«Қазақстанның ежелгі заман тарихы» пәні бойынша

Семей

Құрастырған ______ «02»___09_____2014 г. А.Исин

“Қазақстан тарихы” кафедрасының профессоры, т.ғ.к.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1. Қазақстан тарихы кафедрасында
Хаттама «04» ___09___ 2014 ж. №1
Кафедра меңгерушісі __________ Н.А. Мухаметжанова
2.2 Экономика, құқық және гуманитарлық ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросында

Хаттама «09» ____09___ 2014 ж. № 1

3 БЕКІТІЛДІ

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында мақұлданды және басылымға ұсынылды.

Хаттама «11» ___09___ 2014 ж. №1

Оқу-әдістемелік кеңестің төрайымы ___________ Г.К.Искакова
4. Алғашқы рет енгізілді

(« » ____________ 20 __ж. №__ басылымның орнына)

2 Пән мазмұны, сабақ түрлері бойынша сағаттардың бөлінуі

3 Пәнді оқытудағы әдістемелік нұсқаулар

4 Курс форматы

5 Курс саясаты

6 Бағалардың қойылу саясаты

7 Әдебиеттер

1 ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР
1.1 Оқытушы мен пән туралы жалпы мәліметтер

Лектордың аты-жөні Исин Амантай Исаұлы-профессор

Кафедра – Қазақстан тарихы

Байланыс мәліметтері: 36-02-25

Мекен-жайы: Глинки көшесі, 20А ауд.1006

Сабақ өткізетін орны- кестеге сай

Пән бойынша кредит саны – 3
1.2 Пәннің қысқаша мазмұны

Қазақстанның ежелгі заман тарихы ғылымы ең көне замандардан орта ғасырлдарға дейінгі аралықты танып білуге және ғылыми тұрғыдан түсінуге көмектеседі. Пәннің Қазақстан тарихын толыққанды қарастырудан алатын орны зор екнін ескеру қажет. Археологиялық деректемелер еліміздің тарихын қатысты жазбаша деректерді едәуір дәрежеде толықтыра алатындығы анық.

Студенттер ежелгі замандардағы сақтар мен савромат, сарматтардың, ғұндар, үйсіндер мен қаңғұйлардың шаруашылығы, тұрмыс – тіршілігі, қоғамдық өмірі, мәдениеті, саяси өмірі туралы түсініктер алады. Әсіресе, Қазақстан жеріндегі сақтардың Ахэменидтер патшалығымен, Алдыңғы Азиядағы мемлекеттерімен байланыстары, ғұндар, қаңғұйлар мен үйсіндердің Хань патшалығымен сол сияқты, сарматтардың көне гректер және римдіктермен байланыстары, бай саяси тарихы мол қарастырылады.
1.3 Пәннің негізгі мақсаты:

Қазақстанның ежелгі заман тарихы пәнін оқытудың басты мақсаты – археологиялық және жазба деректердің негізінде арғы дәуірлердегі адамзаттың дамуын қазақстандық деректемелер арқылы көрсету. Археологиялық мәдениеттермен таныстыру. Көне Қазақстан тарихы зерттеу әдістерін қарастыру.

Курстың мақсаты – Қазақстанның ежелгі заман тарихы пәнін оқытудың басты мақсаты - археологиялық және жазба деректердің негізінде арғы дәуірлердегі адамзаттың дамуын қазақстандық деректемелер арқылы көрсету. Археологиялық мәдениеттермен таныстыру. Көне Қазақстан тарихы зерттеу әдістерін қарастыру.
1.4 Пәннің негізгі міндеттері:

Жоғары мектеп талаптарына сай Қазақстанның ежелгі заман тарихының негізі мәселелерін игеру. Пәннің құрылымы мен тақырыптарын айқындау. Жеке тарих ғылымдары – тарихнама, дерекнама, археология, этнология, өлкетану және басқа тарих және жаратылыстану ғылымдарымен байланыстыра, пәннің тану ерекшелігін және оның адамзат тарихындағы орнын анықтау. Студенттерді ғылыми тілді меңгеруге үйрену, ғылымның іргелі ойларын игеруге дайындау.

