Бағдарламасы (Syllabus) Дәрістердің қысқаша мазмұны Зертханалық жұмыстарды орындауға әдістемелік нұсқаулар

3. Тапсырма №1

Тапсырма №2

Зертханалық жұмыс бойынша есепті MS Word-та орындау қажет. Есеп файлын келесі форматта атау қажет: "ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ НОМЕРІ ТОП ФИО1 ФИО2.doc", мысалы: "1 8820 Иванов А.С. Петров В.М.doc". Есебі бар файлды "\\server\Student\Student\For exchange\Интернет-технологии папкасына көшіру қажет. Ағымдағы терезенің суретін есепке келесі тәсіл бойынша орналастыруға болады: ALT+PrintScreen басыңыз, MS Word редакторына көшіңіз, CTRL+V басыңыз. Мәтінді командалық жол терезесінен келесі тәсілмен көшіруге болады: қажет мәтінді маустың көмегімен ерекшелеңіз және ерекшеленген бөлшекте маустың оң жақ батырмасын басыңыз, сосын мәтіндік редакторға көшіп Ctrl+V басыңыз. Түйнектер адресінің тізімі барлық нұсқалар үшін 4-ші пунктте.

Ipconfig утилитінің көмегімен компьютердің ІР адресін, DNS-серверлер адресін және DHCP қолданылатынын анықтаңыз.

Ping командасының көмегімен тапсырманың нұсқасына сәйкес кез келген екі түйнектердің (жұмысқа қабілетті) байланыс жағдайын тексеріңіз. Жөнелтілетін сұратулардың саны 20-дан аспау керек. Есепте ping командасының нәтижелері бар терезенің бір көшірмесін көрсету. Нәтиже ретінде зерттелетін түйнектердің әрқайсысы үшін көрсетіңіз:

1. 
   жоғалтылған пакеттердің пайызын;
   
2. 
   беру мен қабылдаудың уақыты (ең азы, ең көбі және орташасы);
   
3. 
   сұралатын түйнекке дейінгі маршрутизаторлардың саны;
   
4. 
   түйнектің ІР адресі.
   

3.4. Smart Whois бағдарламасының көмегімен жұмысқа қабілетті екі Internet-түйнектерге қажет ететіндерін анықтау:

1. Түйнек тұрған ел;

2. ІР адресінің диапазоны, яғни зерттелетін түйнектің ІР желісі;

3. ІР түйнек жататын желі класы;

4. қарастырылп жатқан ІР желі кімдікі;

5. егер болса, желінің әкімгерлерін.
№9 зертханалық жұмыс

Тема: «Желілік коммуникация. Желілік ресурстарын және тіркеу жазбаларын басқару».

Жұмыстың мақсаты: Жаһанды Интернет желісімен және желілік коммуникациясымен танысу.

Теориялық ақпарат

Жалпы түсінік
Желі (Network) – бұл өзара мәліметтерді, бағдарламаларды, құлылғыларды (желілік принтерлерді, факс – модемдерін, CD-ROM) бірге пайдалану үшін байланыстырылған екі немесе одан да көп компьютерлер. Компьютерлердің қосылған және бірге пайдаланылатын ресурстарының концепциясы желілік өзара әректтестік деп аталады.

Желілер территориялық белгісі бойынша жергілікті (ЛВС - LAN) және жаһанды (ГВС - WAN) болып екіге бөлінеді. Жергілікті желі – бұл өзара байланысқан және бір бірнен онша алыс орналаспаған 2-ден 100-ге дейінгі компьютерлер. Жаһанды желі - өзара байланысқан және әр түрлі жерлерде территориялы (ғимараттарда, қалаларда, континенттарда) орналасқан 2-ден бірнеше мың компьютелерге дейін.

Желіліерді пайдалану мүмкіндік береді:

• 
  Жабдыққа шығынды төмендету;
  
• 
  Жалпы мәліметтерді бір уақытта және оперативті пайдалану;
  
• 
  Желілік және қолданбалы қосымшаларды стандарттау;
  
• 
  Басқа компьютерлерді және құрылғыларды дистанционды басқару.
  

