Тәжірибелік сабақтардың тізімі мен мазмұны

Тәжірибелік сабақтардың тізімі мен мазмұны

Тәжірибелік жұмыс № 1. Металдың қаттылығын анықтау.

Тәжірибелік жұмыс № 2. Көміртекті болаттың құрылымы және қасиеті.

Тәжірибелік жұмыс № 3. Қалыптар жасайтын материалдардың қасиеттерін анықтау.

Тәжірибелік жұмыс № 4. Металдар мен қорытпалардың штамптауға бейімділігін анықтау.

Тәжірибелік жұмыс № 5. Электродтардың техника-экономикалық көрсеткіштерін анықтау.

Тәжірибелік жұмыс № 6. Доғамен пісірудің режимдерін және технологиялық коэффициенттерін анықтау.

18 тақырып. Конструкциялық материалдарды кесіп өңдеу технологиясы

Тәжірибелік жұмыс № 7. Кескіш құралдардың конструкциясы, материалы және геометриясы.

Зертханалық сабақтардың тізімі мен мазмұны

Зертханалық жұмыс № 1. Құйманың кристалдану үрдісін зерттеу.

Зертханалық жұмыс № 2. Темір-цементит күй диаграммасын талдау.

Зертханалық жұмыс № 3. Шойынның құрылымы мен қасиеті.

Зертханалық жұмыс № 4. Көміртекті болатты жасыту.

Зертханалық жұмыс № 5. Көміртекті болатты шынықтыру және босаңдату.

Зертханалық жұмыс № 6. Қалып жасау және қалыпқа металл құйып құйма жасау.

Зертханалық жұмыс № 7. Газбен пісіруде және электрдоғамен пісіруде пайдаланатын құрал-жабдықтармен танысу.

Антифрикционды қорытпалар. Баббиттер мен қорытпалар. Құрамы, құрылымы, физикалық, механикалық және технологиялық қасиеттері.

Түсті металдардың жаңа қорытпалары. Түсті металдардың және қорытпалардың МЕСТ бойынша таңбалануы. Көліктік техникада түсті металдар мен қорытпаларды пайдалану.

Ұсынылатын әдебиет: [1], 198 – 227 бет.

Металдық – керамикалық материалдардың түрлері мен қасиеттері. Ұнақты және қатты қорытпаларды жасау технологиясы жөнінде түсінік. Ұнтақты және қатты қорытпалардың топтары. МЕСТ бойынша таңбалануы және пайдалануы.

Ұсынылатын әдебиет: [3], 135 – 140 бет.

3–тақырып. – Металл емес материалдар

Пластмассалардың түрлері және олардың негізгі қасиеттері. Пластмассалар мен полимердің құрамы. Толықтырғыш. Пластификаторлар. Бояулар. Полимерлеу үрдісінің мәні.

Бөлшектерді пластмассадан құю арқылы және қысыммен жасау технологиясы.

Резеңкенің түрлері және қасиеттері. Резеңке қоспаларын пайдалану және оларды өңдеу. Резеңкеден бұйымды жасау әдістері. Көліктік техникада резеңкелерді пайдалану.

Ұсынылатын әдебиет: [1], 243 – 254 бет., [3], 149 – 157 бет

4–тақырып. – Металлургиялық өңдірістің негізгі

Шойынды өндіру. Домна пештерінде шойынды өндірудің негізгі физика-химиялық үрдістері. Домна өндірісінің өнімдері және оларды пайдалану. Домна өндірісінің тиімділігін жоғарылату әдістері.

Болатты өндіру. Болатты өндіру әдістерінің түрлері және олардың қысқаша сипаттамасы. Болатты оттегі конверторында, мартен пешінде және электр пештерінде өндіру технологиясы.

Болатты құю әдістері. Тыныш және қайнайтын болаттардың құймаларының құрылысы. Болатты үздіксіз құю әдісі.

Ұсынылатын әдебиет: [2], 6 – 14 бет., [3], 19 – 39 бет., [4], 20 – 45 бет.

5–тақырып. – Құю өндірісінің технологиясы

Құю өндірісінің жалпы технологиясы. Құйма жасау әдістерін топтау.

Құймаларды жасау әдістері

Құймаларды жасаудың жалпы технологиялық сұлбасы. Құймаларды құм-саз және қабыршық қалыптарда жасау. Үлгіні ерітіп құймаларды жасау. Ортадан тепкіш күшті пайдаланып құймаларды жасау әдісі. Металл қалыптарға құйып құймаларды жасау. Қысыммен құймаларды жасау. Құймаларды жасаудың арнайы әдістері.

