БАҒдарламасы семей 2013 Кіріспе

«Минералды бояулар мен пигменттер өндірісі»

мамандығы үшін

Семей

1 ӘЗІРЛЕНГЕН

2.1 Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің «Химия» кафедра отырысында

« 28 » 08 2013 ж., № 1 хаттама
Кафедра меңгерушісі Мусабаева Б.Х.
2.2 Инженерлік-технологиялық факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында

« 12 » 09 2013 ж , № 1 хаттама

Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлдаған және ұсынылған

« 18 » 09 2013 ж, № 1 хаттама
ОӘК төрайымы, ОӘЖ жөніндегі проректор Г.К. Искакова
4 алғаш рет ЕНГІЗІЛГЕН

Мазмұны

- Мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарты, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Бұйрығымен енгізілген және бекітілген, № 1080, «23» 08 2012 ж.

- СТУ 042-ГУ-4-2013 «Пәндердің оқу әдістемелік кешенін әзірлеуге және рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар» университет стандарты;

- ДП 042-1.01-2013 «Пәндерің оқу әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» құжаттандырылған процедурасы.

«Минералды бояулар мен пигменттер өндірісі» пәні технологиялық мамандары бойынша жоғары оқу орындарында инженер – технологты теориялық дайындау негізінде жатады. Минералды бояулар мен пигменттер химиялық технологиясы физика, кристаллография, физикалық химия негіздерімен тығыз байланысқан. Минералды бояулар мен пигменттер өндірісі пәні бояулар мен пигменттер технологиясының жалпы теориялық заңдылықтарымен таныстыруға шақыратын теориялық пән.

3.2 Аталмыш курстың мақсаты - студенттердің

• 
  курс бағдарламасының (стандартының) мазмұнына сәйкес студент химияның ілімдік негіздерін меңгеруі керек;
  
• 
  негізгі химиялық түсініктерді меңгеру керек;
  
• 
  зертханалық тәжірибелер дағдыларын игеруге, өздігінен химиялық және аналитикалық ойлауға талпынуы керек, химияның дамуының өзекті мәселелерін оқуы болып табылады.
  

• 
  химияның ілімдік негіздерін игеру, эксперименттік жұмыстарды орындауға дағдылану;
  
• 
  студенттерді логикалық ойлауға үйрету, болашақта қазіргі жаңа технологиялық процестерді және химиялық өнеркәсібінде пайдаланылатын механизмдер мен аппараттарда жүретін энергетикалық процесстерді химиялық зерттеу әдістерін жетілдіру.
  

• 
  Пәннің теориялық негіздерін, жалпы химиялық, физикалық заңдылықтарды білу;
  
• 
  Бояулар мен пигменттерді өндеу технологияларының негіздерін білу
  
• 
  Бояулар мен пигменттерді өңдеу процестерінің механизмдерін, химизмің және кинетикасын білу
  
• 
  Бояулар мен пигменттерді өңдеу технологиясы жөнінде алған теориялық және практикалық білімдерін пайдалана білу керек
  

