Жіктердің және жапсарлардың жөнделуі.
Жіктерді және жапсарларды жөндеудің технологиялық процестері: жіктерді сулау, тазалау, үрлеу құрылғыларын орнатудан, тазартылған орындарды мастик немесе желім құрамдарымен қайта жасаудан тұрады.
Жапсарларды герметиктеу үшін серпімді төсемдерді ( гернит, пароизол және т.б), этилпропиленді, бутикаучукты, полиизобутилді, кремний-органикалық мастиктерді қолданады.
Сур 5.5. Ірі панельді күрделі жөндеу кезіндегі жіктерді герметиктеу сызбасы. а- полимерлі лентаны қолданумен, б- пароизолды қолданумен, в- қарамайланған паклямен, г- жеңіл бетонды; 1- мастик; 2- полимерлі лента, 3- ерітінді, 4- жапсарланған элементтер, 5- пароизол, 6- жеңіл бетон, 7-қарамайланған пакля
Серпімді төсмдерді жапсарлы байланысқан жіктер ені 10мм-ден аз емс кезде пайдаланады. Герметиктелінетін жапсарлар үшін, стандартты өлшемдерді жоғарлататын жіктер ені, пароизолдан немесе герниттен жгутты қолданады. Полимерлі қаптамаға, лентаға тиоколды мастикті немесе кеуекті мастикті жаққандағы қабат қалыңдығы 2-3 мм болуы тиіс. Осыған байланысты жағылған герметик жолағы зақымдалған қабатты жабуы және ол үшін бетон жиегіне 20мм-ден көп емес кіріп тұруы керек.
Мастикті шприцпен қабат қалыңдығы 2-2,5мм етіп,жапсарланатын элементке 20-25 мм кіріп тұратындай етіп, герметикті резенке шпательмен тегістеп жағады.
Жапсарларды герметиктеуді серпімді төсемдерсіз жүргізгенде, полиизобутиленді мастикпен жүргізіледі. Осы жағдайда жіктің тереңдігін 50-60мм және енін 20-30мм кеңейтеді. Шаңдалған жіктің бетін гидрофобизациялауды 3-5%-дық кремнийорганикалық сұйықтық ерітіндісімен немесе 10%-дық сабындынафт ерітіндісімен орындайды. Мастиктерді жаз мезгілінде 20 °С-қа дейін , қыс жағдайында 30...40 °С-қа дейін ысытады.
Герметиктелінген жікті күн сәулесінің әсерінен құрамында олиф және алюминий пудралы құрамды бояумен бояиды немесе 1:3 құрамды цемент ерітіндісімен қаптайды.
Қабырғаны жылылау.
Сыртқы қабырғаның жеке алаңтерінің мұздалуын,үй-жай шегіндегі қабырғаның барлық алаңына қосымша жылытқыш қабаттарды орнатумен жоюға болады.
Қабырғаны жылылауға дайындау: еденді бұзудан, бетті түсқағаздан және бояу қабаттарынан тазартудан тұрады.
Сур. 5.6. Мұздатылған жерді жылылау: а — даналы плитаны қолданумен; б — тағы, монолитті;
1- жылытқыш, 2- металл шығыршық: 3- сылақ; 4- арматура
Жұмыс алдында қабырғаның дымқылданған аумағы электрлі жарықтандырғышпен, газды немесе инфрақызыл қыздырғыштармен кептірілуі керек, ал беріктігін жоғалтқан жылытқыш ауыстырылады.
Қосымша жылылау қабатын төсеу.
Сыртқы қабырғаның жаппай кемістігі кезінде жылылауды ғимарат сыртынан жүргізеді. Ол үшін ғимарттың қасбеттің бетін бояудан тазартады. Ғимараттың қасбеті бойынша цементтік ерітіндіде бұрын тесілген ойықтарда сынамалар орнатады. Ағаш сынамаларға жылылағыш қабаттың қалыңдығына тең етіп, ені және қалыңдығы 50мм антисептиктелген тік және көлденең рейкаларды бекітеді. Рейкалармен бейнеленген ұяшықтарда, қабырға бетіне көбікті полистиролды плитаны ретпен желімдейді. Желімдеу үшін поливинилацетат эмульсиялы пастаны және 1:5 өлшемді цементті немесе желімді пайдаланады. Содан соң рейкаға дымқыл сылақты жағатын, ұяшығы 10х10 мм металл торшаны немесе « Рабитц» торшасын бекітеді.
