Пәннің оқу бағдарламасы – SYLLABUS
Оқытушы жайлы мәлімет:
Серикбаева Нургуль Бейсембековна
Байланыс телефоны: 34-71-63, 8-777-26-24-619
Пән жайлы мәлімет:
Объект: ҚР мемлекеттік білім стандартының талабына сәйкес жоғары психологиялық білім үрдісі.
Пәннің атауы: « Дефектология және логопедия негіздері »
Өту орны: № 2 оқу ғимараты
Кредит саны: 3
Оқу жоспарынан үзінді :
Курс
|
семестр
|
кредит
|
Дәріс сағаты
|
Тәж.сағ.
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
Барлығы
|
Бақылау нысаны
|
ІІІ
|
5
|
3
|
30
|
15
|
22.5
|
67.5
|
135
|
Емтихан
|
Пәннің пререквизиті: Алғашқы оқу сатысында «Дефектология және логопедия негіздері» курсымен қатар студенттер келесі пәндерді қосымша оқуы қажет:
-
Психология;
-
Физиология;
-
Педагогика;
-
Саясаттану.
Пәннің постреквизиті: Пән туралы білім келесі пәндерді меңгерту үшін қажет:
-
Балалар психологиясы;
-
Социология;
-
Практикалық психология;
Курстың қысқаша сипаттамасы:
Бүгінгі таңда қоғамымыздағы және білім беру жүйесінде болып жатқан өзгерістер мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқыту саласына жаңаша қарауды талап етіп отыр.Мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқытудағы талаптарды жүзеге асыруда педагог-психолог мамандарының орны ерекше. Соның ішіндегі тіл кемістігі бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу жұмысы болашақ мамандарды дайындауда алдына үлкен міндет қояды. Осы міндетті шешуде дефектология және логопедия пәнінің маңызы зор.
Пәннің мақсаты және міндеттері, оның оқу үрдісіндегі орны:
Болашақ мамандарға дамуында тіл кемістігі бар балалармен жұмыс жүргізудің әдістемесін меңгерту.
Пәнді оқыту міндеттері:
-
Тіл кемістігін түзетудегі оқыту, тәрбиелеу процесін ғылыми-теориялық тұрғыдан меңгерту;
-
дефектология және логопедия ғылымы бойынша сөйлеу процесінің анатомия, физиологиялық механизмі, тіл кемістігінің түрлері, оның себептері туралы білімін жетілдіру;
-
сөйлеу ырғағының бұзылу себептерін анықтап, оны түзетудің жолдарын үйрету;
-
тіл кемістігі бар балаларды оқыту, тәрбиелеу үрдісін шығармашылықпен ұйымдастыра білуге тәрбиелеу;
-
тіл кемістігі бар балалармен жұмыс жүргізуде студенттерді практикалық кәсіби біліктілікке дайындау;
-
даму мүмкіндігі шектелген балаларды оқыту мен тәрбиелеу ерекшеліктерін меңгерту.
Пәнді оқыту нәтижесінде студенттер білуге тиіс:
-
нақты түзету-тәрбиелеу міндеттерін шешуде теориялық білімін қолдануға;
-
даму мүмкіндіктері шетелген балаларды оқыту және тәрбиелеу тәжірибесін бақылау, талдау және қорытуға;
-
оқу-тәрбие жұмыстарының әдістері мен нысандарын таңдаудың және пайдаланудың жалпы және арнаулы дидактикалық қағидаларын жүзеге асырудың тиімділігін айқындай білуі;
-
даму мүмкіндігі шектелген балалармен тәрбие жұмыстарын орынды жүргізе білуге;
-
тіл кемістігін түзетуге арналған сабақ жоспарын құра білуге;
-
отбасы және мектепке дейінгі мекемелермен қарым-қатынасты орната білулері тиіс.
Курс мазмұнының сағат бойынша бөлінуі
№
|
Тақырып атаулары
|
Дәріс
|
Тәжір.