- Жазбаша жұмыстарды (конспект, аннотация, реферат, баяндама, эссе) жаза білу және оларды дұрыс рәсімдей білуге дағдылану;

- Семинарларға дайындалу барысында қолда бар ғылыми әдебиетке өз бетінше сын көзбен талдау жасай білу;

- тарихи деректерді жіктеп, талдай білу;

- картаны жақсы бағдарлауға дағдылану және оны ауызша жауап беруде пайдалана білу;

- тарихи білімнің теоритикалық, қолданбалы және бағалылық аспектілерін көрсете білу, оларды күнделікті, сондай-ақ кәсіби өмірде практикалық шешімдерді негіздеуде қолдана білу;

Студентке берілген ақпаратты меңгеру, салыстыру, теориялық білімдерін жетілдіру үшін археология, энтология, Қазақстан тарихының тарихнамасын, Қазақстан тарихының деректемсін курсын меңгеруі қажет.

Курсты оқу барысында келесі пәндер бойынша білімін жетілдіреді: археология, этнология, Қазақстан тарихының тарихнамасын, Қазақстан тарихының деректемесі, өлкетану, нумизматика, эпиграфика, геодезия, палеоботаника, палеоклиматология, палеозоология, полинология, геодезия, картография.

Барлық тапсырмаларды көрсетілген уақытында өткізу қажет. Барлық тапсырмаларды қабылдап алу емтиханға 7 күн қалғанда аяқталады. Барлық тапсырманы өткізбеген студент емтиханға кіргізілмейді. Жұмысты кеш тапсырсаңыз: қосымша тапсырма беру арқылы жұмыс көлемін ұлғайтылады; Емтиханға келмесеңіз: орынды себеп болса, бұрынғы орындалған жұмыстарыңыз есепке алынады; орынсыз себеп болса, тапсырманы орындауыңыз қажет және осы мәселеге қатысты университет саясаты есепке алынады. Әрбір тақырыпты қайталау және өтеу міндетті. Өтілген материалды меңгеру деңгейі тест арқылы тексеріледі. Тест алдын ала ескертілмей өткізіледі. Аудиториялық сабақтарды босатпау, кешікпеу міндетті. Себепсіз сабақтан қалсаңыз: қосымша шығармашылылық жұмыс беріледі (реферат, көркем мәтінге талдау, хабарламалар даярлау, аннатация жазу, әдебиеттермен жұмыс, ауызша журнал әзірлеу т.б.); Сабаққа екі рет кешігу бір рет сабақ босатылғанға теңгеріледі.

Аудиториялық уақытқа кіретіндер: дәрістер, оқылған материалдарды пікір алмасу, әртүрлі материалдарды және кейстерді талдау. Әрбір сабаққа студенттер жоспардағы негізгі және қосымша әдебиеттер тізіміне сәйкес дайындалуы тиіс (негізгі бөлімдер мен тараулар әрбір сабаққа анықталып отырады). Бақылау жұмысқа қатыспаған және кешіккен суденттер ешқандай балл алмайды.

Әрбір сабақтын бас кезінде шағын бақылау жұмысы жүргізіледі, ол өткен дәрісте қарастырылған негізгі ұғымдарға қатысты 5 ашық сұрақтан не болмаса дұрыс/ дұрыс емес типтес сұрақтардан тұрады. Студенттердің барлығы 5 бақылау жұмысын орындайды. Әрбір бақылаудың ең көп шегі 10 балл (2 балл * 5 сұрақ 10 балл)

5 КУРС САЯСАТЫ

Негізгі ұғымдар әрбір дәріс барысында түсіндіріледі. Сабақтарға қатысу және негізгі ұғымдарды, анықтамаларымен, түсініктерімен жазу студенттердің міндеті. Егер студенттер белгілі бір себептермен сабаққа қатыспаса, дәрісті ол топтағы басқа бір студенттер алуы керек. Ал оқытушы дәрісті сабақттан тысқары уақытта студенттерге беруге тиіс емес (қандай себеп-салдары болса да). Әрбір сабақта студенттер қаралатын материалдарды талқылауға белсенділікпен қатысуы керек. Оның белсенділігі жауап беру сапасы негізінде бағаланады. Жеке жауап беру мен топ құрамында сөз сөйлей қарастырылады.

