ПОӘК 042-14-02-03.1.20.90-2008
|
№1 баспасы
|
беттің -сі
|
Қазақстан Республикасының бiлiм және ғылым министрлiгi
Шәкәрiм атындағы Семей Мемлекеттiк университетi
| 3 деңгей құжат | ОӘК | ПОӘК 042-14-02-03.1.20.90-2008 |
ОӘК
«Автоматика жүйелерін жобалау» пәнінің жұмыс оқу бағдарламасы
| №1 Баспасы |
«Автоматика жүйелерін жобалау» пәнінің
оқу-әдістемелік кешені
050702 - «Автоматтандыру және басқару»
мамандығы үшiн
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
Семей 2008
Алғы сөз
1.ЖЕТIЛДIРГЕН
Құрастырушы Ә.Б.Секербаева «Автоматтандыру және басқару» кафедрасының Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің оқытушысы
«___» ______2008ж.
2.ТАЛҚЫЛАНДЫ
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Автоматтандыру және басқару» кафедрасының мәсілісінде талқыланды
«___» __________ 2008ж., хаттама №____.
Кафедра меңгерушісі ____________ А.Золотов
2.2. Ақпараттық коммуникациялар факультеттің оқу-әдiстемелiк кеңесiнде
Хаттама «____» __________ 2008 жыл, № __.
3.БЕКІТІЛДІ
Университеттiң оқу-әдiстемелiк кеңесiнiң мәжiлiсiнде мақұлданды
Хаттама «____» __________ 2008 жыл, № __.
ОӘК төрағасы _____________
БІРІНШІ РЕТ ЕҢГІЗІЛДІ
МАЗМҰНЫ
1
2
3
4
5
6
7
8
|
Қолданылу аймағы
Нормативтi құжаттар
Жалпы жағдайлар
Оқытушыға арналған пәннің жұмыс оқу бағдарламаның мазмұндамасы
Студенттердің өзіндік жұмысына арналған тақырыптардың тізімі
Пәннiң оқу-әдістемелік картасы.
Оқу-әдістемелік әдебиеттермен камсыздандыру картасы
Әдебиеттер
|
1 Қолданылу аймағы
«Автоматика жүйелерін жобалау» пәнінің жұмыс оқу бағдарламасы 050702 «Автоматтандыру және басқару» мамандығының студенттеріне арналған. Бұл студенттерді курс мазмұнымен, курстың политикасымен таныстырады. Оқу-әдістемелік кешен пәнді оқытудың негізгі құжаты болып есептеледі
2 Нормативтік құжаттар
«Автоматика жүйелерін жобалау» пәнiнiң осы оқу-әдiстемелiк кешенi келесi құжаттар мен талаптарға сәйкес жасалды:
050702 «Автоматтандыру және басқару» мамандығының Мемлекеттiк жалпыға бiрдей оқу стандарты, ГОСО РК 3.08.079-2004, ол Қазақстан Республикасының бiлiм және ғылым министрлiгiнiң 7 тамыз 2004 жылғы, № 671 бұйрығы бойынша бекiтiлiп, енгiзiлдi -
СТУ 042-ГГКП-СГУ-8-2007 Университеттің стандарты «Пәннің оқу-әдістемелік кешеннің құрастыру және жасау жалпы ережелері»;
-
ДП 042-08.10.10.12.2007 Құжаттық іс-жүргізу«Пәннің оқу-әдістемелік кешеннің құрамы және мазмұндамасы».
3 Жалпы жағдайлар
-
Оқытушының Фамилиясы, аты,әкесінің аты - Секербаева Әлия Болатовна;
-
Кафедра – Автоматтандыру және басқару;
-
Байланыс ақпарат- тел. 35-84-38, оқу ғимараты №1, кабинет №701
-
Сабақ өткізу орны - № дәрісханасы
-
Пәннің аты – Автоматика жүйелерін жобалау
-
Кретиттер саны – 3;
3.1 Пәнің мазмұны.
