Бағдарламасы Павлодар студенттерге арналған пән бағдарламасының бекіту парағы



жүктеу/скачать 256.21 Kb.
Дата09.07.2016
өлшемі256.21 Kb.
#187683
түріБағдарламасы

студенттеріне арналған бағдарламасы


Ф СО ПГУ 7.18.2/07



Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
С.Торайгыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Генетика және биотехнология кафедрасы


“Генетика” пәні бойынша

050607 “Биология” мамандығының студенттеріне арналған

бағдарламасы



Павлодар




студенттерге арналған

пән бағдарламасының

бекіту парағы




Ф СО ПГУ 7.18.2/11

БЕКІТЕМІН

БХФ деканы

_________К.У. Базарбеков

«___»__________2008ж.


Құрастырушы: аға оқытушы Жагипарова М.Е.
Генетика және биотехнология кафедрасы
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ
Генетика пәні бойынша
050607 Биология мамандығының студенттеріне арналған
Бағдарлама оқу жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленіп,

«29» 08. 2007ж бекітілген


Кафедра мәжілісінде ұсынылған 25.04.2008 ж, протокол № 9

Кафедра меңгерушісі ___________________ Бексеитов Т.К.

Биология - химия факультетінің оқу - әдістемелік кеңесімен мақұлданған

26.05.2008ж, протокол №9

ОӘК төрайымы__________________ Жапарғазинова К.Х.
КЕЛІСІЛДІ
Кафедра меңгерушісі____________Исимбеков Ж.М. «___»__________2007ж.
Оқытушы туралы дерек:

Генетика және биотехнология кафедрасы

Биология химия факультеті

Жагипарова М.Е. – “Генетика және биотехнология” кафедрасының аға оқытушысы



Қабылдау уақыты: бейсенбі – 17.00-18.00, 519 бөлме
Пән туралы дерек: “Генетика” пәні 5 семестрде оқытылады, пәннің оқытылатын мерзімі 15 жұма, жалпы көлемі – 135 сағат, аудиториялық сағат – 52,5 сағат, сөж-дің сағаты – 90. Курс емтиханмен аяқталады.

Пререквизиттер:



  • Генетика

  • Биохимия

  • Молекулалық генетика.

Курстың мақсаты мен міндеттері:

«Генетика» курсының бағдарламасы «Биология» мамандығы бойынша кредитті технология негізінде студенттерді дайындайтын университеттер үшін арналған. Генетика ғылымы биологиялық ғылымдардың ішінде тірі ағзалардың өзгергіштік және тұқымқуалаушылық қасиеттерін зерттейді. Тұқым қуалаушылық дегеніміз тірі ағзалардың қасиеттерін, белгілерін өздеріне ғана тән биосинтезді зат алмасуды ұрпақтан ұрпаққа беріп қайтарап отыруы. Ал өзгергіштік дегеніміз ұрпақтың ата тегінің айнымайтын көшірмесі болмау, ол бір тұқымдас ұрпақтан арасындағы, ұрпақпен ата тегінің арасында тұқым қуу арқылы немесе қоршаған ортаның әсерінен пайда болатан өзгерістер. Тұқым қуалаушылықтың және өзгергіштіктің универсалдық зандары кез келген ағзалар үшін әділ және генетика ғылымын біріктіруші ғылым ретінде барлық биологиялық ғылымдар жүйесінде қолданылады.

Студент нені білу керек:

Негізгі генетикалықтүсініктерді, тұқымқұалаушылық пен өзгергіштіктің материалдық негізін, белгілердің тұқым құалау негізін, генетикалықталдаудың негізін, тұқымқұалаушылықтың хромосомалық теориясын, генетиканың қазіргі кездегі жағдаын, ағзалардың мәселелерінің тұқымқұалаушылығы мен өзгергіштігін меңгеру мүмкіншіліктері.


Студент нені істей білуі керек: генетикалық есептерді шығаруды, эксперименттерді сауатты жүргізіп және одан алған нәтижелерді дұрыс талқылауды.

Әдебиеттер:

Негізгі әдебиет:

        1. Алиханян С.И., Акифьев А.П., Чернин Л.С. Общая генетика. М.: Высшая школа, 1995.

        2. Айала Ф., Кайгер Дж. Современная генетика в 3-х томах, Мир, 1988 г.

        3. Берсімбаев Р.І., Мұхамбетжанов К.К. Генетика. Алматы, Қақаз университеті, 2002.

        4. Гершензон С.М. Основы современоой генетики. 2-е изд. Перераб. и доп.. М.: наука, 1996.

        5. Лобашев М.Е. Генетика, 2-е изд. Л.: Изд-во ЛГУ, 1969 г.