Ұсынылатын әдебиет: [2],48–66 бет., [3], 173–238 бет., [4], 120–181 бет.

6–тақырып. – Металдарды қысыммен өңдеудің технологиясы

Ыстық және суық қалыптау. Қалыптаудың тәсілдерінің түрлері. Шындалғылардың түрлері.

Ашық және жабық қалыптармен қалыптау. Сығып қалыптау және бөлінетін матрицаларда қалыптау.

Таптау, илемдеу және созу. Топтаудың мәні. Негізгі операциялары. Құрал-жабдықтары. Жоғарлы қоспаланған, қорытпаларды таптаудың технологиялық ерекшелігі.

Илемдеу үрдістерінің мәні. Құрал-жабдықтар.

Престеу. Алғашқы дайындамалар және өнімдер.

Ұсынылатын әдебиет: [2], 48–66 бет., [3], 246–310 бет., [4], 53–128 бет.

7–тақырып. – Пісіру өндірісінің технологиясы

Газбен балқытып пісіру, кесу. Газбен пісіру үрдісінің мәні. Жаңғыш газдардың түрі, құрал- жабдықтар. Пісіргіш жалын және оның сипаттамасы. Құйылатын материал, флюстер және олардың МЕСТ бойынша таңбалануы. Газбен пісіру технологиясы. Пісіру режимінің негізгі параметрлерін таңдау: пісіргіш жалынның қуатын, жалынның түрін, сымның таңбасы мен диаметрін, пісіру әдісі мен тәсілін.

Доғамен балқытып пісіру. Электрдоғамен балқытып пісіру түрлері және мәні. Пісіретін электрдоғаның қасиеттері. Доғамен пісіруге арналған тоқ көздері, оларға қойылатын талаптар және сипаттамалары.

Қолмен доғамен пісіру. Пайдаланатын құрал-жабдықтар пісіруге пайдаланатын материалдар, олардың түрлері және МЕСТ бойынша таңбаланылуы. Пісірудің технологиялық режимдері және тәсілі. Доғамен кесу. Қолмен доғамен пісірудің пайдалануы.

Флюстің астында автоматпен пісіру. Бұл әдістің мәні, құрал-жабдықтары, пайдаланылатын материалдары мен флюстер. Пісіретін автоматтардың жұмыс істеу принципі. Флюстың астында пісірудің технологиясы.

Электроқожбен пісіру. Оның мәні, ерекшелігі, артықшылығы және кемшілігі. Пайдалануы.

Электрдоғамен балқытып пісіру кезіндегі техникалық және өрт қауіпсіздігінің ережелері.

Қысыммен пісіру әдістері. Қысыммен пісіру үрдісінің мәні. Электротүйістіріп пісіру: түйістіріп, нүктелеп, жапсарлап, конденсаторлық. Пайдаланатын құрал-жабдықтар және пісіру техникасы техникасы. Қысыммен пісірудің арнайы түрлері: диффузиялық, суық түрде, жарылыс арқылы пісіру, үйкеліспен пісіру және басқалар. Олардың мәні және пайдаланылуы. Техника қауіпсіздігі.

Пісірудің жаңа әдістері.

Ұсынылатын әдебиет: [2],48–66 бет., [3], 318–436 бет., [4], 182–238 бет.

Металдарды кесіп өңдеудің физикалық негізі. Бөлшектерді токарлық станоктарда өңдеу. Фрезерлік және тістерді өңдейтін станоктарда бөлшектерді өңдеу. Бұрғылайтын станоктардың түрлері, олардың сипаттамасы. Тартатын, сүргілейтін және қашайтын станоктарда бөлшектерді өңдеу. Ажарлайтын станоктарда бөлшектерде өңдеу Пластмассаларды және басқа металл емес материалдарды өңдеу. Беттердің пішінің жасаудың жаңа әдістері. Механикалық өңдеудің технологиялық үрдістерін механикаландыру және автоматтандыру

Ұсынылатын әдебиет: [2], 48 – 66 бет., [4], 253 – 445 бет.
Бақылау шараларының күнтізбелік графигі

«Материалтану және конструкциялық материалдар технологиясы» пәнi бойынша күндізгі оқу түрі 050713 «Көлік, көліктік техника және технологиялар» мамандығының студенттеріне арналған сабақ үстінде жұмыс жасауға және СӨЖ –ді орындау және тапсыру бойынша тапсырмалар

Студенттің семестр бойы пән бойынша жинаған жіберу рейтингісінің бағасы мынаған тең

ЖР = (Р1 + Р2)/2
Студенттің рейтингісі (Р1 және Р2) мына формула бойынша анықталады
Р1(2) = АҮ1(2) ·0,7 + МБ1(2) ·0,3
Ағымдағы үлгерім (АҮ) 100 балдық шкаламен анықталады(бақылау іс-шараларының күнтізбелік графигін қара).