Ғимарат қабырғасын сызын жою.
Қабырға сызы, негізгі себебі қолайсыз негіз жағдайлары болып табылатын,оның әрдайым дымқылдану нәтижесінен пайда болады.
Қабырға сызын жою үшін ғимарат айналасына табиғи және жасанды желдетілетін арнайы желдеткіш галерея тұрғызады немесе негіз суларын төмендету мақсатында дренаждар орнатады.
Жертөле еденін 1м-ге тереңдету кезінде желдетілетін ауалық кеңістікті қабырғаның сырт жағынан орнатады.
Ағаш қабырғалардың жөнделуі.
Ағаш қабырғалардың күрделі жөндеуі кезінде цокольді (шығыңқы ірге) ауыстыруды, терезе алдындағы қабырғаның жеке аумақтарын, ғимарат қабырғасын тұтастай тегістеу жүргізіледі.
Ағаш ғимартты тұтастай домкраттар және қысу жүйелері көмегімен жүргізеді. Ағаш қабырғаны тегістеген соң, олардың беріктігін қамтитын шаралар қолданыладығ яғни ғимарат жабынына қысқыштар мен қаттылық элементтерін орнатады. Қабырғаны тегістеуге дейін жабын және шатыр конструкциясының бұзылу мүмкіндігінің алдын алу жұмыстары жүргізілуі тиіс. Қатардан шыққан элементті бөліктерге кесу арқылы жояды, және алдын-ала дайындалған жаңа элементке айырбастайды. Жаңа элементті және жобалық бекітпелерді орнатқаннан кейін, қосымша тіректерді звенолердан ажыратады және жояды.
Ғимараттың қаңқасын жабындыны алусыз түзету мүмкін болмаған жағдайда, стропила және ғимарат жабындысын, материалдардың максималды сақталу мүмкіндігімен жеке бөліктерге бөліп алады.
Қаңқаны түзеткеннен кейін жабынды және шатырды қайта орнатады.
ДӘРІС № 6
Ғимараттар мен үймереттердің салмақ көтергіш қабырғасын жөндеу және күшейту технологиясы.
Күшейтудің қажеттігі колонна, ригель, бағана, ферма және басқа элементтері есеппен орнатылады. Тірек және колоннаны күшейтуді әртүрлі тәсілдермен қол жеткізіледі: жарықтардағы цемент ерітіндісін нагнетанием, олардың қиылысу жолдарын көбейту, темірбетон немесе металлдық обой құралдарымен, алдын ала қысылған металл распорок және бетондаумен.
Колоннаны металл обоймен күшейтеді, бұрыштардан тұратын, пісіріліп бекітілген планкамен немесе хомуттар. Бұрыштар ерітіндіде тұрғызылады. Коррозиядан қорғау үшін металл үстіне цемент ерітіндісінен сылақ орнатады.
Темірбетон колоннасын күшейту үшін распорок көмегімен орындалады, колоннаның бір немесе екі жағына орнатылады (сур. 6.2).
Әрбір распорка екі бұрыштан тұрады, өзара байланысқан қосылған планкамен бекітілген. Распорканың жоғарсына немесе астына арнайы планка-упорымен бекітіледі, конструкция элементтерінде орнатылған. Орнатылған бұрыштар орынында бетон қабаты жиналады, және бұрыштарды алдын ала жайылған цемент ерітіндісі қабатына қатаң тік жағдайда қояды. Тірегіш бұрышты қалыңдығы 15 мм кем емес болат сызықтардан дайындалады.
