Қазақстандағы франчайзингке талдау
жүктеу/скачать 16.86 Kb.
|
|
Қазақстандағы франчайзингке талдау Қазақстанда франчайзинг туралы дамып келе жатқан маркетингтік әдістеме ретінде айтылады. ХХ ғасырдың басында мемлекет Орталық Азия елдері арасында осы форматты қолдану бойынша көшбасшы болды. Стратегия элементтерін негізінен бөлшек саудада шағын және орта кәсіпкерлер пайдаланады. Жаппай франчайзинг желілік бизнесте — фаст-фуд мейрамханаларының, дәріханалардың, брендтік тауарлар дүкендерінің ашылуында кездеседі. Қарапайым азаматтан " франчайзинг дегеніміз не?" Менің ойымша франчайзинг Қазақстан экономикасы үшін жаңа құбылыс болғанымен, дамыған елдерде ол ғасырдан астам уақыт бойы тұтынушыларға түрлі қызметтер көрсету құралы ретінде қолданылып келеді.Кешенді кәсіпкерлік ливднзия шарты рента, лизинг, мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты ретінде Азаматтық құқықтағы келісім-шарт институты болып табылады. Кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру кезінде, әсіресе оның бастапқы кезеңдерінде, кәсіпкерлер азаматтық айналымға қандай атпен қатысады. Бұл жағдайда компания атауын, коммерциялық құпияны және басқа да ерекше нысандарды қолданған дұрыс белгілі компанияның құқықтары, оның өнімдері әрдайым тұрақты бизнесі бар тұтынушылар тарапынан сұранысқа ие. Бұл кәсіпкер мен компания арасындағы кешенді кәсіпкерлік шартын жасасу мен іске асырудың арқасында мүмкін болады. Франчайзингтің көп қырлы сипаты мен өзектілігі ғалымдардың оған деген қызығушылығын арттырады. Қазақстан Республикасының заңнамасында "кешенді кәсіпкерлік лицензия" термині қолданылды, бірақ әлемнің көптеген елдерінде франчайзинг термині қолданылатындықтан, қазақстандық заң шығарушылар бұл терминді осы баптың атауында жақшаға көрсетіп, Қазақстан Республикасында кешенді кәсіпкерлік лицензия франчайзинг деп түсінілетінін атап өтті. Осылайша, әлемдік заңнамамен белгілі бір үйлесімділік жасалады. Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 896-бабының 1-тармағына сәйкес "кешенді кәсіпкерлік лицензия шарты бойынша бір Тарап (кешенді лицензиар) сыйақы үшін екінші Тарапқа (кешенді лицензиатқа), атап айтқанда, лицензиардың фирмалық атауын және қорғалатын коммерциялық ақпаратты, сондай-ақ айрықша құқықтардың басқа объектілерін пайдалану құқығын қамтитын айрықша құқықтар кешенін (лицензиялық кешен) беруге міндеттенеді шартта көзделген (тауар таңбасы, қызмет көрсету белгісі, патент және т. б.), кәсіпкерлік қызметте лицензиатты пайдалану үшін [4]. Франчайзингтің лицензиялық келісімдердің басқа түрлерінен ерекшелігі-ерекше лицензия беру кешенді кәсіпкерлік лицензия арқылы қамтамасыз етіледі. Оның тағы бір ерекшелігі-ол жеке зияткерлік меншік объектісіне құқықтар беру үшін бекітілмейді, бұл лицензиялық кешенге құқықтарды беруді білдіреді.Лицензиялық кешенді пайдалану құқығын алған Лицензиат оған кіретін құқықтарды өзінің мүддесі үшін ғана емес, лицензиардың мүддесі үшін де пайдалануға міндетті. Шартта көзделген мақсаттар мен көлемдерде лицензиардың бақылауымен жүзеге асырылған лицензиардың іс-әрекеттері тауарларды сату, қызметтер көрсету, Жұмыстарды орындау, белгілі бір аумақта өзінің монополиясын ұлғайту, өз өнімдерін өткізудің жаңа нарықтарын ашу саласында лицензиардың бизнесін дамытуға мүмкіндік туғызады. Мұның бәрі лицензиатқа берілген айрықша құқықтарды жүзеге асырудың арқасында мүмкін болады.Франчайзинг шарты кәсіпкерлік сипатқа ие. Осы Шарттың мақсаты халық тұтынатын тауарларды (тауарларды, көрсетілетін қызметтерді, жұмыстарды), тауарларды өндіру құралдарын (өндірістік) өндірудің бәсекеге қабілетті, жоғары технологиялық тәсілдерін тарату болып табылады. Кешенді кәсіпкерлік лицензия шартының мәні лицензиарға тиесілі айрықша құқықтар болып табылады. Азаматтық айналымға қатысушыларды, тауарларды, жұмыстар мен қызметтерді дараландыру құралдарынан басқа, лицензиялық кешеннің құрамына шығармашылық зияткерлік қызмет нәтижелеріне құқықтар кіруі мүмкін. Сондай-ақ, ол ерекше болғанына қарамастан, белгілі бір аумақтармен және уақыт кезеңдерімен шектелуі мүмкін. Қорытындылай келсем,кешенді кәсіпкерлік лицензия белгілі бір қызмет саласына қатысты берілуі мүмкін, мысалы, лицензиялардан алынған немесе пайдаланушы өндірген тауарларды сатуға ғана немесе лицензия лицензиатқа басқа коммерциялық қызметті (жұмыстарды орындау, қызметтер көрсету) жүзеге асыруға өкілеттік бере алады. Лицензия беру лицензиатқа берілген құқықтарды жүзеге асырудың нақты мүмкіндігін беру қажеттілігін білдіреді. Осылайша, Франчайзинг шартының оны басқа шарттардан ажыратуға мүмкіндік беретін бірқатар ерекшеліктері бар. Барлық осы ерекшеліктер Шарттың нысанасын құрайтын айрықша құқықтардың негізгі ерекшеліктерінен туындайды. Франчайзинг шарты бойынша сыртқы қатынастар (тауарларды сату, қызметтер көрсету, лицензия бойынша жұмыстарды орындау бойынша тұтынушылармен туындайтын қатынастар) осы айрықша құқықтар объектілерін пайдаланудың мәнін ашады. жүктеу/скачать 16.86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|