РЕСУРСТАР- желінің ортақ пайдалнуына берілген бағдарламалық және аппаратты қамтамасыздандыру

СЕРВЕРЛЕР (Server) – желілік пайдаланушыға өзінің ресурстарын ұсынатын компьютер

КЛИЕНТ (Client)- сервер ұсынған желілік ресурстарға қатынауды жүзеге асыратын компьютер

ОРТА (Media) – компьютерлерді байланыстыру тәсілі

БІРГЕ ПАЙДАЛАНЫЛАТЫН МӘЛІМЕТТЕР- желі бойынша сервер ұсынатын файлдар

БІРГЕ ПАЙДАЛАНЫЛАТЫН ПЕРИФРИЯЛЫҚ ҚҰРЫЛҒЫЛАР – мысалы, принтерлер, CD-ROM, модемдар, сканерлер және басқалар.
Желілер типтері
Желілер үш негізгі типтерге бөлінеді:

Бір рангты желілер , («рабочие группы», 10 компьютерлерден аспайды)

Серверлер негізіндегі желілер ( қымбатырақ, бірнеше мыңға дейінгі, өндірістік стандарт)

Комбинирленген ( кең тараған, бір рангтың қарапайымдылығы мен серверлері бар желілердің өндіргіштігін үйлестірген)

Бір рангты желілер – компьютерлер арасында иерархиясы жоқ, яғни барлық пайдаланушылар тең. Әрбір компьютер клиент ретінде де, сервер ретінде де қызмет атқарады. Сервер болмаса, желіні басқаруға жауапты компьютер де жоқ. Барлық пайдаланушылар өз компьюерлерінде қандай мәліметтерді жалпы ортақ, ал қай мәліметтерді ортақ қылдырмайтынын өздері шешеді.


Сурет 1. Бір рангты желі

Сервер негізіндегі желіде барлық мәліметтер клиенттерге қажетті желілік ресурстарды ұсынатын серверде орталандырылған түрде сақталынады. Серверді баптаумен және қызмет көрсетумен әрбір желіні пайдаланушының желілік ресурстарға қатынауның құқығын анықтайтын желілік әкімгер айналысады. Сервер негізіндегі желілер желілік клиенттердің сұратуын тез өңдеу үшін және файлдар мен каталогтардың қорғауын басқару үшін оңтайландырылған.

Сурет 2. Сервері бар желі

Серверлердің келесі специализациясы бар:

Сервер файлы – мәліметтер базасын және ортақ файлдарды сақтау үшін пайдаланылады (сервердің кең тараған түрі)

Принт сервер – құжаттарды желі бойынша қымбат принтерде немесе плоттерде басып шығару үшін

Қосымшаның сервері – клиенттің компьютеріне сұрату нәтижелерін жіберетін бағдарламаларды орындауға және сақтау үшін арналған.

Пошталық сервер – пайдаланушылар арасында хабарларды жөнелту үшін және сақтау үшін. Сервердің мәліметтері Internet-те E-MAIL электронды поштасын ұйымдастыру үшін пайдаланылады.

Коммуникационды сервер - әртүрлі желілер арасында комникационды басқаруды іске асырады, мысалы, Windows-платформасымен және UNIX-платформасы бар желілер арасында.

Сурет 3. Бірнеше серверлері бар желі

Т
апсырма

Тақырыпты алып жұмыс үшін WWW-адресінің іздеу жүйесі арқылы анықтау. Интернеттен тапсырылған тақырып бойынша ең ақырғы және ең актуальді ақпаратты алу қажет. Дайын рефераттарды немесе ескірген ақпараттарды пайдалануға болмайды.

Іздеу жүйелерінің WWW-адрестері бойынша таңдалған тақырыпқа реферат жасау. Реферат А4 форматты 5-10 бет көлемінде болып, тақырыпты толық ашуы тиіс. Рефератта негізгі адрестерге сілтеме жасау міндетті.

Берілген тақырыпқа интернеттен WWW-адрестерінің барлық материалдары бойынша 5 кілтті сөздердің рейтингін анықтау. Сөздердің рейтингін тек қана реферат бойынша құруға болмайды. Талдаудың нәтижелері рейтинг кестесіне орналастырылады.