Сур 6.1. Колоннаны күшейту: а-темірбетон; б-болат; с- шойын; 1-қосымша көлденең арматура, 2-жаңа бетоннан обойма; 3-ирек арматура; 4- колонна; 5- кірпіш обойма; 6- хомут; 7-бетон
Сур. 6.2. Екіжақты распорканы орнату: а- монтаж алды, б-жобалық жағыдайы; 1-күшейтілетін колонна; 2- распорка бұрыштық және планоктан; 3- монтажды болт; 4- қосылатын планктар, пісірілетін распорка орнатқаннан кейін; 5-упорлы элементтер; 6- распорока бұрышына дәнекерленген кесілген орнына.
Жөнделген распоркалар түзетеді болттар көмегімен көлденең жағыдайға дейін , планокка пісіпумен бекітеді. Содан кейін монтажды және стяж болттар алынады коррозиядан қорғау үшін орнатылған распоркалар майлы бояумен боялады немесе металл торды сылайды.
Темірбетон калоннасын күшейту өсіру және темірбетон рубашка құрылғысымен қол жеткізіледі. Өсіру колоннаның барлық бойымен немесе жеке жүктүскен алаңтарда жүзеге асуы мүмкін.(сур. 6.3). өсіруде бетонның қабаты ашылады және калоннаның арматурасы жалаңаштанады, хомут көмегімен жаңа қосылған арматура стержндарына дәнекерленеді. Арматуралар орнатылғанан кейін қарапайым бетондау немесе торкреттеу тәсілмен өндіріледі.
Сур. 6.З. колоннаны өсіру тәсілімен күшейту: 1- қосымша арматура. 2- пісіру; 3- бар арматура
Темірбетон ригелдері, бағана, ферманы күшейту олардың қиылысуын үлкейтумен қол жетуі мүмкін, қатаң қосымша тіреулер көмегімен. Қиылысуды үлкейту обойм, рубашкамен, тағы біржақты өсіру қосымша арматура төсемдері көмегімен жүзеге асады.
Темірбетон бағаналары, ферма, ригелдер салмақ көтеретін қаңқаның арматурасын күшейту үшін ашады және қажет жағыдайда тазалайды. Жабын плитасына отверстия қадайды екі жағынанда күшейтілетін конструкцияға. Насечканы тегіс бетон бетіне өндіреді және оларды шаң тозаңнан тазалайды. Кейін қосымша арматура қаңқасын орнатады, күшейтілетін конструкция қаңқасымен пісіріледі. Арматура жұмысының сапасын тексергенен кейін және оларды жобаға байланысты орнатады, күшейтілген конструкцияны темірбетон қалыпты сенімді қылып бекітеді, бетон қоспасы берілетін, щебеньнен дайындалған немесе ұсақ гравиден.
Торкреттеуде торкрет- бетон қабаттап қалыңдығы 20-25 мм жағылады. Әрқайсысы келесі қабаттан кейін алдынғысына қосылып жағылады.
Жаңа қосымша тіреулер (сур 6.4) аяқталған колонна түрінде орындалуы мүмкін. Қосымша темірбетон немесе болат колонналар алдын ала құрылған іргетасқа орнатылады. Осаткаларды орнатуларға дейін азайту үшін немесе колонналарды бетондау жаңғыртылған іргетас астындағы грунтты өндіреді. Қосымша колонналар, және подкостарды күшейтілген элементке 200-250 мм жеткізбейді.
Сур. 6.4. қосымша тіреу конструкциясы: а - аяқталған темірбетон колоннасы, б- аяқталған тіреу конструкция;
1-күшейтілетін жабын; 2- аяқталған қатты тіреу, 3- хомут; 4- бар колонна
Колоннаның жоғарғы бөлігі немесе подкостарға темірбетон хомуттар орнатылады, күшейтілген элементтерді қамтитын және оларды тіреумен қосады. Хомут орнатылған орны бетон қоғау қабатында жиналады және дайындалған үстін сумен мұқят жуады. Темірбетон хомуттарының арматурасы алдын алан жаланаштанған күшейтілген элемент арматурасына пісіріледі, қосымша тіреу арматуралар шығарулар.