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
1
|
Дефектология пәніне
кіріспе
|
2
|
|
1
|
4
|
2
|
Дефектология негіздері
|
|
1
|
2
|
6
|
3
|
Дамуында кемістігі бар балалар
|
4
|
1
|
2
|
|
4
|
Логопедия ғылымы
|
2
|
1
|
2
|
6
|
5
|
Сөйлеу процесінің анатомия, физиологиялық механизмі
|
2
|
1
|
2
|
4
|
6
|
Тіл кемістігін топтастыру
|
2
|
1
|
2
|
6
|
7
|
Дислалия және оның себептері
|
2
|
1
|
2
|
6
|
8
|
Фонемаларды түзету
|
2
|
1
|
2
|
6
|
9
|
Дизартрияның түрлері
|
2
|
1
|
1
|
6
|
10
|
Ринолалияның түрлері
|
2
|
1
|
1
|
6
|
11
|
Сөйлеу тіліндегі ақаулықтар
|
2
|
1
|
1
|
6
|
12
|
Алалия
|
2
|
1
|
1
|
6
|
13
|
Афазияның түрлері
|
2
|
1
|
1
|
2
|
14
|
Жалпы тіл кемістігі
|
2
|
2
|
1
|
3.5
|
15
|
Есту қабілеті нашар балалардың сөйлеу тілінің бұзылуы
|
2
|
1
|
1.5
|
|
|
Барлығы
|
30
|
15
|
22.5
|
67.5
|
Дәріс сабақтарының тақырыптары және жоспары
Дефектология пәніне кіріспе
Жоспары:
-
Дефектология ғылымына жалпы түсінік.
-
Дефектология ғылымының мақсаты, міндеттері.
-
Зерттеу әдістері.
-
Дефектология ғылымының салалары (сурдопедагогика, тифлопедагогика, олигофренопедагогика, логопедия).
-
Басқа ғылымдармен байланысы.
Әдебиеттер тізімі:
-
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г.
-
Власова Т.А.,Певзнер М.С. О детях с отклонениями в развитии.-М.,1973.
-
Намазбаева Ж.,Сүлейменова Р Дефектологиялық сөздік.-Алматы, 1 993.
-
Пузанова Б.П.Дефектология: Словарь-справочник.-М.,1996 г.
Дамуында кемістігі бар балалар
Жоспары:
-
«Кеміс бала» түсінігі.
-
Дамуында кемістігі бар балалардың негізгі категориялары.
-
Аномалияның этиологиясы.
Әдебиеттер тізімі:
-
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г.
-
Власова Т.А.,Певзнер М.С. О детях с отклонениями в развитии.-М.,1973.
-
Намазбаева Ж.,Сүлейменова Р Дефектологиялық сөздік.-Алматы, 1 993.
-
Пузанова Б.П.Дефектология:Словарь-справочник.-М.,1996 г.
Логопедия ғылымы
Жоспары:
-
Логопедия пәнінің мақсаты, міндеттері, зерттеу әдістері.
-
Қалыптасу тарихы.
-
Логопедияның басқа ғылымдармен байланысы.
-
Тіл кемістігін зерттеу, сөйлеу тілінің құрамдық бөліктері және олардың дамуы.
-
Дамуында тіл кемістігі бар балаларды тәрбиелеу және оқытудың жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Сөйлеу процесінің анатомия, физиологиялық механизмі
Жоспары:
-
Сөйлеу аппараттары.
-
Сөйлеу аппараттарының артикуляциялық бөлімі.
-
Сөйлеу аппараттарының дамуындағы кемшіліктер.
-
Дыбысты айтудағы ауыз қуысы және тыныс алу мүшелерінің орналасу қалпы.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Тіл кемістігін топтастыру
Жоспары:
-
Сөйлеу тілінің бұзылуына сипаттама.
-
Мектепке дейінгі балалардың сөйлеу тілі патологиясының негізгі себептері.
-
Табиғи және функционалды тіл кемістіктері.
-
Мектепке дейінгі балаларда кемістіктің пайда болу себептері және педагогикалық жұмыстар.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Дислалия және оның себептері
Жоспары:
-
Механикалық дислалия, оның себептері.
-
Кемиек (прогнатия), опырауыз (прогения).
-
Функционалды дислалия, оның шығу себептері.
-
Сигматизм, ротацизм, ламбдацизм.
-
Каппацизм, гаммацизм, хитизм, йотацизм.
-
Мектепке дейінгі балалардың тіл мүкістіктерін түзетудің жорлдары, әсері.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Фонемаларды түзету
Жоспары:
-
Фонема ұғымына түсінік.
-
Дыбыстардың дұрыс айтылуы.
-
Дыбыстарды айту кемшіліктерін түзетудегі логопедиялық жұмыс кезеңдері.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Дизартрияның түрлері
Жоспары:
-
Дизартрия ұғымы, оның пайда болу себептері.
-
Дизартрияның түрлері.
-
Анартрия.