«Автоматика жүйелерін жобалау» пәннің мақсаттары:
Бүгінгі күн нысандарын,әсіресе автоматтық басқару жүйелерді жобалаудың қиындықтары,осындай жүйелерді жобалау үрдісіне,инженер-жобалаушыларды дайындау сапасына,олардің қызметі мен білім деңгейіне деген талаптардың түбегейлі жаңа түрлерінің пайда болуына,сонымен қатар жобаларға қойылатын талаптардың үздіксіз қатаңдауына,жобалық шешімдердің қате болуының өте қымбатқа соғуына байланысты жобалау технологиясын Автоматтандыру және басқару-050702 мамандығы үшін «Автоматика жүйелерін жобалау» пәні көмегімен зерттеу қажеттілігі туып отыр.
Аталған пәнді оқұға алғы шарт болатын пәндер тізімі:
-
жүйелер теориясының математикалық негіздері;
-
автоматтық басқару теориясы;
-
ақпаратты-басқару жүйелері және мәліметтерді беру;
-
қолданбалы ақпараттар теориясы;
Сыбайлас пәндер тізімі және олардың аталған пәнмен өзара байланысы:
-
оптималды және адаптивті жүйелер;
-
техникалық жүйелерді автоматтандыру;
-
күрделі жүйелерді басқару;
-
сенімділік теориясы мен өнімнің сапасын басқару негіздері.
Жоғарыда аталған пәндердің «Автоматика жүйелерін жобалау» пәнімен өзара байланысы аталған пәндерді меңгеру әдістері мен нысандарына қатысты болып отыр.
3.2 Курстың мақсаты-студенттер автоматика және телемеханика жүйелерін жобалау облысында теориялық білім мен тәжіберілік біліктілік алуы қажет;жүйелерді жобалаудың теориялық негіздерін,негізгі принциптерін және математикалық әдістерін меңгеруі қажет;есептеу техникасының бүгінгі күнге сай техникалық және бағдарламалық құрылғыларын меңгеруі тиіс.
«Автоматика жүйелерін жобалау » курсы оқытады:
Пәнді оқытудың мақсаты-автоматика және телемеханика жүйелерін жобалау теориясы негізі болып табылатын теориялық аппаратарды меңгерген және бүгінгі күн есептеу техникасын қолдана отырып басқару жүйелерін жобалау мен іс жүзінде қолдану бойынша есептеу-зерттеу жұмыстарын жасай алатын мамандарды дайындау.
Студенттерге қажет курстың мақсаты:
-
резервтi және резервтi емес жүйелердiң дәйектiлiгiн есептеу үшiн әдiстердi пайдалану;
-
жүйелердiң дәйектiлiгiн модельдеу.
-
Резервтi емес жүйелердiң дәйектiлiгiн есептеу,(iлезге сынғанда) жумыстан шығу ағындарында және жөндеу жағдайларында.
Курстың пререквизиттері:
-
жүйелер теориясының математикалық негіздері;
-
автоматтық басқару теориясы;
-
ақпаратты-басқару жүйелері және мәліметтерді беру;
-
қолданбалы ақпараттар теориясы;
Курстың постреквизиттері:
Жұмыс оқу жоспарындағы жазбасы № 1 кестеде келтірілген:
Жұмыс оқу жоспарының жазбасы
3.1 кесте
Курс
|
Семестр
|
Кре-дит
саны
|
Дәрістер
Сағ.
|
ПЖ
Сағ.
.
|
СӨЖ
Сағ.
|
СОӨЖ
Сағ.
|
Барлығы
Сағ.
|
Соңғы бақылау түрi
|
4
|
7
|
3
|
15
|
30
|
22,5
|
22,5
|
67,5
|
Емтихан
(ауызша)
|
4 Оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасы
Пәннің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасында сұрақтардың, тақараптар мен бөліктердің мазмұны сағат бойынша реттеліп толық жазылған.Оқытушыға арналған жұмыс бағдарлама 2-ші кестеде көрсетілген.
