БАҒдарламасы 6 9 сыныптар Астана 2010 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 09.07.2010 жылғы №367 бұйрығымен бекітілген

Жалпы білім беретін мектептің 6-9 сыныптарына арналған «Дүние жүзі тарихы» оқу бағдарламасы.– Астана, 2010. – Астана, 2010. –34 б.

© Ы.Алтынсарин атындағы

Ұлттық білім беру академиясы, 2010

Тәуелсіз Қазақстан Республикасының мүддесі тұрғысынан қарасақ қазіргі кезде біздің еліміз жан- жақты байланыс жасап отырған әлем елдері мен халықтарының тарихымен жастарды таныстырудың аса қажеттігі баршаға түсінікті.

Дүние жүзі тарихы жас ұрпақтың жеке адам ретінде қалыптасуына, өзінің жеке тарихи түп тамырын түсіне- білуіне, тұрмыстық, алуан түрлі моральдық адамгершілік мәселелерін дұрыс шеше білуіне көмектеседі

Тарих оқу пәнінің негізгі нысаны — адамзаттың жүріп өткен табиғи және әлеуметтік даму жолы (адам — табиғат — қоғам). Ол оқушыларды адамзат тарихының ең ежелгі дәуірінен осы күнге адамзат тарихының аса маңызды құбылыстарымен, оқиғаларымен таныстырады.

Оқушылардың жас ерекшеліктері мен дайындық дәрежесі ескеріле отырып, білім беру, тәрбиелеу, дамытушылық жағынан ең маңызды деректер, оқиғалар, құбылыстар, тарихи үрдістер, тарихи-ғылыми ұғымдар іріктеліп алынады. Бұл тарихи объектілер адамзаттың кез келген қоғамының қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық және мәдениет сияқты маңызды салаларын қамтитын болғандықтан оқушыларға адамзат қоғамының тарихын толық түсінуге мүмкіндік береді.

Мақсаты - жас ұрпақты әлеуметтік белсенділікке, адамзат басынан кешірген аса елеулі тарихи оқиғалармен, ол жинақтаған бағалы құндылықтармен таныстыра отырып, жауапкершілікке, тиянақтылыққа, әлем халықтарының тарихы мен мәдениетін сүюге тәрбиелеу болып табылады

«Дүние жүзі тарихы» пәні бойынша төмендегідей міндеттерді жүзеге асыру көзделеді:

• 
  оқушыларға адамзат қоғамының ежелгі заманнан бүгінгі күнге дейінгі даму тарихы туралы жүйелі білім негіздерін бере отырып, олардың ғылыми көзқарасын қалыптастыру;
  
• 
  дүниежүзі халықтарының тарихын тығыз байланыста қарастыра отырып, оқушыларды халықтар арасындағы өзара түсінушілік, бір- біріне деген жақындық идеясына тәрбиелеу;
  
• 
  тарихи үрдістің көп қырлылығын, көп түрлілігін көрсете отырып, оқушыларды дүниежүзілік тарихи дамудың балама мүмкіндіктері барын түсінуге, соған қарай тарих ғылымын шығармашылықпен қарауға үйрету;
  
• 
  оқушылардың дүниежүзілік мәдениетке, жеке халықтардың және отанымыздың рухани байлығын құрметпен қарауға дайындау;
  
• 
  оқушыларды бейбітшілік пен ынтымақтастық рухында тәрбиелеу, олардың бойында шовинизмге, ұлтшылдыққа, нәсілшілдікке, соғысқұмарлыққа қарсылық сезімін сіңіру, адамзат прогресінің маңызды мәселелерін шешуге өзіндік үлес қосуға тәрбиелеу;
  
• 
  тарихи материалды дұрыс іріктеп, сапалы оқыту арқылы оқушыларды ізгіліккке,саналылыққа, адамгершілікке, имандылыққа, еңбеке сүйгіштікке, олардың жоғары эстетикалық талғамын қалыптастыру;
  
