БАҒдарламасы семей 2015 Кіріспе

мамандығы үшін

«Физикалық және коллоидтық химия»

СЕМЕЙ

2.1 Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінің Химия кафедра отырысында

Университеттің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлдаған және ұсынылған

1	Жалпы ережелер	4
2	Пәндердің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу	5
3	Пәндерді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар	6
4	Курс форматы	6
5	Курс саясаты	7
6	Баға қоюдың саясаты	8
7	Әдебиеттер	10

Баяхмеиова Булбул Баяхметовна, х.ғ.к., доцент м.а.

Кафедра «Химия»

Байланыс ақпараты – тел: 35-05-92, оқу ғимараты № 9, кабинет № 418

Сабақ өткізу орны – дәрісхана № 420

Берілген пән бойынша кредиттер саны - 4

Физикалық және коллоидтық химия пәні – жалпы білім беру пәндеріне жатады. Бұл бағдарлама кешені технологиялық мамандықтарға керек материалдармен қамтылған.Өндіріс технологияларына мәні бар физикалық және коллоидты химияның негізі берілген. Молекула құрылысын анықтауда рефракция әдісін қолдану. Химиялық процестерге термодинамиканың бірінші заңының қолданылуы. Жылу эфектінің температураға байланыстылығы. Өздігінен жүретін және жүрмейтін процестер. Термодинамикалық қайтымды және қайтымсыз процестер. Химиялық тепе теңдік. Клаузиус Клайперон интергалды теңдеуінің шешімі. Дисперсті жүйелер.

Курс мақсаты: химиялық процестердің заңдылықтарын ашу, осы процестердің өту бағытын, жылдамдығын зерттеу. Химиялық процестердің тепе-теңдік қалпын, заттардың реакцияға түсу қабілетін, олардың құрылысы мен құрамына байланыстылығын қарастырады.

• 
  қоршаған ортаға көзқарастарын қалыптастыру;
  
• 
  химиялық құбылыстар арқылы материалдық философияның заңдарын түсіндіру;
  
• 
  бір заттың екінші затқа айналу механизмін түсіндіру.
  

• 
  Химиялық приборларда көрсеткіштерді анықтау;
  
• 
  Физхимиялық заңдылықтардың тәжірибе жүзінде дәлелдеу;
  
• 
  Негізгі стехиометриялық және фундаментальды заңдарды меңгеруі;
  
• 
  Зертханалық құрал-жабдықтарды, аспаптарды игеруі;
  
• 
  Зертханалық тәжірибелерді істей алуы;
  
• 
  Зертханалық тәжірибелер нәтижелерін өңдей білуі, талдай білуі, графиктер мен диаграммалар сала білуі;
  
• 
  Реакцияның жүру бағытына орай, энергия түрлерін және олардың өзара бір-біріне айналуын айыра білуі, сонымен қатар, тепе-теңдік константасымен байланысты есептерді шығара білуі, жылдамдықты, жылдамдық константасын немесе реагенттердің тепе-теңдік концентрацияларын берілген жылдамдық теңдеуі бойынша есептеуді меңгеруі тиіс.
  

-Физика.

Полимерлер химиясы.

1 кесте

№ б/б	Тақырыптың атауы	ДС	ЗС	ПС	БОӨЖ	БӨЖ	Әдебиеттер
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Химиялық термодинамиканың негіздері. Термодинамиканың бірінші заңы.	3	1	1	2	6	7.1.1-7.2.1
2	Жылу сыйымдылық	1		1	1	3	7.1.1-7.2.1
3	Термодинамикалық 2 заны.	2	1	1	2	6	7.1.1-7.2.1
4	Стандарттың қалыпты жағдайда реакцияның бағытын анықтау потенциалдар.	1			1	3	7.1.1-7.2.1
5	Химиялық тепе-тендік.	2	1	1	2	6	7.1.1-7.2.1
6	Фазааралық тепе-тендік термодинамикасы. Гиббстың фазалар ережесін бір компонентті жүйе күйінің диаграммасына қолдану.	2		1	2	6	7.1.1-7.2.1
7	Екі компонентті жүйелер	2		1	2	6	7.1.1-7.2.1
8	Үш компонентті жүйелер	1		1	1	3	7.1.1-7.2.1
9	Электролиттер ертінділері. С.Аррениус электролиттік диссоциация теориясы Рауль заңдары.	2	1	1	1	3	7.1.1-7.2.1
10	Электрохимия. Электролит ерітінділері. Электрөткізгіш күштері мен электродты потенциалдар.	2	1	1	1	3	7.1.1-7.2.1
11	Гальваникалық элементтер.	2	1	1	1	3	7.1.1-7.2.1
12	Химиялық кинетика және катализ. Формальді кинетиканың негізгі түсініктері.	2	1		2	6	7.1.1-7.2.1
13	Химиялық кинетика теориясы	1		1	1	3	7.1.1-7.2.1
14	Гетерогенді процестер кинетикасы	1		1	1	3	7.1.1-7.2.1
15	Катализ туралы негізгі ілімдері.	1		1	1	3	7.1.1-7.2.1
16	Коллоидтық химияға кіріспе. Дисперсті жүйелер.	1	1	1	1	3	7.1.1-7.2.1
17	Дисперсті жүйелерді алу әдістері. Мицелла құрылысы	1			2	6	7.1.1-7.2.1
18	Беттік құбылыстар. Адсорбция.	1	2	1	2	6	7.1.1- 7.1.2
19	Дисперсті жүйелердің молекулық- кинетикалық қасиеттері.	1		1	2	6	7.1.1-7.1.2
20	Жоғарымолекулалық қосылыстар және олардың ертінділері.	1	1		2	6	7.1.1- 7.1.2

3 ПӘНДЕРДІ ОҚЫП-БІЛУ ЖӨНІНДЕГІ ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫМДАР
«Физикалық және коллоидтық химия» пәнін оқу алдында бағдарламада қарастырылғандай әрбір тақырыптың көлемімен танысу қажет. Әрбір тақырыптың сұрақтары оқу барысында жұмысшы дәптерге қысқаша конспектілеу керек, үй жұмысының дайындығын, әрбір материалдардың ұғу дәрежесін тексеру үшін есеп шығару керек. Практикалық сабақтар теориялық материалды қамтуды қарастырады. БОӨЖ және БӨЖ күнделікті әрі міндетті дайындық болып табылады, олар нақты тапсырмалар бойынша орындалады және мұғалімнің тұрақты бақылауында болады.
4 КУРС ФОРМАТЫ

Оқу жүгін семестр бойына бірқалыпты орналастыру, тапсырманы әр студенттін міндетті түрде орындай алатын мөлшерде беру керек, олардың орындалуын қатан қадағалап, бақылаулар жүргізуге тиісті. Осыған байланысты кафедрада әр түрлі формаларда бақылаулар болу керек. Оқу құралдарын регламентациялау, әр дисциплина бойынша өздік жұмыстарының сағат мөлшерін құрау, басқа дисциплина арқасында СРС мөлшері аспауын қадағалап отыру қажет.

Студенттің уақыт мөлшерін анализдеу арқылы ескерілмеген уақыттардың мөлшері бар болуы анықталды. Сондықтан көптеген студенттер өз уақыттарын жоспарлай алмай жүргендеріне шағымданады. Көптеген студенттерде уақытты тиімді пайдалана алмайды, оларда күнделікті жоспарлары жоқ.

1.Оқу материалын берілген пән бойынша өткен материалдың басқа дисциплиналармен байланысын және кезектігін ескерген жөн.

2.Тақырыпқа байланысты сабақтын өту әдісі және талқыланатын сұрақтары жоспарланады. Көптеген пән сұрақтары аланда немесе арнайы клиникалық лабораторияларда түсіндірген кезде оңай қабылданады.

3.Курстық теориялық білімдері лабораториялық – практикалық сабақтардың арқасында негізделеді.

Сабаққа қатысу: Дәрістерге, практикалық сабақтар және БОӨЖ қатысу қатаң түрде міндетті болып табылады. Егерде әлдебір себептермен сабаққа қатыса алмасаңыз, сізге барлық босатқан сабақтардағы қабылданбаған материалдар үшін жауапкершілік жүктеледі. Оқу жоспары бойынша босатқан (қатыспаған) сабақтарды қайта қабылдау қарастырылмаған, сондықтан мұғалім тапсырмасы бойынша студент босатқан тақырыбы бойынша 5 есеп шығаруы керек.

Тәртіп: Сабақ барысында ұдайы тәртіпбұзушылық аудиториядан қуылумен жазаланады және сәйкесінше сабақ босатқаны үшін рейтінгілік бағасы төмендетіледі.

Зертханалық сабақтар: Студент зертханалық сабақтарға зертханалық жұмыстың конспектісі болып, жұмысты орындау барысын және жұмыстың теориялық негіздемесін білген жағдайда ғана жіберіледі. Студент зертханалық жұмыстарды және эксперименттің нәтижелерін өңдеуді өзбетінше орындайды, дайын нәтижелерді қолдануға тыйым салынады. Зертханада студент халатпен жүруге міндетті және қауіпсіздік ережелерінің талаптарын сақтауы керек.

Межелік аттестация: Межелік аттестация қорытындысы сабаққа қатысуы, белгіленген мерзімде СӨЖ орындауы, сабақ барысындағы ауызша немесе жазбаша жауаптарымен, тестілеу нәтижелерімен және межелік бақылауды ескере қойылады.

Емтихан: Ауызша емтихан немесе компьютерлік тестілеу жүйесі негізінде рұқсат алған барлық студенттерге қорытынды емтихан жүргізіледі. Емтиханның әрбір тест сұрағы 4 жауаптан тұрады, соның ішінде бір дұрыс жауабымен. Тест сұрақтары барлық өткен курс бөлімдері бойынша құрастырылған.

Апта және бақылау түрлері бойынша балдардың бөлінуі 2-кестеде көрсетілген.