-
Дизартрияға шалдыққан мектепке дейінгі балаларды тексеру жолдары, түзету жұмыстары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Ринолалияның түрлері
Жоспары:
-
Ринолалия ұғымы.
-
Ринолалияның түрлері.
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың дауысының бұзылуы, оның түрлері.
-
Дауыстың функционалды, органикалық бұзылуы.
-
Дауыстың бұзылуын түзету жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Сөйлеу тіліндегі ақаулықтар
Жоспары:
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тіліндегі ақаулықтардың түрлері.
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тіліндегі ақаулықтардың пайда болу себептері.
-
Түзету жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Алалия
Жоспары:
-
Алалия.
-
Моторлы және сенсорлы алалия.
-
Алалияның пайда болу себептері.
-
Оны түзетудің жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Афазияның түрлері
Жоспары:
-
Афазия ұғымына түсінік.
-
Акустикогностикалық, сенсорлы акустико-мнестикалы семантикалық афазия.
-
Афференттік моторлы, эфферентті моторлы, динамикалық афазия.
-
Афазияны жою жөніндегі педагогикалық түзету жұмыстарының бағыттары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Жалпы тіл кемістігі
Жоспары:
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тілі дамуының деңгейі.
-
Баланың тіл кемістігін түзету жұмыстарының басты бағыттары.
-
Сөйлеу тілінің даму жолдары.
-
Балалар бақшасындағы сөйлеу тілі бұзылған балалармен тәрбиешінің жұмыс ерекшелігі.
-
Логопедиялық сабақтардың жүйелілігі.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Есту қабілеті нашар балалардың сөйлеу тілінің бұзылуы
Жоспары:
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тілінің дамуына есту қабілетінің әсері.
-
Есту қабілеті дамуының кезеңдері.
-
Есту ақаулықтарының жіктелуі, есту қабілетін тексеру, түзету жұмысының негізгі бағыттары.
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың есту қабілетінің бұзылуын алдын-ала сақтандыру.
-
Балалар бақшасындағы сөйлеу тілі бұзылған балалармен жүргізілетін жұмыс кезіндегі педагог-тәрбиешіге қойылатын талаптар.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
Тәжірибелік сабақтардың тақырыптары және жоспары
Дефектология негіздері
Жоспары:
-
Дефектология мен логопедияның жеке пән ретіндегі мәні, мақсаты маңызы.
-
Даму мүмкіндігі шектелген балаларды оқыту мен тәрбиелеудің ерекшелігі.
-
Қазіргі таңдағы дефектология ғылымын зерттеудің жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г.
-
Власова Т.А.,Певзнер М.С. О детях с отклонениями в развитии.-М.,1973.
-
Намазбаева Ж.,Сүлейменова Р Дефектологиялық сөздік.-Алматы, 1 993.
-
Пузанова Б.П.Дефектология:Словарь-справочник.-М.,1996 г.
Дамуында кемістігі бар балалар
Жоспары:
-
«Кеміс бала» түсінігі.
-
Дамуында кемістігі бар балалардың негізгі категориялары.
-
Аномалияның этиологиясы.
Әдебиеттер тізімі:
-
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г.
-
Власова Т.А.,Певзнер М.С. О детях с отклонениями в развитии.-М.,1973.
-
Намазбаева Ж.,Сүлейменова Р Дефектологиялық сөздік.-Алматы, 1 993.
-
Пузанова Б.П.Дефектология:Словарь-справочник.-М.,1996 г.
Логопедия ғылымы
Жоспары:
-
Логопедия пәнінің мақсаты, міндеттері, зерттеу әдістері.
-
Қалыптасу тарихы.
-
Логопедияның басқа ғылымдармен байланысы.
-
Тіл кемістігін зерттеу, сөйлеу тілінің құрамдық бөліктері және олардың дамуы.
-
Дамуында тіл кемістігі бар балаларды тәрбиелеу және оқытудың жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Сөйлеу процесінің анатомия, физиологиялық механизмі
Жоспары:
-
Сөйлеу аппараттары.
-
Сөйлеу аппараттарының артикуляциялық бөлімі.
-
Сөйлеу аппараттарының дамуындағы кемшіліктер.
-
Дыбысты айтудағы ауыз қуысы және тыныс алу мүшелерінің орналасу қалпы.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Тіл кемістігін топтастыру
Жоспары:
-
Сөйлеу тілінің бұзылуына сипаттама.