Сонымен қатар межелік бақылаудың (МБ) бағасы да 100 балдық шкаламен анықталады.

Қорытынды бақылау (ҚБ) 100 балдық шкаламен анықталады.

Баллдық жүйе бойынша пәннен қорытынды рейтинг “Оқушылардың оқу жетістіктері” және “Рейтингтік ведомость” журналдарына балл түрінде кестелерге енгізіліп эквивалентті бағаға айналдырылады.

«Материалтану және конструкциялық материалдар технологиясы» курсы студентке ғылыми әдебиеттер мен, сонымен бірге оқулықтармен, мерзімді журналдармен, интернетпен жұмыс жасау арқылы машықтануға мүмкіндік береді.

Оқытушының берген тақырыбын студент оны ОСӨЖ сабақтарында, зертханалық жұмысты өткізгенде, зертханалық жұмыс нәтижелері бойынша есепті қорғағанда нақтылай түседі.

Өздік жұмыс, теориялық курсқа кірмеген немесе қысқаша түрде қарастырылған, дәрістік тақырыптарға қатысты сұрақтарды теориялық түрде зерттеу және оларды ұсынылған әдебиет бойынша тереңдетіп оқу болып табылады.

Өздік жұмысы келесі түрде бағаланады: әр тақырыпты теориялық тұрғыдан қарастырылған сұрақтар конспект жасаумен аяқталады, конспект оқытушыға көрсетіліп бағаланады..

Студенттердің оқытушымен бірге орындалатын өздік жұмысы, дәрістік сабақтардың тақырыптарын терең зерттеп, оларды бекітуге бағытталған. Студенттер сабаққа дайындықпен келіп, ұсынылған әдебиеттер мен аталмыш сабаққа қажетті материалдарды қолдануы керек. Сабақты босатқан жағдайда студент уақытында тапсырмаған материалды келесі аптасында тапсыра алады. Уақытында тапсырылымаған материал оқу семестрінің 4 апта аралығында қабылданады және 50%-дан (жартысын аласыз) төмен бағаланады..

Бірінші және екінші межелік бақылау оқытылған тақырыптар бойынша ауызша сұрау түрінде, билеттер немесе тесттер бойынша 100 балдық жүйемен бағаланады.

Пән бойынша межелік бақылауға (МБ) ағымдағы үлгерім (АҮ) балдарын жинаған студент қана жіберіледі.

– Егер студент межелік бақылаудан өтпеген болса, немесе МБ 50 балдан төмен бал жинаған болса, онда ол студенттің рейтингі анықталмайды. Мұндай жағдайда деканат МБ тапсырудың жеке мерзімін белгілейді.

3 – семестр аяғында емтихан қабылданады.

Емтихан үш сұрақтан туратын билет бойынша немесе 50 сұрақтан тұратын нұсқаға салынған тесттер бойынша алынады. Емтихан 100 балдық жүие бойынша бағаланады.

Пән бойынша қорытынды бақылауға (ҚБ) оқу бағдарламалық жұмыстардың барлық талаптарын орындағандар (барлық зертханалық және тәжірибелік жұмыстарды және СӨЖ және ОСӨЖ бойынша жұмыстар мен тапсырмалар орындаған және тапсырған), курстық жұмысты қорғағаны үшін жақсы баға алғандар (семестрлік жұмыстар) және жіберу рейтингісін жинағандар (50 балдан кем емес) студенттер жіберіледі.

Егер студент алушы жіберу рейтингісі және қорытынды бақылауы бойынша жақсы бағаларға ие болса, онда пән бойынша қорытынды баға есептелінеді. Егер студент қорытынды бақылауды себепсіз жіберсе, онда оның бағасы “қанағаттанарлықсыз” деп есептелінеді.

Мен сіздерден сабаққа кешікпеулеріңізді сұраймын, оқытушыдан кейін аудиторияға кіруге болмайды, сабаққа қалғаны үшін студент сабаққа жіберілмейді, өйткені ол оқу сабағының үрдісін бұзады. Сонымен бірге тәртіп бұзғаны үшін студент аудиториядан қуылады және 0 бал қойылады.

Емтиханды көшіруге жол берілмейді. Бақылау шарасында көшіргені үшін студент аудиториядан шығарылады және оған 0 бал қойылады.