Бетондау үшін кеңтараған цемент бетонын қолдануға кеңес береді. Подкостың төменгі бөлігіне тіреуі бар іргетасқа немесе жабын бағанасына орнатылады. Подвесалар темірбетоннан дайындалатын немесе швеллер және темірбетон немесе метал хомуттан колонна және бағаналарға бекітіледі.
Бағаналарды күшейту, ригелдер және фермаларды алдын ала қысылған затяжка көмегімен өндіруге болады. Затяжкалар үш түрлі болады — тік, шпренгельді және комбиланған (сур. 6.5). затяжканың негізгі элементі тяжек, жұмсақ болат класты A-I, А- II D 36 мм дейін орындалатын, швеллер типті болып табылады. Тяжи тік және шпренгелді затяжек әдетте екі стерженнен тұрады, күшейтілетін цементтің қырында орналасқан; ал тігінен қабырға еніне орналастырылған. Затяжек стержндері жоғарғы немесе төменгі бөлігіне күшейтілген элементтің соңы бекітіледі. Анкерлер бұрыштан және швеллерден дайындалады және темірбетон элемент арматура стержендеріне қырына бекітіледі
Затяжканы орнатарда және жабын плита анкерлері, анкерлерді бекітетін орнына арматураны жаланаштандырады. Дайындық жұмыстарын жүргізу анкерді монтаждауда өндіріледі. Стержндарды қысу стяжды хомуттар немесе болттар көмегімен орындалады. Стержендерді созу арасында домалақ немесе сызық болат кескіндерінен қойылады, электрдәнекерлегішпен стержендерге пісіріледі.
ДӘРІС 7
Күшейту технологиясы және жабындардың жөнделуі.
Ағаш жаппаларды жөндеу және айырбастау.
Жаппаларды жөндеу эксплуатацияланатын конструкцияның дыбыс және жылу оқшаулауын, беріктігін жаңарту , элементтерді күшейту,жаппаның жеке бөлшектерін немесе олардың бөлшектерін ауыстыру, жаппа участогын Ол үшін Для этого применяют пиломатериалы хвойных пород. Жаппаның жөндеу көлемінің түрі жобалық құжаттамалармен , ал орындау тәсілдері – жөндеу жұмыстарының өндірістік жобасымен орындалады.
Эксплутация кезеңінде оның көптеген бөлігінде беріктігін сақтау кезінде қатардан көтергіш элементтердің жеке алаңтері алынып тасталады. Бұл жағдайларда «протезделген»деп аталатын, көтергіш элементтердің жеке аумақтарын ауыстыру жүргізіледі.
Балканы протездеу кезінде жүктеме жабынның жөнделетін аумағынан, уақытша тұрақтар көмегімен төмен жатқан жабындарға немесе негіздерге беріледі. Осыдан соң, жөнделетін аумақта еденді бұзып, жылытқыш сеппені алып тастайды және щитті накатты шешеді. Бұзылған ағаш балканың аяғын төменнен жоғары бағытта бекітеді. Тірек орнын есептейді, антисептиктеп және протездеуге немесе жаңа балка аумағына қондыруға дайындайды.
Балканы жөндеу үшін металл және ағаш «протезді» қолданады. «Протездерді» орнату кезінде балкаларға міндетті түрде құрылыстық көтергіш береді.
Жеке балкаларды айырбастауды накатты және жылытқышты бұзусыз жүргізеді. Бұл жағдайда накатты балкалы- ұстатқыш жүйе көмегімен уақытша бекітеді. Зақымдалған балканы бөлшектерге кесіп, жояды. Балканың тірек орынын қабырғадағы балканы жобалық жағдайда орнатуға арналған өтпелі ойықтармен есептейді. Жаңа балканы антисептиктейді, оның соңдарын қарамайлайды және суоқшаулағыш орама материалдың екі қабатымен орайды. Дайындалған балканы жобалық жағдайға әкеледі. Қабырғадағы өтпелі ойықтарды мұқият бітейді, осыдан соң накаттың уақытша бекітілуін ажыратады, төмен жатқан қабаттың еденінің бұзылған аймақтарын және төбе сылағын қайта жасайды. Кей жағдайда, қабырғадағы өтпелі ойық қағындысы қиындық тудырса, балканы пртезбен байланыстырып, екі бөлікті құрамды етіп жасайды.
