Ауыр жұмыстар, еңбек жағдайлары зиянды (ерекше зиянды) және (немесе) қауіпті жұмыстар саласында, жерасты жұмыстарына еңбек шарттарын жасасу үшін

Денсаулық сақтау және

әлеуметтік даму министрінің

20___ жылғы «___»___________

№ ______ бұйрығымен

бекітілді

1) функцияларының жетіспеушілігі бар ағзалардың туа біткен аномалиясы;

2) сыртқы факторлардың әсерінен орталық және шеткі нерв жүйесінің, ішкі ағзалар мен тірек-қимыл аппаратының зақымдану салдары: радиация, кәсібі бойынша жұмысын орындауға кедергі келтіретін ағзалар мен жүйелер функцияларының бұзылуын тудыратын, қайтымсыз өзгерістердің дамуы бар термиялық, химиялық және басқа да әсерлер;

3) ми мен жұлын жарақаты, айқын неврологиялық бұзылулармен қатар жүретін цереброваскулярлық аурулар, сондай-ақ олардың салдары;

4) қозғалыс және сезімталдық бұзылуы бар нерв жүйесінің органикалық аурулары (сирингомиелия және сирингобульбия, миелопатия, балалардың церебралдық сал ауруы және оның салдары, экстрапирамидалық, құрылымның пирамидалық және мишық жүйелерінің зақымдануы, БАБ, дегенеративтік аурулар, факоматоздар, шашыраңқы беріш, жіті диссеминиралдық демиелинизациялардың салдары, диффузиялық беріш, бас пен жұлынның жіті қан тамырлары ауруларының салдары, ми қанайналымы функциясының созылмалы жетіспеушілігі – II және одан да жоғары сатыдағы дисциркуляторлық энцефалопатия);

5) орталық нерв жүйесінің созылмалы қабыну аурулары (энцефалит, менингоэнцефалит, менингит, миелит, энцефаломиелит және басқалар) және оның айқын неврологиялық бұзылуларымен салдары;

6) айқын және асқынған бастың сақина аурулары, ұстамалы өткінші транзиторлық церебралдық ишемиялың ұстамалар мен ұқсас синдромдар, нарколепсия, каталепсия, есінен танудың әртүрлі түрлері, көру, есту бұзылуларының пароксизмдері, синкопалдық жағдайлар мен басқалар;

7) кәсібі бойынша жұмысын орындауға кедергі келтіретін нерв жүйесінің тұқым қуалайтын аурулары;

8) кәсібі бойынша жұмысын орындауға кедергі келтіретін функцияларынің тұрақты бұзылулары бар шеткі нерв жүйесінің, нервтік-бұлшықеттің созылмалы аурулары;

9) мидың қатерлі және қатерсіз аурулары, жұлынның және шеткі нерв жүйесінің қатерлі аурулары.

2. Психикалық бұзылулар мен мінез-құлық бұзылулары:

1) ауыр тұрақты немесе жиі асқынатын ауырусынушылық көріністерінен созылмалы психикалық және мінез-құлық ауытқулары, пароксизмалдық бұзылулары бар эпилепсия;

2) симптоматикалық, психикалық бұзылуларды қоса алғандағы органикалық бұзылулар;

3) психобелсенді заттарды тұтынуға байланысты психикалық бұзылулар мен мінез-құлықтың бұзылулары (3 жылдан кем емес тұрақты оңалту сатысынан басқа);

4) шизофрения, шизофрениялық және сандырақ бұзылулар;

5) кемінде 3 жыл интермиссияға жақын тұрақты терең ремиссиядан басқа көңіл-күй (аффектілік бұзылулар) бұзылулары;

6) стреске байланысты невроздық және соматикалық түрдегі бұзылулар (дәрігерлік–консультациялық комиссияның (бұдан әрі – ДКК) шешімі бойынша);

7) физиологиялық бұзылулар мен физикалық факторларға байланысты мінез-құлықтық синдромдар (ДКК шешімі бойынша);

8) жеке басының бұзылулары мен үлкен жастағы мінез-құлық;

9) ақыл-ой кемістігі;

10) әдетте бала және жасөспірім жаста басталатын эмоциялық бұзылулар мен мінездің бұзылулары;

11) барлық психикалық аурулар кезіндегі суицидтік әрекеттерден кейінгі жағдай;

12) алкоголизм, нашақорлық, уытқұмарлық.