• 
  оқушылар бойында қоршаған орта мен табиғатқа ұқыптылықпен қарап, қорғау сезімін қалыптастыру;
  
• 
  оқушылардың тарихи білімді шығармашылықпен қолдану, тарихи деректермен жұмыс істеу, тарихи оқиғалар мен құбылыстарды салыстырамалы талдау негізінде ой елегінен өткізе білу дағдыларын қалыптастыру;
  
• 
  Отаны мен халқы алдындағы жаупкершілігін сезінетін жас ұрпақтың азаматтық ұстанымын қалыптастыру
  

Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының типтік оқу жоспарына сәйкес «Дүние жүзі тарихы» оқу пәні бойынша оқу жүктемесі:

7 сыныпта аптасына – 1,5 сағат, оқу жылында 51 сағат;

8 сыныпта аптасына – 1,5 сағат, оқу жылында 51 сағатты;

9 сыныпта аптасына – 1,5 сағат, оқу жылында 51 сағатты құрайды.

Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға міндетті орта білім беру стандартындағы базалық білім мазмұны аясында мектептің мүмкіндігін және оқушылар мен ата-аналардың талап-тілектерін ескере отырып, таңдау тақырыптары ұсынылады. Мысалы, «Динозаврлар әлемі», «Саяхатшылар естеліктерінен: рулар өмірі», «Алғашқы діни түсініктер», «Африкадағы көшпелілер», «Ит жеккендер елінде», «Аралдардағы тайпалар», «Жазу қалай пайда болған?», «Алғашқы баспаналар», «Біздің арғы ата-бабаларымыз», «Қазақтардағы рулық құрылыс сарқыншақтары», «Әлемнің ежелгі дүниедегі жеті кереметі», «Орталық Азиядағы ежелгі мемлекеттер», «Қытай өнертапқыштары», «Еуропалық қайта өрлеу», «Капитал билеген әлемде», «Өнеркәсіп тарихынан», «Халықаралық сауда жолдары», «Қазіргі алып құрылыстар».

(барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағат)

(барлығы 51 сағат, аптасына 1,5 сағат)

Орта ғасырлар ұғымы және оның мағынасы. Ортағасырлар кезеңдері. Орта ғасырларда дүние жүзінде мемлекеттердің құрылуы. Хронологиясы. Еуропаның, Азияның және дүниенің басқа бөліктеріндегі ортағасырлық мемлекеттер.

провинциялар. Император билігі және империяны басқару жүйесі. Юстиниан және оның зандары. Славяндардың, арабтардың империя территориясын басып алуы және олардың орнығуы.

III Ричард. Бір орталыққа бағынған күшті мемлекеттің орнығуы. Тюдорлар әулеті. Ағылшын парламенті.

Шіркеу және дін қызметкерлері. Шіркеудің бөлінуі. Христиан қоғамындағы папалардың рөлі. Епископтар мен архиепископтар. Шіркеудің ғылымның дамуына кері әсері. Шіркеу үйінің мақсаты мен символдары. Крест жорықтары. Крест жорықтарының шығу себептері. Шіркеу — шы-ғысқа жорықтың ең негізгі ұйымдастырушысы мен дем берушісі. Кедейлердің Шығысқа жорығы. Кейінгі крест жорықтары. Крест жорықтарының салдары.

Мәдениеттің дамуындағы ерекшеліктер. Буддизм. Индуизм. Ислам. Әдебиет. "Бабырнама" — түркі тілдес халықтардың ортақ мұрасы. Үнді халықтарының билері мен әндері. Ғылым мен өнер. Мате­матика. Астрономия. Медицина. Өсімдіктану. Үнді сәулет өнеріндегі әртүрлілік. Мүсін өнері. Храмдар мен кесенелердің салынуы. Аджант храмы. Тәж-Махал кесенесі.