Пәннің мазмұны.
4.1 кесте
Тақырыптың №
|
Тақырып-тың аталуы
|
Мазмұны
| Сағат саны |
Әдебиет-тер
|
Д
|
ПС
|
СОӨЖ
|
СӨЖ
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
1
|
Жобалау үрдісінің негізгі ұғымдары мен анықтамалары: «Жобалау», «АЖЖ», «БАЖ, «ТҮ БАЖ», «АБЖ».
|
Автоматтандырудың бүгінгі күн жағдайы,болашағы,бағыттыры,мәселелері.
|
1
|
2
|
2
|
-
|
4.1.1, 7-22 б.
|
2
|
Автоматтық жобалау жүйелері (АЖЖ)-жобалаудың жаңа құрылғысы.
|
АЖЖ дамуы автоматтық басқару жүйелері (АБЖ).
|
1
|
2
|
2
|
4
|
4.1.1,
61-62 б.
|
3
|
Жобалаудың мақсаттары мен критерийлері, жобалау кезендері, техникалық тапсырма, техникалық ұсыныс, эскиздік жоба, жұмыстық жобалау, оптималды үлгідерді жасау, тексеру.Әрбір кезеңнің тапсырмалары мен мақсаттары.
|
Әрбір кезеңнің тапсырмалары мен мақсаттары.
|
1
|
2
|
2
|
4
|
4.1.1,
114-120 б.
|
4
|
Техникалық тапсырма кезеңіндегі зерттеу.Нысанның технологиялық тұрғыда мүмкін болатын режимдері.
|
Автоматтандыру дәрежесі.Техникалық тапсырмалардың негізгі тараулары мен олардың мазмұны.
|
1
|
2
|
4
|
4
|
4.1.1,
111-114 б.
|
5
|
Өндірістік нысандарды автоматтандыру тапсырмалары..
|
Барлық басқару жүйесінің математикалық және имитациялық модельдерін құру.Өндірістік нысандардың математикалық модельдерін құру және анализдеуді шешуді алгоритмдік және бағдарламалық қамсыздандыру.
|
1
|
2
|
2
|
4
|
4.1.1,
33-40 б.
| |
Автоматтық реттеу жүйелері
|
АРЖ құрылымдық, фукнционалдық принципиалдық сұлбалары.
|
1
|
2
|
2
|
4
|
4.1.1,
344-350 б.
|
7
|
Автоматтандырудың өндірістік құралдары мен құрылғыларының мемлекеттік жүйесі, қызметі, техникалық-экономикалық маңызы, өнімдердің жіктелуі,құру принциптері.
|
ҚМЖ жүйесіндегі өңдірістік реттеуіштер.
|
1
|
2
|
2
|
2
|
4.2.1,
177-184 б.
| |
Датчиктер,
өлшеу блоктары, нормалаушы түзеткіштер, орындаушы механизмдер.
|
Реттеу заңдарын өрнектеу ерекшеліктері және әртүрлі типті орындау механизмдері үшін ҚМЖ аналогтық саласының реттеуіштерін құру.
|
1
|
2
|
4
|
2
|
4.2.3, 473-481б.
| |
Автоматика мен телемеханиканың жобалау жүйелерінің АЖЖ.
|
АЖЖ құрылымы.
|
1
|
2
|
4
|
2
|
4.1.2, 15-23 б.
| |
Технологиялық жүйелердің және процестердің бағалау әдістері,дәйектілік прогноздары.
|
Қайтадан жұмысқа қосылмайтың структуралық артығымен.
|
1
|
2
|
4
|
4
|
4.2.4, 490-496 б.
|
11
|
Өнім сапасының критерий-лары,негізгі түсіндермесі,аңықтауы.
|
Өнім сапасының көрсеткіштері және олардың түрлері.
|
1
|
2
|
4
|
4
|
4.2.2, 490-496 б.
| |
Өнімнің
cапасыңа әсер ететін факторлар-дың анализі және көрсетуі.