-
Мектепке дейінгі балалардың сөйлеу тілі патологиясының негізгі себептері.
-
Табиғи және функционалды тіл кемістіктері.
-
Мектепке дейінгі балаларда кемістіктің пайда болу себептері және педагогикалық жұмыстар.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Дислалия және оның себептері
Жоспары:
-
Механикалық дислалия, оның себептері.
-
Кемиек (прогнатия), опырауыз (прогения).
-
Функционалды дислалия, оның шығу себептері.
-
Сигматизм, ротацизм, ламбдацизм.
-
Каппацизм, гаммацизм, хитизм, йотацизм.
-
Мектепке дейінгі балалардың тіл мүкістіктерін түзетудің жорлдары, әсері.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Фонемаларды түзету
Жоспары:
-
Фонема ұғымына түсінік.
-
Дыбыстардың дұрыс айтылуы.
-
Дыбыстарды айту кемшіліктерін түзетудегі логопедиялық жұмыс кезеңдері.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Дизартрияның түрлері
Жоспары:
-
Дизартрия ұғымы, оның пайда болу себептері.
-
Дизартрияның түрлері.
-
Анартрия.
-
Дизартрияға шалдыққан мектепке дейінгі балаларды тексеру жолдары, түзету жұмыстары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Ринолалияның түрлері
Жоспары:
-
Ринолалия ұғымы.
-
Ринолалияның түрлері.
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың дауысының бұзылуы, оның түрлері.
-
Дауыстың функционалды, органикалық бұзылуы.
-
Дауыстың бұзылуын түзету жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Сөйлеу тіліндегі ақаулықтар
Жоспары:
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тіліндегі ақаулықтардың түрлері.
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тіліндегі ақаулықтардың пайда болу себептері.
-
Түзету жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Алалия
Жоспары:
-
Алалия.
-
Моторлы және сенсорлы алалия.
-
Алалияның пайда болу себептері.
-
Оны түзетудің жолдары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Афазияның түрлері
Жоспары:
-
Афазия ұғымына түсінік.
-
Акустикогностикалық, сенсорлы акустико-мнестикалы семантикалық афазия.
-
Афференттік моторлы, эфферентті моторлы, динамикалық афазия.
-
Афазияны жою жөніндегі педагогикалық түзету жұмыстарының бағыттары.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Жалпы тіл кемістігі
Жоспары:
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тілі дамуының деңгейі.
-
Баланың тіл кемістігін түзету жұмыстарының басты бағыттары.
-
Сөйлеу тілінің даму жолдары.
-
Балалар бақшасындағы сөйлеу тілі бұзылған балалармен тәрбиешінің жұмыс ерекшелігі.
-
Логопедиялық сабақтардың жүйелілігі.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
Есту қабілеті нашар балалардың сөйлеу тілінің бұзылуы
Жоспары:
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеу тілінің дамуына есту қабілетінің әсері.
-
Есту қабілеті дамуының кезеңдері.
-
Есту ақаулықтарының жіктелуі, есту қабілетін тексеру, түзету жұмысының негізгі бағыттары.
-
Мектеп жасына дейінгі балалардың есту қабілетінің бұзылуын алдын-ала сақтандыру.
-
Балалар бақшасындағы сөйлеу тілі бұзылған балалармен жүргізілетін жұмыс кезіндегі педагог-тәрбиешіге қойылатын талаптар.
Әдебиеттер тізімі:
-
Филичева Т.Б., Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
-
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
-
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г.
-
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983.
-
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
«Дефектология және логопедия негіздері»
пәні бойынша 3-курс студенттерінің 2011-2012-оқу жылында
оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтылу картасы
№
|
Оқулықтар мен оқу-әдістемелік қосымшалардың атауы
|
Кітап саны
|
|
Негізгі әдебиеттер:
|
|
1
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г.
|
5
|
2
|
Винарская Е.Н. Раннее речевое развитие ребенка и проблемы дефектологии.-М.,1987
|
13
|
3
|
Грушевская М.С. Недоразвитие речи у младших школьников и его преодоление.-А.,1983
|
2
|
4
|
Ефименкова Л.Н. Коррекция устной и письменной речи учащихся начальных классов.- М.,1991
|
10
|
5
|
Садовникова И.Н. Нарушение письменной речи у младших школьников.-М.,1983
|
1
|
6
|
Намазбаева Ж.,Сүлейменова Р Дефектологиялық сөздік.-Алматы, 1 993
|
4
|
7
|
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
|
5
|
8
|
Волкова Л.С.Логопедия.-М.,1989 г.
