Бағдарламасының бекіту парағы бекітемін хтжЖ факультетінің деканы Ахметов Қ.Қ. " " 200 ж

пәннің бағдарламасы

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Биология және экология кафедрасы

ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(Syllabus)

Микробиология және вирусология пәні бойынша

050607 -Биология, 050801 - Биотехнология мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған

Павлодар

Мамандықтың студенттерге арналған Ф СО ПГУ 7.18.2/11

бағдарламасының бекіту парағы

БЕКІТЕМІН

ХТжЖ

факультетінің деканы

“___ ” ___________200__ж.

Құрастырушы: аға оқытушы Нұрғожин Р.Ж.___________

Биология және экология кафедрасы

Микробиология пәні бойынша

Микробиология және вирусология пәні бойынша

050607 - Биология, 050801 - Биотехнология мамандығы бойынша оқитын студенттерге арналған

Бағдарлама «___»__2008ж. бекітілген жұмыс бағдарламасы негізінде әзірленді

ХТжЖ факультетінің оқу - әдістемелік кеңесінде мақұлданды

2008ж. «__» ___. № __ хаттамасы

ОӘК төрайымы ______________ Ұ.Д. Бүрітбаева

Каф. меңгерушісі ____________________ «____» ________ 200__ ж.

Биология және экология кафедрасы

ХТжЖ факультеті

Аға оқытушы Нұрғожин Ренат Жасқайратұлы

Қабылдау сағаты: А-356, Жұма күні 11.00-15.00

Пререквизиттері: жануарлар морфологиясы, жануарлар физиологиясы, мамандыққа кіріспе.

Пәннің мақсаты - студенттерге жалпы микробиологиядан (әртүрлі сапрофитті және зардапты микроорганизмдердің морфологиясын, жіктелуін, физиологиясьш. Олардың тіршілігіне сыртқы ортаның әсерін анықгау, заттардың табиғи айналымындагы, мал өнімдерін өндіру процестеріндегі, мал ауруларындағы микроорганизмдердің ролі) сонымен катар ауыл шаруашылық микробиологиясынан: жануарлардың қоректенуіидегі (ішек-карын жолының микрофлорасы, патололгиялық процестеріндегі (инфекциялық аурулардың қоздарғыштары) және осімдік азықгарын сактауда, сүрлемде (шөп, сенаж, сүрлем т.б. микроорганизмдердің ролін, жануарлар азығына микробтар синтездейтін өнімдерді пайдалану (ақзат, аминқышқылдары, витаминдер, антибиотиктер т.б.), ауыл шаруашылық өнімдерінің микрофлорасын (сүг және сүг өнімдері, ет және ет өнімдері, жануарлар шикізататры, жүмыртка т.б.) зертгеулер жөнінде білім және практикалық дағды беру.

Пәнің міндеттері:

- микроағзалардың жіктелуі, морфологиясы және физиологиясының принциптерін қарастыру;

- табиғатта микроағзалардың таралуын қарастыру, зат алмасудағы олардың қатысы, прокариотты жасушаларға қоршаға орта факторларының әсерін тексеру;

- жануарлар ағзасына патогенді болып келетін бактериялар мен саңырауқұлақтарды индикациялау және идентифи­кациялау әдістерін игеру, сонымен қатар инфекциялық ауруларды алдын алудағы бактериологиялық, серологиялық, аллергиялық зерттеу жолдарымен таңысу;

- биотехнологиялық процестердегі микроағзалардың ролін қарастыру.

Пәнді игеру барысында студент білу керек:

• 
  микроағзалардың тіршілік әрекетінің теориялық негіздерін (жіктелуі, морфологиясын және биологиясын);
  
• 
  микроағзалардың әсерінін туындайтын маңызды биохимиялық процестерді және олардың практикалық маңызын;
  
• 
  микроаңзалардың өзара және адам ағзасымен қарым-қатынасын;
  
• 
  патогенді микробтардың негізгі биологиялық ерекшеліктерін, инфекциялық аурулардың алдын алу тәсілдері мен принциптерін.
  

• 
  - микроскоптың иммерсионды жүйесімен жұмыс істеуді;
  
• 
  - бактерилі препараттарды дайындауды, бояудың қарапайым және жекелей әдістерін игеру, микроағзаларды культивациялау тәсілдерін;
  
• 
  - малшаруашылық өнімдері микрофлорасын зерттеудің әдістерін игеру;
  

2.Асонов Н.Р. Практикум по микробиологии. М.: Колос, 1975

3. Козловский Е.В., Емельяненко П.А. Ветеринарная микробиология. М., 1982

4. Кочемасова З.Н. и др. Санитарная микробиология и вирусология. М.: Медицина, 1987

6. 
   Мишустин Е.Н., Емцев Б.Т. Микробиология, 2-ое изд. М.: Колос, 1978
   
7. 
   Техническая микробиология пищевых продуктов/Под ред. А.Я Панкратова.- М.,1968.- 744с.
   
