Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры жарналардың дифференциалды мөлшерлемелерін есептеу және методологиясы бөлімі

Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры

2013 ж. 2 тоқсандық ақпараттық шолу

1. 
   Жеке тұлғалардың депозиттер нарығының тенденциясына шолу
   

Жиынтық депозиттік қоржын құрылымының негізгі бөлігін жалпы үлесі 87,2% немесе 3,2 трлн. теңгені құрайтын тоқсандық өсімі 2,5% болатын мерзімді салымдар құрайды. Одан кейінгі орында жиынтық депозиттер сомасының 11,9%-ін немесе 432,7 млрд. теңгені құрайтын ағымдық және карт-шоттардағы қалдықтар сомасы болып табылады және тоқсан бойынша оның мөлшері 8,8%-ке өсті. Сондай-ақ тоқсан ішінде 1,1%-ке өскен талап етілгенге дейінгі салымдар жеке тұлғалар депозиттері қоржынының 0,9%-ін немесе 33,6 млрд. теңгені құрайды (1 сурет).

Өткен жылдағыдай депозиттік қоржынның өсуі негізінен 15 млн. теңгеден жоғары үлкен мөлшердегі мерзімді салымдардың өсуіне байланысты, олар 36,1 млрд. теңгеге өсті, ал сомасы 1,6 трлн. теңге деңгейінде. Одан кейінгі орында өсімі 35,0 млрд. теңгені құрайтын ағымдық және карт-шоттардағы қалдықтар және жалпы өсімі 26,5 млрд. теңгені құрайтын 5 млн. теңгеге дейінгі шағын мерзімді салымдар.

Сондай-ақ айта кететін болсақ, барлық банк жүйесінің жеке тұлғалар депозиттерінің 6,0%-і немесе 219,6 млрд. теңге банктік басқарушы қызметкерлер мен 5% және одан жоғары акцияларға ие акционерлер мен олардың жақын туыстарына тиесілі. Есептік тоқсан ішінде мұндай депозиттер сомасы 21,8 млрд. теңгеге өсті.

Екінші деңгейлі банктердегі жеке тұлғалардың депозиттері бойынша Қор өтеуге қажетті кепіл берілетін өтемақының жиынтық мөлшері 2013 жылдың 1 шілдесіндегі жағдай бойынша 1,73 трлн. теңгеге жетті. Ал есептік тоқсандағы Қордың арнайы резерві 222,7 млрд. теңгені (уставтық капиталдың 50%-ін қоса есептегенде) немесе кепіл берілетін жиынтық соманың 12,9%-ін және жалпы депозиттер сомасының 6,1%-ін құрайды.

Есептік тоқсанның жалпы қорытындысы бойынша басқы қаржылық көрсеткіштерге негізделген және сәйкесінше тоқсандық жарналарымен бес жүйеленген топтарды - «A», «B», «C», «D» және «E» - анықтайтын «БАТА» міндетті күнтізбелік сараланған жарна мөлшерін есептеу жүйесіне сәйкес, банктердің басым бөлігі 0,19% тоқсандық жарналы «D» (8 банк) және 0,11% тоқсандық жарналы «C» (16 банк) топтарына жатады. Тоқсан ішінде төрт банк-қатысушы өзінің көрсеткіштерін жақсартып, жарна мөлшері аздау топқа көшті, сонымен бірге үш банк-қатысушының позициясы нашарлап жарна мөлшері жоғары топқа көшті.

1 тамыздағы жағдай бойынша Қор төлеген кепілдік берілген өтемақынының жиынтық сомасы Наурыз Банкі бойынша 679,5 млн., ал Валют-Транзит Банкі бойынша 13,9 млрд. теңгені құрады. Қордың Наурыз Банкінің ликвидациялық комиссиясынан кепілдік берілген өтемақыны төлеу сомасы бойынша талаптарын қанағаттандыру барысында алынған сома мөлшері 679,4 млн. теңге немесе ликвидациялық коммиссиясына қойылған барлық талап сомасының 88,01%-і, ал Валют-Транзит Банкі бойынша 7,56 млрд. теңге немесе Қордың ликвидациялық коммиссиясына қойылған талап сомасының 53,3%-і өндірілді.

2013 жылдың 1 шілдесіне сәйкес