|
5
|
9
|
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
|
1
|
|
Қосымша әдебиеттер:
|
|
1
|
Апраушев А.В.Тифлосурдопедагогика.-М.,1983 г.
|
2
|
2
|
Власова Т.А.,Певзнер М.С.О детях с отклонениями в развитии.-М.,1973.
|
2
|
3
|
Катаева А.А.,Согребелева Е.А.Дошкольная олигофренопедагогика.-М.,1988 г.
|
2
|
4
|
Астапов В.М.Введение в дефектологию с основами нейро и патопсихологии.,-М.,1994 г.
|
3
|
5
|
Козлов М.Л.,Левина А.А.Детская сурдоаудиология.-М.,1989 г.
|
2
|
6
|
Пузанова Б.П.Дефектология:Словарь-справочник.-М.,1996 г.
|
3
|
7
|
Морозова С.А.Аутичный ребенок: проблемы в быту.-М.,1998 г.
|
1
|
8
|
Петрова В.Г.,Белякова И.В.Кто они дети с отклонениями в развитии?-М.,1998.
|
1
|
9
|
Намазбаева Ж.И., Давиденко Л.А.Психолого-педагогические основы воспитания детей раннего возраста.Алматы,1994.
|
1
|
10
|
Грибова О.Е.К проблеме анализа коммуникации у детей с речевой патологией.//Дефектология-1995-№6.
|
1
|
11
|
Лебединский В.В.Нарушения психического развития у детей -М.,1985.
|
1
|
Оқытушы жетекшілігімен орындалатын студенттердің өздік жұмыстарына әдістемелік нұсқаулар (ОСӨЖ)
Берілген тақырыпты конспектілеу
-
Жазып отырған тақырыптан алшақтамай, оның мазмұнын нақты ашуға талпыну.
-
Артық баяндау, қажетсіз дәлелдемелер мен көпсөзділікке жол бермеу.
-
Міндетті түрде жоспар болуы және тақырып мазмұнын жоспарға сай рет-ретімен жүйелі баяндауы қажет.
-
Жұмыс түсінікті, мағыналы орамда тілмен жазылуы тиіс.
-
Барлық айтылған ойды жинақтап, тұжырымдап, тиісті қорытынды жасау.
Реферат жазуда не ескеріледі?
-
Таңдап алған рефераттың тақырыбына қатысты студент кішігірім зерттеу жасайды. Студент осы алғашқы ғылыми жұмысқа байланысты мәселелерге орай қажетті әдебиеттерге шолудан бастайды.
-
Керек жағдайларда оқытушымен кездесіп кеңес алған абзал.
-
Реферат жазуда студент негізгі мәселені ажыратуға, тақырыптардың өзара сабақтастығын тануға дағдыланады.
-
Фактілер, фактілік материалдарды іріктеу және жинақтау негізінде таблицалар, графиктер, схемалар жасалады.
-
Пайдаланған деректер, материалдар, әдебиеттердің тізімін, қайдан алғанын (сілтеме) қайда, қашан, қандай баспадан жарық көргенін көрсетуі қажет.
-
Студент рефераты аудиторияда талқыланады. Ең алдымен реферат тақырыбымен, негізгі ойымен таныстырады. Тақырыпты зерттеуші студент реферат мазмұнын аудиторияда талқылап, көпшілікке жеткізеді, оның ғылымилығы, тереңділігі талқыланады.
Жұмыстың мұндай формасы, нұсқасы студенттердің танымдық белсенділігін арттырып, алдағы ізденіске құлшындырады.
Рефератты талқылау- шығармашылық жұмыстың бір көрінісі, яғни білімділік, қызығушылық тұрғысынан және тәрбиелік мән-мазмұны зор әрекет жұмыс. Бұл кезде сөйлеушілер негізгі мәселеден ауытқымай, нақты, тұжырымды ой айтуға көңіл бөлуі тиіс.
Рефератты талқылап, қорытындысын шығару- маңызы зор жауапты сәт, белгілі бір тақырып төңірегінде ғылыми дәйекті тұжырымдар жасап үйрену. Соңында оқытушы реферат жазған студенттің, пікір айтушылардың сөздерін жинақтап, қажетті толықтырулар енгізеді, мәселенің бұлдыр тұстарын анықтап, қажет жағдайда түзетулер жасайды, толықтырады, өзгертеді.