|
Сапалы көрсеткіштердің маңызың аңықтау әдістері.
|
1
|
2
|
4
|
4
|
4.2.2, 493-495 б.
|
13
|
Дәйектілік теория мағынасында және басқарудың басқару жүйелерінде автоматтандыру мақсатытарының шешімінде өнім сапасымен .
|
Өнім сапасының
сипатталған параметрлерін таңдау.
|
1
|
2
|
4
|
2
|
4.2.2, 493-495 б.
| |
Элементер-дің және жүйелердің дәйектілігін есептеу үшін негізгі этаптар.
|
Элементердің және жүйелердің дәйектілігін есептеу үшін негізгі этаптар.
|
1
|
2
|
4
|
2
|
4.1.1, 473-481 б.
| |
Техникалық жүйелердің құрылғысының дәйектілігі-нің бағалау әдістері,егер ілезге және ақырын пайда
болатын ж.ш. .
|
Техникалық жүйелердің құрылғысының дәйектілігінің бағалау әдістері,егер ілезге және ақырын пайда
болатын ж.ш. .
|
1
|
2
|
1
|
3
|
4.1.1,
361-388 б.
| |
|
Барлығы :
|
15
|
30
|
45
|
45
|
|
5 СОӨЖ және СӨЖ
Бiлiм берудiң кредиттiк жүйесiнде оқытушыға студенттердiң өздiк жұмыстарының бiлiктiлiгiн көтеруге үлкен талап қойылады. Ол үшiн студенттерге үйге жеке тапсырмалар берiледi.
5.1 Кіріспе.Жобалау үрдісінің мақсаты жобалау үрдісінде алынатын априорлық мен апостериорлық ақпараттар негізінде жобалау нысанына қажетті техникалық құжаттарды дайындау болып табылады
5.2 Автоматтандыру деңгейлері
5.3Басқару жүйелерінің құрылымдық сұлбалары-орталықтандырылған,бірдеңгейлі,көпдеңгейлі басқару
5.4 Автоматтық басқару жүйелері жобалау нысаны ретінде,АБЖ ерекшеліктері, жобалау, жобалық процедура, жобалық операциясы,АЖЖ
5.5 Автоматтандырыоған ақпараттық-басқару жүйелерінің жалпы сипаттамасы, негізгі жіктеу белгілері және АқБЖ жіктелуі, АқБЖ жасау кезіндегі негізгі мәселелер, АқБЖ жобалаудың келешекте тиімді ақпараттық технологиялары
5.6 Бағдарламалық пен логикалық басқару жүйелері
5.7 Берілген статикалық және динамикалық сипаттамаларға ие болатын автоматтық реттеудің өндірістік жүйелерінің тиімділік критериі мен синтездеу әдістері
5.8 АБЖ математикалық модельдерін құруды автоматтандыру
5.9 Модельдердің сипаттамалық ерекшеліктері
5.10 Басқару жүйелерінде автоматикалық тапсырмаларды есептеу үшін өнімнің сапасың басқару және дәйектіліктік теориясының маңызың табу
5.11 Автоматтандырудың бүгінгікүнжағдайы,болашағы,бағыттыры
мәселелері
5.12 Басқару тізбегінде ЭЕМ бар жүйелердің сұлбасы
5.13 Жобалаудың мақсаттары мен критерийлері, жобалау кезендері, техникалық тапсырма, техникалық ұсыныс, эскиздік жоба, жұмыстық жобалау, оптималды үлгідерді жасау, тексеру
5.14 Техникалық тапсырма кезеңіндегі зерттеу.Нысанның технологиялық тұрғыда мүмкін болатын режимдері.Автоматтандыру дәрежесі
5.15 Бағдарламалық басқару жүйелерінің жіктелуі
5.16 Автоматтандырылған жобалау жүйелері және өндірістік реттеуіштерді жасау есептерін шешуде оның алатың орны
5.17 АБЖ модельдеу, АБЖ анализі мен синтезін автоматтандыру, АБЖ конструкторлық жасауын, технологиялық жобалау мен АБЖ тексеруді автоматтандыру
5.18 АБЖ АЖЖ қолданылуы
5.19 Жүйе сапасының түсіндірмесі.Жуйе сапасының басқарудың негізгі принциптері
5.20 Басқару жүйелеріне қойылатын талаптардың сипаттамасы (экономиясы,конструктивтілігі,технологиясы,талаптар,функционалды-техникалық талаптар) мен олардың жобалау принциптерімен байланысты
6 ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ
6.1 Кестесі-Пәннің оқу-әдістемелік картасы
Тақырып
|
Көрнекті әдістемелер,
ОТЖ,
плакаттар,
лаборатория-лық
стендтер
|
Өзіндік жұмысқа арналған сұрақтар
|
Бақы-лаудың
түрі
|
Дәрістер
|
Практикалық
сабақтар
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
Жобалау үрдісінің негізгі ұғымдары мен анықтамалары: «Жобалау», «АЖЖ», «БАЖ, «ТҮ БАЖ», «АБЖ».
