ҚҰбыр өндірісінің технологиясы

ОӘК төрағасы_________________ Ж.Е. Ахметов

Факультет деканы _______________ Тоқтағанов Т.Т. «__»______201_ ж.

1 Пән бағдарламасы 5

2 Бақылау тапсырмалары 7

3 Бақылау сұрақтары 9

4 Әдебиет 11

Кіріспе
Пәнді зерттеу міндеттері болып келеді: жапсарсыз және жікті болат құбырлар өндірісінің негізгі тәсілдерімен, оларды пайдалану саласымен, сонымен қатар құбырлар сапасын бақылаудың қазіргі әдістерімен, жаңа технологияларды құрастыру бойынша қаржылық жобалардың нәтижелілігін бағалауымен таныстыру.

Пәнді зерттеу міндеттері болып келеді: жапсарсыз және жікті болат құбырлар өндірісінің негізгі тәсілдерімен, оларды пайдалану саласымен, сонымен қатар құбырлар сапасын бақылаудың қазіргі әдістерімен, жаңа технологияларды құрастыру бойынша қаржылық жобалардың нәтижелілігін бағалауымен таныстыру.

Пәнді зерттеу барысында студент білуі керек:

- құбыр өндірісінің қазіргі технология негіздерін;

- технологияның және жабдықтың жеке түрлерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін;

- құбыр өндірісінің технологияларын жетілдіру бағыттарын және болашағын.

Пәнді зерттеу барысында студент икемдену керек:

- жабдық пен әбзелдің нәтижелі жұмысы үшін тиімді технологияларды таңдау;

- өндірістің және шығарылатын өнім сапасының технико-экономикалық талдауын өткізу.

Пән 050709 «Металлургия» мамандығының мемлекеттік компонентіне кіреді.

Берілген пәнді меңгеру үшін келесі пәндерді зерттегенде алған білімдер, икемдер және дағдылар қажетті: физика, химия, математика, мамандыққа кіріспе, материалтану және КМТ, бойлық илем және құбыр өндірісі кезіндегі үдерістер теориясы, материалдар кедергісі, бөлімдер: беріктікке есептер, қатандық және тұрақтылық, электротехника: барлық бөлімдері, гидравлика және гидропневможетек: барлық бөлімдері, материалтану және конструкциялық материалдар технологиясы, бөлімдері: конструкциялық беріктік және оларды жоғарлату жолдары, машинажасау материалдары.

Пәнді зерттеген кезде алынған білімдер, икемдер және дағдылар дипломдық жобаны орындауды меңгеру үшін қажетті.

Әдістемелік нұсқаулықтар пәннің типтік және жұмыстық бағдарламаларының негізінде құралған.


1 Пән бағдарламасы
Тақырып 1. Жіксіз және пісіру құбырлары. Құбыр бұйымдарын адамзатпен пайдалану тарихы. Құбыр өндірісінің озық технологиялары.

Тақырып 2. Жапарсыз құбырлар өндірісінің жалпы сұрақтары.

Жапарсыз құбырлар өндірісінің жалпы сұрақтары.

Құбырлар жіктемесі, стандарттар және сыңау әдістері. Технологиялық үдерісі құрылымы. Құбырларды өндіру тәсілдерінің сипаттамсы. Жапарсыз құбырларды өндіру үшін алғашқы дайындамалар. Алғашқы дайындамалардың ақаулары және оларды жою тәсілдері.

Тақырып 3. Автоматты орнақпен агрегаттарда құбырларды өндіру технологиясы

Құрал-жабдықтың құрамы және орналасуы. Құбыр өндірісінің технологиялық үдерісі. Илемдеу кестесінің есебі және орнақтарды жөңдеу. Технологиялық аспаптарды мөлшерлеу. Жапарсыз құбырлар сапасы.

Құбыр өндірісінің технологиялық үдерісі. Үздіксіз және құбыр шешу орнақтарының жөңдеуін басқару. Илемдеу кестесінің есебінің әдістемесі. Аспапты мөлшерлеу есебі және үздіксіз құралбілікті орнақтардың илемдеудің жылдамдық режімін есептеу. Құбырлар ақауларының негізгі түрлері және оларды жою әдістері.

Құбыр өндірісінің технологиялық үдерісі. Құбырлардың деформация режімі ж»не илемдеу кесетесінің есебі. Технологиялық аспаптарды мөлшерлеу есебі: қобылау баспалдақтар аспаптарын мөлшерлеу; элонгатор – орнақ аспаптарын мөлшерлеу; пилигримді орнақтардың технологиялық аспаптарын мөлшерлеу.

Үдерістің теориялық негізі. Құбырларды баспалау және негізгі сипаттамалар. Құбырларды баспалау кезінде операциялардың тізбектілігі. Баспалау кезіндегі ақау түрлері және олардың алдын алу тәсілдері: бастапқы металдың сапасы үшін ақаулар; баспалау барысында пайда болған, ақаулар; құбырлардың геометриялық өлшемдерінің өзгеруін шығаратын, ақаулар.

Техникалық талаптар және пісіомелі құбырлар сортаменті. Қалыптау және пісіру үшін бастапқы дайындамаларды дайындау. Дайындамалар және құрал-жабдықтар сипаттамасы. Пісіру құбырларын өндіру үшін металға негізгі талаптар. Құбыр сапасын жақсарту негізі ретінде таспаға талаптар. Бастапқы дайындама сапасы.

Құбырлар мен пішіндердің үздіксіз пішін өзгерту үдерісінің негізгі теориялық ережелері. Құбыр дайындамасына оның үздіксіз қорамалау кезінде жолақтың кернеулі-деформацияланған күйін есептеу әдістемесі. Құбыр дайындамасының серіппесізденуін анықтау әдістемесі. Технологиялық аспаптар өлшемінің және мөлшерлеунің есебі. Пісірме құбырларының ақаулары және оларды жою әдістері. Құбырларды мөлшерлеу және кесу кезіндегі ақаулар.

• 
  Дәріс конспекттері мен кітаптар бойынша дәріс тақырыптарын оқып білуге;
  
• 
  СОӨЖ орындап қорғау;
  
• 
  Зертханалық және тәжірибелік жұмыстарды орындау;
  
• 
  №1 және №2 межелік бақылауды тапсыру;
  
• 
  Емтиханды тапсыру.
  

Ұсынылатын әдебиет: [1, с. 186 – 217]

2 Тақырып – Қобылау орнақтың жұмыс біліктерінің тозу заңдылығы және оның беріктігін жоғарлату жолдары. Біліктің тозуының құбырлар сапасына әсері.

Ұсынылатын әдебиет: [4, с. 192 – 203]

3 Тақырып – Үдерістің ерекшеліктері және қобылау орнағының деформациялау ошағы. Металдың кернеулі жағдайы.

Ұсынылатын әдебиет: [7, с. 39 – 52]

4 Тақырып – Дайындамаларды қобылаудың энергокүштік параметрлері. Қобылау орнағының конструкциясы.

Ұсынылатын әдебиет: [7, с. 59 – 72]

5 Тақырып – Суықдеформацияланған құбырлар өндірісі.

Ұсынылатын әдебиет: [1, с. 563 – 580]

6 Тақырып – Радиалды-ығысу илемі.

Ұсынылатын әдебиет: [3, с. 297 – 317]

7 Тақырып – Квадрат дайындамаларының баспалаубілікті қобылау және элонгатор орнақтарында жаю.

Ұсынылатын әдебиет: [7, с. 77 – 88]

8 Тақырып – автоматты орнақтың дөңгелек мөлшерлегішінде құбырларды илемдеу

Ұсынылатын әдебиет: [7, с. 117 – 131]

9 Тақырып – Сымдаумен құбырлар өндірісі.

Ұсынылатын әдебиет: [1, с. 599 – 624]

10 Тақырып – дайындаманың орталық аймағының деформация ерекшеліктері. Металдың орталық бұзылуына икемділігіне құралбіліктің әсері.

Ұсынылатын әдебиет: [3, с. 151 – 167]

1. 
   «Құбыр илемдеу орнағы» түсінігіне қандай жабдықтар кіреді?
   
2. 
   Құбыр илемдеу орнағының негізгі жабдығы деген не?
   
3. 
   Құбыр илемдеу орнағының қосымша жабдығы деген не?
   
4. 
   Құбыр илемдеу орнағының механизмі мен агрегаттар басты сызық және ағынды технологиялық сызықтан тұрады. Басты сызықта жабдықтарды құру үшін дұрыс тізбекті қалай ораластыру керек?
   
5. 
   Құбыр илемдеу клетьтің біліктерін жетектеу үшін айнымалы және тұрақты тогы электрқозғауыштарды қолданады. Қашан айнымалы тогы бар электрқозғауыштарды қолданады?
   
6. 
   Құбыр илемдеу клетьтің біліктерін жетектеу үшін айнымалы және тұрақты тогы электрқозғауыштарды қолданады. Қашан тұрақты тогы бар электрқозғауыштарды қолданады?
   
7. 
   Құбыр илемдеу клетьтің біліктерін жетектеу үшін айнымалы және тұрақты тогы электрқозғауыштарды қолданады. Қашан жетекте редуктор және тісті дөңгелекті клеть болмайды?
   
8. 
   Құбыр илемдеу орнағында тісті дөңгелекті клетьті не үшін қолданады?
   
9. 
   Құбыр илемдеу орнағында редуктор не үшін қолданылады?
   
10. 
    Құбыр илемдеу орнағының басты сызығында универсальді шарнирлер және тісті шпиндельдер қолданылады. Универсальді шпиндельдер қалай қолданылады?
    
11. 
    Құбыр илемдеу орнақтың басты сызығында универсальді шарнирлер және тісті шпиндельдерді қолданылады. Тісті шпиндерлер қалай қолданылады?
    
12. 
    Құбыр илемдеу орнақтың басты сызығында көбіне резеңкелі балонда тісті муфты мен иілімді муфтар қолданады. Тісті муфтар қалай қолданады?
    
13. 
    Құбыр илемдеу орнақта жұмыс клеткалары деген не?
    
14. 
    Құбыр илемдеу клетьтерінің негізгі элементтері орнағы, білік, мойынтректі төсеніштер, басымалы винт және біліктің тең орналасуы. Жұмыс клетьтерінің орнағы нені қарастырады?
    
15. 
    Ағынды технологиялық сызықтардың агрегаты мен механизмін екі топқа бөледі: транспорттық және өңдеулік. Транспортық топтың металл кесек жүргіш орын ауыстыру әдісін айтып беріңіз.
    
16. 
    Ұшпа қайшыларды (ұшпа кезінде кесу) металл қозғалысының жылдамдығы үлкен болғанда кесу үшін қолданады. Сұраныста барабандық және планетарлық ұшпа қайшылары. Барабандық ұшпа қайшылардың жұмыс істеу тәртібін айтыныздар.
    
17. 
    Металлдарды түзетудің келесі тәсілдері – майыстыру, созу және көп емес соғымдаумен илемдеу болады (дрессировкамен). Дрессировкамен өңдеу процессін айтып беріңіздер?
    
18. 
    Илемдеулер өнімдерінде агрегаттық термиялық өңдеу технологиялық процесстері маңызды орын алады; сорттық илемдерді өңдеу термиялық процесстерінің технологиялық принциптерін көрсетіңдер.
    
19. 
    Илемдеулер өнімдерінде агрегаттық термиялық өңдеу технологиялық процесстері маңызды орын алады. өңдеу сызықтарының ағындарында іске асырылатын операцияларды көрсетіңдер.
    
20. 
    Илемдеулер өнімдерінде агрегаттық термиялық өңдеу технологиялық процесстері маңызды орын алады. сызықтағы арматуралық болатты жабдықтау тенологиясын көрсетіңдер.
    
21. 
    Илем өндірісінің технологиялық сұлбасы дегенімізне?
    
22. 
    Кесектегі болат және балқымаларды жалпы белгілері,яғни химиялық құрамы, тағайындалуы, қышқылсыздандыру және тік, көлденең қима пішіндері бойынша жіктеледі.Химиялық құрамы бойынша жіктеу дегеніміз не?
    

1. 
   Технология трубного производства: Учебник для вузов / В.Н. Данченко, А.П. Коликов, Б.А. Романцев, С.В. Самусев. – М.: Интермет Инжиниринг, 2002. – 640 с: ил.
   
2. 
   Целиков А.И,, Полухин П.И. и др. Машины и агрегаты металлургических заводов, М.: Металлургия, 1988 т.1, 415с., т.2, 328с.
   
3. 
   Суворов П.Н. Обработка металлов давлением – М.: Металлургия, 1988, 386с.
   
4. 
   Технология винтовой прокатки. Потапов И. Н., Полухин П. И. 2-е изд., перераб. И доп. М.: Металлургия, 1990. 344 с.
   
5. 
   Сержанов Р.И. Методические указания по дисциплине «Техно-логия прокатного производства». – Павлодар, ПГУ, 2008. – 45с.
   

6. Данченко Н. С. Технология трубного производства – М.: Интермет Инжиниринг, 2005. – 478с.

7. Шевакин Ю.Ф. Производство труб – М.: Интермет Инжиниринг, 2005. –

8. Давильбеков Н.Х. Оборудование прокатных цехов - Алматы, 2003, - 230с.

10. 
    Зимовец В.Г., Кузнецов В.Ю. Совершенствование производства стальных труб. – М.: МИСиС. 1996. – 480 с.
    
11. 
    Чикалов С.Г. Производство бесшовных труб из непрерывнолитой заготовки. – Волгоград: Комитет по печати и информации, 1999. – 416 с.