Оқытушы жетекшілігімен орындалатын
студенттің өздік жұмыстары және оларды орындау кестесі
№
|
Тақырып атаулары
|
Тапсырма мазмұны
|
Әдебиеттер
|
Бақылау формасы
|
Орындалу мерзімі
|
1
|
Дефектология пәніне
кіріспе
|
Дефектология салалары
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Конспект
|
1-апта
|
2
|
Дефектология негіздері
|
Аномальды балалар
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Ауызша
жұмыс
|
2-3апта
|
3
|
Логопедия ғылымы
|
Логопедияның мақсат, міндеттері
|
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
|
Ауызша
жұмыс
|
4-апта
|
4
|
Сөйлеу процесінің анатомия, физиологиялық механизмі
|
Сөйлеу процесінің құрылысы
|
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
|
Реферат
|
5-апта
|
5
|
Тіл кемістігін топтастыру
|
Мектеп жасына дейінгі балалардың тіліндегі кемшіліктер
|
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
|
Кросс-ворд құру
|
6-апта
|
6
|
Дислалия және оның
себептері
|
Дислалия және
оның
себептеріне сипаттама беру
|
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
|
Ауызша
жұмыс
|
7-апта
|
7
|
Фонемаларды түзету
| Фонемаларды түзету жолдары |
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
|
Реферат
|
8-апта
|
8
|
Дизартрияның түрлері
|
Дизартрияға шалдыққан балаларды тексеру жолдары, түзету жұмыстары
|
Волкова Л.С.
Логопедия.-М.,1989 г.
|
Ауызша
жұмыс
|
9--апта
|
9
|
Ринолалияның түрлері
|
Ринолалияға шалдыққан балаларды тексеру жолдары, түзету жұмыстары
|
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
|
Реферат
|
10-апта
|
10
|
Сөйлеу тіліндегі ақаулықтар
|
Сөйлеу тілі бұзылған баламен тәрбиешінің жұмыс ерекшелігі
|
Волкова Л.С. Логопедия.-М.,1989 г.
|
Ауызша
талқылау
|
11-апта
|
11
|
Алалия
|
Алалияның түрлеріне сипаттама
|
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
|
Ауызша
талқылау
|
12-апта
|
12
|
Афазияның түрлері
|
Афазияның түрлеріне сипаттама
|
Волкова Л.С. Логопедия.-М.,1989 г.
|
Конспект
|
13-апта
|
13
|
Жалпы тіл кемістігі
|
Жалпы тіл кемістігіне сипаттама
|
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
|
Коллок-виум
|
14-апта
|
14
|
Есту қабілеті нашар балалардың сөйлеу тілінің бұзылуы
|
Есту қабілеті нашар балалардың сөйлеу тілінің бұзылу түрлері
|
Волкова Л.С. Логопедия.-М.,1989 г.
|
Конспект
|
15-апта
|
Студенттердің өздігінен орындайтын жұмысы және
оны орындауға қойылатын талаптар (нұсқаулар):
-
Өздігінен білім алу үшін, алдымен сол жұмысқа қажетті нақты дағдыларға (іштей жылдам оқи білу, библиографиялық дағдылар, түрлі анықтама әдебиеттерді пайдалана білу, оқығандарды жазып алу т.б. ие болу керек).
-
Біліммен жемісті шұғылдану қолайлы жағдайларды (уақыт, тиісті әдебиеттер мен құралдардың болуы) керек етеді, ең дұрысы кітапханаларда, оқу залдарында біліммен шұғылдануға дағдылану.
-
Алғашқы кезден оқытушылардан, тәжірибелі адамдардан, кітапханалардан ақыл кеңес алудың пайдасы зор.
-
Оқыған материалды мұқият ұғатындай етіп оқып, түсінбеген жерлерді қалдырмай, қайталап оқып, оның негізгі жақтарын жазып алу керек.
-
Анықтама әдебиеттерді, энциклопедияларды, түрлі сөздіктерді қоса пайдаланып отыру керек.
Студенттердің өздік жұмысы (СӨЖ) үй тапсырмаларын орындауды қамтиды. Ол: реферат, конспект, кроссворд, аннотация жазу, жаттығу орындау және т.б. түрінде жүргізіледі.