3. Соматикалық аурулар:

1) 2-дәрежелі, 3-қауіпті артериялық гипертония; 2-дәрежелі, 4-қауіпті артериялық гипертония; 3-дәрежелі, 2-4-қауіпті артериялық гипертония; жұмысқа жіберу мәселесі криздік ағым болмаған және тиімді емдеу кезінде шешіледі;

2) жүректің тоқтау, жіті жүрек функциясының жетіспеушілігінің, талып қалу немесе басқа да пароксизмалдық жағдайлардың даму, белгіленген ырғақ жүргізушісінің, Гис шоғының толық блокадалану қаупін төндіретін жоғары градациядағы жүрек ырғағы мен өткізгіштігінің (оның ішінде жыбырлақ аритмия, пароксизмалдық тахикардия, экстрасистолия, ІІ және ІІІ дәрежедегі атриовентрикулярлық блокада, синустық түйін әлсіздігінің синдромы) бұзылуы;

3) миокардиттің, эндокард пен перикардтің (оның ішінде жүрек ақауы, миокардиттер, кардиомиопатиялар, эндокардиттер, күшейетін және адгезивтік - констриктивтік перикардиттер) созылмалы аурулары, II және III дәрежедегі, тромбоэмболиямен, Лаун бойынша жоғары градациялар ырғағының бұзылуымен және басқа да пароксизмалдық жағдайлардың даму қаупімен асқынған жүрек функциясының жеткіліксіздігі;

4) өкпе артериясының тромбоэмболиясынан кейінгі жағдай;

5) ІІ - IV функциялық класымен тұрақты стенокардия, бұрын бастан өткерген ірі ошақтық миокард инфаркті мен II және ІII дәрежедегі жүрек функциясының жетіспеушілігімен, тромбозбен, эмболиямен, ырғақтың айқын бұзылыстарымен, жүректің аневризмімен жүректің созылмалы ишемиялық ауруының басқа да нысандары;

6) жіті ревматикалық қызба: белсенді сатысы, жүрек пен басқа да ағзалар мен жүйелерді зақымдаумен, сондай-ақ зиянды жағдайда жұмысты орындауға кедергі келтіретін бастан өткерген жүректен тыс зақымдау салдарымен жиі қайталануы;

7) аорта аневризмдері, аортиттер. коронарлық артериялардың ангиопластиктері, аневризмэктомия мен аортопластиктер, жүрек қақпақшаларын протездеу және жүрек пен қан тамырларына басқа да күрделі операциялар. Митралдық комиссуротомиядан, артериялық ағындарды байлаудан және басқа да қарапайым кардиохирургиялық араласулардан, ірі коронарлық артериялардың бірінің окклюзиясынан немесе айқын стенозынан, аорто-коронарлық шунттаудан кейінгі жағдайдан кейін жұмысшы тиімді емдеуден кейін ғана жұмысқа жіберіледі;

8) ІІ және одан да жоғары дәрежедегі жүрек функциясының жетіспеушілігі, ырғағы мен өткізгіштігінің асқынған бұзылулары бар жүректің алкоголдік зақымданулары;

9) II, III және IV функциялық кластағы ауыртпалықтағы тұрақты стенокардиясымен жүректің ишемиялық ауруы, ІІ және ІІІ дәрежедегі жүрек функциясының жетіспеушілігімен күшейген стенокардия, инфарктен кейінгі ірі ошақтық кардиосклероз;

10) ырғақ пен өткізгіштігінің бұзылулары - ІІ және одан жоғары атриовентрикуляциялық блокада, синустық шоқтың әлсіздігі, пароксизмалдық тахиырғақтың жиі ұстамалары, тұрақты нысандағы жыбырлақ аритмия, Лаун бойынша жоғары градациялардың жүрекшелік және қарыншалық экстрасистолиясы;

11) белгіленген ырғақ жүргізушісі;

12) жиі асқынуларымен, қан кетуге бейімділігімен, ІІ және ІІІ дәрежедегі тыныс алу функциясының жеткіліксіздігімен өкпенің созылмалы аурулары (өкпенің созылмалы обструктивтік ауруы, интерстициалдық пневмония, саркоидоз, эмфизема, бронхоэктатикалық және өкпенің ІІ және жоғары сатыдағы басқа да тән емес аурулары). Фиброздаушы альвеолит. Бастан өткерген спонтанды пневмоторакстен кейінгі жағдай;

13) бақыланбайтын ауырлықтың ауыр дәрежесіндегі бронх демікпесі; бақыланатын бронх демікпесі – әртүрлі айқындылық дәрежесі, жұмысқа жіберу мәселесі ДКК шешіледі;

14) ауыр ағынымен және айқын ауырсыну синдромымен, жиі асқынуларымен, қан кетуге бейімділігімен (оның ішінде асқазанның және ұлтабардың ойық жара ауруы, диеталық тамақтануды, ұйқы режимін сақтауды және дене жүктемелерін шектеуді талап ететін операциялық араласудың салдары, энтерит, энтероколит, ойық жаралы колит, Крон ауруы, холангит, холецистит, панкреатит, гепатит) асқорыту ағзаларының созылмалы аурулары, бүйрек функцияларының жетіспеушілігі, бауыр циррозы;