|
Автоматтандыру функционалды схема , орындалу ережелері .
құру принциптары автоматтандыру функционалды схемалары .
|
компьютер,
бағдарламалар
|
Басқару объектісі.Басқару мақсаты.Күрделі басқару объектісінің сипаты.
|
Есеп беру,
реферат
конспект
|
Жобалау үрдісінің негізгі ұғымдары мен анықтамалары: «Жобалау», «АЖЖ», «БАЖ, «ТҮ БАЖ», «АБЖ».
|
Басқару жүйелеріне қойылатын талаптардың сипаттамасы (экономиясы,конструктивтілігі,технологиясы,талаптар,функционалды-техникалық талаптар) мен олардың жобалау принциптерімен байланысты.
|
Жобалаудың мақсаттары мен критерийлері, жобалау кезендері, техникалық тапсырма, техникалық ұсыныс, эскиздік жоба, жұмыстық жобалау, оптималды үлгідерді жасау, тексеру.Әрбір кезеңнің тапсырмалары мен мақсаттары.
|
Автоматтандыру схемасы принципшіл электрлік .
|
Техникалық тапсырмалардың негізгі тараулары мен олардың мазмұны.Жобалау жұмыстарын жоспарлардың тораптық әдісі бағалау әдістері.
|
Техникалық тапсырма кезеңіндегі зерттеу.Нысанның технологиялық тұрғыда мүмкін болатын режимдері.
|
Техникалық тапсырмалардың негізгі тараулары мен олардың мазмұны.
|
Өндірістік нысандарды автоматтандыру тапсырмалары.
|
Пульттар және автоматтандыру қалқандары .
|
Логикалық басқару жүйелерін құрудың элементтік базасы.
|
Автоматтық реттеу жүйелері
|
АРЖ құрылымдық, фукнционалдық, принципиалдық сұлбалары.
|
Автоматтандырудың өндірістік құралдары мен құрылғыларының мемлекеттік жүйесі, қызметі, техникалық-экономикалық маңызы, өнімдердің жіктелуі,құру принциптері.
|
Қосулардың монтаж схемасы .
Қалқандардың монтаж схемалардың орындалу тәсілдері және пульттардың .
|
Датчиктер,өлшеу блоктары, нормалаушы түзеткіштер, орындаушы механизмдер.
|
Датчиктер,
өлшеу блоктары, нормалаушы түзеткіштер, орындаушы механизмдер
|
Барлық басқару жүйесінің математикалық және имитациялық модельдерін құру.
|
Автоматика мен телемеханиканың жобалау жүйелерінің АЖЖ.
|
Сыртқы қосулардың схемасы .
|
Техникалық жуйелердің сапасың прогноздау,бағалау әдістері және көрсеткіштері.
|
Технологиялық
жүйелердің
және
процестердің
бағалау
әдістері,дәйекті
лік прогноздары.
