Білім беру бағдарламасы: «6В05201-Экология»
Дәріс 2 ӨСІМДІК ДАМУ БИОЛОГИЯСЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ
жүктеу/скачать 210.82 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Орман тектес ағаштар
| Дәріс 2
ӨСІМДІК ДАМУ БИОЛОГИЯСЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ 1.1. Тіршілік формаларының классификациясы «Тіршілік формасы» терминін алғаш рет 1884 жылы дат ботанигі Э.Ворминг ұсынған.Бұл термин өсімдіктің (дара тұлғаның) вегетативті денесінің өмір бойы қоршаған ортамен үйлесімді болатын формасын білдіреді. Тіршілік формасы вегетативтік мүшелердің – өркендер мен тамырлардың өсу және өлу ерекшеліктерімен анықталады. Өсімдіктердің тіршілік формаларының ең үлкен категорияларын адам ерте заманнан интуитивті түрде анықтаған: ағаштар, бұталар, шөптер, өрмелейтін немесе төселмелі өсімдіктер, түйнекті және пиязды өсімдіктер, стланиктер және т.б. 1962, 1964 жылдары И.Г.Серебряков тіршілік формаларын жер үстіндегі қаңқа осьтерінің құрылысы мен өмір сүру ұзақтығына қарай бөлуді ұсынды. Тіршілік формасы дегенді И.Г.Серебряков түсінді - өсу мен даму нәтижесінде онтогенезде пайда болатын және белгілі бір экологиялық жағдайларда жіңішке ихи қалыптасқан өсімдіктердің белгілі бір топтарының осы жағдайларға бейімделгіштіктің көрінісі ретінде габитус (сыртқы көрініс) түрі. И.Г.Серебряковтың пікірінше, ағаш өсімдіктерінің барлық тіршілік формалары екі бөлімге жатады – ағаштәрізділер (ағаштар, бұталар, бұташықтар, ағаштәрізді және бұталы лианалар, жастық өсімдіктер); және жартылай ағаштәрізділер - (жартылай бұталар, жартылай бұташықтар, жартылай бұтатәрізді және жартылай бұташықтәрізділианалар). Орман биогеоценоздарының қалыптасуында үлкен рөл атқаратын ең көп жіңішке алған тіршілік формасы - ағаш. Ағаштар тіршілік формаларының әртүрлі топтарын қамтиды. Ресейдің орманды өсімдіктері орманды, бұталы, орманды дала, маусымдық шырынды түрлері мен стланник ағаштарынан тұрады. Орман тектес ағаштар- негізгі орман түзуші болып табылады. Олардың діңі бүкіл онтогенезде жалғыз, ол ұзақ уақыт бойы бүйірлік бұтақтарда (емен, қайың, қарағай) ұзындығы мен қалыңдығы бойынша күрт басымдылықты сақтайды. Ересек жаста бұталы ағаштардың аналық діңінің түбінде ұйықтап жатқан бүршіктерден дамып келе жатқан бірнеше діңі болады (кәдімгі шетен, сұр қандыағаш, имек қайың). Орманды дала немесе жемісті типтегі ағаштарда діңі бүйірлік бұтақтардың үстінен өсудегі басымдылығын ерте жоғалтады. Сондықтан бөрікбасы топырақ бетіне жақын жерде басталады, ал бөрікбасының өзінде негізгі ось күшті бүйірлік бұтақтардың (алма, өрік, татар және Гинналаүйеңкі) арасында ерекшеленбейді. жүктеу/скачать 210.82 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|