5 аптада әрбір студенттерге талдау үшін жеке кейс ұсынылады. Оны жоспарға сәйкес талдап, жазбаша түрде оқудың 7 аптасында тапсыруға міндетті (талдау жоспары әрбір кейсте беріледі). Емтихан: қорытынды емтихан билет бойынша өткізіледі.
6 «ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЕЖЕЛГІ ЗАМАН ТАРИХЫ» пәні бойынша балл көрсеткіштері

Кесте 2

№	Тапсырма	Оқыту факторы	Балл саны
1 апта	Қазақстанның ежелгі заман тарихының деректемелері	конспект	15
2 апта	Қазақстанның ежелгі заман тарихының тарихнамасы	конспект	15
3 апта	Қазақстандағы төменгі ертетас	кесте жасау	15
4 апта	Қазақстандағы жоғарғы ертетас	эссе жазу	15
5 апта	Қазақстандағы ортатас	салыстырмалы талдау	15
6 апта	Қазақстандағы жаңатас	конспект	15
8 апта	Қазақстандағы қола дәуірі	кесте жасау	15
9 апта	Қазақстандағы қола ғасыры өнері	логикалық схема жасау	15
10 апта	Ерте және орта қола кезеңдеріндегі Қазақстан	хабарлама	15
11 апта	Сақ тайпалары	конспект	15
12 апта	Ғұн патшалығының құрылуы	салыстырмалы талдау	15
13 апта	Көне үйсіндер мемлекеті	салыстырмалы талдау	15
14 апта	Қаңғұйлар	салыстырмалы талдау	20

«ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЕЖЕЛГІ ЗАМАН ТАРИХЫ» пәні бойынша баллдардың қойылу жүйесі

Кесте 2

Апта	Бақылау түрі	Барлық балл	Ескертулер
1	2	3	4
	Барлық дәрісханалық сабақтарға қатысу 1 және 7 апта аралығы	30
1	Дәріс Семинар сабақтары СРО	-
2	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 20
3	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 20 50
4	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 20
5	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 20
6	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 20 50
7	Дәріс Семинар сабақтары СРО Аралық бақылау	- 70
1 және 7 апта аралығындағы оқытудың балл нәтижесі		300
	Барлық дәрісханалық сабақтарға қатысу 8 және 15 апта аралығы	30
8	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 10
9	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 20
10	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 20 45
11	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 20
12	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 10
13	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 10
14	Дәріс Семинар сабақтары СРО	- 10 55
15	Аралық бақылау жұмысы	70
8 және 15 апта аралығындағы оқытудың балл нәтижесі		300
Емтиханның балл қорытындысы		400
Академиялық аралықтағы балл қорытыныдысы		1000

7 ӘДЕБИЕТ:
7.1.Әдебиеттер тізімі:

Негізгі әдебиеттер

1. Гумилев Л. Тысячелетие вокруг Каспия. М., 1993.

2. Гумилев Л.Н. Хунну М., 1960. 2-е изд.: 1993.

3. Гумилев Л. Хунны в Китае. М., 1993.

4. Гумилев Л.Хұндар. Хұндар Қытайда. А., 1998.

5. Акишев А. Искусство и мифология саков. Алматы, 1984.

6. Акишев К.А. Курган Иссык. М., 1978.

7. Историки античности. Т.1-2. М.,1989.

8.Историки Греции. М., 1983.

9. Қазақ ССР тарихы. 1 том А., 1980.

10. Қазақстан тарихы. 2 томдық, 1 томдық, 1 том, А., 1957.

11. Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін). Төрт /бес/ томдық. 1 том А., 1996.

12. Медоев А.Г. Геохронология палеолита Казахстана А., 1982.

13. Медоев А.Г. Грвюры на скалах. Алматы, 1979.

14. Нұрғалымова Г. Шығыс қазақстанның көне мәдениеті. А., 2002.

15. Өмірбекова М. Скифтер мен сақтар мәдениеті. А., 2003.

16. Салғарин Қ. Қазақтың қилы тарихы А., 1982.

17. Самашев З., базарбаева Г., Жумабекова Г., Сунгатай С. Берел А., 2000

18. Атабаев Қ. Қазақстан тарихының деректанулық негіздері. А., 2002.

19. Алпысбаев Х. Памятники нижнего палеолита Южного Казахстана А., 1979.

20. Байпаков К.М. Древние города Казахстана. Алматы, 2005.

21. Байпақов Қ.М. қазақстанның ежелгі қалалары. Алматы, 2005.

22. Байпаков К.М. Средневековая культура Южного Казахстана и Семиречья А., 1986.

23. Байпаков К.М., Нұржанов А., Ұлы Жібек жолы және ортағасырлық Қазақстан А., 1992.

24. Байпаков К.М., Ерзакович Л.Б. Древние города Казахстана А., 1971.