Егер сіз себепті жағдайлармен бақылау шараларын өткізу кезінде қатыспаған болсаңыз, онда оқытушы тағайындаған уақытта қосымша өтуіңізге мүмкіндік беріледі (МБ және ҚБ деканның рұқсатымен өткізіледі), кері жағдайда сіз «0» балл аласыз.

1. 
   Сүлеймен Е.Б. Материалтану. Оқулық. – Павлодар: С. Торайғыров
   

2. Cыздыков О., Оразбаев Б., Нысанбаев Ғ. Конструкциялық материалдар технологиясы. Оқулық – Алматы Республикалық баспа кабинеті, 1993 ж. – 290 б.

3. Оськин В.А., Евсиков В.В. Материаловедение. Технология конструкционных материалов. Учебники и учебное пособие для студентов высш. учеб. заведений / Книга.1. – М. : Колос, 2008. – 447 с.

4. Дальский А.М., Арутюнова А.И., Барсукова Т.М. Технология конструкционных материалов: Учебник для машиностроительных специальностей вузов.- 2-ое изд., перераб. и доп.- М.: Машиностроения, 1985. - 448с.

5. Материаловедение и технология металлов: Учебник для студентов

машиностроительных спец. вузов / Г.П. Фетисов, М.Г. Карпман, В.М. Матюнин и др. – 5-е изд., стер. – М.: Высш. шк,. 2007. – 862 с.; ил.

6. Сүлеймен Е.Б., Сүйіндіков М.М. Металтану: – Металлургиялық және машинажасау мамандықтарындағы студенттерді оқытуға арналған әдістемелік құрал: Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің ғылыми баспа орталығы, 2001. – 34 б.

7. Сүйіндіков М.М. Конструкциялық материалдар технологиясы: – Лабораториялық жұмыстарға арналған әдістемелік құрал: Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің ғылыми баспа орталығы, 2000. – 100 б.

8. Казаков Н.Ф., Осокин А.М., Шишкова А.П. Технология металлов и

других конструкционных материалов: Учеб. пособие для немашиностроительных вузов. - М.: Металлургия, 1975. – 687с.

9. Гуляев А.П. Металловедение, уебник, 6-е издание, перерап. и доп.-М.: Металлургия, 1986, 541 с.

10. Лахтин Ю.М., Леонтьева В.И. Материаловедение: Учебник для втузов. – 3-е изд., перераб. и доп. – М. : Машиностроение, 1990. – 528 с.

11. Арзамасова Б.Н. Материаловедение: Учебник для втузов/Под общей ред. – 2-е изд., испр. и доп. – М.: Машиностроение, 1986. – 384 с.

12. Кнорозов Б.В., Усова Л.Ф., Третьяков А.В. Технология металлов:

Учебник для вузов.- 2-ое изд., перераб. и доп. - М.: Металлургия, 1987.- 902 с.

13. Солонцев Ю.П., Пряхин Е.И. Материаловедение: Учебник для вузов. Изд. 3-е перераб. и доп. – Санкт-Петербург: Химиздат, 2004. – 736 с.

14. Вернер А.К., Курбатова И.А., Парфеновская О.А. Технология кострукционных материалов: Краткий курс лекций , 3-е изд. – М. : МГИУ, 2008. – 140 с.

Қосымша

15. Дриц М.Е., Москалев М.А. Технология конструкционных материалов и материаловедение: Учебник для вузов. - М.: Высшая школа, 1990.- 447с.

16. Жадан В.Т., Гринберг Б.Г., Никонов В.Я. Технология металлов и других конструкционных материалов: Учеб. пособие для немашиностроительных вузов. -2-ое изд., перераб. и доп. - М.: Высшая школа, 1970. - 704с.

17. Архипов В.В., Абиндрев А.А., Касенков М.А. Технология металлов и других конструкционных материалов: Учебник для механических специальностей вузов.- 3-ие изд., перераб, и испр. - М.: Высшая школа, 1970. - 520с.

18. Сүлейменов Е.Б., Сүлейменов Т.Ж. Материалтану сөз тізбегінің

орысша-қазақша сөздігі. – Алматы: Республикалық баспа кабинеті, 1993. – 19 б.

19. Сүлеймен Е.Б. Металтану сөз тіркесінің орысша-қазақша сөздігі. –

Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің ғылыми баспа орталығы, 2005. – 35 б.

20. Травин О.В., Травина Н.Т. Материаловедение: Учебник для вузов. – М. : Металлургия, 1989. – 384 с.

Пән бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) келісім парағы

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.1/11

050713 «Көлік, көліктік техника және технологиялар» мамандығына арналған