8. 
   Жвирблянская А.Ю., Бакушинская О.А. Микробиология в пищевой промышленности. - М.,1975.-501с.
   
9. 
   Трушина Т.П. Основы микробиологии, физиологии питания и санитарии для общепита.-Ростов-на-Дону: «Феникс»,2000.-384с.
   
10. 
    Нецепляев С.В., Панкратов А.Я. Лабораторный практикум по микробиологии пищевых продуктов животного происхождения. – М.,1990.- 223с.
    
11. 
    Санитарная микробиология/ Н.В. Билетова и др. Под ред. С.Я. Любашенко. – М., 1980. – 352с.
    
12. 
    Бетина В. Путешествие в страну микробов. – М.,1976.- 272с.
    
13. 
    Емельяненко П.А. Ветеринарная микробиология. – М.,1982.- 304с.
    
14. 
    Ветеринарная микробиология и иммунология /Под ред.проф. Н.А.Радчука.-М.,1991.-381с.
    
15. 
    Костенко Т.С., Скаршевская Е.И., Гительсон С.С. Практикум по ветеринарной микробиологии и иммунологии. – М.,1989.- 272с.
    

Пәннің тақырыптық Ф СО ПГУ 7.18.2\07

1. Микорскоп құрылысымен және оның түрлерімен, жұмыс істеу ережелерімен танысу.

2. Микроскоптың әр бөлігін суреттеу және оны сипаттай алу.

3. Микробиологияның негіздері.

4. Эмирсионды май, оның маңызы.
Тақырып 2. Бактериялардың морфологиясы.

Қарасытрылатын сұрақтар:

1. Прокориотты микроорганизмдер. Топтастыру негіздері.

2. Морфологиялық, цитологиялық, культуралдық, физиологиялық және биологиялық белгілерінің микроорганизмдер систематикасындағы маңызы.

3. Нағыз бактериялар.

4. Спирохеттер, актиномицеттер. Микоплазмалар, риккетсиялар.

5..Бацилаллар мен клостридилер спораларының орналасуы мен кұрлысының өзгешелігі. Талшықгар, түкшелер, фибрилер, олардын міндеттері.

6. Вирустар.

Тақырып 3. Актиномицетгер мен саңыраукұлақгардың морфологиясы.

Қарасытрылатын сұрақтар:

1. Эукориотты микроорганизмдер. Микроскоптық саңырауқұлактар, олардың құрлыстарының өзгешеліктері.

2. Саңырауқұлақтардың негізгі кластары: бұтақталмаған, аскомицеттер, зигомицеттер, дейдромицеттер жоне т.б.

3. Номенклатура және анықтау ережесі. Негізгі микроорганизмдер тобының систематикасы (Берги бойынша).

1. Петри тостағаншасының маңызы.

2. Микроағзалардың колонияларын өсіру тәсілдері.

3. Прокориоттар клеткасының кұрлысы.

1. Грам-оң жіне Грам-теріс микроорганизмдердің құрамы мен клетка кабырғасының кұрлысы.

2.Капсула жэне шырышты кабаты.

3.Цитоплазма мембранасы, қүрлысы, оның аткаратын қызметі.

1.Микробтардың тыныс алуына байланысты классификация.

2. Аэробты, анаэробты және факультативті анаэроб микроорганизмдер.

3. Отегінің катысуымен жүретін (аэроб) тыныс алудың және анаэробты дегидрогенирлену химиясы.

4. Ашу процесі анаэробты тыныс алудың турі.

5. Органикалық ортаның толық тотықпауы, түзілетін енім.

6. Анаэробты өсіру үшін анаэробиоз жасау әдістері.
Тақырып 8. Топырактың микрофлорасы.

Қарасытрылатын сұрақтар:

1. Әр түрлі топырактағы микробтардьщ түрлері.

2. Өсімдік тамырларының микрофлорасы.

3. Топырақгағы кездесетін зардапты микроорганизмдср.

4. Топырақ микрофлорасының таралуының негізгі факторлары.

Тақырып 9. Судың микрофлорасы. Судың коли-титрін анықтау.

Қарасытрылатын сұрақтар:

1. Әр түрлі су жүйелеріндегі су микрофлорасының құрамы.

2.Судағы зардапты микроорганизмдср. Судың тазалығын тексеретін бактериологиялық зерттеулер. Коли-титр.

3. Су қоймаларын ластанудан алдын ала сақтандыратын әдістер.

1. Ауаның микроорганизмдермен ластануының жолдары.

2.Ауадағы сапрофитті және зардапты бактериялар.

3.Ауаға санитарлық баға беру. Ауаның санитарлық тазартудың әдістері.

1. Микроорганизмдер өміріне кауіпті температуралар.

2. Психрофильді, мезофильді және термофильді микроорганизмдер.

3. Микроорганизмдердің оттегіне катынасы.

4. Аэробты, анаэробты және факультативті анаэроб микроорганизмдер.