15) кез келген дәрежедегі бүйректің созылмалы жетіспеушілігімен бүйректің созылмалы ауруы, ІІІ дәрежелі нефроптозе. Несеп-тас ауруы. Подагралық нефропатия;

16) қосылыс тіндерінің диффузиялық аурулары (үлкен коллагеноздар): ревматоидтық артрит, жүйелі қызылжегі, жүйелі склеродермия, дерматомиозит, жүйелі васкулиттер, түйінді полиартериит, аллергиялық (эозинофилдік) гранулематоздық ангиит, Вегенер гранулематозы, Такаясу ауруы, геморагиялық васкулит, Гудпасчер синдромы, алып жасушалы артрит, анкилозирлеуші спондилоартрит, декомпенсация сатысындағы Шегрен синдромы, Бехчет синдромы;

17) басқа ағзалар мен жүйелердің зақымдану белгілерімен, олардың функцияларының бұзылуымен күшеймелі ағымы бар эдокриндік жүйенің созылмалы аурулары, оның ішінде 1 типтегі қант диабеті, субкомпенсация және декомпенсация сатындағы 2 типтегі қант диабеті, орта және ауыр дәрежедегі гипотиреоз және диффуздық-уытты зоб, гиперпаратиреоз, гипопаратиреоз, феохромоцитома, Аддисон ауруы, гиперальдостеронизм; кәсіби міндеттерді орындауға кедергі келтіретіндер;

18) тамақтану мен зат алмасудың ауыр бұзылулары, өкпе және жүрек функциясымен ІІІ және IV дәрежедегі семіру;

19) II және III дәрежедегі буын функцияларының бұзылуларымен қоса жүретін созылмалы асқынған полиартропатия (ревматоидтық және басқа да артриттер, подагра және басқа да алмасу артропатиялары);

20) апластикалық және қайталанбалы аутоиммундық гемолитикалық анемия. Қан мен қан өндіру ағзаларының басқа да туа пайда болған, қайталанбалы және күшейген аурулары. Қан өндіру және оған ұқсас тіндердің қатерлі ісіктері;

21) қанның қатерлі аурулары;

22) қанның ұйығыштығының бұзылуы, пурпура және басқа да геморрагиялық бұзылу жағдайы;

23) аллергеннен қайталанып әсер етуін болдырмау мүмкін болмайтын туындаған анафилактикалық шоктан кейінгі жағдай.

4. Хирургиялық аурулар:

1) туа біткен аномалиялар мен деформациялар, оның ішінде аяқ-қолдың 6 және одан да көп сантиметрлерге қысқа болуы;

2) басқа тармақтарда көрсетілмеген және кәсіби қызметте кедергі келтіретін зақымдалған ағзалардың тұрақты бұзылуларымен қоса жүретін жарақаттар мен хирургиялық араласулардың салдары;

3) кәсіби мәні бар функцияларының тұрақты бұзылуы бар сүйектердің, шеміршектердің, аяқ-қол және омыртқаның ірі буындарының созылмалы аурулары;

4) тесіп өткен бассүйек-ми жарақаттарынан немесе операциялардан кейінгі бассүйек сүйектерінің ақаулары;

5) созылмалы іріңді аурулар (өкпе, ішперде абсцестері, пиоторакс, парапроктит, ішек, несеп жыланкөздері мен басқалар);

6) өңештің тыртықтық өзгерістері, функциялардың айқын бұзылуларымен және асқынулармен диафрагмалық жарықтар;

7) симптомдық дивертикулез, полипоз және асқорыту трактісінің басқа да симптомдық қатерсіз ісіктері. Жарықтар. Үлкен емес асқынбаған жарықтар кезінде жұмысшыларды жұмысқа жіберу тәсілі жекеше;

8) айқын ауырсыну синдромымен және асқынуларымен өт-тас аурулары (оның ішінде созылмалы холангит, реактивті панкреатит, айқын холецистит);

9) асқорыту трактісінің, несеп пен нәжісті ұстмауымен немесе кідіріспен қоса жүретін несеп шығару ағзаларының және қуықасты безінің созылмалы аурулары;

10) шеткі артериялардың стеноздаушы атеросклерозы, Бюргер ауруы, Рейноның айқын синдромы. Қан тамырлары қабырғаларының жыртылу қаупімен аневризмдер мен артерияның басқа да аурулары;

11) көктамыр функциясының айқын созылмалы жетіспеушілігімен аяқ көктамырларының варикоздық кеңеюі. Тромбофлебит, тромбоэмболитикалық ауру. Асқынған геморрой;

12) лимфангиит, басқа да лимфоісіктер - III дәрежелі күспектік.

