мақсаты: 1) тірі материя, оның биологиялық құрылым деңгейлері туралы негізге алынатын түсініктерді қалыптастыру; 2) тірі жəне өлі материяның жалпы белгілерін оқушыларға ұғындыру; 3) жасушалық теорияның негізгі қағидалары туралы білім қалыптастыру; 4) өсімдік жəне жануар жасушаларының құрылысы туралы түсінік қалыптастыру; 5) органикалық жəне бейорганикалық заттардың рөлі туралы білім қалыптастыру; 6) организмнің жеке даму заңдылықтары туралы түсінік қалыптастыру; 7) органикалық дүние дамуының негізгі ретінде генетикалық заңдылықтар туралы түсінік қалыптастыр 8) адамның тұқымқуалаушылығына қоршаған ортаның қолайсыз факторларының зиянды əсері туралы түсінік қалыптастыру; 4. Оқытудың міндеттері: 1) түр жəне оның критерий туралы түсініктің мəнін ашып көрсету; 2) эволюциялық ілімнің негіздері туралы білім қалыптастыру; 3) экологиялық факторлар жəне пəннің ролін ашу; 4) экологиялық міндеттерін ашу;
5. «Биология» пəні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
10-сыныпта оқу жылына 68 сағат, аптасына 2 сағат; 6. Биологияны оқып білу барысында мына төмендегі оқу пəндерімен пəнаралық байланыстар жүзеге асырылады:
1) сөздік қордың биологиялық терминдермен одан əрі байытылуы; 2) органикалық дүниенің құрылысы мен эволюциясының ерекшеліктері бойынша оқу материалын қабылдау арқылы ауызша сөздің дамуы; 3) қысқаша шығармалар-сипаттамалар, ойбөлісу түрінде материалды баяндау, баяндаманы дұрыс көркемдеу, Эссе,хабарлама, биологиялық диктанттар жазу, шығармашылық тапсырмалар орындау арқылы жазбаша сөздің дамуы. 8. Пəнаралық байланыс математикамен: 1) биологиялық эксперименттердің тəжірибелердің, бақылаудың, зертханалық жұмыстардың қорытындысын шығаруда математикалық білімді пайдалану; 2) биологиялық өлшеулер жүргізу жəне математикалық талдау жасау. 9. Пəнаралық байланыс тарихпен:
р\с
|
Сабақтың мазмұны
|
Сағат саны
|
Өтілетін күні
|
Оқып үйренудің мақсаты
|
Оқып үйренудің негізгі нәтижесі
|
Оқытуда қолданыла-тын белсенді стратегиялары әдіс-тәсілдер
|
Жоспар-ланған бағалау
|
Негізгі дерек көздері ресурстар
|
Модуль
|
|
|
Кіріспе 1 сағат
|
|
1.
|
Кіріспе Биология- тіршілік туралы ғылым
|
1
|
|
Тірі организмнің
қарым - қатынасы,
зерттеу әдістеріне
қорытынды жасай білу
|
Биология тіршілік туралы ғылымымен танысады
|
Топтық жұмыс, диалогтік оқыту, ”Ойлан, жұптас, тал-қыла”стр. БҮҮ стр.
|
Фарматив-ті бағалау.
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Сын тұрғысынан ойлау. Оқытуды бағалау. Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы. Диалог арқылы оқыту.
|
|
Цитология 1 сағат
|
|
2.
|
Цитология негіздері
|
1
|
|
Биология әдістерін сарамандық
жұмыстарға пайдалана білу,микроскоппен жұмыс жасау
|
Цитология негіздері туралы түсінік қалыптасады.
|
”Ротация”әдісі,ДЖИГСО-1 постер қорғау,
|
Форма-
тивті бағалау, жеке бағалау
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3Биология -10
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
Жасуша теориясы 19 сағат
|
|
3.
|
Жасуша теориясы .
Жасушаның зеттелу тарихы
|
1
|
|
Жасушаның ашылу тарихы . Жасуша теориясының қалыптасуы Жасуша органоидтарының атқаратын қызметі туралы түсінік беру
|
Жасушаның зеттелу тарихы зерттеген ғалымдармен танысады
|
Топтық жұмыс, диалогтік оқыту,Венн диограммасы,постер қорғау.
|
Форма-
тивті бағалау,
жеке бағалау
|
Power Point оқулық 10сынып биология Электронды оқулық, кесте, постер, маркер Сәйкестендіру тесті, тірек сөздермен жұмыс.
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
4.
|
Жасуша дамудың бірлігі екендігі, тірі организмнің құрылымы мен қызметінің бірлігі
|
1
|
|
Бейорганикалық заттардың тірі жүйедегі маңызы
|
Қазақстан жерінен табылған тұрақтар арқылы тұрғындардың еңбек жағдайымен толық танысады.
|
Топтық жұмыс,постер қорғау,
диалогтік оқыту, дарынды баламен жұмыс.
|
Әр топтың тәуелсіз бақылаушылары бағалап қорытындысын айтады.
|
Power Point оқулық 10 сынып биология Ғаламтордан алынған мәліметтер тірек сөздермен жұмыс. слайд, кесте, маркер, постер.
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
5.
|
Жасушаның химиялық құрамы. Су және басқа бейорганикалық заттар, олардың жасушаның тіршілік әрекетіндегі рөлі.
|
1
|
16
|
Органиқалық заттардың жасушадағы құрылысына ерешеліктеріне сипаттама беру
|
Жасушаның химиялық құрамы адам өміріндегі пайдасы мен зиянын түсінеді,қолдана біледі.
|
Топтық жұмыс, диалогтік оқыту, Венн диограммасы,постер қорғау.
|
Фарма-тивті бағалау.
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
6.
|
Органикалық заттар: көмірсулар, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметі.
|
1
|
|
Майлардың ерігіштігі мен құрылысы
|
Органикалық заттар: көмірсулар, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметі мен танысады
|
Миға шабуыл, Ыстық орындық әдісі, жигсо стр.
|
Оқушылар сабақ үдерісіне түгел қатыстыру. Бағалау бетшесі арқылы оқушыларды бағалау Формативті бағалау
|
Power Point оқулық 10 сынып биология Ғаламтордан алынған мәліметтер электронды оқулық
|
Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқытуда АКТ-ны пайдалану; Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу
|
|
7.
|
Органикалық заттар: нәруыздар, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметі.
|
1
|
|
Нәруыз молекуласының құрамына кіретін аминқышқылдарының рөлі
|
Органикалық заттар: нәруыздар, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметі туралы біледі
|
Топтық,
Жұптық,
Жеке жұмыстар.
|
Қалыптастырушы бағалау, жиынтық бағалау
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
8.
|
Органикалық заттар: липидтер, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметі.
|
1
|
|
Органикалық заттар
олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметімен таныстыру.
|
Органикалық заттар: липидтер, олардың құрылысы, қасиеттері және атқаратын қызметітуралы түсінік қалыптасады
|
топтық жұмыс, диолгтік оқыту,тірек-сызба құрастыру,постер қорғау Блум таксаномиясы.Кестемен жұмыс
|
Оқушылар сабақ үдерісіне түгел қатыстыру. Бағалау бетшесі арқылы оқушыларды бағалау жиынтық бағалау
|
Power Point оқулық 10 сынып биология кесте
|
Диалогтік оқыту тәсілі; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқытуда АКТ-ны пайдалану; Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу
|
|
9.
|
Нуклеин қышқылдары: ДНҚ, оның құрылысы және жасушадағы рөлі.
|
1
|
|
ДНҚ молекуласының құрылысы мен ерекшеліктеріне сипаттама беру
|
Нуклеин қышқылдары: ДНҚ, оның құрылысы және жасушадағы рөлі түсінік қалыптасады
|
топтық жұмыс, диолгтік оқыту,тірек-сызба құрастыру,постер қорғау Блум таксаномиясы Кестемен жұмыс
|
Формативті бағалау,
Топтық бағалау
|
Power Point оқулық 10сынып биология Ғаламтордан алынған мәліметтер Сәйкестендіру тесті, тірек сөздермен жұмыс. слайд, кесте, маркер, постер
|
Диалогтік оқыту тәсілі; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқытуда АКТ-ны пайдалану; Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу
|
|
10.
|
Нуклеин қышқылдары: а- РНҚ, т-РНҚ, р-РНҚ және АТФ, олардың құрылысы және жасушадағы рөлі.
|
1
|
|
Нәруыз молекуласының атқаратын қызметіне сипаттама беру
|
Нуклеин қышқылдарына түсінік қалыптасадды
|
Топтық жұмыс, диалогтік оқыту, ”Ойлан, жұптас, тал-қыла”стр. БҮҮ стр.
|
Фарматив-ті бағалау.
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Сын тұрғысынан ойлау. Оқытуды бағалау. Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы. Диалог арқылы оқыту.
|
|
11.
|
Ферменттер, олардың тіршілік әрекеттерін реттеудегі рөлі.
|
1
|
|
Ферменттер, олардың тіршілік әрекеттерімен таныстыру
|
Ферменттер, олардың тіршілік әрекеттерін
сипаттай алады
|
Топтық жұмыс, диалогтік оқыту, ”Ойлан, жұптас, тал-қыла”стр. БҮҮ стр.
|
Фарматив-ті бағалау.
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Сын тұрғысынан ойлау. Оқытуды бағалау. Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы. Диалог арқылы оқыту.
|
|
|
II тарау. Прокариоттық жасушаның құрылысы мен қызметі (2 сағат).
|
|
|
|
|
|
12.
|
Прокариоттық жасушаның құрылысы. Бактериялық жасуша, оның құрылысы мен қызметінің ерекшеліктері.
№1 зертханалық жұмыс.
Эукариоттық (өсімдік, жануар, саңырауқұлақ) және прокариоттық жасушалардың (бактериялар) құрылысы.
|
1
|
|
Бактериялық жасуша, оның құрылысы мен қызметінің ерекшеліктеріне сипаттама беру
|
Прокариоттық жасушаның құрылысы мен таны((((сады
|
топтық жұмыс, диолгтік оқыту,тірек-сызба құрастыру,постер қорғау Блум таксаномиясы Кестемен жұмыс
|
Формативті бағалау,
Топтық бағалау
|
Power Point оқулық 10 сынып биология Ғаламтордан алынған мәліметтер Сәйкестендіру тесті, тірек сөздермен жұмыс. слайд, кесте, маркер, постер
|
Диалогтік оқыту тәсілі; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқытуда АКТ-ны пайдалану; Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу
|
|
13.
|
Бактериялар тіршілік әрекеттерінің алуантүрлілігі.
|
1
|
|
Бактериялар тіршілік әрекеттерінің алуантүрлілігі олардың маңызын түсіндіру
|
Бактериялар тіршілік әрекеттерімен танысады
|
Топтық жұмыс, диалогтік оқыту, ”Ойлан, жұптас, тал-қыла”стр. БҮҮ стр.
|
Фарматив-ті бағалау.
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Сын тұрғысынан ойлау. Оқытуды бағалау. Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы. Диалог арқылы оқыту.
|
|
|
III тарау. Эукариоттық жасушаның құрылымдық-функциялық құрылыс ерешеліктері (8 сағат).
|
|
14.
|
Жасушаның негізгі құрам бөліктері. Түрлі жасушалық құрылымдар мембранасының құрылысы мен функциялық ерекшеліктері.
№2 зертханалық жұмыс.
Пияз эпидермисінің жасушаларындағы плазмолиз және деплазмолиз құбылыстарын бақылау.
|
1
|
|
Жасушаның негізгі құрам бөліктері туралы түсінік қалыптастыру.
|
Жасушаның негізгі құрам бөліктерімен танысады
|
Топтық жұмыс, диалог, сыни тұрғыдан ойлату арқылы оқушылардың өзара қарым-қатынасын дамыту.
|
Формативті, жиынтық
бағалау өлшемдері арқылы өзара бағалау
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
15.
|
Цитоплазма органоидтері: эндоплазмалық тор, Гольджи жиынтығы және лизосомалар.
№3 зертханалық жұмыс.
Өсімдік жасушаларындағы цитоплазманың қозғалысын бақылау.
|
1
|
|
Цитоплазма органоидтері туралы түсінік қалыптастыру
|
Цитоплазма органоидтерінің ерекшеліктерімен танысады
|
Миға шабуыл, Ыстық орындық әдісі, Джиксо стр.
|
Бағалау өлшемдері арқылы жиынтық бағалау.
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
16.
|
Цитоплазма органоидтері: пластидтер, митохондриялар, олардың жасушадағы атқаратын қызметі.
|
1
|
|
Цитоплазма органоидтері: пластидтер, митохондриялар, олардың жасушадағы атқаратын қызметімен таныстыру
|
митохондриялар, олардың жасушадағы атқаратын қызметімен танысады
|
”Ротация”әдісі,ДЖИГСО-1 постер қорғау
|
Оқушылар сабақ үдерісіне түгел қатыстыру. Бағалау бетшесі арқылы оқушыларды бағалау Формативті бағалау
|
Электронды оқулық,слайд, кесте, маркер, постер,Биология интернет яндекс видео лейкоциттердің түзілуі.
|
Диалогтік оқыту тәсілі; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқытуда АКТ-ны пайдалану; Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу
|
|
17.
|
Цитоплазма органоидтері: жасуша орталығы, рибосомалар, олардың жасушадағы атқаратын қызметі.
|
1
|
|
Цитоплазма органоидтері: жасуша орталығы, рибосомалар, олардың жасушадағы атқаратын қызметімен таныстыру
|
жасуша орталығы, рибосомалар, олардың жасушадағы атқаратын қызметі туралы түсінік қалыптасады.
|
СКТТ, . “Мағынаны тану”
“Джигсо”
Постер қорғау
|
Қалыпта-стырушы бағалау, жиынтық бағалау
|
Электронды оқулық,маркер,стикер ,ғаламтордан алынған мәліметтер А-3
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
18.
|
Цитоқаңқа. қозғалыс органоидтері, жасушалық қосындылар, олардың құрылысы, жасушадағы атқаратын қызметі.
|
1
|
|
Цитоқаңқа оларлың құрылысы жасушадағы атқаратын қызметі туралы түсінік қалыптастыру
|
|
Топта оқыту стратегиясы,
Қара-жап-айт-жаз-тексер стратегиясы
|
Бағалау дискрипторлары арқылы бағалау.
|
Электронды оқулық, кесте, оқулық, постер, маркер,стикер
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
19.
|
Ядроның құрылысы мен қызметі. Хромосомалардың химиялық құрамы және құрылысы, жасушадағы атқаратын қызметі.
|
1
|
18
|
Өсімдік және жануар жасушасындағы органоидтардың маңызы
|
Ядроның құрылысы мен қызметін сипаттай алады
|
топтық жұмыс, диолгтік оқыту, постер қорғау, кестемен жұмыс
|
Сынып ахуалын туғызу,түгендеу. Топ мүшелері өз-өздерін бағалау.
|
10 сынып биология Ғаламтордан алынған мәліметтер Сәйкестендіру тесті, тірек сөздермен жұмыс.
|
Диалогтік оқыту тәсілі; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқытуда АКТ-ны пайдалану; Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу
|
|
20.
|
Саңырауқұлақтар, жануарлар және өсімдік жасушаларының құрылысындағы ерекшеліктер.
|
1
|
21
|
Саңырауқұлақтар, жануарлар және өсімдік жасушаларының құрылысындағы ерекшеліктеріне сипаттама беру
|
Органиодтардың түрлерінмен танысады
|
«Бір айналым сөйлесу»
«Түрткі болу» сұрақтары
«Ой қозғау»
«Мағынаны тану»
«Венн диаграммасы»
«Ой толғаныс»
|
Бағалау өлшемдері арқылы жиынтық бағалау
|
10 сынып биология Ғаламтордан алынған мәліметтер Сәйкестендіру тесті, тірек сөздермен жұмыс
|
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер.Сын тұрғысынан ойлау.Оқытуду бағалау.АКТ-ны пайдалану.Дарынды оқушыларды оқыту.Көшбасшы.
|
|
21.
|
«Эукариоттық жасушаның құрылымдық-функциялық құрылыс ерешеліктері» тақырыбы бойынша білімдерін қорытындылау және жүйелеу.
|
1
|
25
|
Эукариоттық жасушанның маңыздылығымен таныстыру
|
Эукариоттық жасушаның құрылымдық-функциялық құрылыс ерешеліктерімен танысады
|
топтық жұмыс, диолгтік оқыту, постер қорғау, кестемен жұмыс
|
Сынып ахуалын туғызу,түгендеу. Топ мүшелері өз-өздерін бағалау.
|
10 сынып биология Ғаламтордан алынған мәліметтер Сәйкестендіру тесті, тірек сөздермен жұмыс.
|
Диалогтік оқыту тәсілі; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау. Оқытуда АКТ-ны пайдалану; Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу
|
|