5. Әр түрлі микроорганизмдер топтарының қоректік ортада дамуына тотығу-тотықсыздандыру көрсеткіштерінің әсері.

6. Әр түрлі микроорганизмдер дамуына өсер ететін ортанын қышқылдығы.

7. Микроорганизмдергс кауіпті әсер ететін рН мөлшері.

1. Иммунитеттің жетімсіздік жағдайы.

2. Иммунокомпоненттік клеткалар.

3. Табиғи резистентіліктің факторлары: клеткалық (фагоцитарлык) және гуморалдық (антиденелер, лизоцим, комплемент, пропердин және т.б.).

4. Клеткалық және гуморалдық факторлардың табиғи резистенттілігі мен иммунитет факторларының өзара катынастары.

Тақырып 13. Преципитация реакциясы (ПР) және КБР.

Қарасытрылатын сұрақтар:

1. Жануарлар ағзасының табиги резистенттілігін жоғарлату жолдары.

2.Антигендер. Антиденелер. Вакциналар және оның тұрлері. Иммундық кан сарысуы.

3. Олардың морфологиясы, биологиялық өзгешеліктері, табигаттағы таралуы, микробиологиялық диагнотикасы. Ауруды болдырмау әдістері. Аурудың алдын алу мен емдеуі.

1. 
   Микроағзаларды өсіруге арналған қоректік орталар.
   
2. 
   Микробиологияда қолданылатын бояулар. Бояғыш ерітінділерді дайындау.
   
3. 
   Стерилизация, пастеризация, дезинфекция. Дизинфекциялаушы заттар тобының негізгі сипаттамасы.
   
4. 
   Микроағзалардың генетикасы мен селекциясы.
   
5. 
   Жұмыртқа микрофлорасы.
   
6. 
   Тері өнімдерінің микрофлорасы.
   
7. 
   Бағалы тері заттарының микрофлорасы.
   
8. 
   Ішек микрофлорасы.
   

«Микробиология және вирусология» пәні бойынша 050607 -Биология, 050801 - Биотехнология мамандығы бойынша іштей оқу нысанындағы студенттерге арналған бақылау шараларының күнтізбелік кестесі

Кафедра отырысында ұсынылған 2010ж. «11»қараша № 5 хаттама.

№ р/н	Қорытынды бақылау түрі	Бақылау түрлері	Бақылау құрамынының бөлімі
1	Емтихан	Емтихан	0,4
		Күнделікті үлгерім мөлшері	0,6

Курстың саясаты

Студенттер сабақты босатпай, мұқият әрбір сабаққа дайындалып, бағдарлама бойынша барлық тәжірибелік және зертханалық тапсырмалар мен өзіндік жұмыс жоспарын дер кезінде орындап, мұғалімнің берген тапсырмаларын тиянақты, сапалы жасап, оқу бағдарламасына сәйкес көрсетілген барлық бақылау түрлерін толық тапсыру қажет.

Сабақ босатқан, үлгерімі нашар студенттер өз тәртібіне жауапты болулары қажет. Себебсіз сабақ босатқандары үшін, студент қатаң тәртіпке шақырылады да, олардың бағалау рейтингтеріне зардабы тиеді. Олардың оқу көрсеткіштерінің балдары қысқартылады:

- дәріс, тәжрибелік және зертханалық сабақттарды босатқаны үшін – 1,0 балл (1 сабаққа) кесіледі.

- әрбір босатылған және соңынан тапсырылмаған тәжрибелік және зертханалық сабақ үшін 1,5 балл, ал студент келесі сабаққа дейін босатқан сабағын дайындалып, тапсырса, рейтинг бойынша қарастырылған баллдан 1 балл төмендейді.

Семестрде 2 аралық бақылау қарастырылған. Тест әдісімен бақылау бағдарлама бойынша пәннің бір бөлігін өткеннен соң жүргізіледі және әр бөлік 20 сұрақтан құралады.

Қорытынды бақылау – емтихан, тест арқылы жүргізіледі.

Көрсетілген талаптар тек қана студенттердің алған білімінің сапасын жоғарлатуға бағытталған.

Курстың саясатына сәйкес студенттердің оқуға деген ынтасы мен қатнасы университет тәртібімен саясатына сәйкес болу керек.

Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:

1. 
   сабаққа қатысу және дәріс конспектісін тексеру.
   
2. 
   дәріс, тәжрибелік, зертханалық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру.
   
3. 
   білімді тесттік бақылау бойынша тексеру.
   
4. 
   емтиханда алынған балл
   

Білімді бағалау баллдық-реитингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін тәжрибелік және зертханалық сабақтарға белсенді қатысу. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студен семестрдың соңында, өткен тақырыптардың барлығын айтуғы тиіс, сонда ғана барып сынаққа жіберіледі.

Семестр бойы білімді бақалау жүргізіледі.

жүктеу/скачать 2.64 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: