Д. Н. Аяганов., доктор PhD, доцент
БІЛІМ БЕРУ ПРОЦЕСІ РЕЖИМІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ГИГИЕНАЛЫҚ ТАЛАПТАР
жүктеу/скачать 6.23 Mb.
|
| 10.3. БІЛІМ БЕРУ ПРОЦЕСІ РЕЖИМІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ГИГИЕНАЛЫҚ ТАЛАПТАР
Оқуды бастаудың оңтайлы жасы-7 жас. Балалар оқу жылының 1 қыркүйегіне кемінде 6 жас 6 айға толғанда қабылданады. Сабақтар таңғы 8-бұрын басталмайды. Нөлдік сабақтарды өткізуге жол берілмейді. Жекелеген пәндерді тереңдетіп оқытатын мекемелерде, лицейлер мен гимназияларда оқыту тек бірінші ауысымда жүргізіледі. Екі ауысымда жұмыс істейтін мекемелерде 1-ші, 5-ші, 9 және 11 - ші сынып пен өтемдік оқыту сыныптарын оқыту бірінші ауысымда ұйымдастырылуы тиіс. Жалпы білім беру мекемелерінде 3 ауысымда оқуға жол берілмейді. Білім беру процесіне қатысушылар қалыптастыратын міндетті бөлім мен бөлімнен тұратын жалпы білім беру мекемесінің оқу жоспарын білім алушылардың меңгеруіне бөлінген сағат саны жиынтығында апталық білім беру жүктемесінің шамасынан аспауы тиіс. Сабақ және сабақтан тыс қызмет арқылы іске асырылатын апталық білім беру жүктемесінің шамасын (оқу сабақтарының саны) кестеге сәйкес айқындайды (кесте 1) Кесте 1. Академиялық сағаттардың апталық жүктеме нормасы
10-11-сыныптарда бейіндік оқытуды ұйымдастыру білім беру жүктемесінің ұлғаюына әкелмеуі тиіс. Оқу профилін таңдаудан бұрын кәсіби бағдарлау жұмысы болуы керек. Апталық білім беру жүктемесін оқу аптасы ішінде біркелкі бөлу қажет, бұл ретте күндізгі рұқсат етілген ең жоғары жүктеме көлемі: -1 – сынып оқушылары үшін-4 сабақтан және аптасына 1 күннен аспауы тиіс –дене шынықтыру сабағының есебінен 5 сабақтан артық емес; - 2-4 сыныптардың білім алушылары үшін-5 сабақтан артық емес, аптасына бір рет 6 күндік оқу аптасында дене шынықтыру сабағы есебінен 6 сабақ; - 5-6 сыныптардың білім алушылары үшін-6 сабақтан артық емес; - 7-11-сыныптардың білім алушылары үшін-7 сабақтан артық емес. Сабақ кестесі міндетті және факультативтік сабақтар үшін бөлек жасалады. Факультативтік сабақтарды міндетті сабақтардың саны ең аз күндерге жоспарлау керек. Факультативтік сабақтардың басталуы мен соңғы сабақтың арасында ұзақтығы кемінде 45 минут үзіліс жасау ұсынылады. Сабақ кестесі білім алушылардың күндізгі және апталық ақыл - ой жұмыс қабілетін және оқу пәндерінің қиындық шкаласын ескере отырып жасалады. Сабақ кестесін құру кезінде күн мен апта ішінде күрделілігі бойынша әртүрлі пәндерді кезектестіру қажет: білім берудің I сатысындағы білім алушылар үшін негізгі пәндер (математика, орыс және шет тілі, табиғаттану, информатика) музыка, бейнелеу өнері, еңбек, дене шынықтыру сабақтарымен кезектесуі; білім берудің II және III сатысындағы білім алушылар үшін жаратылыстану - математикалық бейіндегі пәндер гуманитарлық пәндермен кезектесуі қажет. 1 - сынып оқушылары үшін ең қиын пәндер 2 – сыныпта; 2-4-сыныптар үшін-2-3 сабақта; 5-11-сынып оқушылары үшін 2-4 сабақта өткізілуі тиіс. Бастауыш сыныптарда қосарланған сабақтар өткізілмейді. Оқу күні ішінде бірден артық бақылау жұмыстарын жүргізуге болмайды. Бақылау жұмыстарын 2-4 сабақта жүргізу ұсынылады. 1-сыныпта оқыту мынадай қосымша талаптарды сақтай отырып жүзеге асырылады: оқу сабақтары 5 күндік оқу аптасы бойынша және тек бірінші ауысымда өткізіледі; бірінші жартыжылдықта оқытудың «сатылы» режимін пайдалану -қыркүйек, қазан айларында – күніне 3 сабақтан әрқайсысы 35 минуттан, қараша – желтоқсан айларында – әрқайсысы 35 минуттан 4 сабақ; қаңтар – мамыр айларында – әрқайсысы 45 минуттан 4 сабақ); оқу күнінің ортасында ұзақтығы кемінде 40 минут динамикалық үзіліс ұйымдастыру ұсынылады; - ұзартылған күн тобына келушілер үшін күндізгі ұйқыны ұйымдастыру қажет (1 сағаттан кем емес), 3 рет тамақтану және серуендеу; оқыту білім алушылардың білімін балдық бағалаусыз және үй тапсырмаларынсыз жүргізіледі; дәстүрлі оқыту режимінде үшінші тоқсанның ортасында қосымша апталық демалыстар болды. Артық жұмыс істеудің алдын алу және апта ішінде жұмыс істеу қабілетінің оңтайлы деңгейін сақтау үшін оқушыларда бейсенбі немесе жұма күндері жеңілдетілген оқу күні болуы тиіс. Үй тапсырмаларының көлемі (барлық пәндер бойынша) оны орындауға жұмсалатын уақыт шығыны: 2-3 – сыныптарда – 1,5 сағаттан, 4-5 – сыныптарда – 2 сағаттан, 6-8-сыныптарда-2,5 сағаттан, 9-11-сыныптарда-3,5 сағаттан аспайтындай болуы тиіс. Ауысымдар арасындағы үзіліс сыныпты ылғалды жинау жүргізу және оларды желдету үшін кемінде 30 минутты құрауы тиіс, эпидемиологиялық қолайсыз жағдайда дезинфекциялық өңдеу жүргізу үшін үзіліс 60 минутқа дейін ұлғайтылады. Оқу процесінде инновациялық білім беру бағдарламалары мен технологияларын, сабақ кестелерін, оқыту режимдерін пайдалану олардың білім алушылардың функционалдық жағдайы мен денсаулығына қолайсыз әсері болмаған жағдайда мүмкін болады. Оқушылардың жасына қарамастан, ең жоғары рұқсат етілетін апталық жүктеме көлемінде аптасына кемінде 3 дене шынықтыру сабағын өткізу ұсынылады. Дене шынықтыру сабақтарын басқа заттармен алмастыруға жол берілмейді. жүктеу/скачать 6.23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||