«Физикалық және коллоидтық химия» пәні бойынша балдардың бөлінуі
Кесте 2

Апта	Бақылау түрі	Ұпайлардың барлығы	Ескерту
1	2	3	4
	1-8 апта аралығында дәріс сабақтарына қатысу мен дайындалу	30
1	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Приборлар мен қондырғылармен танысу а) жұмыс істеу ережесі; б) техника қауіпсіздігі; ПС: Химиялық термодинамиканың негіздері және оның химиялық процестерге қолданылуы.
2	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау:Органикалық қосылыстар құрылысын молекулалық рефракция арқылы анықтау ПС: «Термохимия» тақырыбына есептер шығару	20
3	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Тұздың еру жылыуын анықтау ПС: Термодинамикалық потенциалдар. Гельмгольц энергиясы, Гиббс энергиясы. Ауызша сұрау	20
4	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Ертіндідегі гомогенді реакциясының химиялық тепе теңдігін зерттеу ПС: Химиялық тепе-тендік. Қайтымды және қайтымсыз процестер	20
	БӨЖ: Химиялық термодинамиканың негіздері және оның химиялық процестерге қолданылуы	50	реферат
5	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Екікомпоненті су-фенол жүйесінде ертінділердің өзара ерігіштігін зерттеу ПС: Фазалық тепе-тендік. Гиббстің фазалар ережесі	20
6	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Балқыма. Екі құрамдас бөлікті жүйенің күй диаграммасы ПС: Екікомпонентті жүйелер, күй диаграмма талдау	20
	БӨЖ: Бір- және екі компонетті жүйелердің күй диаграммасын тұрғызу (тапсырма)	50	Реферат
7	Апталық бақылау, тезаурусті тест Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Ацетонның иодталу реакциясының жылдамдығын зерттеу	70
1 мен 7 аптада оқу нәтижесі бойынша ұпайлардың барлығы		300
	9-15 апта аралығында дәріс сабақтарына қатысу мен дайындалу	30
8	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Әлсіз электролиттер ертінділерінің диссоциация константасын спектрофотометриялық әдіспен анықтау ПС: Бейэлектролит ертінділері. Күшті және әлсіз электролиттер.	15
9	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Якоби Даниель элементінің ЭҚҚ анықтау. ПС: Электрқозғаушы күштер және электродтық потенциалдар есептер шығару	15
10	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Әлсіз электролиттердің электрөткізгіштігін зерттеу ПС: Формальді кинетиканың негізгі түсініктері. Реакция жылдамдығы, молекулалық, концентрацияға жылдамдығының тәуелдігі.	14
11	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Активтелген көмірдегі ергіш заттардың адсорбциясын зерттеу ПС: Катализ туралы негізгі ілімдері	14
12	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Активтелген көмірдегі ергіш заттардың адсорбциясын зерттеу ПС: Дисперсті жүйелердің жалпы қасиеттері. Дисперсті жүйелердің жіктелуі.	14
	БӨЖ: Коллоидты жүйелердің молекула-кинетикалық және оптикалық қасиеттері	50	презентация
13	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Дисперсті жүйелерді алу ПС: Дисперсті жүйелердің молекулярлы-кинетикалық қасиеттері	14
14	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: Зольдердің электролиттік коагуляциясын зерттеу ПС: Беттік құбылыстар. Беттік құбылыстардың жіктелуі.	14
	БӨЖ: Микрогетерогенді жүйелердің практикалық мәндері	50	реферат
15	Зертханалық жұмысты дайындау және орындау: ЖМҚ ертінділердің тұтқырлығын анықтау Межелік бақылау, тезаурустік тест	70
9 мен 15 аптада оқу нәтижесі бойынша ұпайлардың барлығы		300
Емтихан ұпайларының барлығы		400
Академиялық кезең бойынша ұпайлардың барлығы		1000

7. 
   ӘДЕБИЕТТЕР
   

7.1.1 Қоқанбаев Ә.Қ. Физикалық және коллоидтық химия: оқулық Алматы: Дәуір, 2011.- 488 б.

7.1.2 Мұсабеков Қ.Б. Коллоидтық химия: оқулық. Алматы, 2011.- 172 б.

7.1.3 Жайлау С.Ж. Физикалық және коллоидтық химия: оқу құралы Алматы, 2004.- 225 б

7.1.4 Қоқанбаев Ә.Қ. Коллоидтық химия курсы: Беттік құбылыстар. Дисперстік жүйелер: оқулық. Алматы: Полиграф-комбинат, 2013.- 653б.

7.1.5 Кругляков П.М. Физическая и коллоидная химия: учеб. пособие. М.: Высш. шк., 2007.- 319 с.

7.1.6 Зимон, А.Д. Физическая химия: учебник. М.: Агар, 2003.- 316с

7.1.7. Краткий справочник физико-химических величин./Под ред. Равделя А.А., л.: Химия,1983.-232с.

7.2.1 Кудряшов, И.В. Сборник примеров и задач по физической химии: учеб. пособие. М.: Высш. школа, 1991.- 527с.

7.2.2 Евстратова К.И., Купина Н.А., Малахова Е.Е. Физическая и коллоидная хими. М.:НЛИ.,1990.-372с.

7.2.3 Практикум по физической и коллоидной химии: учеб. пособие / Е.В. Бугреева, К.И. Евстратова, Н.А. Купина и др.; под ред. К.И. Евстратовой.- М.: Высш. шк., 1990.- 255с

7.2.4. Лабораторные работы и задачи по коллоидной химии: учеб.- М: Химия, 1986.- 215с.

7.2.5.Воюцкий С.С. Краткий курс коллоидной химии: Учебник. Киев: Выща школа, 2001.- 167с