5. Тері және венериялық аурулар:

1) терінің созылмалы аурулары: созылмалы таралған, жиі қайталанатын экзема, тұқым қаулайтын псориаз, таралған, артропатиялық, пустулездік, псориатиялық эритродермия, созылмалы таралған, жиі қайталанатын дерматит, созылмалы қайтымсыз таралған ихтиоз;

2) буллездік аутоиммундық бұзылулар: күлдіреуік (пемфигус), пемфигоид, герпес түріндегі Дюринг дерматиті;

3) гангреноздық пиодермия, ауыр ағынды басқа да созылмалы пиодермия;

4) тері ісіктері (Капоши саркомасы, меланома);

5) кеш нейромерез;

6) склеродермияның, эритематоздың (фотосенсибилдеуші нысандар) терілік көріністері.

6. Көз аурулары:

1) глаукома;

2) жиі қайталанулармен көздің созылмалы асқынған аурулары;

3) бинокулярлық көрудің жоқтығы мен бұзылуы;

4) еңбек жағдайына байланысты контактілік түзету;

5) мамандығы бойынша міндеттерін орындауды қиындататын функциялардың бұзылуларымен көру ағзасының анофтальмі, аномалиясы;

6) мамандығы бойынша міндеттерін орындауды қиындататын функциялардың бұзылуларымен көру ағзасының қатерсіз және қатерлі аурулары;

7) жас аппаратының, конъюнктивтің, аққабықтың, мөлдірқабықтың, нұрлы қабықтың және көру функцияларының бұзылуларымен және тоқтамай жас ағуларымен цилиарлық дененің созылмалы аурулары;

8) мамандығы бойынша міндеттерін орындауды қиындататын функциялардың бұзылуларымен катаракта, афакия, екі жақты артифакия;

9) көру функцияларының бұзылуымен қан тамыры қабығының, торқабықтың, шыны тәріздес дененің, көру нервісінің аурулары;

10) белгілеу нүктесінен бастап 20 градусқа дейінгі кез келген меридианда көру өрісінің тарылуы;

11) түнгі соқырлық, ымырттық көрудің және еңбек жағдайына қарай көруге көз тұрақтылығының төмендеуі;

12) А», «В», «С» типтегі түсті көрудің туа біткен аномалиясы (ахроматопсия, протанопия, дейтеранопия, протаномалия, дейтераномалия) .

7. Гинекологиялық аурулар:

1) жүктілік пен емізу кезеңі;

2) бала туу жасындағы әйелдер анамнезіндегі дағдыға айналған ұрықты көтере алмау және аномалиясы;

3) жамбас ағзалары функцияларының бұзылуларымен әйелдердің жыныстық ағзаларының қатерсіз ісіктері;

4) айқын ауырсыну синдромымен мено-метроррагиямен әйелдердің жыныстық органдарының аурулары;

5) мено, метроррагиялармен аналық бездердің дисфункциясы;

6) тубоовариалдық ісіктермен немесе гидросальпингспен әйелдердің жамбас ағзаларының созылмалы асқынған аурулары;

7) кез келген орындағы бірден айқын дисплазия;

8) жамбас ағзалары функцияларының бұзылуларымен немесе анемнезденген қан кетулермен қоса жүретін декубиталдық (трофикалық) ойық жарамен кез келген дәрежедегі әйелдердің жыныстық ағзаларының түсіп қалуы;

9) әйелдердің жыныстық органдарының ісіктері.

8. Құлақ, тамақ, мұрын аурулары:

1. 
   3 метрден астам жерде сыбырлап сөйлеуін түзете отырып, екі құлаққа естуді протездеу кезінде ІІ және ІІІ дәрежедегі нейросенсорлық саңыраулықта темір жол көлігінің машинистері мен машинистердің көмекшілерінен басқа еңбек жағдайына қарай жұмысқа жіберіледі;
   

3) отосклероз;

4) Меньер ауруы немесе вестибулярлық функцияның бұзылуымен ішкі құлақтың басқа да аурулары;

5) созылмалы синуситтер (мұрынмен демалу бұзылуларымен полипоздық – бітегіш полиптер);

6) аносмия;

7) мұрынмен демалу бұзылуларымен мұрын қалқаншаларының қисаюы;

8) мұрын және сыртқы демалу функцияларының бұзылуларымен үстіңгі тыныс алу жолдарының қатерсіз ісіктері;

9) естуді жақсарту операцияларынан кейінгі жағдай;

10) лабиринтит, лабиринттік фистула, лабиринттік дисфункция;

11. склерома, Вегенер гранулематозы (некроздайтын респираторлық гранулематоз), өңештің тыртықты стеноздары;

12) есту функцияларының бұзылуларымен ортаңғы және ішкі құлақтың созылмалы аурулары.