1. 
   Жалпы химиялық технология
   
2. 
   Химиялық технологияның негізгі процестері мен аппараттары
   
3. 
   Бейорганикалық қышқылдар, негіздер және тұздардың химиялық технологиясы
   

1. 
   Дипломдық жоба
   

1-кесте

2 кесте

Тақырыптардың атауы және олардың мазмұны	Сағаттар саны
1	2
Микромодуль 1 – Бейорганикалық пигменттердің қасиеттері
Дәріс сабақтары
Кіріспе. Минералды бояулар мен пигменттер өндірісінің даму тарихы. Жарық табиғаты. Түсті сезімдеу. Күрделі және қосымша түстер. Лак бояу материалдардың классификациясы.	1
Бейорганикалық пигменттер. Бейорганикалық пигменттердің классификациясы. Ахроматты және хроматты пигменттер. Пигменттердің қасиеттері: оптикалық, жамылғыштық, қарқындылық, май сыйымдылық, дисперстік, жарыққа тұрақтылық. Алу әдістері.	1
Зертханалық сабақтар
Пигменттің сулы суспензиясының рН анықтау	2
СОӨЖ
Түстер жүйесі. Күрделі және қосымша түстер	1
Түсті өлшеу	1
Микромодуль 2 – Ахроматты пигменттер
Дәріс сабақтары
Ақ пигменттер. Титан диоксиді, қасиеттер, алу әдістері. Мырышты ақ сыр: алу әдістері мен қасиеттері. Қорғасынды ақ сыр. Литопон. Сұр және қара пигменттер. Металды ұнтақтар. Күйелер мен қаралар.	4
Зертханалық сабақтар
Пигменттердің майсыйымдылығын анықтау	2
Пигменттің малярлы консистенциясын анықтау	1
Лак бояу материалының жамылғыштығын анықтау	1
СОӨЖ
Пигменттер қасиеттері – жарыққа тұрақтылық, фототропия, қабыршақтану.	1
Ақ пигменттердің түрлері және алу тәсілдері	1
Мырыш ағартқыштарын өндіру үшін муфельдердің түрлері	1
Сульфатты әдіспен титан ағартқыштарының өндірісінің технологиялық схемасы	1
Микромодуль 3 - Хроматты пигменттер
Дәріс сабақтары
Сары, қызыл пигменттер: теміроксидті пигменттер, қорғасын оксидтері Қорғасынды крондар, мырышты крондар. Кадмий пигменттері, стронций пигменттері. Жасыл, көк және күлгін пигменттер: хромды пигменттер, кобальтты пигменттер. Марганцті пигменттер, мысты пигменттер. Темір көгілдірі, ультрамарин	6
Зертханалық сабақтар
Пигменттердің химиялық реактивтерге, суға және еріткіштерге әсерін зерттеу	2
Пикнометриялық әдіс арқылы пигменттің тығыздығын анықтау	2
Лак бояу жабындыларының кебу дәрежесін мен уақыты анықтау	1
Жамылғының адгезионды беріктігін торкөзді кескін арқылы анықтау	1
СОӨЖ
Күйе өндірісінің технологиялық схемасы	1
Қорғасынды крон өндірісінің технологиялық схемасы	1
Сыр, өндіру әдістері және қолданылуы	1
Қорғасынды-молибатты крон өндірісінің технологиялық процесі және химиялық негіздері	1
Қызыл темір тотықты пигменттер	1
Табиғи пигменттер: охралар және сиена, темір жосасы, умбра.	1
Микромодуль 4 - Пигменттелген лак-бояу материалдары. Арнайы бағытталған пигменттер.
Дәріс сабақтары
Сұйық лак бояу материалдары: эмальдар, сулы эмульсиялар. Ұнтақты бояулар	2
Термоиндикаторлық бояулар. Жарқарайтын құрамдар, өсуге қарсы құрамдар, антикоррозиялық сылықтар, көркем бояулар	1
Зертханалық сабақтар
Бейорганикалық пигменттерді алу	2
Май бояуларды алу	1
СОӨЖ
Көк мыс тотықтары	1
Жасыл және олардың түрлері	1
Арнайы бағытталған пигменттер	1

5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ
5.1. Сулы байланыстырушылар үшін ақ пигменттер [8.1.1, стр.264-269] (4 апта)

5.2. Қорғасынды ақтар [8.1.1, стр.244-262] (7 апта)

5.3. Хромды пигменттер [8.1.1, стр.529-551] (10 апта)

5.4. Мыс пигменттері [8.1.1, стр.569-577] (13 апта)

8.1.1. Беленький Е.Ф. Рискин И.В. Химия и технология пигментов.Л.: «Химия», 2002 г.

8.1.2. Орлова О.В. Фомичева Т.Н. Технология лаков и красок металлы. М.: «Химия», 2000г.

8.1.3. Химическая технология неорганических веществ под ред. Ахметова Т.Г. в 2-х томах, М.: ВШ, 2002

8.2.1. Химическая энциклопедия в 5-ти томах под редакцией Л.Н. Кнунянца