Ағаш балкаларды күшейту үшін, жабынды балка аралықтарын азайту керек.
Жабындыны ауыстырудың технологиялық процесі: оларды оқшаулауға арналған ағаш жабындының жаңа элементтерін және материалдарын дайындаудан,еденді уақытымен бұзудан, жылу және дыбыс оқшаулау қабаттарын жоюдан, төбе тігістерін, балкаларды бұзудан тұрады. Жабындыны бөлшектеуді электрлі және санитарлы-техникалық құрылғыларды және жабындыға тірелген тасаларды, бұзғаннан кейін жүргізеді.
Ағаш жабындының ескі және жаңа бөлшектерін бұзу және орнатудың кезектілігі жобалық жұмыс өндірісімен орнатылады және жөндеу түріне және жергілікті жағдайға байланысты.
Монолитті жаппа плитасын жөндеу және күшейту.
Осы түрдегі конструкциялардың жөнделуі жеке алаңтерді ауыстырудан немесе монолитті жаппа плитасын күшейтуден тұрады. Сынған алаңтерді арматураны сақтай отырып бұзады. Қалыпты жаппа плитаның жөнделінетін бөлігіне орнатады, ескі арматураны түзетіп, тазартады және қажет жағдайда қосымша арматура сымдарын орнатумен күшейтеді.
Монолитті жаппа плитасын күшейтуді төменнен немесе жоғарыдан жүргізеді. Плитаны төменнен күшейтуді торкреттеумен жүргізеді. Күшейтудің технологиялық процесі арматураның қорғаныш қабатын алудан, қосымша арматураны орнатудан және төсеніштер көмегімен оны ескіге дәнекерлеуден, бетон бетін тазартудан тұрады.
Балкасыз жаппа плитасын жоғарыдан күшейтуді ені 3м-ден кем емес және адымы да осындай алаңтерде жүргізеді. Плитаның тірек бөлігін кіргізетін, салмақ көтергіш қабырғаларда алдын-ала штрабтар қағады. Күшейтілетін конструкция бетін сыпырады, мұқият тазалайды және жуады. Содан кейін метал төсемдерге жаңа дәнекерленген арматуралық торларды немесе сымдық арматураны төсейді және оны жобаға сәйкес ескіге дәнекерлейді. Ары қарай қалыңдығы тығыздаумен 30-50мм қабатты бетондау жүреді.
Жинақтық темірбетон плитаның монтаждалуы.
Жаппа плитасын монтаждаудың технологиялық процесі плитаның тірек участогіне арналған штраб сынамаларын немесе шегені қағудан, плитаны қабырғамен анкерлеуден, ойықтарды мұқият бітеуден тұрады.
Жабынды конструкцияларын жинақтық темірбетонға айырбастау.
Қатардан шығып қалған жаппа конструкцияларын жинақтық темірбетонға айырбастап монтаждау жұмыстары мұнаралы крандармен немесе бірнеше қарапайым механизмдерден тұратын монтаждау құралдарының жинағымен орындалады.
Негізгі құрылыс конструкцияларын бұзу ды шатырдан бастайды және ЖЖӨ-не сәйкес жүргізеді. Негізгі назарды жаңа жабындардың қабырғаның көтергіш конструкцияларымен анкерленуіне аударады. Ол үшін қолданыстағы анкерлерді пайдаланады және жаңасын орнатады.
Келесі үш конструкцияға арналған қабырғаны дайындауды алдыңғы үшеуін орнатқан соң жүргізеді. Жұмыстарды орындау тәртібі келесідей:
Жабылатын қабат аймағында олардың қондырғыларына арналған, тасалар орнатады немесе материалдар дайындайды;
-
Жинақтық конструкцияларды әкетеді;
-
Конструкцияларды орнататын орынды белгілейді және бөледі;
-
Қажетті шегелерді, штрабтардыжәне ойықтарды қағады;
-
Көпіршелерді орнатады;
-
Жинақтық ірікөлемді бөлшектерді жобалық жағжайда орнатады;
-
Төселген конструкцияларды анкерлеуді жүргізеді.
Жинақтық бөлшектерді орнатудың екі әдісі бар(сур. 7.1). Бірінші моонтаждау әдісінде алғашқы жіберілген конструкцияға арналған шеге өтпелі болу керек.
Сур. 7.1. Жабынды жинақтық элементтерінің жинақталуы: а- элементті еңіс жағдайда әперу; б- көлденең жолақты бұрылыспен жинақтау; 1,2.3 — жұмыс кезеңдері.
Екінші әдісті қолдану кезінде конструктивті бөлшекті орнату орнына көлденең жағдайда әперу керке. Жабынды констркуциясын екінші әдіс бойынша монтаждау үшін ұзындығы көп шегелер мен штрабтар қажет.
ДӘРІС № 8
Тасаларды жөндеу және ауыстыру технологиясы.
Ағаш тасаларды жөндеу оларды көлденең жалпақ түзету жеңіл домкраттар көмегімен бекітіледі, бекітілген таса қабырғаға және жабынға қосымша орнатылады, шіріп кеткен қаңқа элементін ауыстыру, жеке тасаның бөлігі немесе тақтайша, тасалар арасындағы тесіктерін жабу, қабырғалармен және жабын рейкалармен, гипс ерітіндісінде малынған,
Ағаш тасаларды көлденең жалпақ жеңіл домкраттар көмегімен жөндеу,қабырға және жабындарға қосымша бекітілген тасаларды орнатуға, қаңқаның шіріген элементтерін ауыстыру, тасалар арасындағы қуыстарды бекіту, тақтай немесе тасалардың жеке бөліктері.
Кірпіш тасалар тек жергілікті бүлінгенде ғана жөндейді. Бұзылған жерін мұндай түрде тазалайды шовтарын байлауға мүмкін тудыру, жаңа және ескі таса учаскісін қалауы. Тасаның арматурасын тазалайды, түзейді және қажет жағыдайда күшейтеді. Тік және көлденең шовтарды толық ерітіндімен толтыруды қамтамасыз етуге аса назар аудару керек.
Шлакбетонмен және темірбетон тасаларын жөндеуде тиімді әдіс торкреттеу болып табылады. Темірбетон тасаларын жөндеу технологиялық процесстері бүлінген жерлерін тазалау, түзету және арматураны күшейту қажеттігі, және қабырға және тасаларға бекіту және шаңнан тазалау және жөнделетін беттерді торкреттеу болып табылады. Тасаларды бұзуда зақымдалған жеріне барлық бойымен қалып орнатады заөымдалған алаң жағынан, қарама қарсы торкреттеумен. Торкрет-бетонды таса бетіне 15-20 мм қабатпен жағады. Торкрет бетонның соңғы қабаты мұқят затиркаланады.
Тасаларды толық ауыстыруда индустриалды жеңіл тасалар тиімді болып келеді, тұрғызу азеңбексыйымдылықты және жүккөтергіш механизмдерді қажет етпейді. Металл қаңқаларды цинктелген грунттық профилденген жіңішкепарақты болаттардан жасайды. Әрлеу парақтарын тек қаңқа тіректеріне тірейді.
қаңқалы тасаны әрлеу парақтарынан тұрғызу технологиялық процессі мыналардан тұрады:
-
тасаларды өлшеу;
-
металл профилдерді және ағаш бөренелерді орнатуға дайындау;
-
адымы 300-600 мм көтергіш және қоршағыш конструкциялардағы дюбль шегелердің бағыттарын ату (көздеу);
-
әрлеу парақтарының екінші қабатын қаңқаға бекіту және орнату;
-
әрлеу парақтарының түйісулерін тегістеу.
Екі үш жұмысшы ұсталар звенолармен орындайды.
Достарыңызбен бөлісу: |