9. Инфекциялық аурулар:

1) ағзалар мен жүйелердің бұзылуларымен қоса жүретін созылмалы инфекциялық және паразиттік аурулар (оның ішінде адамның иммун тапшылығынан туындаған ауру, бруцеллез, терең микоздар, токсоплазмоз);

2) зақымданған ағзалардың функциялық бұзылуларымен қоса жүретін кез келген орындағы белсенді туберкулез (оның ішінде операциядан кейінгі);

3) өнеркәсіптік аэрозолдарға байланысты жұмыстар кезінде бастан өткерген туберкулезден кейінгі үлкен қалдық өзгерістер.

10. 
    Психикалық бұзылу, мінез - құлықтың бұзылуы және нерв жүйесінің аурулары:
    

Көрсетіп жасаған суицидтік әрекетімен бір реттік психопат тәріздес реакциядан кейін кезектен тыс міндетті медициналық тексеріп- қарау 6 айдан соң жүргізіледі; машинистердің, жүргізушілердің және олардың көмекшілерінің тобынан басқа жұмыскерлер жұмысқа жіберіледі.

Тежеуіш жұмысшылар, жол бұрушылар, тіркеушілер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың топтарында жұмыс істейтіндер, теміржол вагондарының жолсеріктері, кондукторлары, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшылары, техник-механиктер тиімді емнен кейін жұмысқа жіберіледі;

2) пароксизмалды және түбегейлі бұзылуларсыз бір қалыпты вегетативті нерв жүйесінің айқын бұзылуы, көрудің бұзылуынсыз бас сақинасы.

Жеңіл вегетативті бұзылулар машинистер, жүргізушілер және олардың көмекшілері мен пойыз жұмысын машинистің көмекшісінсіз атқаратын жұмысшылар мамандығына түсетіндерден басқа, пойыздардың қозғалысымен байланысты жұмыстарға қарсы көрсетілім болып табылмайды.

Жол машиналары мен темір жол көліктерінің механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылар топтарының басшылары жұмысқа жіберіледі;

3) сезімтал және қозғалыс функцияларының жиі асқынбайтын және анық көрінбейтін бұзылуларымен перифириялық нерв жүйесінің созылмалы аурулары.

Жиі асқынбайтын жеңіл радикулярлық синдромдар жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері, тежеуіш жұмысшылар, тіркеушілер, жол бұрушылар, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың топтарына түскен жұмысшыларға, теміржол вагондарының жолсеріктері, кондукторлары, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшылары, техник-механиктер, желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарына қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімшелердің басшыларына қарсы көрсетілім, басшылар мен инженерлер лауазымдарына жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі. Машинистің көмекшісіз пойыз жұмысына тағайындалатын немесе атқаратын машинистерден басқа жұмыс істейтіндер жіберіледі.

Саусақ, табан және аяқ функцияларының бұзылулары бар аяқ пен қол нервтерінің жеңіл парездері - локомотивтік бригадаларда жұмыс істейтіндер, ұзақ уақыт жүріп жұмыс істеуге байланысты жұмыстарда жұмыс істейтіндер, сондай-ақ кәсіптік маңызды функцияларының бұзылулары болған кезде басқа кәсіппен айналысатындар үшін қарсы көрсетілім.

Көлікте есеп жүргізумен айналысатын қызметшілер, диспетчерлер, тежеуіш жұмысшылар, жол бұрушылар, тіркеушілер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылар топтарында жұмыс істейтіндер тиімді емнен кейін жұмысқа жіберіледі.

10. 
    Соматикалық аурулар:
    

Барлық топтағы жұмыс істейтіндер тиімді емнен кейін жұмысқа жіберіледі;

2) ірі ошақты миокард инфарктін және 0-1 дәрежедегі жүрек функциясының жеткіліксіздігі, 1 функционалдық кластағы стенокардиясы бар, айқын аритмияны бастан өткермеген жүректің созылмалы ишемиялық ауруы.

Кардиолог дәрігерді тарта отырып, дәрігерлік сараптама комиссиясының шешімі бойынша электрокардиограммада өзгерісі жоқ барлық топтағы жұмыс істейтіндер жұмысқа жіберіледі;

3) жүрек ырғағының және төменгі градациядағы өткізгіштігінің бұзылуы бар эндокард, миокард және перикардтың созылмалы аурулары.

Айқын емес регургитация мен митралдық қақпашаның пролапсы, жүрек көлемінің үлкеюі, жүрек функциясының жеткіліксіздігі, ырғақты бұзылулары – жылжымалы жабдықтың жүргізушілері мен машинистері тобына жұмысқа түсетіндер мен жұмыс істейтіндер үшін қарсы көрсетілім;

4) вегетативтік нерв жүйесі мен эндокриндік ағзалардың аурулары кезінде функционалдық тұрақсыз, жүрек қызметінің анық-айқын көрібейтін бұзылулары.