        6. Лобашев М.Е., Ватти К.В., Тихомирова М.М. – Генетика және селекция негіздері. Алматы, Мектеп, 1985.

7. Стамбеков С.Ж. – Жалпы генетика. Алматы, Ана тілі, 1993

Қосымша әдебиет:

8. Берсімбаев Р.Л.,Тажин О.Т. т.б. Жалпы және генетика терминдерінің орысша қазақша сөздігі.Алматы:Қазақ университеті,1997.



9. Фогель Ф., Мотульски А. Генетика человека. В 3-х томах (пер. С англ.), М.: Мир, 1990




Тақырыптық жоспар


Ф СО ПГУ 7.18.1/14




№ п/п

Дәрістер мен семинар,өздік жұмыстар тақырыптары.

Сағаттар саны

Дәрiстер

Зерт.жұмыс

Тәжирибелік

Өздік жұмыс

1.

Кiрiспе. Генетика пәні

2

1

1

7,5

2.

Тұқым қуалаушылықтың материалдық негiздерi

2

1

1

7,5

3

Белгілердің тұқымқұалаушылығының негізгі заңдылықтары мен тұқымқұалаушылық принциптері

2

1

1

7,5

4

Моногибридтік және полигибридтік будандастырулар

2

1

1

7,5

5

Жыныс генетикасы және жыныспен белгілердің қуалауы

2

1

1

7,5

6

Тіркесе тұқымқуалау және кроссинговер

2

1

1

7,5

7

Хромосомадан тыс қуалау

2

1

1

7,5

8

Генетикалық материалдың өзгергіштігі

2

1

1

7,5

9

Даму генетикасы

2

1

1

7,5

10

Популяциялар генетикасы және эволюцияның генетикалық негіздері

2

2

2

7,5

11

Адам генетикасы

1

2

2

7,5

12

Селекцияның генетикалық негіздері

1,5

2

2

7,5

Жалпы:

22,5

15

15

90



Зертханалық сабақтар мазмұны.

Тақырып 1. Кіріспе. Генетика ғылымының зерттеу бағыттары, тарихы және даму кезеңдері. Генетика практиға маңызы. Негізгі генетикалық түсініктер: ген, белгі, гомо-, геми-, және гетерозиготалық, генотип, фенотип, доминанттылық және рецессивтілік.

Тақырып 2. Тұқым қуалаушылықтың материалдық негiздерi. Жасуша – тұқымқуалаушылық пен өзін-өзі өндірудің негізі. Тұқымқуалаушылықтың цитологиялық негіздері. Кариотип. Тұқымқуалаушылықтың молекулалық негіздері.

Тақырып 3. Белгілердің тұқымқұалаушылығының негізгі заңдылықтары мен тұқымқұалаушылық принциптері. Гибридологиялық әдіс генетикалық талдаудың негізі екендігі. Генетикалық символика. Будандастыру типтері.

Тақырып 4. Моногибридтік және полигибридтік будандастырулар. Моногибридтік будандастыруда Мендель тұқым қуалау заңдылықтары: гибридтердің бірінші ұрпағының біркелкілігі, екінші ұрпақта ажырауы. Дигибридтік будандастырудағы тұқымқуалау.

Тақырып 5. Жыныс генетикасы және жыныспен белгілердің қуалауы. Жынысты анықтау және жыныспен тіркесе тққымқуалау хромосомалары, гомо- және гетерогаметалы жыныс.

Тақырып 6. Тіркесе тұқымқуалау және кроссинговер. Тіркесе тұқым қуалау құбылысының ашылуы. Кроссинговер.

Тақырып 7. Хромосомадан тыс қуалау. Хромосомадан тыс тұқым қуалау заңдылықтары, хромосомалық тұқым қуалаудың өзгешелігі.

Тақырып 8. Генетикалық материалдың өзгергіштігі. Тұқым қуалайтын (комбинативтік және мутациялық) және тұқым қуалайтын (модификациялық және онтогенездік) өзгергіштіктер туралы түсінік. Гендік мутациялар. Геномдық мутациялар.

Тақырып 9. Даму генетикасы. Онтогенез – сыртқы және ішкі ортаның белгілі жағдайларында даму программасының іске асырылуы екендігі.

Тақырып 10. Популяциялар генетикасы және эволюцияның генетикалық негіздері. Популяция және оның генетикалық құрылымы. Харди-Вайнберг заңы.Табиғи сұрыптау популяция эволюциясын бағыттайтын бір ғана фактор екендігі. Эволюциядағы генетикалық факторлардың рөлі.