Доментердің сұлбасын тақырыптың адрестері бойынша құру.

Домендер сұлбасы мысалы, "www.talk.kz, www.main.ru, www.main.ru/1.html", үшін былай болады:

Жұмыстың есебін рәсімдеу

Есепте болу керек:

• 
  титулды бет;
  
• 
  тапсырма;
  
• 
  реферат;
  
• 
  сөздер рейтингінің кестесі;
  
• 
  тақырыптың барлық талданған адрестерінің тізімі;
  
• 
  тақырыптың барлық адрестерінің домендерінің сұлбасы.
  

№10 Зертханалық жұмыс

Ақпаратты қорғау. Желіні басқару және модернизациялау. Желілік басылымды ұйымдастыру.

Мақсат: Ақпаратты қорғаудың, желіні басқарудың және модернизациялаудың әдістерін оқу. Желілік принтерлер мен алмасудың жалпы буферінің пайдалануын меңгеру, жұмыс тобының пошталық қызметін оқу.

Теориялық бөлім

1 Желілік принтерлермен жұмыс

Принтерді желілік жүйеге қосу үшін қажет:

1. 
   1. Басылым диспетчерін қосып, Принтер/ Установить сетевой принтер менюін таңдау;
   
2. 
   Желілік принтер қосылатын параллельді портты таңдау; Қажетті компьютерді, сосын принтердің сен деп аталатын желілік атауын таңдау;
   

ОК басу, принтерлер тізімінде оң жағында жақша ішінде принтері бар және осы принтердің аты тұрған компьютердің желілік жолы көрсетілген жаңа принтердің аты пайда болады.

Желілік принтерді өшіру үшін қажет:

1. 
   Басылым диспетчерін қосу және Принтер/ Отключить принтер сети менюін таңдау.
   
2. 
   Принтерлер тізімінен сөндіру қажет принтерін таңдап, ОК басу.
   

3. 
   Хабарламалармен алмасу.
   

Егер сіздің компьютеріңізде желі дұрыс орнатылса, онда компьютерлер арасында хабарламалар мен алмасуға болады. Алмасуды бастамас бұрын екі компьютерде де WinРорuр бағдарламасын жіберу қажет және кейбір баптауларды жасау қажет.

Сообщения/Параметры меню пунктін таңдау

Сіздің компьтеріңізге хабарлама түскен кезде дыбыстық сигнал шығу үшін Дыбыстық сигнал пунктін орнату, Үнемі алда – егер осы флаг орнатылса, онда жаңадан келген хабарламалар хабарламалар тізімінде бірінші болып орналасады (әйтпесе соңғы болады), Шығару – экранда келген хабарламалардың терезеде көріну , көрінбеуін анықтайды.

ОК басу және бағдарлама терезесін жабу. Экранның астында басқа терезелердің үстінде болатын бағдарлама жұлдызшасы көрінеді. Енді хабарламалар мен екі жақты алмасу мүмкін.

Хабарламаны жіберу үшін қажет:

1 Winрорuр жұлдызшасын ашу жәнеСообщения/Параметры менюін таңдау.

2 Пайда болған терезеде компьютер-алушының желілік адресін көрсету (қара "Работа с сетевыми дисками")

3 Сообщение терезесіне жөнелтетін мәтінді енгізіп, ОК басу

Егер жөнелту сәтсіз аяқталса, онда сіз қате туралы хабарлама аласыз

Егер қате туралы хабарлама алынбаса, онда хабарлама жөнелті деген сөз.

4 Хабарламаны жөнелту аяқталғаннан кейін терезені жабыңыз.
Тапсырма:

1. 
   Жоғарыда келтірілген теорияны оқыңыз
   
2. 
   Жүйеге желілік принтерді қосу
   
3. 
   Сосын көрші компьютерге атқарылған жұмыс туралы хабарлама жіберу.
   

СОӨЖ-ДІҢ ОРЫНДАУ МЕРЗІМІ ЖӘНЕ КЕСТЕСІ.