Көлікте есеп жүргізумен айналысатын диспетчерлер, қызметшілер, тежеуіш жұмысшылар, жол бұрушылар, тіркеушілер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың топтарына жұмысқа түскендерге қарсы көрсетілім.

Жұмысқа түсетін және жұмыс істейтін қалған топтар тиімді емнен кейін жұмысқа жіберіледі;

5) I-II дәрежедегі анық көрінбейтін криздік ағыммен артериялық гипертония.

Жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистерінің тобында жұмыс істейтіндер үшін қарсы көрсетілім.

Қалған жұмыс істейтін топтар тиімді емнен кейін жұмысқа жіберіледі.

10. 
    Хирургиялық аурулар:
    

1. 
   кәсіптік жұмысын атқаруға анық кедергі келтірмейтін бастан өткерген сүйектер мен буындардың (туберкулез, остеомиелит және басқалар) қабыну процесінің салдары;
   

2) 0-1 дәрежедегі буындар функцияларының бұзылулары бар деформацияланатын және басқа остеоартроздар, дорсолгиялар және спондилопатиялар.

Көлікте есеп жүргізумен айналысатын қызметшілер, диспетчерлер тобына жұмысқа түсетіндер мен жұмыс істейтіндер мамандықтары үшін қажетті функциялары сақталған кезде жұмысқа жіберіледі.

Басшы қызметіне түсетіндер және жол машиналары мен темір жол көліктерінің механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың топтарында жұмыс істейтіндер жұмысқа жіберіледі.

3) бірнеше фаланганың әртүрлі тіркесуімен бірінші саусақтың, екі саусақтың болмауы және қолдың қармайтын немесе ұстайтын функцияларын ішінара бұзатын басқа да деформациялар.

Көрсетілген деформациялар кезінде барынша жұмыс істейтін аяқ-қол (сол, оң) және функцияларының бұзылу дәрежесі ескерілуі тиіс.

Диспетчерлік топта жазу, сызу, пультпен жұмыс істеу үшін қажетті функциялары сақталуы тиіс.

Табан функцияларын бұзатын деформациялар (бірінші, бесінші саусақтардың болмауы, екі немесе одан да көп саусақтардың қисаюы және басқа) машинистерге, машинистердің көмекшілеріне, вагондарды қараушыларға, пойыздарды құрастырушыларға, пойыздарды құрастырушылардың көмекшілеріне, вагон қозғалысының жылдамдығын реттеушілерге, жол және жасанды құрылыстарды қараушыларға, жол монтерлеріне қарсы көрсетілім;

4) айқын созылмалы күретамыр функциясының жетіспеушілігі жоқ аяқтар күретамырларының варикоздық кеңеюі.

Жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері тобына жұмысқа түсетіндер мен жұмыс істейтіндер үшін қарсы көрсетілім;

5) айқын қабынуы мен шаншу қаупі белгілері жоқ асқынбаған өт-тас және несеп-тас аурулары (өт қабының және бүйрек түбекшелерінің «мылқау» тастары).

Барлық топтарға жұмысқа түсетіндер мен жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистердің тобында жұмыс істейтіндер үшін қарсы көрсетілім.

Қалған топтарда жұмыс істейтіндер жедел тиімді емнен немесе несеп- (өт) тастары өздігінен шыққаннан кейін жұмысқа жіберіледі.

10. 
    Көз аурулары:
    

1. 
   рұқсат етілген көру жітілігі
   

Жақсы көретін көздің 0,6, нашар көретін көздің 0,4 көру жітілігімен көлікте есеп жүргізумен айналысатын диспетчерлер, қызметшілердің тобына жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі.

Жақсы көретін көздің 0,8, нашар көретін көздің 0,5 көру жітілігімен тежеуіш жұмысшылар, жол бұрушылар, тіркеушілер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың топтарына жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі.

Жақсы көретін көздің 0,8, нашар көретін көздің 0,5 көру жітілігімен теміржол вагондарының жолсеріктері, кондукторлары, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшылары, техник-механиктердың тобына жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі.

Жақсы көретін көздің 0,8, нашар көретін көздің 0,4 көру жітілігімен жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың тобына жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі.

Жақсы көретін көздің 0,7, нашар көретін көздің 0,3 көру жітілігімен желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарына қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылардың, мамандандырылған бөлімше басшыларының тобына жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі.