25. Байбатша Ә. Қазақ даласының ежелгі тарихы. А., 1998.

26. Бернштам А.Н. Очерки истории гуннов Л., 1951.

27. Бартольд В.В. Двенадцать лекций по истории турецких народов Средней Азии Соч. Т.5, М.,1972.

28. Кузьмина Е. Древнейшие скотоводы от Урала до Тянь-Шаня. Фрунзе, 1983.

29. Қожабекұлы Б. Тарихи таным: ежелгі халықтар, тайпалар, рулар, жер жұтқан қалалар. А., 1994.

30 Кляшторный С.Г., Султанов Т.И. Казахстан: летопись трех тысячелетий А., 1992.

31. Маргулан А. Бегазы-Дандыбаевская культура Центарльно Казахстана. Алматы, 1979. 2-е изд.: 2000
Қосымша әдебиеттер:

1. Агапов Л., Кадырбаев М. Сокровища древнего Казахстана А., 1979.

2. Акишев К.А., Кушаев Г.А. Древняя культура саков и усуней долины реки Или А.А., 1963.

3. Акишев К.А., Байпаков К.М., Ерзакович А.Б., Древний Отрар

(Топография, стратография, перспективы) А.А., 1972.

4. Ақынжақов М. Қазақтың тегі туралы. А., 1957.

5. Ақышев К. Ертедегі ескерткіштер елесі. А., 1976.

6. Асфендияров С. История Казахстана А., 1993.

7. Атабаев Қ. Қазақстан тарихының деректанулық негіздері А., 2002.,

8. Алпыспаев Х. Памятники нижнего палеолита Южного Казахстана. А., 1979.

9. Байпаков К.М. Древние города Казахстана. Алматы, 2005

10. Байпақов К.М. Қазақстанның ежелгі қалалары. Алматы, 2005.

11. Байпаков К.М. Средневековая культура Южного Казахстана и Семиречья А., 1986.

12. Байпаков К.М., Нұржанов А., Ұлы Жібек жолы және ортағысрлық Қазақстан А., 1992.

13. Байпаков К.М., Ерзакович Л.Б.Древние города Казахстана и Семиречья А., 1986.

14. Байпаков К.М. Нұржанов Ұлы Жібек жолы және ортағасырлық қазақстан А., 1992.

15. Байпаков К.М., Ерзакович Л.Б., Древние города Казахстана А., 1971

16. Байбатша Ә.Қазақ даласының ежелгі тарихы. А., 1998.

17. Бернштам А.Н. Очерки истории гуннов Л., 1951.

18. Бартольд В.В. Двенадцать лекций по истории турецких народов Средней Азии Соч. Т. 5, М., 1972.

19. Взаимодействие кочевых культур и древних цивилизаций. М., 1989.

20. Восточный Туркестан в древности и раннем средневековье М., 1988

21. Геродот. История. М., 1979.

22. Дунху. Гаучы. А., 1999

23. Ежелгі мәдениет куәләрі. А., 1967.

24. Есмағамбетов. Көне Қазақстанды көргендер. А., 1979.

25. Жұртбай Т.Дулыға. А., 1993.

26. Қазақстан тарихы. (Очерктер). А., 1994.

27. Қазақстанның көне алтыны. Древнее золото Казахстана. А., 1983.

28. Қазақтың көне тарихы А., 1993.

29. Қозыбаев М.К. Историческая наука Казахстана на современном этапе развития А., 1991.

30. Кузьмина Е. Древнейшие скотоводы от Урала до Тянь-Шаня. Фрунзе, 1983.

31. Қожабекұлы Б. Тарихи таным: ежелгі халықтар, тайпалар, рулар, жер жұтқан қалалар. А., 1994.

32. Кляшторный С.Г., Султанов Т.И. Казахстан: летопись трех тысячелетий А., 1992.

33. Маргулан А. Бегазы-Дандыбаевская культура Центрального Казахстана. Алматы, 1979. 2-е изд.: 2000.

34. Маргулан А., Акишев К., Кадырбаев М., Оразбаев А. Древняя культура Центрального Казахстана. А., 1966.

35. Материалы по истории сюнну М., 1968, 1973.

36. Сиуңну. А., 1998.

37. Страбон. География. М., 1964. 2-е изд.: 1989.

38. Сыма Цянь. Ши цзи (исторические записки). М., 1972. Т.1