№	Тақырып	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсыны-латын әдебиет-тер Негізгі/қосымша	Балл	Жұмыс-тардың көрсе-тілу мерзімі	Бақылау формасы
	Желі сыңарлары: желілік бейімдеуіштер, қайталау­ыштар, шоғырлауыштар, көпірлер, коммутаторлар, модемдер және бағдарғылауыштар	Мысалдарды қарастыру	[1-12/ [1-7]	1	4апта	Реферат
	Интернет ауқымды желісі. Мекен-жайлар, хаттама­лар және Интернет қызметтері: Telnet, E-mail, FTP, т.б.	Мысалдарды қарастыру	[1-12]/ [1-7]	1	6 апта	Реферат
	Интернет желісіндегі іздеу жүйелері	Мысалдарды қарастыру	[1-12]/ [1-7]	1	8 апта	Реферат
	Интернет желісіне қосылуды ұйымдастыру	Мысалдарды қарастыру	[1-12]/ [1-7]	1	10 апта	Реферат
	Желілерді басқару, эксплуатациялау және әкімшілік ету	Мысалдарды қарастыру	[1-12]/ [1-7]	1	12 апта	Реферат
	Желілік операциялық жүйелер	Мысалдарды қарастыру	[1-12]/ [1-7]	1	14 апта	Реферат
	Желілерді жобалау	Мысалдарды қарастыру	[1-12]/ [1-7]	1	15 апта	Реферат

СӨЖ-ДІҢ ОРЫНДАУ МЕРЗІМІ ЖӘНЕ КЕСТЕСІ.

№	Тақырып	Тапсырманың мақсаты мен мазмұны	Ұсыны-латын әдебиет-тер Негізгі/қосымша	Балл	Жұмыс-тардың көрсетілу мерзімі	Бақылау формасы
	Сымсыз желілер. Мобильді желілер	Мысалдарды қарастыру	[1-11]/ [1-7]	2	2 апта	СОӨЖ дәптеріне сұрақтарға жазбаша жауап беру
	Желілік программалық қамсыздандыру.	Мысалдарды қарастыру	[1-11]/ [1-7]	2	5 апта	СОӨЖ дәптеріне сұрақтарға жазбаша жауап беру
	Бүкіләлемдік желінің даму тарихын	Мысалдарды қарастыру	[1-11]/ [1-7]	2,5	7 апта	СОӨЖ дәптеріне сұрақтарға жазбаша жауап беру
	Ұялы байланыс арқылы Интернетке шығу технологиясы	Мысалдарды қарастыру	[1-11]/ [1-7]	2	9 апта	СОӨЖ дәптеріне сұрақтарға жазбаша жауап беру
	Компьютерлік желілерді оқыту әдістемесі	Мысалдарды қарастыру	[1-11]/ [1-7]	2	11 апта	СОӨЖ дәптеріне сұрақтарға жазбаша жауап беру
	HTML тілі. Тілдің мүмкіндіктері	Мысалдарды қарастыру	[1-11]/ [1-7]	1	13 апта	СОӨЖ дәптеріне сұрақтарға жазбаша жауап беру

МАТЕРИАЛДЫ МЕҢГЕРГЕНДІГІН БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СҰРАҚТАРЫ

1. 
   Компьютерлік желі түсінігі
   
2. 
   ЖКЖ – нің физикалық негізі
   
3. 
   Желілік программалық қамсыздандыру
   
4. 
   Сервер қызметтері
   
5. 
   Windows XP ОЖ – ң желісі
   
6. 
   Файлды қызмет
   
7. 
   Ауқымды компьютерлік желі
   
8. 
   Электронды пошта
   
9. 
   Интернеттің көрсететін қызметі
   
10. 
    Модем арқылы байланыс
    
11. 
    Интернет желісінің пайда болу тарихы
    
12. 
    Негізгі желілік топологиялар.
    
13. 
    Желілік техникалық құралдар.
    