«Рұқсат етілген көздің көру жітілігі»: жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистерінің тобына түзетумен, сондай-ақ түзетусіз қажетті көру жітілігі ескеріледі. Жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері, теміржол вагондарының жолсеріктерінің, кондукторларының, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшыларының, техник-механиктер топтары мамандығының жұмысшылары мен жұмысқа түсетіндердің, оқушылардың, талапкерлердің көру жітілігін анықтау - Ландольт кестесінің дөңгелектері бойынша, басқа мамандықтарға Головин Сивцев кестесінің әріптік оптоүлгісі бойынша жүзеге асырылады.

Көру жітілігін түзетуге рұқсат берілмеген жағдайда тежеуіш жұмысшылар, жол бұрушылар, тіркеушілер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың топтарында жұмыс істейтіндер, теміржол вагондарының жолсеріктері, кондукторлары, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшылары, техник-механиктер, желілік құрылыстарға және станциялық байланыс құралдарына қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімше басшыларының топтары үшін, «түзетусіз» бөлімі бойынша, түзетуге рұқсат берген жағдайда – «түзетумен» немесе «түзетусіз» бөлімі бойынша сараптамалық қорытынды шығарылады. Көзілдірік немесе жанамалы түзету қажеттілігі жағдайында қорытындыда: «көзілдірікпен (жанамалы линзамен) жарамды» деп көрсетіледі. Осы жағдайда рұқсат берілгендерде қосымша екі көзілдірік немесе линза болуы тиіс, оларды киюді (және қосымша оптикалық құралдардың бар болуын) бақылауды локомотив депосының нұсқаушы құрамы мен денсаулық сақтау пунктінің медициналық персоналы жүзеге асырады.

Жұмысқа түсетіндер үшін рефракциясы циклоплегиямен айқындалады: жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері (жол машиналарының машинистері және машинистің көмекшісі мамандығынан басқа) топтарының мамандығында 0,5 Д аметропияға дейін жұмысқа жіберіледі. Жолбұру бекетінің кезекшісі, дабыл қағушы, пойыздарды құрастырушы, пойыздар құрастырушысының (аға құрастырушыны қоса алғанда) көмекшісі, жүк пойыздарының кондукторы (аға кондукторды қоса алғанда), вагондардың қозғалу жылдамдығын реттеуші, электр дәнекерлеуші, электрогазбен дәнекерлеуші (жол бойында жұмыс істейтіндер) 1,0 Д аметропияға дейін жұмысқа жіберіледі. Барлық кәсіптік топтар үшін пресбиопиялық түзетуге рұқсат беріледі. Анизометропияны оптикалық түзету 2,0 Д аспайтын айырмашылық кезінде, жақсы төзімділік жағдайында рұқсат беріледі. Кератотомиядан немесе инфракератопластикадан кейін оқушылар, талапкерлер және жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері тобының мамандығына түсетіндер, сондай-ақ пойыз жұмысына көмекшісіз тағайындалатын және жұмыс істейтін машинистер жұмысқа жіберілмейді. Басқа мамандықтардың жұмысқа түсетіндері мен жұмыскерлері кәсіптік маңызды функциялары сақталып, асқынулар болмаған кезде рұқсат беріледі. Рефракциондық операциядан кейін көру функциялары орта есеппен 1 жылдан кейін қалпына келетінін ескерген жөн. Операцияға дейінгі негізгі миопия немесе гиперметропиялық рефракция жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері тобының жұмыскерлерінде 4,0 Д-дан аспауы мүмкін.

Көлікте есеп жүргізумен айналысатын қызметшілер, диспетчерлер, тежеуіш жұмысшылар, жол бұрушылар, тіркеушілер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың топтарына жұмысқа түсетіндер мен жұмысшылар, теміржол вагондарының жолсеріктері, кондукторлары, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшылары, техник-механиктер, желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарына қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімше басшыларының топтарына жұмысқа түсетіндер мен жұмысшыларда - 6,0 Д-дан аспауы тиіс (рефракция жағдайы туралы деректер болмағанда ультрадыбыстық биометрия жүргізіледі: көз осінің ұзындығы 26,0 мм астам немесе 22,0 мм кем болғанда тексерілуші жарамсыз деп танылады);

2. 
   жұмысшылардағы афакияны түзету: интраокулярлық линзаның (ИОЛ) тұрақсыз жағдайында, көздің алдыңғы немесе артқы камераларына шығып кетуге бейім, артифакты көз гипертензиясы, кистоздық фильтрациялық жастықша.
   