Қойылатын талаптар:
-
СӨЖ оқытушы белгіленген мерзімінен кешіктірілмей, уақытында барлық талаптарға сәйкес орындалуға тиіс;
-
СӨЖ өзі орындауы қажет, оны басқадан көшіруге, яки болмаса басқаға көшіруге беруге болмайды (ондай жұмыс бағаланбайды, сол себепті балл төмендетіледі);
-
СӨЖ тапсырмаларын орындау барысында кейбір өзгерістер мен толықтыруларды ескеруге тиіс;
-
СӨЖ берілген нұсқау (дәптерде, А4 форматты қағазда және т.б.) бойынша өзгертуге тиіс.
Студенттердің өздік жұмыстары және оларды орындау кестесі.
№
|
Тақырып атаулары
|
Тапсырма мазмұны
|
Әдебиеттер
|
Бақылау формасы
|
Орында
лу мерзімі
|
1
|
Дефектология және логопедия негіздері
|
Пәнге қатысты кітапханада бар барлық әдебиеттерді қамту
|
-//-
|
Картотека әзірлеу
|
1-апта
|
2
|
Дефектология және логопедия
|
Әдебиеттерді
шолу
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Аннотация жазу
(талдау)
|
2-апта
|
3
|
Ақыл-ойының дамуы артта қалған балалар
|
Олигофрения-ның түрлеріне сипаттама
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Конспект жазу
|
3-апта
|
4
|
Сөйлеу тілінде мүкістігі бар балалар
|
Мектеп жасына дейінгі балалардың тіліндегі кемшіліктер
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Реферат
жазу
|
4-апта
|
5
|
Балалар аутизмі
|
Балаларда болатын аутизмге түсініктеме
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Реферат
жазу
|
5-апта
|
6
|
Балаларға көрсетілетін логопедиялық көмектің түрлері
|
Логопедиялық көмектің негізгі бағыттары
|
Қ.Өмірбекова, Қ.Серкебаев. Логопедия.-А.,1996.
|
Конспект
жазу
|
6-апта
|
7
|
Мектеп жасына дейінгі сөйлеу тілі бұзылған балаларға көрсетілетін көмек түрлері
|
Отбасымен жүргізілетін жұмыс түрлері
|
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
|
Реферат
жазу
|
7-апта
|
8
|
Психикалық дамуы тежелген бастауыш сынып оқушыларының психологиялық –педагогикалық сипаттамасы
|
Дәптерге тақырыпты жоспар құрып, конспектілеу
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Конспект
жазу
|
8--апта
|
9
|
Естуінде бұзылуы бар балалар
|
Есту ақаулықтары-ның жіктелуі және тексеру жолдары
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Реферат
жазу
|
9-апта
|
10
|
Қимыл- қозғалысында бұзылуы бар балалар
|
Балаларда болатын сал ауруы
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Реферат
жазу
|
10-апта
|
11
|
Көру қабілеті бұзылған балалар
|
Көруінде бұзылуы бар балаларға сипаттама
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Реферат
жазу
|
11-апта
|
12
|
Мінез-құлқында бұзылуы бар балалар
|
Дәптерге тақырыпты жоспар құрып, конспектілеу
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Конспект
жазу
|
12-апта
|
13
|
Күрделі құрылымды кемістіктері бар балалар
|
Дәптерге тақырыпты жоспар құрып, конспектілеу
|
Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии.- М.,1991 г
|
Конспект
жазу
|
13-апта
|
14
| Сөйлеу қабілетінің бұзылуына әсер ететін себептер |
Мектеп жасына дейінгі балалардың тіл кемістіктері-нің себептері
|
Филичева Т.Б.,Чевелева Н.А.,Чиркина Г.В.Основы логопедии.-М.,1993.
|
Реферат
жазу
|
14-апта
|
15
|
Балабақшадағы сөйлеу тілі бұзылған балалармен жүргізілетін жұмыс түрлері
|
Дидактикалық материалдар, ойындар, жаттығулар
|
Барлық негізгі әдебиеттер
|
Әдістемелер даярлау
|
15-апта
| КУРСТЫ МЕҢГЕРУДЕ СТУДЕНТТЕРГЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР:
Әрбір студенттің міндетіне - сабақтан қалмау, берілген тапсырмаларды мерзімінде, дұрыс тиянақты орындау жатады.
Сабақты босату, сол тәрізді өтілген сабақты талдауға қатыспау студенттердің жауапкершілігі жоқ екенін көрсетеді, сол себепті студенттің сабаққа қатысуы мен оқу үлгерімі оның оқуға деген қатынасын , ниетін білдіреді және осының барлығы курс бойынша қорытынды баға қоярда ескеріледі.