|
АБЖ модельдеу, АБЖ анализі мен синтезін автоматтандыру, АБЖ конструкторлық жасауын, технологиялық жобалау мен АБЖ тексеруді автоматтандыру.
|
Өнім сапасының критерий-лары,негізгі түсіндермесі,аңықтауы.
|
Салу тәсілдері және кабельдердің , олардың таңбалауы , салу тәсілдері .
|
Жуйе сапасының басқарудың негізгі принциптері.
|
Өнімнің
cапасыңа әсер ететін факторлар-дың анализі және көрсетуі.
|
Бағдарламалық басқару жүйелерінің жіктелуі.
|
Дәйектілік
теория
мағынасында
және
басқарудың
басқару
жүйелерінде
автоматтандыру
мақсатытарыны
шешімінде өнім
сапасымен .
|
Жөнделетін резервілеу жүйенің қасиеттері.
|
АБЖ математикалық модельдерін құруды автоматтандыру.
|
Элементер-дің
және жүйелердің
дәйектілігін
есептеу үшін
негізгі этаптар.
|
Бағдарламалық пен логикалық басқару жүйелері.
|
Техникалық жүйелердің құрылғысының дәйектілігі-нің бағалау әдістері,егер ілезге және ақырын пайда
болатын ж.ш.
|
Жөнделетін резервілеу
объектің маңызын бақылау.
|
Модельдердің сипаттамалық ерекшеліктері
|
7 ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМСЫЗДАНДЫРУ КАРТАСЫ
7.1 Кесте
К/к№
|
Кітап және оқу-әдістемелік нұскаудың аталуы
|
Экз.
саны
|
Студент-тер
саны
|
Қамсыздандыру
пайызы
|
Қосым-шасы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
|
Негізгі әдебиеттер
|
|
|
|
1.
2.
3.
4.
|
Клюев А.С. и др. Техника чтения схем автоматического управления и технологического контроля. –М.: 1991.
Афанасьев В.Н., Колмановский В.Б., Носов В.Р. Математическая теория конструирования систем управления. –М.: Высшая школа, 1998. -563 б.
Каган Б.М., Сташин В.В. Основы проектирования микропроцессорных устройств автоматики. –М.: Энергоатомиздат, 1987. -304 б.
А. И. Демьяненко. Проектирование устройств на микроконтроллерах. Разработка и наладка устройств на PIC контроллерах. Учеб. пособие. – Семипалатинск. СГУ им. Шакарима. -2003 г. 50 б.
|
|
16
|
|
|
Қосымша әдебиеттер
|
5.
6.
7.
|
Проектирование систем автома-тизации технологических процессов: Справочное пособие/ А.С. Клюев и др. –М.: Энергоатомиздат, 1990. -464 б.
Мартыненко И.И., Лысенко В.Ф. Проектирование систем автоматики. –М.: Агропромиздат, 1990. -243 б.
Монтаж средств измерений и автоматизации: Справочник/ Под ред. А.С. Клюева. –М.: Энергоатомиздат, 1988. -283 б.
|
|
|
|
|
8 Әдебиет:
8.1 Негізгі
8.1.1 Клюев А.С. Проектирование систем автоматизации технологических процессов-М.Энергоатомиздат,1990 г.-464 б.
8.1.2. Емельянов А.И.,Капник О.В. Проектирование систем автоматизации технологических процессов М. Энергоатомиздат 1983 г.-399 б.
8.2. Қосымша
8.2.1.Петров И.К. Курсовое и дипломное проектирование по автоматизации производственных процессов,М. Высшая школа,1986 г.-350 б.
8.2.2 Карпин Е.Б. Автоматизация технологических процессов пищевых прозводств, М.Агропроиздат,1985 г.-530 б.
8.2.3 Коновалов Л.И.Петелин Д.П. Элементы и системы автоматики М.Высшая школа,1985 г.-214 б.
8.2.4 Дружинин Г.В Надежность систем управления-М.Высшая школа,1989 г.-536 б.
Достарыңызбен бөлісу: |