Буферлі ертінділер
Орындаған: Акбалеева Динара
Жаксылыкова Әлия
Оңдабаева Аяулым
Жоспары
Буферлі ерітінділер
1
Буферлік ерітінділер түрлері
2
Буферлі жүйедегі тепе-теңдік
3
Адам организміндегі буферлік жүйелер
4
Мақсаты
Буферлі жүйелер мен буферлі ерітінділер туралы жалпы түсінік беру
Адам ағзасының буферлі жүйелері және буферлі жүйенің түрлерін қарастыру
Буферлік ерітінді
Сутек иондарынық концентрациясын белгілі бір дәрежеде ұстайтын ерітінділер. Яғни, ерітіндіні сұйылтқанда, негіз немесе қышқылдың аз мөлшерін қосқанда рН-тың мәнін тұрақты етіп сақтап қалуға мүмкіндік беретін, ерітіндіге қосылатын қосылыс немесе қоспа.
Буфер
Қышқылдық буферлік жүйе
Қышқылдық буферлiк жүйе донор болып есептелетiн әлсiз қышқылдан және акцептордың ролiн атқаратын анионы бар осы қышқылдың тұзынан тұрады. Мысалы, ацетатты, бикарбонатты буферлік жүйелер.
Ацетатты:
CH3COOH – протонның доноры;
CH3COO– – протонның акцепторы.
Бикарбонатты:
H2CO3 – протонның доноры;
HCO3– – протонның акцепторы.
Негіздік буферлік жүйе
әлсіз негізден (акцептор) және осы негiздiң катионы (донор) бар тұздан тұрады. Мысалы, аммиакты буферлік жүйе.
NH4OH – протонның акцепторы;
NH4+ – протонның доноры.
Буферлі жүйедегі тепе-теңдік
Буферлі ерітіндіге күштi кышкыл немесе сілтінің аз мөлшерін косканда ерітіндінің рН-ын тұракты болып сакталып калуының себебі, буферлі коспанын компоненттерiнiн енгiзiлген электролиттермен әрекеттесуінің негізінде тепе-теңдік әлсіз негіз немесе әлсіз қышқылдың түзілу жағына қарай ығысады
Мысалы, ацетатты буферлі ерітіндіге күшті негізді қосса:
CH3COOH + OH- = CH3COO- + H2O
және осы буферлі ерітіндіге күшті қышқылды қосса натрий ацетатымен әрекеттеседі:
CH3COO- + H+ = CH3COOH
Қосылған OH- және H+ иондары бейтараптанып, рН мәні өзгеріссіз қалады.
Буферлі қоспасы бар ерітінділерді сумен сұйылтқанда рН мәндерінің тұрақты болып сақталуы, қышқыл мен қосарласқан негіз арасындағы тепе-теңдіктің сақталып, нәтижесінде диссоциациялану константалары тұрақты болып қалуына байланысты.
Буферлі ерітіндінділердің практикалық маңызы Буферлі сыйымдылық
n - күшті қышқыл н/е негіздің эквивалент моль саны
V - буферлі ер-нің көлемі, л
ΔH - рН өзгерісі
Буферлі ерітінділердің рН-ын есептеу Қышқылдық буферлі жүйе үшін немесе жалпы түрде Негіздік буферлі жүйе үшін 4+3, ;
Достарыңызбен бөлісу: |