Көлікте есеп жүргізумен айналысатын қызметшілер, диспетчерлер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың тобында жұмыс істейтіндер үшін тек біржақты интракапсулярлық ИОЛ рұқсат етіледі, екіжақты ИОЛ-ды ДКК шешеді;

Тежеуіш жұмысшылар, жол бұрушылар, тіркеушілер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың топтарында жұмыс істейтіндер үшін кез келген түрдегі біржақты ИОЛ рұқсат етіледі, екіжақты ИОЛ-ды ДКК шешеді;

Желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарына қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімше басшылардың топтарында жұмыс істейтіндер үшін тек біржақты интракапсулярлық немесе артқы камералық ИОЛ рұқсат етіледі, екіжақты ИОЛ-ды ДКК шешеді;

3. 
   жанамалы линзамен түсті көру аномалиясы.
   

10. 
    Құлақ, тамақ, мұрын аурулары:
    

1. 
   Ортаңғы және ішкі құлақтың (нейросенсорлық құлақ мүкістігі, қайталанған кохлеарлық неврит, адгезивтік отит, мезо- және эпитимпанит, тубоотит және басқалар) созылмалы аурулары және есту функциясының бұзылуымен байланысты олардың салдары.
   

«А» бөлімі – сөйлеу жиілігіндегі (500, 1000, 2000 Гц) үндестік аудиометриясы кезіндегі құлақ естігіштігінің орташа-арифметикалық төмендеуі 15 дБ-дан аспайды.

«Б» бөлімі – сөйлеу жиілігіндегі үндестік аудиометриясы кезіндегі құлақ естігіштігінің орташа-арифметикалық төмендеуі 20 дБ-дан аспайды.

«В» бөлімі – сөйлеу жиілігіндегі үндестік аудиометриясы кезіндегі құлақ естігіштігінің орташа-арифметикалық төмендеуі 30 дБ-ға дейін. Үндестік аудиометриясында ауа өткізгіштігінің шектері нөлдік желіден 5-10 дБ-ға ауытқуын физиологиялық норма нұсқасы деп санаған жөн.

Жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері, диспетчерлер, көліктегі есептеуді жүргізумен айналасатын қызметкерлер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизміне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылар, желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарына қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімше басшыларының топтарына «О» (нөлдік) бөлімі бойынша жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі;

Жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың тобына «А» бөлімі бойынша жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі;

Теміржол вагондарының жолсеріктері, кондукторлары, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшылары, техник-механиктердің тобына «Б» бөлімі бойынша жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі;

Жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері, диспетчерлер, көліктегі есептеуді жүргізумен айналасытын қызметшілер, тежеуіш жұмысшылар, жол бұрушылар, тіркеушілер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылар желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарына қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімше басшыларының топтарында «Б» бөлімі бойынша жұмыс істейтіндер жұмысқа жіберіледі;

Теміржол вагондарының жолсеріктері, кондукторлары, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшылары, техник-механиктер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылардың тобына «В» бөлімі бойынша жұмыс істейтіндер жұмысқа жіберіледі;

2. 
   есту фукциясының бұзылулары жоқ сыртқы және ортаңғы құлақтың созылмалы аурулары (рецидивтік іріңді отит, тубоотит, мерингит және басқалар).
   

Желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарға қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімше басшылардың топтарына жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі;

Барлық топтарда жұмыс істейтіндер тиімді емнен кейін жұмысқа жіберіледі;

3. 
   жұтқыншақ және көмекейдің (гиперплатикалық ларингит, полиптер, фибромалар және басқа да қатерсіз ісіктер) созылмалы аурулары.
   

Желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарына қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімше басшылардың топтарына жұмысқа түсетіндер жұмысқа жіберіледі;

Жылжымалы жабдық жүргізушілері мен машинистері, теміржол вагондарының жолсеріктері, кондукторлары, өндірістік пайдалану бөлімшелерінің басшылары, техник-механиктер, жол машиналары мен темір жол көлігі механизмдеріне қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі жұмысшылар, желілік құрылыстарға және станциялық байланыс жабдықтарына қызмет көрсету және жөндеу жұмыстары жөніндегі жұмысшылар, мамандандырылған бөлімше басшыларының топтарында жұмыс істейтіндер тиімді емнен кейін жұмысқа жіберіледі;

4) мұрын және сыртқы тыныс алу функциясының бұзылулары бар мұрын қуысы мен қосалқы қуыстарының (аллергиялық риносинусопатия, ісіп-іріңдеу синуситі, озена, қатерсіз ісіктер) созылмалы аурулары.

Барлық топтағы жұмысшылар тиімді емнен кейін жұмысқа жіберіледі.

10. 
    Осы тізбенің 10-тармағынан бастап 14-тармағын қоса алғанда қызметі темір жол көліндегі пойыздардың қозғалысына тікелей байланысты жұмысшылар үшін жеке медициналық қарсы көрсетілімдер.
    

Перзентханаларға (бөлімшелерге), балалар ауруханаларына (бөлімшелеріне), жаңа туған нәрестелер мен шала туған нәрестелер патологиялары бөлімшесіне;