14. 
    Интернеттің негізгі қызметтері
    
15. 
    Гиперсілтеме
    
16. 
    Веб- сайт
    
17. 
    Internet желісімен тиімді жұмыс істеуді оқыту
    
18. 
    Релком желісі
    
19. 
    Web каталогтары
    
20. 
    Қазақстанда Internet-тің дамуы
    
21. 
    Желіні физикалық құру
    
22. 
    Сымсыз желілер
    
23. 
    Программалық компонент
    
24. 
    Серверлер
    
25. 
    Интернет желісінің ұйымдастырылу принциптері
    
26. 
    Қызмет бабына қарай қойылған домен аттары
    
27. 
    Интерфейстер
    
28. 
    Электрондық пошта құралдары арқылы  файл жіберу
    
29. 
    HTML-дің орындайтын жұмысы
    
30. 
    Адрестік кітап
    

Қолданылатын әдебиеттер

1 Негізгі әдебиет

1. 
   Амато Вито. Основы организации сетей Cisco, том 1 и 2: Пер. с англ. – М.: Издательский дом «Вильямс», 2002. – 512. 464 с.
   
2. 
   Интернет. Энциклопедия под редакцией Л.Мелиховой. - СПб.-Москва-Харков-Минск: Питер, 2000. - 527 с.
   
3. 
   Компьютерные сети + учебный курс. Официальное посбие для самостоятельной подготовки. - М.: Изд. дом «Русская редакция», 2000. - 511 с.
   
4. 
   Марк А., Спортак М. Компьютерные сети. - «Диасофт», 1999. - 432 с.
   
5. 
   Олифер В.Г., Олифер Н.А. Компьютерные сети. Принципы, технологии, протоколы: Учебник для вузов. 3-е изд. - СПб.: Питер, 2006 - 958 с.
   
6. 
   Рошан П., Лиэри Дж. Основы построения беспроводных локальных сетей стандарта 802.11: Пер. с англ. - М.: Изд. дом «Вильямс», 2004. - 304 с.
   
7. 
   Столлингс В. Современные компьютерные сети (серия «Классика computer science»). 2-изд. - СПб.: Питер, 2003. - 783 с.
   
8. 
   Таненбаум Э. Компьютерные сети. - СПб: Питер, 2003. - 992 с.
   
9. 
   Ташимов М.А. Компьютерные сети и системы (учебное пособие). –Алматы, АИЭС, 2006. - 98 с.
   
10. 
    Ташимов М.А. Технологии коммуникационных компьютерных сетей. –Алматы, ТОО Print-S, 2008. - 414 с.
    
11. 
    Тұрым А.Ш. Есептеу жүйе­лері және желілері. Оқу­лық. - Алматы: ҚазҰТУ, 2006. - 331 бет.
    
12. 
    Тұрым А.Ш., Берікұлы Ә. Компьютерлік желілер: желілік шабуылдар және желіаралық экрандар. Оқу­ құралы. - Алматы: АЭжБИ, 2007. - 80 бет.
    

Қосымша әдебиеттер

1. 
   Берикулы А. Компьютерные сети (учебное пособие по лабораторным работам). –Алматы, АИЭС, 2001.
   
2. 
   Мамаев М., Петренко С. Технология защиты информации в Интернете. Специальный справочник. - СПб.: Питер, 2002. - 848 с.
   
3. 
   Майкл Палмер. Роберт Брюс Синклер. Проектирование и внедрение компьютерных сетей. - Санкт-Петербург, БХВ-Петербург, 2004
   
4. 
   Ташимов М.А. Современные вычислительные системы и сетевые технологии. –Алматы, Print-S, 2004. - 284 с.
   
5. 
   Тойгужинова А. Беспроводные компьютерные сети Wi-Fi (методичес­кие указания к выполнению лаб. работ). - Алматы, АИЭС, 2001. - 25 с.
   
6. 
   Тұрым А.Ш. Есептеу кешендері, жүйелері және тораптары. Оқулық. - Алматы: ҚазҰТУ, 2002, 209 б.
   
7. 
   Тұрым А.Ш., Оған А. Есептеу жүйелері және тораптары. Курстық жобалауға ар­налған әдіс­те­мелік нұсқау. - Алматы, ҚазҰТУ, 2003. - 41 бет.
   

жүктеу/скачать 3.32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: