Қосымшалар
1-қосымша
2-қосымша
Қазылған топырақ шұңқыры
3-қосымша
Топырақтың механикалық құрамын ылғал әдісімен
анықтау
5-қосымша
Қазақстан топырақ экологиясының картасы
1. Қоңыржай-ылғалды оңтүстік орманды даладағы сұр-
орманды топырақ
2. Қоңыржай-құрғақтау даладағы кәдімгі қара топырақ
3. Құрғақтау даладағы оңтүстік қара топырақ
4. Қоңыржай-құрғақ даладағы күңгірт-күрең топырақ
5. Құрғақ даладағы күңгірт топырақ
6. Шөл даладағы ашық-күңгірт топырақ
7. Өте құрғақ солтүстік шөлдің құба топырағы
8. Қуаң – құрғақ орталық шөлдегі сұр-құба топырақ
9. Таулы – территориялар ( таулы-тундралық, таулы-
шалғынды, таулы-орманды, күңгірт түсті, таулы сұр-орман-
ды, таулы-орманды қара топырақ тәрізді, таулы-далалы, қа-
ратопырақтар, күрең топырақтар, қоңыр топырақтар, сұр-
қоңыр топырақтар, сұр топырақтар)
6-қосымша
263
7-қосымша
Топырақтағы қоректік элементтердің өсімдіктің
тыңайтқышсыз өсуіне жеткілікті мөлшері (кг/га, орта
құмбалшықты құрам)
Гидролизді
азот
(Тюрин-Кононова
бойынша )
Р2О5
К2О
Мачигин
әдісі
Чириков
әдісі
Мачигин
боынша
Чириков
бойынша
Дәнді дақылдар, екпе шөптер
~ 50
25-35
75-125
250-350
60-100
Техникалық және отамалы дақылдар
~ 70
40-50
125-175
350-450
100-140
Көкөністер
~ 100
55-65
175-225
50-650
160-200
Топырақтағы микроэлементтердің өсімдіктің өсуіне
жеткілікті мөлшері (кг/га, орта құмбалшықты құрам)
Mn
Zn
Cu
Co
B
Mo
Крупский –Александрова әдісі бойынша
Су
сүзіндісі
Григг
бойынша
Дәнді дақылдар, бұршақ тұқымдастар
8-12
2-3
0,2-0,3
0,15-0,2
0,2-0,4
0,2-0,3
Көкөністер, екпе шөптер
15-25
4-6
0,5-0,6
0,3-0,5
0,4-0,6
0,3-0,4
Қарқынды жүйедегі барлық суармалы дақылдар
35-45
9-12
1,0-1,2
0,7-1,0
0,9-1,2
0,4-0,6
Топырақтағы қарашірінді мөлшері мен топтық құрамы
Топырақтар
рН
Қарашірінді
-нің орташа
мөлшері, %
Қарашіріндінің топтық құрамы, %
Гумин
қыш-
қылы
Фульво
қыш-
қылы
Басқа
органикалық
заттар
Сілтісізденген
қаратопырақ
5,8-6,5
8,5
35
42
23
Кәдімгі
қаратопырақ
6,8
7,5
35
37
28
Қуатты
қаратопырақ
7,0
10,7
40
39
21
Қою қаракүлгін
топырақ
7,5
3,5
34
35
31
Қаракүлгін
топырақ
> 8,0
3,0
23
45
32
Бозтопырақ
< 8,5
1,5
21
41
38
264
8-қосымша
Топырақтың қарашірінділік жағдайының көрсеткіші
(Гришина және Орлов бойынша)
Көрсеткіш
Анықталу деңгейі
Шамасының шегі
Қарашірік
қабатындағы
қарашірінді мөлшері, %
Өте жоғары
Жоғары
Орта
Төмен
Өте төмен
> 10
6-10
4-6
2-4
< 2
0-20см
(0-100см)
қабаттардағы қарашірінді
қоры, т/га
Өте жоғары
Жоғары
Орта
Төмен
Өте төмен
> 200 (>600)
150-200
100-150 (200-400)
50-100 (100-200)
<50 (<100)
С:N қатынасы бойынша
қарашіріндінің
азотпен
қамтамасыз етілуі
Өте жоғары
Жоғары
Орта
Төмен
Өте төмен
< 5
5-8
8-11
11-14
>14
Органикалық
заттардың
гумификациялану деңгейі;
(С
гк
:С
общ
)х100%
Өте жоғары
Жоғары
Орта
Төмен
Өте төмен
>40
30-40
20-30
10-20
<10
Жер беткейінің тіктігіне байланысты топырақтың
шайылу деңгейі
Жер беті
Беткейдің тіктігі,
Градус
Топырақтың ықтимал шайылу деңгейі
Тегіс
Жайпақ
Ылди
Тіктеу
< 1
1-2
2-5
>5
Болмайды
Нашар, әлсіз білінеді
Орташа
Күшті (қарашірінді горизонты толық
жоғалған)
МАЗМ¥НЫ
Kipicne...................................................................................................................................3
I Бел1м. 1.1 Топырак гылымыньщ даму тарихы.........................................................5
1.11 Топырак туз1лу у д е р ю .............................................................................................36
1.111 Топырактын морфологиясы..................................................................................50
I.IV Топырак тузуий факторлар.................................................................................... 78
I.V Топырактын химиялык курамы............................................................................. 91
II Бел1м. II.I Топырактын коллоидты бел1п жэне онын cinipy кабшеттш п...100
11.11 Топырактыц cinipy каб1леттшп........................................................................ 104
11.111 Топырактагы Tipi белжтщ манызы...................................................................111
II.IV Топырак гумусы мен су турлер1.......................................................................124
III Бeлiм. III.I Топырак кунарлыгы........................................................................... 130
111.11 Топырактагы органикалык заттар ыдырауыньщ аэробты yAepierepi..... 152
IV BefliM. IV.I Орманды дала мен далалы аймакта калыптаскан топырактар. 165
IV.II Зонааралык (интразоналык) топырактар........................................................174
IV.Ill Ke6ip топырактар................................................................................................181
V Бел1м. К,азакстан Республикасы топырагына кыскаша сипаттама.
Топырак тYpлepi мен зоналары туралы TyciHiK......................................................187
V.I.К,азакстан топырак жамылгысынын жалпы сипаттамасы............................ 188
V.II Жаздык алкап топырактарындагы зоналык зандылыктардыц жергшюй
жагдайга байланысты езгеру сипагы........................................................................ 193
VI Бол1м. VI.I Каратопырактын шыгу Teri.............................................................. 204
VI.II Кдратопырактыц касиеттер1.............................................................................. 208
VII EeniM. Кургак дала мен шелейт топырактары................................................. 214
VII.I Шел далалар мен тау бектерлер1 топырактары...........................................218
VII.II Тузданган топырактар мен солодтар, олардын таралуы мен аумагы....222
VII.III Казакстан территориясындагы зонашаларга кыскаша сипаттама........229
VII,IV Таулы аймактардыц топырактары................................................................ 234
VIII Бел1м. Топырак эрозиясы жэне онымен курес шаралары........................... 237
Топырактану терминдершщ кыскаша сезд!г1.........................................................249
К,осымшалар................................................................................................................... 255
Эдебиеттер Ti3iMi...........................................................................................................263
265
10>50>
Достарыңызбен бөлісу: |