Берілген тапсырмалар уақытында орындалмаған жағдайда , әрбір тапсырма үшін бағаңыз кеміп отырады. Сабаққа келмей қалсаңызда баллыңыз кемиді. Сондықтан сабаққа кешікпей, уақытында қажетті дайындықпен келуге талпыныңыз .
Аса себепті жағдайлар (науқастанып қалу, отбасының жағдайлары) сізге сабақты босатуға құқық береді, дегенмен, бұл жағдайда оқытушыны хабардар етуге және берілген тапсырмалардың бәрін де өткізуге міндетті екеніңізді ұмытпаңыздар.
Әрбір студент өз жұмыс орнында болып қоймай , өзінің жұмыс міндеттерін орындауға тиіс. Оны орындамаған студентке жауап беруге тура келеді.
Осы пән бойынша берілген барлық тапсырмалар семестрдегі сабақ кестесінде бекітілген мерзімде орындалуы тиіс. Уақытынан кешігіп тапсырылған тапсырмалар, кешіктірілуіне қарай төмен бағаланады. Бұл әрине курс бойынша қорытынды бағаға әсер ететіні сөзсіз.
Курсты оқып білу студент тарапынан белсенді болуды талап етеді.
Қажет уақытында кеңес беру кестесіне сәйкес оқытушыдан кеңес алу құқыңыз бар. Пән бойынша ұсынылған негізі және қосымша әдебиеттерді үнемі әрі үзіліссіз оқып отыруыңыз қажет. Өйткені тапсырманы орындау негізінде немесе емтиханға даярлық кезінде оқулықты қолға алу сізге қажетті білімді толық бере алмайды.
Сол себепті толық әрі жан – жақты білім алғыңыз келсе, семестр бойында бірді – екілі ғана әдебиетпен шектелмей , пән бойынша бар барлық деректерді пайдалануыңыз қажет. Әрбір сабаққа пайдалануыңыз керек. Курсты меңгеру барысында жоғары жетістікке жетуіңіз сіздің оқу белсенділігіңізге байланысты екендігін еш ұмытпаңыз. Сабаққа қатысу белсенділігіңіз , оқу үлгеріміңіз және оқытушы берген тапсырмаларды сапалы орындауыңыз сіз үшін межелік бақылау (аттестация) және емтихан кезінде көмектесетін, дау тудырмайтын факті болып табылады. Аралық бақылаулар алдын-ала өткен , талқыланған материал бойынша жүргізіледі және оның мақсаты студенттерді теориялық білімді ұғыну деңгейлерін тексеру.
Емтихан сіздің теориялық білім деңгейіңізді анықтау емес, керісінше, өзіңіздің теориялық білімізді практикада қолдана алу мүмкіндігіңіздің көрсеткіші болады. Емтихан тест түрінде өткізіледі. Тест бірнеше варианттан және 50 сұрақтан тұруы мүмкін. Емтихандағы тест тапсырмалары аудиторияларда қарастырылған және өзіңіз орындаған тапсырмаларға негізделеді. Қорытынды емтихан барлық студенттер үшін міндетті болып табылады.
Берілген тапсырмаларды орындау барысында тыйым салынады:
-
біреудің жұмысын көшіріп өткізуге ;
-
өзінің тапсырмасын басқа адамдарға орындатуға ;
-
жұмысты белгіленген мерзімнен кешіктіруге немесе асыруға ;
-
топ болып орындаған тапсырмаларды орындауға қатыспай балл талап етуге және т.б.Әрбір оқытушы әр студентпен оның оқуға деген қатынасы және мінез – құлқы , тәртібі ЖОО студентінің ар намысы кодексіне сәйкес болуын үлкен үмітпен күтеді.
Сонымен студенттердің оқытушы берген тапсырмаларды уақытында, өзінің құқықтары мен міндеттерін білуі, өзінің теориялық білім деңгейі мен практикалық дағдыларын бағытталған белсенділігі және т.б. студенттің пәнді толық жан – жақты меңгеруінің кепілі болмақ.
Үй тапсырмасының талаптары:
-
жазбаша жұмыстардың көкейкестілігі;
-
таңдаған тақырыпқа сәйкестілігі;
-
зерттеулер мен әдебиет көздеріне сілтеме жасау;
-
талдаудың ауқымдылығы;
-
шығармашылық ерекшелігі;
-
көрнектілігі.
Достарыңызбен бөлісу: |