Тақырып 11. Адам генетикасы. Генетикалық зерттеулер объектісі ретінде адамның ерекшеліктері.Адам генетикасын зерттеу әдістері.

Тақырып 12. Селекцияның генетикалық негіздері. Генетика селекцияның териялық негізі ретінде. Селекция ғылым ретінде. Пән және зерттеу әдістері. Сұрыптау үшін өзгегіштік көздері.

Тәжірибелік сабақтар мазмұны.

Тақырып 2. Тұқым қуалаушылықтың материалдық негiздерi. Жасуша – тұқымқуалаушылық пен өзін-өзі өндірудің негізі. Тұқымқуалаушылықтың цитологиялық негіздері. Кариотип. Тұқымқуалаушылықтың молекулалық негіздері.

Тақырып 3. Белгілердің тұқымқұалаушылығының негізгі заңдылықтары мен тұқымқұалаушылық принциптері. Гибридологиялық әдіс генетикалық талдаудың негізі екендігі. Генетикалық символика. Будандастыру типтері.

Тақырып 4. Моногибридтік және полигибридтік будандастырулар. Моногибридтік будандастыруда Мендель тұқым қуалау заңдылықтары: гибридтердің бірінші ұрпағының біркелкілігі, екінші ұрпақта ажырауы. Дигибридтік будандастырудағы тұқымқуалау.

Тақырып 5. Жыныс генетикасы және жыныспен белгілердің қуалауы. Жынысты анықтау және жыныспен тіркесе тққымқуалау хромосомалары, гомо- және гетерогаметалы жыныс.

Тақырып 6. Тіркесе тұқымқуалау және кроссинговер. Тіркесе тұқым қуалау құбылысының ашылуы. Кроссинговер.

Тақырып 7. Хромосомадан тыс қуалау. Хромосомадан тыс тұқым қуалау заңдылықтары, хромосомалық тұқым қуалаудың өзгешелігі.

Тақырып 8. Генетикалық материалдың өзгергіштігі. Тұқым қуалайтын (комбинативтік және мутациялық) және тұқым қуалайтын (модификациялық және онтогенездік) өзгергіштіктер туралы түсінік. Гендік мутациялар. Геномдық мутациялар.

Тақырып 9. Даму генетикасы. Онтогенез – сыртқы және ішкі ортаның белгілі жағдайларында даму программасының іске асырылуы екендігі.

Тақырып 10. Популяциялар генетикасы және эволюцияның генетикалық негіздері. Популяция және оның генетикалық құрылымы. Харди-Вайнберг заңы.Табиғи сұрыптау популяция эволюциясын бағыттайтын бір ғана фактор екендігі. Эволюциядағы генетикалық факторлардың рөлі.

СӨЖ МАЗМҰНЫ


№

СӨЖ түрлері
Бақылау формасы

Бақылау түрі

Саѓат

саны


1

Дәріс сабақтарға дайындалу




сабақтарға қатысу

22,5

2

Практикалық жұмыстарға дайындалу

Практикалық жұмыстардың кестелерін дайындау, реакциялары мен танысу


Практикалық жұмысты істеу үшін рұқсат алу

15

3

Зертханалық жұмыстарға дайындалу



ЗЖ қорғау

15

4

Аудиториялық сабақтарға кірмеген қосымша материалдарды оқу, өндеу

конспект

Дербес жұмыс

жазбаша


29,5

5

Бақылау шараларға дайындалу рубеждік бақылауға дайындалу




Р1мен Р2 межелік бақылау

8

Барлығы

90


Бақылау жұмыстарының күнтізбелік кестесі




1 рейтинг (5 семестр)

Барлығы

Апталар

1

2

3

4

5

6

7

8

9




Апта бойындағы

ең жоғарғы балл
9

11,5

9

11,5

9

11,5

9

11,5

18

100

Дәріске қатынасу және дайындалу

СӨЖ түрі

ҮЖ1




ҮЖ3




ҮЖ5




ҮЖ7




ҮЖ9

11

Бақылау формасы

А




А




А




А




А

Ең жоғарғы балл

1

1,5

1

1,5

1

1,5

1

1,5

1

Практикалық жұмыстарға қатынасу және дайындалу

СӨЖ түрі




ҮЖ2




ҮЖ4




ҮЖ6




ҮЖ8




8

Бақылау формасы




А




А




А




А




Ең жоғарғы балл




2




2




2




2




Зертханалық жұмысты әзірлеу және қорғау

СӨЖ түрі

ЗЖ1

ЗЖ2

ЗЖ3

ЗЖ4

ЗЖ5

ЗЖ6

ЗЖ7

ЗЖ8

ЗЖ9

36

Бақылау формасы

А

А

А

А

А

А

А

А

А

Ең жоғарғы балл

4

4

4

4

4

4

4

4

4

Қосымша деректерді пайдалану

СӨЖ түрі

Г

Г

Г

Г

Г

Г

Г

Г

Г

18

Бақылау формасы

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ең жоғарғы балл

2

2

2

2

2

2

2

2

2

Кезекті жылбойғы үлгерімдер

Тақырыптың №




























27

Бақылау формасы

КТ

КТ

КТ

КТ

КТ

КТ

КТ

КТ

МБ1

Ең жоғарғы балл

2

2

2

2

2

2

2

2

11

2 рейтинг (5 семестр)

Барлығы

Апталар

10

11

12

13

14

15

16

17

18




Апта бойындағы

ең жоғарғы балл
11,5

9

11,5

9

11,5

9

11,5

9

18

100

Дәріске қатынасу және дайындалу

СӨЖ түрі




ҮЖ11




ҮЖ

13





ҮЖ

15





ҮЖ

17





11,5

Бақылау формасы




А




А




А




А




Ең жоғарғы балл

1,5

1

1,5

1

1,5

1

1,5

1

1,5

Практикалық жұмыстарға қатынасу және дайындалу

СӨЖ түрі

ҮЖ10




ҮЖ11




ҮЖ

14





ҮЖ7




ҮЖ

10

Бақылау формасы

А




А




А




А




А

Ең жоғарғы балл

2




2




2




2




2

Зертханалық жұмысты әзірлеу және қорғау

СӨЖ түрі

ЗЖ10

ЗЖ11

ЗЖ12

ЗЖ13

ЗЖ14

ЗЖ15

ЗЖ16

ЗЖ17

ЗЖ18

36

Бақылау формасы

А

А

А

А

А

А

А

А

А

Ең жоғарғы балл

4

4

4

4

4

4

4

4

4

Қосымша деректерді пайдалану

СӨЖ түрі

Г

Г

Г

Г

Г

Г

Г

Г

Г

18

Бақылау формасы

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ж

Ең жоғарғы балл

2

2

2

2

2

2

2

2

2

Кезекті жылбойғы үлгерімдер

Тақырыптың №




























24,5

Бақылау формасы

КТ

КТ

КТ

КТ

КТ

КТ

КТ

КТ

МБ2

Ең жоғарғы балл

2

2

2

2

2

2

2

2

8,5

Қысқартылған белгілер: ҮТ1 – үй тапсырмасы №1, С – сабаққа қатынасу, ЗЖ1 – зертханалық жұмыс №1, ЗЖД1 – зертханалық жұмысқа дайындалу №1 ЕБ – есеп беру, КТ –конспекты тексеру, КЖ1 – курстық жұмыс №, Т – тексеру, Т1 – тест №1, МБ1 – шеттік бақылау №1.



Өтпелі бақылау мен қорытынды бақылау түрлерінің өлшем бірліктері.


№ р/с

Қортынды бақылау түрлері

Бақылау түрі

Өлшем бірлік

1

Емтихан

Емтихан

0,4

Үлгерімнің өтпелі бақылауы

0,6


Курстың саясаты
Дәріс және тәжірибелік сабақтарына міндетті түрде қатысу қажет. Сабақтың басында қатысқандарың белгіленеді, кешіккен үшін 0,5 ұпайдан айырыласыңдар.

Сабаққа қатысқандарға қойылатын талаптар:



  1. Сабаққа активті қатысу.

  2. Аудиторияға сыртқы киіммен кірмеу.

  3. Дәріс барысында басқа жұмыс пен айналыспау, ұялы телефонды өшіріп тастау.

  4. Белгісіз себептер мен қатыспаған ұшін – 0 ұпай. Егер науқас болсаңыз немесе басқа да себепкер жағдайларда, керекті құжатыңыз болса жоспарланған ұпайларыңыз сақталады.

  5. Тапсырмалар бақылау шараларының күнтізбелік кестесі бойынша орындалады. Тапсырмаларды кешігіп орындағанда, жинаған ұпайларыңыз кемітіледі.

  6. Емтиханға тек қана барлық тақырыптардан берілген тапсырмаларды орындап тапсырған студенттер жіберіледі.

Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:

1. дәріс, лабораториялық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру.

2. білімді межелік бақылау бойынша тексеру.

Білімді бағалау баллдық-рейтингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін лабораториялық сабақтарға қатысу және әрбір лабораториялық жұмысты тапсыру қажет.



Студент міндетте түрде 2 межелік бақылаудан өту керек. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студент семестрдың соңында, емтиханға босатылмайды.
жүктеу/скачать 256.21 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет